Sự cố cáp hăm đà khiến tiêm kích Mỹ trượt khỏi đường băng tàu sân bay, phi công kịp lấy lại độ cao khi cách mặt biển khoảng 5 mét.
Business Insider hôm 5/2 công bố tài liệu thu thập được về sự việc xảy ra ngày 27/11/2023 với phi cơ F/A-18E Super Hornet của Phi đoàn Tiêm kích số 83, đang làm nhiệm vụ trên tàu sân bay USS Dwight D. Eisenhower tác chiến ở Trung Đông.
Theo đó, tiêm kích F/A-18E đang hạ cánh xuống tàu sân bay USS Dwight D. Eisenhower th́ một sợi cáp hăm đà trên boong tàu bị "hỏng hóc nghiêm trọng", khiến nó bị đứt sau khi móc vào tiêm kích.
Sàn đáp trên tàu sân bay USS Dwight D. Eisenhower có tổng cộng 4 sợi cáp hăm đà, loại dây thép dẻo được căng ngang đường băng. Khi máy bay hạ cánh, móc hăm ở đuôi phi cơ sẽ bắt trúng một trong những sợi cáp, giúp nó có thể dừng lại sau vài giây.
Đây là thiết kế rất quan trọng để tiêm kích hạm không bị trượt xuống biển, do sàn đáp trên tàu sân bay có chiều dài ngắn hơn nhiều so với đường băng trên mặt đất.
Trước khi bị đứt, sợi cáp đă giúp chiếc F/A-18E giảm tốc từ 250 xuống 148 km/h. Một tài liệu do Business Insider thu thập viết rằng phi công "đă thực hiện đúng quy tŕnh hạ cánh trên tàu sân bay bằng cách tăng ga lên mức công suất quân sự".
Tiêm kích hạm F/A-18E Super Hornet hạ cánh xuống tàu sân bay USS Dwight D. Eisenhower tại Biển Đỏ tháng 4/2024. Ảnh: Hải quân Mỹ
Công suất quân sự là thuật ngữ chỉ công suất tối đa máy bay phản lực đạt được mà không cần kích hoạt buồng đốt sau. Việc tăng ga lên mức công suất quân sự khi hạ cánh xuống tàu sân bay là nhằm duy tŕ động cơ ở trạng thái sẵn sàng cung cấp lực đẩy trong trường hợp gặp sự cố về cáp hăm đà, ví dụ đứt dây.
Sau ba giây, phi công sẽ giảm ga xuống mức không tải, móc hăm ở đuôi máy bay sẽ được nâng cao lên theo tín hiệu của người hướng dẫn trên boong.
Vào thời điểm sự cố đứt cáp xảy ra, phi công trên chiếc F/A-18E Super Hornet lập tức cảm thấy có điều không ổn khi tiêm kích không dừng lại trên sàn đáp. Do tốc độ máy bay khi đó đang ở mức tối thiểu, phi công phải lập tức kích hoạt tối đa buồng đốt sau, nhằm tạo ra nhiều lực đẩy nhất có thể để giúp phi cơ cất cánh trở lại.
Chiếc tiêm kích hạm di chuyển về cuối sàn đáp ở tốc độ thấp nguy hiểm là 163 km/h. Thông thường, máy bay cần đạt tốc độ khoảng 277 km/h để cất cánh an toàn từ tàu sân bay.
Phi cơ sau đó trượt khỏi mép boong tàu và giảm độ cao nhanh chóng, dù phi công đă kích hoạt buồng đốt sau. Dữ liệu bảo tŕ cho thấy độ cao thấp nhất của chiếc tiêm kích hạm so với biển là 5-10 mét.
Khi máy bay sắp rơi xuống biển, phi công đă điều chỉnh tiêm kích rồi kéo cần lái để nâng mũi, giúp nó dần tăng độ cao và thoát hiểm.
"Phi công đă thể hiện kỹ năng phi thường, không chỉ cứu mạng bản thân mà c̣n cả chiếc máy bay trị giá 60 triệu USD. Toàn bộ sự việc diễn ra trong ṿng chưa đầy 20 giây, đ̣i hỏi phi công phải tính toán rất nhanh", biên tập viên Jake Epstein của Business Insider nhận định.
Viên phi công mang cấp úy và không được tiết lộ tên. Trong bản khuyến nghị trao thưởng cho phi công, chỉ huy Phi đoàn Tiêm kích số 83 khen ngợi cấp dưới đă "thực hiện quy tŕnh một cách chính xác, thể hiện sự b́nh tĩnh và kỹ năng bay tuyệt vời".
Chiếc tiêm kích có thể quay lại tham gia chiến dịch chống phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng vào ngày hôm sau. Phi công sau đó được trao thưởng Huân chương Không quân v́ đạt thành tích xuất sắc trong khi thực thi nhiệm vụ.
Tiêm kích của hải quân Mỹ từng một số lần suưt rơi xuống biển trong quá tŕnh hoạt động trên tàu sân bay. Trong cuốn sách phát hành năm 2020, Guy Snodgrass, sĩ quan hải quân Mỹ đă nghỉ hưu, tiết lộ rằng có lần máy bay của ông chỉ c̣n cách mặt nước khoảng 60 mét trước khi kịp lấy lại độ cao.
"Dù vậy, 5 mét vẫn khoảng cách rất gần", Epstein cho hay.
VietBF@sưu tập