VietBF - Tòa Phúc thẩm phán sắc lệnh hạn chế quyền công dân theo nơi sinh ở Mỹ của Trump là vi hiến

Một tòa phúc thẩm liên bang hôm thứ Tư cho biết sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Trump nhằm hạn chế quyền công dân theo nơi sinh là vi hiến.

Chính sách này, vốn đã là chủ đề của nhiều cuộc tranh luận pháp lý phức tạp kéo dài nhiều tháng, hiện đang bị tạm dừng. Tuy nhiên, phán quyết hôm thứ Tư dường như đánh dấu lần đầu tiên một tòa phúc thẩm xem xét tính hợp lý của nỗ lực chấm dứt quyền công dân theo nơi sinh của nhiều trẻ em nhập cư không có giấy tờ của ông Trump bằng sắc lệnh hành pháp.

Một hội đồng thẩm phán tại Tòa Phúc thẩm Liên bang Khu vực 9 đã viết rằng lệnh của ông Trump là "vô hiệu vì nó mâu thuẫn với ngôn ngữ rõ ràng của Tu chính án thứ Mười bốn về việc cấp quyền công dân cho 'tất cả những người sinh ra tại Hoa Kỳ và chịu sự quản lý của Hoa Kỳ'".

Người phát ngôn Nhà Trắng Abigail Jackson cho biết trong một tuyên bố với CBS News: "Tòa Phúc thẩm Liên bang Khu vực 9 đã hiểu sai mục đích và nội dung của Tu chính án thứ Mười bốn. Chúng tôi mong muốn được minh oan khi kháng cáo."

Vào ngày đầu tiên của nhiệm kỳ thứ hai, ông Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp quy định rằng những người sinh ra tại Hoa Kỳ sẽ không tự động được cấp quyền công dân nếu một trong hai cha mẹ không có giấy tờ và người kia không phải là công dân hoặc người có thẻ xanh, hoặc nếu cả hai cha mẹ đều ở Hoa Kỳ bằng thị thực tạm thời. Sắc lệnh này chỉ thị các cơ quan liên bang ngừng cấp giấy tờ công dân trong vòng 30 ngày cho những người thuộc các trường hợp này.

Sắc lệnh này đã gây ra một loạt vụ kiện, vì hầu hết các chuyên gia pháp lý đều cho rằng Tu chính án thứ 14 - được phê chuẩn vào năm 1868 - tự động cấp quyền công dân cho hầu hết mọi người sinh ra tại Hoa Kỳ, bất kể tình trạng nhập cư của cha mẹ họ, với một số ngoại lệ rất hạn chế.

Chính quyền Trump lập luận rằng điều khoản về quyền công dân của Tu chính án thứ 14 không áp dụng cho những người có cha mẹ đang ở trong nước bất hợp pháp hoặc tạm thời - trích dẫn một điều khoản nói rằng quyền công dân được cấp cho những người "thuộc thẩm quyền" của Hoa Kỳ. Chính phủ lập luận rằng những bậc cha mẹ đó không nhất thiết phải "trung thành" với đất nước, vì vậy họ không "thuộc thẩm quyền".

Tòa Phúc thẩm Liên bang Khu vực 9 không đồng tình với quan điểm này. Hôm thứ Tư, họ viết rằng việc hiểu một cách đơn giản Tu chính án thứ 14 cho thấy quyền công dân được cấp cho bất kỳ ai "thuộc thẩm quyền và luật pháp của Hoa Kỳ".

"Diễn giải đề xuất của Bị đơn về Điều khoản Quốc tịch dựa trên một mạng lưới suy luận không liên quan đến các nguyên tắc pháp lý được chấp nhận từ năm 1868", các thẩm phán viết.

"Có lẽ, nhánh Hành pháp, nhận thấy rằng mình không thể thay đổi Hiến pháp, đã diễn đạt Sắc lệnh Hành pháp của mình theo cách diễn giải Hiến pháp một cách gượng ép và mới lạ", ý kiến cho biết.

Vấn đề này đã được đưa lên Tòa Phúc thẩm Liên bang Khu vực 9 sau khi một tòa án cấp dưới ở tiểu bang Washington chặn sắc lệnh hành pháp về quyền công dân theo nơi sinh vào tháng 2, đáp lại vụ kiện từ một số tiểu bang thuộc Đảng Dân chủ. Chính quyền Trump đã kháng cáo phán quyết đó vào tháng 3. Chính quyền Trump đã tái khẳng định lập luận của mình về việc Tu chính án thứ 14 áp dụng cho ai, gọi phán quyết này là "quá rộng" và lập luận rằng các tiểu bang không có tư cách để kiện về sắc lệnh này.

Hôm thứ Tư, Tòa Phúc thẩm Liên bang Khu vực 9 cho biết các tiểu bang có quyền kiện, chỉ ra nguy cơ các tiểu bang sẽ bị thiệt hại về tài chính bởi chính sách liên bang thu hẹp đối tượng đủ điều kiện nhập tịch. Các thẩm phán phúc thẩm cũng giữ nguyên phán quyết của tòa án quận rằng các tiểu bang có khả năng thành công trong việc chứng minh lệnh này vi phạm Hiến pháp.

Phán quyết của Tòa Phúc thẩm Liên bang Khu vực 9 được soạn thảo bởi Thẩm phán Ronald Gould do Clinton bổ nhiệm, và được Thẩm phán Michael Daly Hawkins do Obama bổ nhiệm đồng tình. Một thành viên thứ ba của hội đồng — Thẩm phán Patrick Bumatay, được ông Trump bổ nhiệm trong nhiệm kỳ đầu — đã có một phần bất đồng quan điểm, cho rằng các tiểu bang không có tư cách pháp lý và nói thêm rằng "còn quá sớm để xem xét bản chất của vấn đề quyền công dân hoặc phạm vi của lệnh cấm."