Tôi nhớ mấy năm trước có lần tṛ chuyện với mẹ của một người bạn, lúc đó cụ ngoài 80 hăy c̣n minh mẫn, cụ theo đạo Phật. Trưởng nam của cụ và con dâu cụ tự nhiên rủ nhau theo đạo Công giáo. Găp tôi, cụ hỏi: Không biết anh B́nh nhà tôi khi chết th́ đi đâu? Phật giận anh ấy, v́ anh ấy bỏ đi, Chúa chắc ǵ cho anh ấy vào, v́ anh ấy mới quá! Năm nay cụ ngoài 90 tuổi rồi và không may, cụ bị Alzheimer. Vậy là cụ không c̣n minh mẫn để lo con ḿnh không có chỗ dung thân cho phần hồn. Bây giờ thỉnh thoảng nghĩ lại những lời cụ nói, thấy ḿnh ngay ở đời sống này cũng đă là một vạt nắng phất phơ bay. Quê nhà, quê người, quê Mỹ, quê Việt. Chao ôi! Cái thân cỏ bồng.
Nhưng lạ lắm, tôi biết chắc ḿnh là người Việt, nhất là khi tôi nằm mơ. Trong giấc ngủ tôi thường gặp cha mẹ, gặp ngay trong những ngôi nhà cũ ở Việt Nam, gặp bạn bè cũng gặp trên đường phố Việt Nam từ ngày rất xa xưa, và bao giờ trong mơ cũng đối thoại bằng tiếng Việt. Tỉnh dậy đôi khi vẫn ứa nước mắt, dù là một giấc mơ vui. Thấy nhớ quê nhà quá đỗi!
Tôi nhớ lại trong những truyện ngắn, những bài thơ Đường tôi đọc thời rất xa xưa về người bỏ làng đi xa lâu năm trở về không ai nhận ra nữa. Hồi đó sao mà ḿnh thương những ông già trong thơ đó thế! Bây giờ nghĩ lại th́ người trong sách đó c̣n may mắn hơn ḿnh, họ đâu có đi đến tận một nước khác như ḿnh. Họ chỉ bỏ làng, chứ không bỏ nước. Thế mà khi về c̣n ngơ ngác, bùi ngùi, tủi thân v́ lạc chỗ ngay trong làng ḿnh.
So sánh tôi với người bỏ làng ra đi trong những trang sách đó th́ hoàn cảnh của tôi đáng buồn hơn nhiều. Không những đă bỏ làng, bỏ nước đi, c̣n nhận quốc tịch của một nước khác.
"Khi về đổi họ thay tên.
"Núi chùng bóng tủi, sông ghen cạn ḍng".
Sưu tầm
|