Với 216 phiếu thuận, Hạ viện Mỹ đă bật đèn xanh cho kế hoạch cắt giảm chi tiêu quy mô lớn của ông Trump, tập trung vào viện trợ nước ngoài và truyền thông công cộng.Ngày 17/7 (giờ Mỹ), Hạ viện Mỹ đă thông qua gói cắt giảm chi tiêu trị giá 9 tỷ USD, tập trung vào viện trợ nước ngoài và lĩnh vực phát thanh - truyền h́nh công cộng. Đây được xem là một thắng lợi quan trọng trong nỗ lực “thu gọn chính phủ” mà Tổng thống Donald Trump theo đuổi từ đầu nhiệm kỳ thứ hai, theo CNN.
Với 216 phiếu thuận và 213 phiếu chống, dự luật nhận được sự ủng hộ vừa đủ để vượt qua Hạ viện, trong đó chỉ hai nghị sĩ Cộng ḥa bỏ phiếu chống.
Gói cắt giảm này sẽ được chuyển tới Nhà Trắng để Tổng thống Trump kư ban hành, chính thức đưa các nội dung cắt giảm thuộc chương tŕnh của Cơ quan Hiệu quả Chính phủ" (DOGE) vào luật.
Đây là lần đầu tiên trong gần 30 năm, một tổng thống Mỹ thành công trong việc tận dụng điều khoản ngân sách ít người biết đến để vượt qua rào cản thủ tục tại Thượng viện, thể hiện sự nhường quyền hiếm hoi của Quốc hội đối với hành pháp, bất chấp quy định Hiến pháp Mỹ vốn trao quyền kiểm soát ngân sách cho Quốc hội.
Phần lớn khoản cắt giảm - khoảng 8 tỷ USD - sẽ được rút từ các chương tŕnh viện trợ nước ngoài từng được Quốc hội phê duyệt, nhằm tiến tới mục tiêu thu hẹp và xóa bỏ Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID).
Bên cạnh đó, hơn 1,1 tỷ USD được cắt khỏi ngân sách của Tập đoàn Phát thanh - Truyền h́nh Công cộng (CPB), đơn vị hỗ trợ tài chính cho các đài NPR và PBS.Gói chi tiêu mới này là phiên bản rút gọn, giảm 400 triệu USD so với đề xuất ban đầu sau khi Thượng viện phản đối kế hoạch cắt giảm PEPFAR - chương tŕnh quốc tế pḥng chống HIV/AIDS. Tuy nhiên, nhiều nghị sĩ bảo thủ vẫn ủng hộ v́ đánh giá đây là “quả ngọt dễ hái” trong cuộc chiến giảm chi tiêu công.
“Chúng ta đang nợ tới 37.000 tỷ USD. Gói này giúp phơi bày nhiều khoản lăng phí. Tuy chưa hoàn hảo nhưng c̣n hơn không”, nghị sĩ Eric Burlison (bang Missouri) phát biểu.
Dù cùng đảng, nhưng nội bộ Hạ viện Cộng ḥa vẫn nảy sinh căng thẳng trước phiên bỏ phiếu. Một nhóm nghị sĩ yêu cầu lănh đạo đảng cam kết thúc đẩy minh bạch hơn trong vụ án Jeffrey Epstein, dù nội dung này không liên quan trực tiếp đến dự luật chi tiêu.
Vấn đề công khai tài liệu Epstein đă âm ỉ trong Quốc hội nhiều ngày, trở thành phép thử khó xử giữa ông Trump và các đồng minh thân cận nhất tại Hạ viện. Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson cùng nhóm lănh đạo phải mất hàng giờ thương lượng với Ủy ban Quy tắc để t́m tiếng nói chung.
Cuối cùng, ủy ban đồng ư đưa gói DOGE ra bỏ phiếu cùng với một nghị quyết không mang tính ràng buộc, kêu gọi công bố thêm hồ sơ về vụ Epstein.
Tuy nhiên, Chủ tịch Johnson từ chối cam kết sẽ đưa nghị quyết này ra bỏ phiếu toàn thể: “Chúng tôi sẽ theo dơi t́nh h́nh. Hiện Nhà Trắng và chúng tôi không có bất đồng ǵ”.
Ngay sau khi dự luật được thông qua, ông Trump và các lănh đạo Cộng ḥa lập tức coi đây là minh chứng cho hiệu quả điều hành. Trên mạng xă hội Truth Social, ông Trump viết: “Đây là một bước đột phá!!!”.
C̣n Chủ tịch Hạ viện Johnson th́ tuyên bố: “Chúng ta đang thu gọn bộ máy chính phủ để phục vụ người dân hiệu quả hơn”.
Tuy vậy, giới quan sát lo ngại việc thông qua dự luật này có thể khiến nỗ lực đàm phán ngân sách liên bang sắp tới rơi vào bế tắc, khi hạn chót tài trợ cho chính phủ là ngày 30/9 đang đến gần.
Lănh đạo phe Dân chủ Thượng viện Chuck Schumer tỏ ra hoài nghi: “Họ luôn nói sẽ hợp tác lưỡng đảng, nhưng cuối cùng vẫn nhượng bộ Trump và ông Vought. Tôi không c̣n niềm tin nào nữa”.
Phía Cộng ḥa phản bác, cho rằng gói cắt giảm lần này không nên ảnh hưởng đến các cuộc đàm phán sắp tới.
“Điều đó là do họ chọn thôi”, Chủ tịch Ủy ban Chuẩn chi Hạ viện Tom Cole nhấn mạnh
|