“Bộ ba châu Âu” cảnh báo Iran rằng có thể khôi phục các lệnh trừng phạt vào cuối mùa hè
 

Trong một cuộc điện đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araghchi, Bộ trưởng Ngoại giao của các nước Pháp, Anh và Đức - Jean-Noël Barrot, David Lammy và Johann Wadephul đã tuyên bố rằng họ có thể khôi phục các lệnh trừng phạt quốc tế đối với Tehran ngay vào cuối mùa hè.

Đây là cuộc điện đàm đầu tiên giữa các Bộ trưởng “Bộ ba châu Âu” với phía Iran sau các cuộc không kích của Israel và Mỹ nhằm vào cơ sở hạt nhân của Iran vào tháng Sáu. Các Bộ trưởng đã kêu gọi Iran ngay lập tức nối lại các nỗ lực ngoại giao để đạt được một thỏa thuận hạt nhân “bền vững và có thể kiểm chứng được”.

“Các bộ trưởng cũng khẳng định quyết tâm sử dụng cái gọi là ‘cơ chế khôi phục trừng phạt’, theo đó tất cả các lệnh trừng phạt quốc tế đối với Iran sẽ được khôi phục nếu không có tiến triển cụ thể nào đạt được trước cuối mùa hè”.



Cơ chế khôi phục sẽ tự động kích hoạt lại tất cả các lệnh trừng phạt của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc được dỡ bỏ sau khi ký kết Thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015 (JCPOA).

Ngày 2/7, Tổng thống Iran, Masoud Pezeshkian đã ký sắc lệnh thực hiện đạo luật tạm đình chỉ hợp tác với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA). Ông Araghchi cho biết, mặc dù Iran tạm ngừng hợp tác với IAEA, các kênh hợp tác vẫn chưa bị đóng hoàn toàn.

Iran cho biết điều kiện để nối lại hợp tác là đảm bảo an toàn cho các cơ sở hạt nhân và các nhà khoa học hạt nhân của nước này. Việc tạm ngừng hợp tác diễn ra sau khi Iran chỉ trích IAEA và Tổng Giám đốc Rafael Grossi đã không hành động gì trước các cuộc tấn công của Mỹ và Israel vào các cơ sở hạt nhân tại Fordow, Isfahan và Natanz.

Vào đêm 13/6, Israel đã phát động chiến dịch quân sự chống lại Iran, cáo buộc Tehran theo đuổi chương trình hạt nhân quân sự bí mật. Các mục tiêu bị không kích và tấn công bởi các nhóm biệt kích bao gồm: cơ sở hạt nhân, các tướng lĩnh cấp cao, nhà vật lý hạt nhân nổi tiếng và các căn cứ không quân.

Iran bác bỏ các cáo buộc và đã đáp trả bằng các cuộc tấn công. Hai bên giao chiến qua lại suốt 12 ngày, trong đó Mỹ cũng tham gia khi tiến hành một cuộc tấn công nhằm vào cơ sở hạt nhân Iran vào đêm 22/6. Sau đó, vào tối 23/6, Tehran phóng tên lửa vào căn cứ quân sự Al-Udeid của Mỹ tại Qatar, đồng thời tuyên bố không có ý định tiếp tục leo thang thêm.

Tổng thống Mỹ Donald Trump sau đó bày tỏ hy vọng rằng vụ tấn công vào căn cứ Mỹ tại Qatar là “cách để Iran xả giận”, và từ đó có thể mở ra con đường hòa bình và hòa giải ở Trung Đông. Ông cũng tuyên bố rằng Israel và Iran đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn và sau 24 giờ sẽ chính thức chấm dứt “cuộc chiến kéo dài 12 ngày”.