Bắc Tề là một chế độ khá kỳ lạ trong thời Nam và Bắc triều. Nguyên nhân là do các Hoàng đế nhà Cao Thị quá biến thái, thêm vào đó là chế độ “huynh đệ nối nghiệp” đă khiến cho chế độ này suy tàn nhanh chóng.
Quyền thần Cao Hoan thời Bắc Ngụy là người đặt nền móng cho chính quyền Bắc Tề. Cao Hoan thời Nam Bắc triều cũng tương tự như anh hùng loạn thế Tào Tháo. Ông cùng với Vũ Văn Thái là người đặt nền móng cho chính quyền Bắc Chu, tranh giành nhau khiến Bắc Ngụy phân thành hai: Đông Ngụy và Tây Ngụy.
Tây Ngụy do Vũ Văn Thái nắm quyền kiểm soát, Đông Ngụy về tay Cao Hoan. Sau đó, vào năm 550 sau Công Nguyên, con trai thứ hai của Cao Hoan, Cao Dương, phế truất Hoàng đế Đông Ngụy là Ngụy Hiếu Tĩnh đế Nguyên Thiện Kiến, thành lập nhà Bắc Tề.
Ảnh nhân vật thời xưa. Ảnh: Internet
Tuy nhiên, Cao Dương có mẹ là Lâu Chiêu Quân, và chính thái hậu Lâu Chiêu Quân là người đă góp phần dẫn đến chế độ "huynh đệ nối ngôi" của Bắc Tề. Từ sau khi Cao Dương qua đời, có thể thấy một loạt cuộc tranh giành tàn khốc ngôi vị giữa anh em trong gia tộc Cao Thị diễn ra.
Sau khi Cao Dương chết, truyền ngôi cho con trai là Cao Âm nối ngôi khi mới 15 tuổi. Khi đó thái hậu Lư Tổ Nga (mẹ của Cao Âm) và những người khác có xung đột gay gắt với Cao Diễm, Cao Diễm nắm quyền lực phát động cuộc nổi loạn, tiêu diệt cháu trai của ḿnh là Cao Âm, và tự xưng ḿnh làm Hoàng đế.
Lâu Thái Hậu là vợ của Cao Huân, địa vị của bà khi đó cao nhất trong triều đại Bắc Tề, khi mọi người thấy bà để con trai ḿnh chiếm lấy ngai vàng, họ có thể đoán được ư của bà. Tuy nhiên, Cao Diễm đă qua đời chỉ sau hai năm nắm quyền, trước khi lâm chung truyền vị cho em trai là Trường Quảng Vương Cao Trạm lên ngôi.
Tiếc rằng sau khi Cao Trạm lên ngôi, hắn lại thân cận với kẻ ác, tàn nhẫn, khiến cả Bắc Tề phẫn nộ, Lâu Thái hậu cũng gần như phát điên lên v́ hắn. Năm 562 sau Công Nguyên, Lâu Thái hậu qua đời ở tuổi 62. Không có sự giám sát của mẹ, Cao Trạm lại càng vô phép, suốt ngày ham mê nhục dục, không muốn quản chính sự.
Vào năm 569 sau Công nguyên, Cao Trạm, v́ ăn chơi sa đọa, phóng túng nên cuối cùng mắc trọng bệnh, lúc này ông mới 32 tuổi.
Cao Trạm có một người em trai tên Cao Tế, theo chế độ "huynh đệ nối nghiệp" của Bắc Tề, khi nghe tin anh trai ốm nặng, Cao Tế đă lập tức vỗ tay và hét lên với những người xung quanh rằng: "Bây giờ ta đă có thể làm Hoàng đế rồi, haha … ".
Theo chế độ của Bắc Tề, có lẽ Cao Tế thực sự có thể kế vị sau khi Cao Trạm chết, tuy nhiên, khi Cao Tế hét lên như vậy th́ lại gặp ngay tai họa. "Lời nói điên rồ" của Cao Tế đă lọt vào tai con trai của Cao Trạm là Cao Vĩ.
Sau khi cân nhắc, Cao Vĩ cảm thấy ḿnh nên ra tay, nên đă sai người giết chết chú của ḿnh là Cao Tế một cách lặng lẽ.
Trên thực tế, Cao Tế đă bỏ qua một điểm: mẹ ông là Lâu Thái hậu, đă chết, và cuộc tranh giành quyền lực trong gia đ́nh hoàng đế rất tàn khốc, vị trí ngai vàng đều có người thèm muốn, ông đă nói ra một câu được cho là cấm kỵ khiến ông phải mang họa vào thân.
Cháu trai của ông, Cao Vĩ đă kế vị thành công ngai vàng, và được biết đến là Hậu chủ của Bắc Tề, nhưng Hắn so với phụ thân là Cao Trạm c̣n hôn quân và hoang dâm chỉ có hơn chứ không kém.
Điều khủng khiếp nhất là hắn đă thực sự giết chết danh tướng Bắc Tề là Lan Lăng Vương Cao Trường Cung, là trụ cột của Bắc Tề, không có Lan Lăng Vương, Bắc Tề giống như nước Triệu yếu ớt không có Lư Mục vậy.
Ngược lại, nhà Bắc Chu dưới sự cai trị của Hoàng đế Vũ Văn Dục, như mặt trời ban trưa, rất nhanh tiêu diệt Bắc Tề, và phương bắc được thống nhất trở lại.
VietBF@ sưu tập