Đỗ Hùng: Tại sao Nga chiếm Chornobyl?
Ba mươi năm sau thảm họa, Chornobyl giờ là nơi hầu như vắng bóng con người. Chỗ các ḷ hạt nhân cũ người ta chụp lên những cái ṿm để chống ṛ rỉ phóng xạ. Cạnh nhà máy có một cây cầu đường sắt, bên dưới có những con cá to một cách kỳ lạ, không biết do sống lâu hay do bị nhiễm phóng xạ rồi đột biến. Sau này ḿnh xem tới cảnh mấy anh lính trẻ được giao nhiệm vụ đi bắn súc vật để tránh nguy cơ chúng chạy lung tung làm phát tán phóng xạ trong phim Chernobyl (2019), ḿnh lại liên tưởng tới lũ cá ở đây.
Bên ngoài nhà máy Chornobyl là thành phố ma Prypiat đă chết từ sau vụ nổ năm 1986. Ḿnh đă bắt gặp những chiếc móc áo c̣n treo trên dây, chiếc bàn ủi c̣n để trên bàn, những chiếc đồng hồ dừng lại ở một thời điểm nào đấy trong quá khứ, khi những người dân nhớn nhác rời đi hoặc bị lùa đi.
Những h́nh ảnh này cứ ám măi vào ḿnh như một dạng thức trauma, nhất là khi ḿnh xem phim Chernobyl. Thành phố Prypiat trong phim giống thành phố ma ḿnh đến một cách kỳ lạ, dù nó được quay ở Litva. Giống tới mức có lúc ḿnh cứ mường tượng rằng ḿnh cũng từng đứng ở đấy, gặp những con người ấy, hồn nhiên phơi nhiễm trong đêm đầu tiên khi bụi phóng xạ bay về.
Khi Nga tiến chiếm Chornobyl, câu hỏi hiện lên trong đầu ḿnh trước tiên là chiếm cái chỗ trống trơn và đầy hiểm họa đó làm ǵ?
Ḿnh đọc thấy mấy cha chuyên gia phương Tây b́nh lung tung không rơ ràng ǵ chả.
Ḿnh nghi nước đi của Nga là nhằm tránh đ̣n 'lưỡng bại câu thương' một khi Ukraine bị dồn vào đường cùng. Ukraine mà cho nổ tung ṿm chụp trên các ḷ phản ứng cũ, bụi phóng xạ lại bay ra th́ không chỉ Ukraine mà cả Belarus, Nga và châu Âu mang họa. Giả thuyết này thoạt nghe rất vô lư, nhưng chiến tranh có bao giờ hữu lư đâu. Cá nhân ḿnh nghĩ Ukraine sẽ không bao giờ chơi kiểu cùng đường ấy, nhưng xét phía Nga mà nói, pḥng xa trong một chiến dịch mà họ chủ động triển khai cũng không phải là điều ǵ quá khó hiểu.
__________________
|