“ ĐƯỜNG ĐI KHÔNG ĐẾN ” ! - Xuân Vũ

Chiều, người ta lại nhóm lửa. Nhưng trong gà-mèn không có được một hạt gạo. Người ta tìm lá rừng. Người ta đi hái nấm. Người ta nấu nước sôi.

Tôi lại đến với Ngân.

Ngân đang nấu cháo. Trong những gợn nước sôi trào những hạt gạo nhào lộn một cách thoả thích như một bầy tiên nữ nõn nà bơi lội đùa cợt nhau trong một dòng sông thần kỳ.

Ngân chân thật:

– Sao hồi tối anh không lấy gạo về nấu ?

– Mưa ướt củi hết không nấu được.

– Rồi anh nhịn đói à ?

– Cũng không đói lắm .

– Anh tự ái phải không ?

Tôi cười và ngồi xuống gần bếp lửa. Ngân lại hỏi :

– Anh giao liên trốn mất hả anh ?

– Trốn mất rồ i.

– Như rắn mất đầu. Rồi làm sao mình đi ?

Tôi làm thinh.

Ngân sớt cháo ra nắp ga-men và trao cho tôi. Không chút ngần ngại tôi đỡ lấy cái nắp ga men gần đầy cháo loãng. Mùi thơm xộc vào mũi tôi ngây ngất. Nước mồm ứa ra, tôi nuốt chận vào hai ba lượt để có đủ sự bình tỉnh mà thưởng thức món cháo ngon do những ngón tay của Ngân tạo nên.

Những ngón tay lúc nãy đã vo những hạt gạo này, những ngón tay dính tro lọ lem và có vết bỏng lửa và rươm rướm mồ hôi.

Tôi nâng chiếc nắp ga-men cháo lên môi mà mắt vẫn không rời những ngón tay của Ngân đang hoạt động .

– Ngân ạ !

– Dạ !

– Bao giờ về đến Châu Đốc, anh ghé nhà em thì sẽ được thết một bữa cháo cá phải không ?

Ngân nhìn tôi, đôi má ửng hồng, đôi mắt nhấp nháy. Tôi chờ đợi ở Ngân một tiếng nói.

Nhưng , “đoàng” ! Tiếng súng ! Súng nổ !

Ở phía đằng kia, cách nơi này hơi xa. Tôi cho là không quan trọng, nhưng chỉ một thoáng là người ta đã đồn khắp khu rừng :

– Tiểu đoàn trưởng tự sát.

– Ai tự sát ?

– Mạnh Rùa !

– Có chết không ?

– Bắn vào đầu mà không chết ?

Sau mấy cái chết liền nhau lại đến một cái chết.

Sau cái chết của Mạnh Rùa, mọi người đều cảm thấy mình mất linh hồn.

Cuộc hành quân giải phóng miền Nam đang đến hồi vui vẻ nhất. Chúng tôi đi lang thang trong rừng, mò mẩm tìm đường đi với sự lãnh đạo của Tuất. Nhưng Tuất kém xa Mạnh. Tuy vậy, chúng tôi vẫn phải vạch một con đường.






Tôi bảo Năm Cà Dom xem lại kỹ vết thương, nhưng ông bác sĩ lắc đầu.

Tôi quay trở về võng nằm chúi mũi vào mép võng, tay chân như rã ra từng mảnh.

Chung quanh tôi, những mẩu xương trắng ánh lên trên một bãi đất mênh mông đầy những hố bom, chào đón thêm một linh hồn.






Sàigòn, Hè 1974


Xin mời xem tiếp :

MẠNG NGƯỜI LÁ RỤNG





***********

MẠNG NGƯỜI LÁ RỤNG :

QUYỂN III

của THIÊN HỒI KÝ “VƯỢT ĐƯỜNG MÒN HỒ CHÍ MINH”

(Bản thảo quyển này bị mất hồi 1975 tại Sàigòn

Xuân Vũ viết lại xong tháng 12-1989 tại Hoa Kỳ)





Đường đi nắng sớm mưa chiều

Bao nhiêu lá rụng bấy nhiêu mạng người

Vào đây thì chết ở đây,

Bao giờ mộ mọc xanh cây thì về.

Ca dao Trường Sơn


CHƯƠNG 1


Tôi dìu Thu đi xuống suối. Chân Thu còn đau nhưng Thu cố gượng.

Có những con suối rất đẹp, rất dễ đến múc nước hoặc tắm giặt , nhưng ở đây chúng tôi đụng nhằm con suối không phải là “Suối Mơ Bên Rừng Thu Vắng” .

Nghe nước chảy như gần, nhưng đi hoài, dốc đổ đứng mà nước vẫn còn xa. Thu kêu :

– Em mệt quá !

– Tí nữa thôi mà ! Cố lên !

– Đi hoài không tới .

– Thì anh đã có lần bảo em con đường này là con đường không đến mà.

Thu ngồi khụyu xuống một hòn đá. Lâu nay tôi hầu như quên khuấy đi rằng Thu là một người con gái và là một vũ nữ ba-lê đẹp có tiếng ở Hà Nội. Bỏi vì nàng chưa bao giờ cười tự nhiên . Nàng có cười chăng nữa thì đó chỉ là những cái cười chua chát.

Tôi ngồi xuống bên nàng. Nàng nhích ra :

– Có người ta đi lấy nước ở dưới bên kia.

– Đâu có ai đâu !

Tôi nói liều chứ không xem tới xem lui gì hết. Tôi ôm quàng ngang vai Thu . Thu gạt . Tôi ôm ngang lưng nàng và hôn vào gáy nàng .

Trời ơi, lâu quá cái cổ ngà ngọc này chưa đón nhận những cái hôn. Đáng ra tôi phải hôn nàng hằng giờ hằng phút kiaa. Bây giờ hôn, tôi mới thấy lâu nay mình đã quên một việc làm hết sức tự nhiên. Thu ngả người ra. Gương mặt nàng ngửa lên. Mấy đốm nắng rơi trên tóc trên vai nàng rung rinh tan vỡ. Hương tóc đẫm mồ hôi của nàng mặn nồng say đắm lạ thường.

Tôi áp môi tôi lên má nàng. Làn da như rực lên vì men tình đã dậy hay vì những đốm nắng thần kỳ. Tôi ấn môi tôi vào môi nàng . Nàng nhắm nghiền đôi mắt và đưa tay ghì đầu tôi xuống.

– Để anh làm cho chân em hết đau .

– Anh… anh !

Tôi bỏ nàng ra, quì xuống áp môi vào chân nàng , chỗ đau làm cho nàng rên siết hằng ngày .

Nàng gập người xuống áp mặt vào lưng vào cổ tôi và xoa đầu tôi lia lia.

– Anh ! Anh !

– Em đã bớt đau chưa ?

– Cảm ơn anh !

Tôi đã hiểu lầm tôi lâu nay. Lâu nay tôi tưởng tới là sợi bún thiu. Nhưng hôm nay tôi mới biết tôi là lực sĩ. Tôi khỏe lắm. Bao nhiêu bệnh tật như đều biến đi hết. Tôi bế xốc nàng vào một lối mòn cách xa ven suối. Tôi đặt nàng lên những lớp lá vàng sắp lớp lên nhau như một chiếc nệm thần tiên.

– Thu !

Thu không đáp.

Những chiếc lá như trở mình xào xạc. Những ngọn cây như rung rinh. Những rễ cây như gồng lên như những bắp thịt. Gió ngừng bay và chim cũng không còn hót. Tất cả đều im phắc hoặc lẩn trốn để cho không khí tuyệt vời thuộc về của chúng tôi. Hơi thở Thu thơm nồng làm tôi choáng váng. Tôi lại hôn đôi bàn chân nhỏ nhắn và tơi tả và đầy những vết trầy xước của nàng.

Nàng nằm im lìm, mắt mở ra trân trối nhìn lên vòm lá xao động mà tâm hồn lại như dõi theo những chiếc hôn rứt thịt của tôi.

Cơn khát nỗi lên mãnh liệt. Bỗng nàng chụp tay tôi lại và kêu khẽ mấy tiếng gì rồi trở mình nằm nghiêng.

Nhưng một chiếc lá khi đã rơi xuống thì không bao giờ nằm nghiêng được trừ khi có một chỗ tựa. Chỗ tựa của nàng hiện giờ chỉ có thể là tôi nhưng chính tôi lại không thể để cho chiếc lá nằm nghiêng lâu hơn.

Thu bật khóc khi nàng buông tay tôi ra vì nàng biết không thể chống cự được hay chính nàng không muốn chống cự. Nàng khóc to lên…

… Bây giờ nàng đã nín, Nàng ngồi dậy vuốt tóc, bình tĩnh nói:

– Cả anh lẫn em đều có tội !

– Với ai?

– Với chính mình. Ngoài ra, em có tội với anh ấy. Còn anh thì có tội với Phương.

Tôi biết Thu hối hận. Nhưng tôi nói ngay:

– Anh sẽ yêu em, yêu thêm nữa !

– Không bao giờ! Đây là lần cuối cùng!

Tôi nói :

– Không phải tôi phản bội Phương một cách nhanh chóng. Và Thu cũng thế. Chúng ta đều có một quả tim trong quả tim chúng ta, nhưng em ạ, từ sau cơn sốt mà anh bi giao liên “ chê ,” anh thay đổi hẳn quan niệm về cuộc sống và tình yêu.

Chúng ta bị làm những con vật hi sinh cho những tham vọng. Chúng ta có thể ăn cơm rồi chết, đêm ngủ rồi không dậy nữa, hoặc một trận bom, một mũi tên độc. Thế là xong. Anh bi quan đến cùng cực ! Tôi tiếp :

– Em cũng chẳng khác gì anh đâu. Lại còn rất may rủi hơn anh nữa. Anh chàng của em, anh xin lỗi em nghe, biết đâu ở trong rừng hai năm nay cũng đã thay đổi quan niệm về cuộc sống và tình yêu. Em vào đến nơi thì thấy rằng sự trèo đèo lội suốì của em là vô ích.





Tôi chưa dứt lời thì nàng khóc to lên. Bỏ mẹ rồi. Ai bảo triết lý nhảm. Người ta đang yêu đắm đuối lại chọc gậy vào phá khuấy !

Tôi không nói nữa. Để cho nàng tuôn hết suốì lệ đến giọt cuối cùng tôi khẽ đỡ nàng đứng dậy.

Bất giác tôi nhìn lên ngọn cây. Một cặp khỉ đang ngồi lắc lẻo trên cành. Chứng đưa cho nhau những miếng mồi. Chúng vừa ăn vừa kêu chí chóe.

Bỗng một tiếng “phích .” Tôi nhìn xuống trước mặt tôi Một quả bứa chín bị cạp dở. Tôi nhặt lấy và trao cho Thu :

- “ Trái chín của tình yêu đây em ?”





Con đường mà tôi đang dẫm lên đây chỉ là một nhánh trong nhiều ngánh của con đường chính. Có lẽ là con đường dễ dàng nhất dành cho dân chánh nên so với các con đường khác thì nó không đáng kể là bao.

Sự thảm khốc của nó không phải chỉ do thiên nhiên gây ra, nghĩa là rừng thiêng nước độc mà còn do sự vô trách nhiệm của bọn lãnh đạo Hà Nội ham nghe báo cáo hồng và thích được vỗ tay.

Bộ Tổng tư lệnh được Tổng cục Hậu cần báo cáo là đường đi tốt lắm, trang bị quân sĩ rất đầy đủ, chiến sĩ và cán bộ rất phấn khởi khi được đi Giải phóng Miền Nam.

Một cái báo cáo đã “láo” xa vạn dậm so với sự thật như vậy, nhưng khi “Bác” hỏi về con đường mòn [b][size=4][color=blue][i]“được vinh dự ” [b][size=4][color=black][i]đội “tên Bác” như thế nào ? thì Đại tướng Tổng tư lệnh tô thêm ít phấn hồng của bà Đại tướng nữa.

Thành ra bác ngồi trong Phủ toàn quyền thấy cái ngày bác vô thăm thành phố rực rỡ tên vàng như gần gang tấc !

Cái gang tấc đó của giấc mơ Hồ Chí Minh dài bằng cả dãy Trường Sơn lót bằng xương trắng .

Nhiều anh bộ đội mười sáu, mười bảy tuổi đã không kịp từ giã gia đình, chỉ được phát cho một hộp muối và mươi viên kí nín, dăm thìa ruốc thịt, thế là đi.

Họ đâu biết con đường này dài bao nhiêu cây số và hiểm nguy, độc chướng như thế nào. Bác bảo đi là đi.






Sau cái chết của Trung đội phó Thưởng, đoàn của tôi vô cùng chán nản. Một cán bộ trung đội phó bị chỉ trích quá đáng, đúng ra là bị mạt sát, nhục nhã đã tự nổ AK vào đầu.

Sáng hôm sau, vẫn như lần trước, tôi bị đơn vị bỏ lại cùng với một đám sứt tay gãy gọng, nam có nữ có, họa sĩ có nhạc sĩ có. Và tôi là văn sĩ. Vậy là có thể thành lập một phân hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Trường Sơn.

Sốt gì sốt vậy ? Tôi vượt được đúng ba mươi ngày thì sốt ! Và từ đó hình như cơn sốt không rời tôi nữa. Và đứa nào cũng sốt không đứa nào nguyên lành. Vô sốt rét bất thành tráng sĩ Trường Sơn.

Bạn đã từng thấy một người con gái đẹp ở Hà Nội – một vũ nữ ba lê – chẳng hạn. Sau một tháng leo núi và sốt rét, bây giờ nàng thê thảm đến mức độ bạn không còn muốn nhìn nữa.

Tôi với nàng – Thu – quen nhau từ trong trường đi B. Thu là bạn của Phương người yêu tôi. Chúng tôi yêu nhau trong trường này…

Mỗi lần nhìn thấy Thu tôi lại nhớ Phương. Chắc có lẽ Phương bây giờ cũng như thế này.

Tôi nằm trên võng, mơ màng nghe tiếng nói của ai mà thức dậy. Tôi tự hỏi thầm :

- Sao mình côn sống ? Mỗi lần mở mắt ra, thì đó là câu hỏi như kinh nhật tụng của Hồ chủ tịch mà mỗi người cán bộ đều xài trong kháng chiến.

Sao mình còn sống? Sao mình chưa chết ?







Giá có Phương ở bên cạnh thì đỡ biết bao, mặc dù cả hai cùng sốt, nhưng đỡ cô đơn. Bạn đã từng biết cái cô đơn của bệnh nhân khi tỉnh giấc mà không có một ai bên cạnh hết không, hoặc có người mà người đó coi bạn như rác, hoặc không là gì cả. Người đó là giao liên. Họ chán cán bộ chiến sĩ đến độ là xem cán bộ chiến sĩ như cái nợ đời nợ kiếp.

Nếu một người lỡ chết tại trạm cửa họ thì họ phải nhọc sức khiêng đi bỏ xa xa chỗ đóng quân. Tội nghiệp, họ không có sức. Họ cũng đau ốm và thiếu thốn như chúng tôi, chỉ khác là họ biết đường đi.

Họ là người ở đồng bằng không quen thủy thổ ở đây cũng như dân Hà Nội chúng tôi vậy.





*********

Trong lúc tôi không còn nhờ vả được ai nữa thì một anh giao liên đến.

Anh ta còn trẻ lắm, đâu hai mươi ngoài gì đó. Má hóp răng vêu, tay chân lòng khòng như tay chân vượn.

Anh ta đến ngồi bên võng tôi. Tôi không hiểu sao anh ta lại hỏi :

– Đồng chí có muốn ăn cháo hay uống nước gì không, tôi nấu dùm cho.

– Tôi khát nước quá trời !

– Mấy cữ rồi ?

– Mấy chục cữ rồi thì có !

– Cách nhật hay cách hằng nhật ?

– Liên miên trời đất, không còn biết đầu đuôi gì nữa !

– Đi ông Cụ à ?

– Ừ, ông Cụ.

– Thế thì còn khước !

– Cậu ở đâu ta thế ? Tôi dở giọng Bắc ra để bắt chuyện.

– Nghi Tầm Hà Nội !

– Hồ bơi Quảng Bá à?

– Vâng! . . . Sao anh trông quen quen là !

– Nhà cậu ở góc nào nào ?

– Thì ở ven hồ, trên đường nhựa ngó xuống.

– Vậy gần trại sản xuất của Hội Nhà văn ?

– Đúng đấy. Nhà em có vườn mận.

– Tôi nhớ ra rồi !

Quả thật tôi đã nhớ ra. Ở cái vườn mận đó, một người bạn tôi đã yêu một cô gái.

Vườn mận nhiều bóng mát và trái rất sai. Hoa mận có nhụy trắng và thơm như nhụy đào. Vì cái vụ đi Nam mà mối tình này lỡ dở.

Tôi có biết người con gái đó. Nàng đẹp chất phác nhưng là một vẻ đẹp ít thấy. Ở cái nhìn đầu tiên lòng anh nhà văn kia đã nảy nở ngay mối tình nửa chợ nửa quê.






Người giao liên lại hỏi tôi :

– Anh cần gì em giúp cho ?

– Anh giao liên không gọi tôi là đồng chí nữa.

Tôi chẳng biết cần anh ta giúp cái gì bây giờ. Cần thì rất cần nhưng cần nhất là ăn. Ăn gì ?

- Cháo ! Ai nấu ? Ai cũng được, nhưng nấu thì không có ai.

Không mấy khi ai giúp ai nấu cháo hay nấu gì trên đường này. Hoặc hơn thế nữa, không ai giúp ai trong bất cứ việc gì đừng oán trách chi ai.

Trước đây vài trạm tôi đã cùng nằm lại với ba thằng khác. Lúc đó một nhà quay phim cửa xưởng phim Hà Nội, lại cùng học chung một trường ngày xưa, đã không thèm ngó mặt tôi và đã không thèm tháp tùng vào đoàn bệnh nhân bọc hậu của tôi.

Anh ta cũng ốm nằm lại nhưng đã vươn lên nổi. Khi gặp tôi và đám đồng hành bệnh lặc lè, anh đã làm mặt lạ và không đi chung. Anh ta giải thích như sau :

- “ Mình bi kẹt kinh tế với mấy đứa kia !”

Mấy “đứa kia” nào tôi không biết, nhưng dù chúng nó là mấy đứa nào đi nữa anh ta vẫn phải đi với chúng tôi để giữ tính cách tập thể của đoàn mà lúc ra đi nhà trường đã dặn dò.

Anh ta nói vậy nhưng tôi hiểu rằng anh ta sợ đi chung với đám bệnh nhân yếu hơn anh ta rồi sẽ phải cán đáng nhiều việc.

Bọn tôi cũng bất cần. Sự giúp đỡ của anh ta nếu có thì cũng chẳng đi đến đâu mà phải cầu cạnh anh ta ráp vào với mình.





Trời còn có mắt, khi chúng tôi ngóc dậy nổi và “hành quân” một cách oai hùng thì lại gặp hắn nằm bẹp dí ở trạm trước mặt.

Hắn có vẻ hối hận. Nhưng tôi đếch cần sự hối hận đó. Mày đã thế thì tao đáp lại mày thế. Hắn nhờ một đứa trong bọn tôi lấy dùm một lon nước ở suối dưới dốc. Hắn không bò nổi. Tôi đã từ chối thẳng thừng.

Lại còn “cấm” không thằng nào được giúp hắn. Tôi chỉ huy có ba thằng nhưng cũng oai. Vì cái lệnh của tôi rất nhân hòa và địa lợi, có lẽ cả thiên thời nữa nên không đứa nào chống lại.

Hắn rất biết điều. Hắn không nài nỉ thêm.

Mãi hôm sau, tôi ân hận – đến phiên tôi ân hận, nên đã lấy dùm hắn một guy-gô nước để ở đầu võng hắn nhưng nhất định không nấu. Tình đồng chí đến thế cũng đã là cao rồi.

Đó sự giúp đỡ, tình đồng chí trên con đường này đại khái nó hiện nguyên hình như thế đó.

Cho nên tôi hết sức ngạc nhiên khi nghe lời thăm hỏi của anh giao liên.

Anh ta lấy lon đi múc nước và nấu dùm tôi. Bất cứ lúc nào người Trường Sơn cũng cần nước nóng nước sôi – để uống, để đổ vào bi đông mang theo dọc đường.

Uống nước sống là sốt ngay. Vì đó là uống vi trùng.





– Bây giờ có được trái mận cậu nhỉ ! Tôi kiếm chuyện nói xã giao.

– Ý, em sắp có mận rồi đấy anh.

– Mận gì ?

– Mận nhà em.

– Sao cậu có ở đây được, bộ cậu phơi khô à ?

– Không, em giồng lấy chứ !

– Làm sao trồng được, hạt đâu mà trồng?

Cậu giao liên cười:

– Chuyện lạ anh nhỉ, nhưng mà có thực .

Rồi cậu ta vui miệng tiếp :

– Em đã đọc một truyện dịch của nước ngoài rất thú vị. Như thế này :

Có một anh thợ săn đi săn thú rừng. Anh chàng bắn suốt ngày, đã hết đạn nhưng không được con thú nào. Chiều đến, sắp đi về thì lại gặp một con nai tơ rất dạn, tưởng có thể bắt bằng tay được.

Bắn thì chắc trúng trăm phần trăm rồi, nhưng không còn viên đạn nào. Chàng ta bèn nảy ra sáng kiến là hái một trái mận ăn rồi lấy hạt lắp vào súng thay cho đạn.

Chàng ta nhắm đầu con nai mà đưa một phát. Con nai hoảng chạy mất tiêu.

Mấy năm sau chàng ta lại đi săn. Chàng ta bất ngờ gặp một con nai trên dầu có cây mận, thay vì có bộ sừng chà gạc như những chú nai khác…

– Hay nhỉ ! – Tôi nói .

– Trí tưởng tượng của nhà văn thật là kinh hồn. Chỉ đọc một truyện đó thôi em cũng thấy tinh thần sảng khoái lạ thường. Đó là một sự tưởng tượng chứ nào có chuyện gì như vậy dược, nhưng mỗi khi nói đến chuyện thiếu nhi thì em nhớ chuyện “Cây mận trên đầu con nai” kể trên.

– Rồi cây mận của cậu có ăn thua gì vô đó ?

– Không ăn thua nhưng nó cũng là cây mận mọc lên trong sự bất ngờ .

Cậu giao liên đứng dậy nói :

– Để em đi vào trong chòi của em lấy đem ra cho anh một ít củi .

– Ừ, tốt lắm. Củi ở đây còn khó tìm hơn củi ở Hồ Hoàn Kiếm !

– Anh nghĩ coi ngày nào cũng cả trăm người quơ củi nấu nướng như thế này, củi nào còn được.

– Cậu tên gì thế ?

– Chính. – Chính vừa đáp vừa đi nhanh vào trạm .

Tôi nghĩ thầm. Nó là em của nàng Thơ vườn mận. Nó đâu đã đến hai mươi. Vậy mà trông như ông cụ non.

Uổng quá, thằng bạn tôi đã đi vào rồi. Nếu nó ốm mà nằm lại đây thì anh rể và em vợ hụt đã gặp nhau. Con đường này ngoài cái chết thảm khốc, nó còn cho nhân loại những áng văn chương biệt ly không ai biết để viết ra.

Cậu thanh niên này ít ra cũng mang một vết thương lòng trong khi trú ẩn tại cái hốc đá này.

Và một cô gái Nghi Tầm cũng đã khóc thầm trong những đêm mưa hay trong những lần đi sang vườn mận.





************

Chính trở ra tay cầm mấy que củi chắc. Có nghĩa là không phải nhánh cây khô mà là những thân cây tươi đốn xuống rồi chẻ ra như củi bán ở mậu dịch củi Hà Nội.

– Cậu có cả củi ấy nữa cơ à?

– Đây là “thuốc” chống sốt đấy anh ạ ?

– Thuốc gì lạ vậy ?

– Không phải thuốc nhưng cũng như thuốc vậy . Anh biết sao không ?

– Sao ?

– Ở đây mà cứ treo mình trên võng ngủ hoài thì dễ sốt lắm anh ạ. Anh có kinh nghiệm thế không ?

– Không ! Nhưng làm sao cấm con người ta nằm võng được ?

– Tự cấm mình tốt hơn chớ không ai cấm. Em nghiệm ra như thế cho nên tự bắt mình khổ sai. Ở đây đâu có việc gì làm ngoài việc chặt cây, đốn củi và chẻ ra làm củi. Vừa có lợi cho nấu nướng vừa có lợi cho sức khỏe.

Con dao của em chắc cũng rèn ở một lò với dao anh chớ gì. Đúng là con dao của phố hàng Mã. Vậy mà em ngả nổi nhung gốc cây to bằng đùi mình. Thì chém bao nhiêu nhát ? Phồng tay. Ba ngày. Bốn ngày. Anh biết không.

Ngày nay không dứt thì ngày mai. Ngày nào cũng chém . Như vây là mồ hôi ra. Sốt rét không nhập vào người nổi . Ấy vậy mà cũng sốt . Còn bệnh mà nằm hoài như các anh vậy thì không bao giờ dứt cơn sốt . Sốt kéo dây thêm sốt.

Chính đã nấu sôi lon nước. Còn bao nhiêu thanh củi thừa hắn xếp lại một bên và bảo :

– Anh nấu cháo với mớ củi này. Đủ đấy ! Anh uống một miếng nước nóng đi. Anh có chuôm kí nín không? Kí nín đảng bác phát không cắt cữ nổi. Anh đã mờ mắt chưa ?

– Chưa. Mới vàng mắt thôi ! – Tôi vạch mí mắt cho hắn xem.






Chính rót nước ra cái nắp gà mèn, nhưng tôi kêu : [color=green]

- “Để pha tí trà.” Rồi móc gói trà trong ba lô ra, bốc một dúm bỏ vào lon nước, đậy nắp lại.

Cái lon guy-gô (hộp sữa bột Hòa Lan) thế mà được việc lắm. Lúc sắp đi Nam tôi phải chạy tận chợ trời mua mấy cái. Tự nhiên loại hàng chiến lược này khan di.

Dân đi B càng lúc càng đông. Nhà nước không có nhôm chỉ gò hộp sắt vừa nặng lại vừa rĩ sét cho nên chúng tôi đã trút cả lon muối và lon kho quẹt của đảng phát cho vào hai lon guy-gô.

Còn hai ba cái khác thi để dành nấu nước, chứa nước đeo trong lưng như một cái bi đông thứ hai. Bi đông của Trung Quốc không đủ nước cho một chặng đường núi.







Nhiều người phải chặt ống nứa chứa nước để mang theo ở những chặng dài gấp đôi chặng thường lại không có suối.

Ống nứa tươi nặng bằng năm bi đông nước đầy. Đã yếu sức lại phải tải thêm các thứ đồ lề trên lưng cụp cả xương sống.

Trà Chính Xuân, mỗi tháng đi Nam được mua một gói “để về tặng bà con trong Nam uống cho biết mùi xã nghĩa thơm tho.”

Tôi dùng một que nứa cặp quanh thân guy-gô nghiêng rót trà ra nắp gà mèn và cái bát sắt tráng men made in Hungari đã xếu mếu, tróc sơn vì rớt nhiều lần trên đá và bị dẫm lên như chính chủ nó vậy.

Hai con ma sốt rét ngồi uống trà giữa rừng. Tôi ngồi trên võng, còn Chính thì ngồi trên cái rễ cây gồ ghề.

Gói trà đã khui ra từ lâu, đã mất nhiều hơi không được nguyên hương nữa nhưng rất tuyệt trần. .Tôi uống bằng tư tưởng hơn là bằng môi.

Tôi tưởng tượng tôi đang ngồi ở phòng trà Phố Huế Hà Nội uống nước cau khô pha trà hay trà xác ngâm nước cau khô mà tưởng tượng rằng mình uống trà “Trảm Mã” hoặc “Vũ di Sơn” cơ, nhưng bất cứ bằng tưởng tượng hay bằng môi thịt thì cũng không ngon bằng trà Trường Sơn này.

Cái gì hiếm đều quí .





Nước ấm chạy vào từng mạch máu li ti. Tôi thấy ấm cả người và tỉnh cả tinh thần. Tôi hỏi :

– Còn cây mận của cậu ở đâu ?

– Em trồng trong trạm.

– Hạt đâu mà trồng ?

– Đó là chuyện lạ, lạ như truyện gã thợ sắn kia.

– Cậu kể còn thiếu.

– Tôi rót trà cho Chính và nói :

– Em tên là Phẩm. Không phải Chính, nhưng vô đây em đã đổi tên Chính,

Tôi kể tiếp chuyện cây mận trên đầu con nai :

– Mấy năm sau gã thợ săn vô rừng. Lần này gã bắn được nhiều thú. Khi sắp sửa ra về, gã chợt thấy một chùm mận ngay trước mắt.

Nước trong bi đông cũng cạn như bọn vượt Trường Sơn tụi này vậy. Gã bèn leo lên hái ăn. Nhưng gã chợt nghe cây mận di chuyển.

Gã nhìn xuống đất thì thấy mặt đất cứ lùi lại phía sau. Hắn lấy làm lạ, nhưng sau khi nhìn kỹ thì thấy một con nai đang đội cây mận mà đi… Hóa ra cái hạt mận bi nhét vào sọ con vật nay đã trở thành cây. Gã lật đật nhảy xuống đất.

– Đâu phải ! Khúc sau này là do anh tưởng tượng thêm ra… Chuyện em biết không ly kỳ như vậy đâu !

Tôi cười .

Bữa trà trở nên vui vẻ và thân mật hơn. Tôi nhường lời cho Phẩm kể về cái hạt mận của cậu ta. Phẩm nói:

– Em đang học lớp mười một thì bị động viên. Em được đưa vô thẳng trong này. Ở trên hứa sẽ cho về Hà Nội học tiếp sau sáu tháng phục vụ ở Trường Sơn.

Em vô đến đây một hôm nằm trên võng mằn mằn trong túi quần tìm cái gì nó cấn cấn bên đùi. À này, anh có nhớ cái hạt na của Văn Cao không?

– Hạt Na nào của Văn Cao ?

– Cái hạt na “nằm lấp dưới chiếu không chết ai nhưng mà cấn lưng khó chịu” ấy mà!

– Không phải Văn Cao mà là Nam Cao, trong Sống Mòn, cậu muốn nói cái hạt na đó chớ gì !

– Vâng, em nhầm Nam ra Văn, vi hai ông ấy cùng “Cao” cả.

– Rồi hạt mận nằm dưới chiếu đâu ?

– Không, em mò trong túi quần, bất đồ moi ra được cái hột mận nhà em. Em nảy ra ý nghĩ đem trồng nó và em đã trồng nó ở bên lều em trong kia kìa. Anh có rỗi, ủa anh có khỏe không, vào xem chơi cho đỡ nhớ Hà Nội.

– Không leo lên cây được chớ !

– Làm gì. Nó mới lên cao bằng gang tay thôi mà.

– Ừ để chốc nữa, có khỏe thì tôi vào. Mà không sợ lộ bí mật à ?

– Không ! Em có cái gì cần giữ bí mật đâu mà sợ.

Nhưng dù sợ, chắc đã giữ được bí mật ? Cũng như con đường này vậy, mình đã giữ được bí mật nó hay không ? Mặc dù mình đã hết sức bí mật, đổi cả tên tuổi mọi người nhưng cả Hà Nội đều hay. Như em đây, em giấu với người yêu em nhưng cô nàng cũng biết.

– Đã có người yêu rồi cơ đấy à ?

– Có lâu rồi chứ !

– Rồi sao ?

– Đi có sáu tháng phục vụ giải phóng Miền Nam mà đâu có lâu. Bố em định em hết lớp mười hai mới làm lễ cưới cho chúng em.

– Sớm thế. Mới có mười tám.

– Chỉ mình em là trai trong gia đình nên bố em sốt ruột. Chị em đã nhở một lần. Thầy em hơi bất mãn.

– Nhỡ hồi nào ?

– Với anh nhà văn ở Hà Nội, người miền Nam.

– Theo tôi biết thì mới yêu nhau sơ sơ thôi mà.

– Sơ sơ đâu mà sơ sơ . Chị em yêu anh ấy sâu đậm rồi. Hai bên đã hứa với nhau.

– Đi vô đây còn hứa nỗi gì ?

– Nếu biết con đường như thế này thì chắc ảnh không hứa đâu. Anh biết đấy, đến em đây em cũng không dám hứa gì hết với người yêu của em kia mà.

– Thế ngộ ở ngoài đó người ta lấy chồng thì sao ?

– Em mong thế .

– Cậu bi quan vậy .

– Anh lạc quan lắm hở ?

– Lạc quan chứ !

– Anh lập trường vững nhỉ !

– Không vững mà lọt vô đây được à. Cậu cũng vững chớ thua gì tôi đâu .

Phẩm đang vui vẻ bỗng trở buồn dàu dàu :

– Vững gì em. Em muốn về đây chứ mà không biết làm sao !

– Hết hạn đăng ký rồi hả ?

– Trên một năm rồi .

– Ủa sao ở trên không cho cậu về ?

– Ở đây chỉ còn biết kêu nài với mấy cái đá tai mèo và mấy cây cổ thụ kia.

– Cậu thủ trại có một mình hay sao ?

– Chứ anh nghĩ là mấy mình ?

– Trời đất, ở như vậy chịu sao thấu ?

– Không thấu cũng phải thấu chứ không thì ai thấu cho mình.

– Có bề gì ai tiếp cứu, giúp đỡ cho ?

– Thì cũng chỉ có hai đồng chí Cổ Thụ và Tai Mèo ! Chứ có ai đâu khác ? Nhưng mà được cái là lúc nào cũng có khách nằm ở đây .

– Nhưng cậu coi họ là ma quỉ còn họ coi cậu là kẻ thù hoặc là trời con mà. Họ đâu có giúp cậu nếu cậu cần. Hơn nữa, cậu giữ bí mật chỗ ở của cậu, họ đâu có biết cậu ở đâu

Phẩm ngồi im. Có lẽ gã chợt nhận ra cuộc sống quái gỡ của gã ở đây.

– Em cũng không biết sao nhưng đã hơn một năm rồi, em sống như thế đó.

– Cậu không sốt à ?

– Sốt ? Không mà được à ! Em coi kí nín là một trong mấy đồng chí gần gũi nhất của em.

– Xanh hay vàng ?

– Vàng là đồng chí, xanh là đại đồng chí ! Hồi mới vô bị cữ em cho một phát ba đồng chí vàng là cúp ngay. Nhưng sau vài cữ, nó lờn mặt, vàng bất lực, uống vô nhậm nhầy, không đi tới đâu cả.

Một hôm một anh bộ đội cho ba viên xanh. Ôi chao, em bỏ hết vào mồm, tu ngụm nước . . .

– Ấy chết ! Xanh mà cậu đi kiểu đó thì chết !

– Để yên em kể cho nghe. Thứ xanh ác thiệt anh ạ. Không biết của nước xã nghĩa anh em nào vậy. Tọng vô được một chốc thì tai em bắt đầu nghe ù ù, mắt em bắt đầu mờ và chập sau là em nghe như lửa cháy trong người. Cả người em nghe khô lên như rơm rạ giữa đồng.

Em tuột hết quần áo nhảy xuống suối. Em ngâm mình luôn một hồi rồi lên võng, thiếp đi hồi nào không rõ.

Đến chiều tối em giựt mình thức dậy thấy mình nằm bên bờ suối ! Em mang máng nhớ ra rằng lúc mê sảng, khát nước, em đã bò ra bờ suối uống nước.


Đường mòn HCM hôm nay





*************