Chẩn đoán cường giáp
Chẩn đoán sẽ dựa vào triệu chứng lâm sàng và kết quả xét nghiệm chức năng tuyến giáp.
Xét nghiệm chức năng tuyến giáp
lấy máu cường giáp là ǵ
Bác sĩ sẽ xét nghiệm máu để xác định mức hormone giáp trong máu. Xét nghiệm được dùng để xác định nồng độ các hormone TSH, T3, T4 bao gồm:
⇒ TSH (thyroid-stimulating hormone): Đây là hormone được tuyến yên sản xuất để kích thích tuyến giáp hoạt động. Nếu mức hormone giáp trong máu ít th́ tuyến yến tăng sản xuất TSH và ngược lại. Bệnh nhân cường giáp có mức TSH thấp.
⇒ T3 (triiodothyronine): T3 được tuyến giáp sản xuất và có vai tṛ quan trọng nhất đối với chuyển hóa cơ thể. Xét nghiệm T3 nhằm chẩn đoán và xác định bệnh nặng hay nhẹ. Bệnh nhân cường giáp có nồng độ T3 tăng cao.
Bệnh nhân đang mang thai, dùng thuốc tránh thai th́ cả T3 và T4 cùng cao nhưng có thể không bị cường giáp. Trong trường hợp này, thai phụ cần làm thêm xét nghiệm định lượng T4 tự do và TSH để xác định chính xác cường giáp.
⇒ T4 (thyroxine): T4 trong máu có 2 dạng: T4 gắn với protein và T4 tự do. T4 tự do có vai tṛ quan trọng nhất để xác định chức năng tuyến giáp, xét nghiệm t́m T4 tự do gọi là FT4 và FTI. Người bị cường giáp có FT4 và FTI tăng cao.
Kết quả xét nghiệm cho thấy mức TSH thấp và mức T3, T4 cao có nghĩa là bạn đă bị cường giáp. Nếu bạn có thai, bác sĩ sẽ dựa vào TSH thấp và FT4, FTI cao để chẩn đoán cường giáp.
Xét nghiệm t́m nguyên nhân cường giáp
⇒ Xét nghiệm t́m kháng thể kháng tuyến giáp: Hệ miễn dịch giúp chúng ta chống lại các loại vi khuẩn, virus bằng cách sản xuất ra các kháng thể có khả năng tiêu diệt chúng. Khi hệ miễn dịch sản xuất kháng thể kháng tuyến giáp làm kích thích nó hoạt động mạnh đồng thời hủy hoại nó. Các kháng thể này được t́m thấy nếu bạn bị bệnh Graves’ – một nguyên nhân chính gây cường giáp.
⇒ Xét nghiệm đo tốc độ lắng máu: Dùng để kiểm tra t́nh trạng viêm nhiễm trong cơ thể. Nếu kết quả cho thấy có sự viêm nhiễm th́ nguyên nhân cường giáp có thể là viêm tuyến giáp.
Chụp xạ h́nh tuyến giáp
chờ chụp tuyến giáp
Chụp xạ h́nh tuyến giáp dùng để t́m các u, bướu như các nhân giáp.
Để chuẩn bị cho xét nghiệm, bạn sẽ được yêu cầu nuốt hoặc tiêm một lượng nhỏ chất iốt phóng xạ. Chất phóng xạ này sẽ được tuyến giáp hấp thụ và đào thải.
Sau đó, bạn sẽ chụp xạ h́nh tuyến giáp. Bác sĩ sẽ xem kết quả để biết được h́nh dạng, kích thước tuyến giáp và cách nó hấp thụ, đào thải phóng xạ. Việc này hỗ trợ bác sĩ t́m nguyên nhân gây cường giáp và t́nh trạng bệnh để có cách điều trị phù hợp.
Điều trị cường giáp
Cường giáp là bệnh có thể điều trị. Bác sĩ sẽ phân tích trên nhiều yếu tố để giúp bạn chọn đúng cách chữa trị.
Các phương pháp điều trị chính bao gồm: Sử dụng thuốc kháng giáp, uống iốt phóng xạ, phẫu thuật.
Thuốc kháng giáp
thuốc cường giáp là ǵ
Thionamide là ḍng thuốc điều trị cường giáp phổ biến thường được dùng để điều trị cường giáp. Chúng kiểm soát cường giáp bằng cách làm giảm hoạt động của tuyến giáp. Có 2 loại chính được dùng là carbimazole và propylthiouracil.
Bạn phải dùng thuốc liên tục trong 1 đến 2 tháng mới bắt đầu thấy tác dụng. Trong thời gian này, bạn sẽ phải dùng thêm thuốc chẹn beta để giảm bớt triệu chứng bệnh.
Khi cơ thể đă kiểm soát được lượng hormone giáp, bác sĩ sẽ giảm dần liều thuốc kháng giáp theo liệu tŕnh. Người bệnh cần uống thuốc liên tục nhiều năm, một số cần uống suốt đời để kiểm soát cường giáp.
Bệnh nhân tuyệt đối không được tự ư dừng thuốc v́ có thể gây biến chứng cơn băo giáp. Đây là biến chứng hiếm gặp nhưng đe dọa tính mạng người bệnh.
Phương pháp điều trị bằng thuốc kháng giáp sẽ gây ra nhiều phản ứng phụ. Chúng thường xuất hiện trong vài tháng đầu và sẽ giảm dần khi bạn đă quen với thuốc, bao gồm:
♣ Thấy uể oải
♣ Đau đầu
♣ Đau nhức khớp
♣ Đầy bụng, ợ hơi, ợ chua thậm chí đau dạ dày
♣ Nổi ban da ngứa ngáy
Một tác dụng phụ nguy hiểm hiếm gặp là giảm bạch cầu đột ngột. Phản ứng phụ này làm cơ thể bạn rất dễ bị nhiễm khuẩn. Cần đến bác sĩ ngay nếu bạn bị sốt, viêm họng hay ho kéo dài khi dùng thuốc.
|