THÔNG TIN Y HỌC VỀ CAO HUYẾT ÁP (HYPERTENSION)
Lynn Ly tổng hợp thông tin Y Học về Cao Huyết Áp (Hypertension)
từ các bài Thời Sự Y Học của Bác Sĩ Nguyễn Văn Thịnh
THỜI SỰ Y HỌC SỐ 24 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH ( 29/4/2007 )
1/ CAO HUYẾT ÁP : NGUYÊN NHÂN NẰM TRONG NĂO BỘ.
Một nhóm nghiên cứu các nhà khoa học người Anh đă nhận diện trong năo bộ một protéine được xem là nguyên nhân của cao huyết áp, trong khi đó nói chung nguyên nhân của chứng cao huyết áp thường được quy cho do thận hoặc các động mạch. Đây là kết quả của một công tŕnh nghiên cứu được đăng tải trên báo Hypertension.Các nhà nghiên cứu của Đại Hoc Bristol đă phân lập protéine JAM-1 trong năo bộ và đă khám phá rằng protéine này giam hăm các bạch cầu, gây phản ứng viêm làm trở ngại tuần hoàn máu và làm giảm tiếp vận oxygène đến năo bộ. Theo các nhà nghiên cứu, cao huyết áp là một bệnh viêm mạch máu của năo bộ, hay nói đúng hơn là một bệnh có nguồn gốc huyết quản.
“ Hiện nay các nghiên cứu cơ bản này sẽ mở ra khả năng điều trị những bệnh nhân cao huyết áp không đáp ứng với các thuốc chống cao áp cổ điển, bằng những thuốc làm giảm viêm huyết quản và làm gia tăng lưu lượng máu đến năo bộ. Giáo sư Julian Paton, người điều khiển dự án, đă giải thích như vậy.” Thách thức mới là cần hiểu loại viêm nào là nguyên nhân để biết cần sử dụng những loại thuốc nào”. Ông nói thêm như thế và nhấn mạnh rằng JAM-1 có thể chỉ ra những hướng mới để điều trị bệnh cao huyết áp.
Giáo sư Jeremy Pearson, phụ trách British Heart Foundation, đă chào đón khám phá này: “Công tŕnh nghiên cứu gây ấn tương này thật là quan trọng bởi v́ đă đưa ra những nguyên nhân bất ngờ của cao huyết áp”.
Tuy nhiên, đối với Giáo sư MacGregar, chủ tịch Hiệp Hội Cao Huyết Áp Anh, th́ những công tŕnh này c̣n rất sơ bộ và cần phải được xác nhận. Cao huyết áp đặc biệt có thể đưa đến nhồi máu cơ tim và gây tổn hại thận. Yếu tố nguy cơ tim mạch này gia tăng với tuổi tác. Ở Pháp cứ 3 người th́ có một người bị cao huyết áp và trên thế giới có hơn 600 triệu người bị chứng bệnh này.
(LE FIGARO 16/4/2007)
THỜI SỰ Y HỌC SỐ 26 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH ( 11/5/2007 )
2/ KHI NÀO PHẢI ĐIỀU TRỊ CAO HUYẾT ÁP ?
Các BS Hoa Kỳ đă gây nên một cuộc luận chiến lúc đề nghị giảm mức giới hạn b́nh thường của huyết áp.
Cao huyết áp đă được công nhận từ lâu như là một yếu tố nguy cơ của các tai biến tim mạch. Trong nhiều năm qua, một điều trị chống cao áp được xem là cần thiết ngay khi các trị số huyết áp bằng hoặc trên 16/9. Từ khoảng 15 năm nay, điều trị chống cao áp suốt đời được chỉ định đối với những trị số huyết ấp trên 14/8.
Cách nay vài tháng các y sĩ Hoa Kỳ đă công bố một nghiên cứu trong New England Journal of Medicine (NEJM) gợi ư rằng nếu điều trị t́nh trạng tiền cao áp (pré-hypertension) (nghĩa là các trị số huyết áp biến thiên từ 13/8 đến 14/9) sẽ có thể giảm dầu chỉ chút ít nguy cơ bị cao huyết áp. Bài báo này đă gây tranh căi trong cộng đồng các thầy thuốc khoa tim Hoa kỳ từ 6 tháng nay.
Công tŕnh nghiên cứu Trophy của NEJM thực hiện trên 809 bệnh nhân có huyết áp biến thiên từ 13/8 và 14/9. Một nửa trong số các bệnh nhân này được điều trị trong 4 năm bởi một placebo( một chất không có tác dụng).Một nửa c̣n lại được điều trị trong 2 năm bởi một thuốc chống cao áp Candesartan và sau đó bởi một placebo. Tất cả đều nhận những lời khuyên về vệ sinh và tiết thực (giảm thể trọng nếu cần thiết, chế độ ăn uống ít muối, giảm uống rượu và tập thể dục).
Sau 4 năm, vào cuối công tŕnh nghiên cứu, người ta thống kê 10% người bị cao huyết áp ít đi trong nhóm đă nhận điều trị trong 2 năm trước đó. Các kết quả này làm nghĩ rằng trong một số nhỏ trường hơp ta có thể loại bỏ nguy cơ trở nên cao huyết áp bằng cách điều trị t́nh trạng tiền huyết áp. Do đó vài chuyên gia muốn đề nghị áp dụng điều trị trong một thời gian giới hạn ngay khi bệnh nhân có những trị số tiền cao huyết áp (13/8 đến 14/9), là những trị số được xem là b́nh thường từ trước đến nay.
Các thầy thuốc phản pháo th́ cho rằng phương pháp được sử dụng trong nghiên cứu này là hoàn toàn thiên lệch bởi v́ đă không tính đến những biến thiên có tính chất sinh lư mỗi ngày của huyết áp. Một chuyên viên khác cho rằng tất cả công tŕnh này được phân tích lại bởi một nhóm nhà thống kê độc lập có thể dẫn đến những kết quả khác.
B.S Stephen Persell (Feinberg school of medicine, Nortwestern university) trong the Ameri --can Journal of Hypertension nói rằng ở Hoa Kỳ có hàng triệu người bị cao huyết áp thật sự. Những người này đáng lư ra cần một điều trị có hiệu quả thế mà lại chẳng được săn sóc đến.
NHỮNG MỐI LỢI CHỦ YẾU CÓ TÍNH CHẤT THƯƠNG MĂI
Theo B.S Stephen Persell, điều đầu tiên cần làm là cho toa các thuốc chống cao áp cho các bệnh nhân thật sự cần đến » Mặt khác, để đánh giá hiệu quả của một chiến lược điều trị tiền cao áp, cũng cần phải có một đánh giá về lâu về dài nguy cơ xảy ra các biến chứng (nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu năo), thế mà điều này đă không được thực hiện». Một vài chuyên gia đă phàn nàn như thế.
Tạp chí Prescrire, trong một bài báo được đăng cách nay vài tuần cho rằng «việc giảm có tính cách nhân tạo các giới hạn b́nh thường của huyết áp mà không có được một bằng chứng về lợi ích lâm sàng do điều trị mang lại sẽ làm gia tăng số người bị gán cho là có bệnh hay có nguy cơ, chỉ v́ những lợi ích chủ yếu có tính chất thương măi. Thái độ này khả dĩ khiến cho một số lớn người mạnh khỏe bị những phản ứng không mong muốn do thuốc gây nên »
Khoan dung hơn, Giáo sư Xavier Girerd (B.V Pitié-Salpetrière) mới đây trong tạp chí HTA-Info cho rằng: "Các kết quả của công tŕnh thử nghiệm Trophy dầu có đáng quan tâm thế nào chăng nữa, cũng không v́ thế mà làm chúng ta lầm lạc. Các kết quả này không cho phép kết luận rằng sự điều trị bằng thuốc đối với những người có huyết ấp trên 13/9 là cần thiết»
Theo Giáo sư Jean Michel, chủ tịch của Cơ quan nghiên cứu cao huyết áp, những lời dặn ḍ mới đây của Cơ quan cao cấp y tế cho rằng ngoai trừ những trường hợp đặc biệt (đái đường, suy thận) chỉ bắt đầu từ trị số huyết áp 14/9 điều trị bằng thuốc mới được bàn đến.
Công tŕnh nghiên cứu có tính chất lịch sử của Fragminham đă chứng tỏ rằng nguy cơ tai biến mạch máu năo gia tăng theo tuyến tính với tri số của huyết áp »
Theo B.S Yves Benacin, thầy thuốc khoa tim ở Paris, điều trị dĩ nhiên phải được uyển chuyển tùy theo thể trạng. “Khi trị số huyết áp ở mức giới hạn, trong khoảng từ 14 đến 15, mà không có yếu tố nguy cơ quan trọng,chúng ta có thể chờ đợi 3 tháng trước khi quyết định điều trị. Mục đích là tận dụng thời gian này để cố gắng quân b́nh huyết áp, bằng một chế độ ăn uống, luyện tập thể dục, giảm ăn muối uống rượu”
(LE FIGARO 8/5/2007)
|