Tôi cầm lấy tấm ảnh, đọc mấy ḍng chữ sau lưng :
‘Nhà thơ Nguyễn Phục – Tiếng Súng Kháng Địch . Quê ở xă Hồ Văn Tốt giữa Vàm Cái Nứa và Kinh Cậu 13.
Nếu tôi hi sinh dọc đường th́ xin giao ảnh này cho hai anh ruột là Quang và Ẩn, em chú bác ruột là Thu, con của cô là cô Nga có chồng là Bạch Lư. “
Chữ viết nhỏ rứt như đàn kiến nhưng rơ ràng từng nét và bằng mực Parker permanent nên không nḥe.
Đọc xong nước mắt tôi ṛng ṛng. Tôi không ngờ nó đă chết.
Nó là thằng Phục, bạn tôi và cùng viết cho tờ Tiếng Súng Kháng Địch Miền Tây Nam Bộ, rồi về Cần Thơ làm ở Ban Chính tri tỉnh đội chung với nhau .
– Cậu giao cho tôi nhé !
– Bạn anh à ?
– Vâng ! Bạn thân và là đồng nghiệp – Tôi xoay tấm ảnh xem mặt thằng bạn bất hạnh.
Không cần xem, chỉ đọc mấy ḍng chữ cũng có thể xác nhận nó rồi.
Nó với tôi như ruột thịt. Gia đ́nh nó tôi biết và mến tất cả. Cha mẹ già, em gái, anh trai, chị dâu, cháu chắt, tôi quen tất cả không trừ một ai.
Nhà có vườn cau mênh mông vườn trầu xanh ngắt ở ven vịnh Trà Bay sông Cái Bé. Hồi kháng chiến tôi đến đây như về nhà tôi vậy. Tôi gọi ba má Phục bằng ba má.
Đọc mấy ḍng chữ, cả một khung trời hiện lên trước mắt tôi.
Ba má đă già yếu khi Phục xuống tàu tập kết. Có lẽ v́ vậy Phục đoán rằng ba má không c̣n tại đường nên chỉ ghi tên hai anh, em gái và em rể…
Ra Hà Nội Phục làm ở Đài Phát thanh phụ trách mục Văn học Cổ điển cùng với học giả Ngô Thành Tâm ,nhạc phụ của thầy dạy Quốc văn cho tôi.
Nó đi Nam trước tôi ít lâu, không nhớ là bao lâu, không có tạm biệt chia .tay chia chưn ǵ cả, nhưng bây giờ th́ chia cách ngàn năm rồi. Phục đă chết. Nó đây chớ ai.
Tôi cầm tấm ảnh trên tay mà tưởng hồn bay tan tác. .
(Tôi đă giữ tấm ảnh này đến lúc vè tới R, nhưng không có dịp nhắn tin.
Măi khi tôi ra hồi chánh, tôi đă lên nói chuyện hằng tuần trên đài Tiếng nói Quân đội của Trung Tá Văn Quang, nhờ đó tôi nhắn tin cho gia đ́nh Phục.
Trước sau nói đến ba bốn lần. Không rơ anh Tư Quang anh Năm Ẩn có nghe không ?
Bây giờ nếu Phục đă không về quê Hồ Văn Tốt – sau mười lăm năm giải phóng th́ xin hai anh hăy tin rằng giấy báo tử không bao giờ đến, mặc dù Phục đă không c̣n sống trên đời.
Vậy hai anh đừng nên hi vọng ǵ nữa. Và xin những ai đọc được những ḍng này, nếu có điều kiện xin hăy báo đùm hung tín cho anh em của Phục theo địa chỉ trên).
– Nói vậy anh ấy là bạn anh à ?
– Vâng ! Ít nhất là ngót hai mươi năm tính đến hôm nay.
– Trong những hố bom những cây cối ngổn ngang, có những xác người nhưng em không biết quyển sổ này thuộc về ai
. Nhưng em biết chắc chắn người chủ của nó đă chết -Phẩm nói tiếp.
– Biết đâu nó sống sót trong đoàn đi vào th́ sao ?
– Điều đó không thể có.
– Sao không ?
– Khi dắt đám người sống sót về tới điểm mới, em giơ quyển sổ ra để mọi người nh́n, nhưng chẳng có ai nhận cả.
– Biết đâu nó chỉ bi thương nặng nằm ở đâu đó và có tiên đến cứu đem về Hà Nội.
Những hố bom sau cuộc oanh kích bằng máy bay B52 ở Dầu Tiếng - Tây Ninh.
(năm 1968
– Xong rồi anh !
Tôi quay lại . Hai tay Ngữ đỏ ḷm máu quơ lên:
– Em đă làm lông nó xong.
Tôi vọt miệng bảo:
– Th́ nấu đi.
– Nấu ǵ. Thịt có vẻ tanh lắm !
– Chật khúc ninh rừ ! -Hoàng Việt ra lệnh- Cứ thế mà làm, không phải hỏi.
Ở đây không có gia vị. Chỉ riêng Hoàng Việt có một gói muối tiêu mà anh giữ bí mật từ lâu không đưa ra xài.
Anh trút ra một ít trong nắp gà mèn cho Ngữ.
Ngữ ướp xong, gom tất cả những gà mèn xỏ vào một que gỗ dài gác lên hai nạng rồi đốt lửa như kiểu Nhật Bổn nấu cơm mà tôi thấy ở Mỹ Tho trước ngày quân Nhật chiếm thành phố này.
Họa sĩ Núi vẫn nằm mê man, lâu lâu lại la ré lên một tiếng hoặc ngóc đầu lên ngó dáo dác như muốn t́m kiếm. Nếu Năm Cà Dom có mật ở đây th́ đỡ khổ cho chúng tôi quá . V́ ở thành phố suốt đời nên bọn tôi chẳng biết cả những điều sơ đẳng trong y học thường thức.
Núi càng ngóc dậy nhiều hơn và dợm nhảy xuống đất. Tôi nhanh tay đè cậu ta xuống nhưng tôi vừa trở lại bếp th́ Núi vọt xuống vông và chạy bạt mạng.
Tôi đuổi theo. Ngữ cũng rượt tiếp. Nhưng hắn chạy như ngựa bất kể bụi cây gộp đá, hắn cứ phóng bừa, vượt qua tất cả, dường như có mắt dưới chân.
Hắn bỏ chúng tôi xa. Nhưng… may quá hắn bước hụt chân vào một cái hố và ngă lăn kềnh. Tôi và Ngữ ào tới bắt hắn đem trở về vơng.
Hắn rũ người ra, thở hồng hộc. Bỗng nhiên hắn ngóc lên quắc mắt:
– Đây là một bức tranh lập thể. Pi-cát-xô vẽ con nhỏ người yêu tôi vào thời kỳ mầu Hồng.
Tóc nó mọc dưng lên như chổi xể, mồm nó như cái loa ở góc phố ong ỏng tối ngày. Ngủ không được. Ngủ không được. Câm, câm, câm !
Hắn vừa nói vừa vả mồm chan chát.
– Đè nó xuống ! Tôi bảo Ngữ – Nó mê saảng cùng cực rồi .
– Đúng là sốt ác tính rồi anh ạ ! – Ngữ lắc đầu nguầy nguậy.
– Chẳng có quân eo quân y ǵ cả? Làm thế nào?.
Phẩm đến nơi:
– Em cũng không biết làm thế nào?
Tôi nói:
– Ông Tôn Thất Tùng có phương pháp hạ nhiệt độ bệnh nhân bằng cách ngâm bệnh nhân trong bồn nước đá trước khi mổ. Tôi được ông mời xem tận mất hai ba lần mổ gan và tim ở nhà thương Phủ Doăn để viết phóng sự.
Bệnh nhân được đem lên bàn mổ giống như con mắm sống. Tôi có hỏi ông th́ ông nói:
- " Nước ḿnh không có phương tiện khoa học nên phải làm như thế vừa giản tiện vừa tiết kiệm được tiền. "
Không biết ḿnh có thể đem thằng Núi ngâm dưới suối hay không? Nếu để như thế này th́ nó chết mất. Nó đă hóa rồ rồi đấy ! Tôi nói thiệt mà, tôi không có đùa đâu.
Phẩm nói:
– Trước đây cũng có một ông trẻ lắm. Cỡ tuổi với ông này. Cũng chết ở trạm trước đây, v́ bị ác tính. Nghe nói con của một ông bà ǵ to lắm. À, bà Thập ủy viên Trung ương đảng.
– Tên ǵ ?
– Tên Quang. Tôi nhớ rơ lắm. Anh ta người cao lớn đẹp trai. Sốt có ba ngày…
– Trời đấ t! Thằng Quang hả ?
– Đúng là Quang mà ! Chết rồi trong ba lô c̣n một bó sâm ‘Triều Tiên và hai trăm ống B12, em c̣n cất kia ḱa. Các anh có dùng th́ em đưa, để lâu hư hết.
– C̣n tốt không ?
– Em đâu có biết. Em c̣n bỏ trong lều của em hai ba củ sâm và mấy ống B12.
Đâu có xài được. Mà em cũng không dám xài. Nghe người ta nói sâm vừa bổ vừa độc. Cũng như lộc nhung, c̣n trẻ mà dùng th́ nứt da như heo quay.
Tôi bảo:
– Cậu về lấy đem ra một củ tôi gọt cho thằng Núi uống, họa may nó xuống nhiệt độ.
Phẩm chạy đi ngay với nhiệt t́nh không thấy có ở con đường này. ..
***