Đảng Tự Do của Thủ Tướng Mark Carney đă giành chiến thắng trong cuộc bầu cử liên bang Canada, chặn đứng một ngă rẽ đáng sợ với mối đe dọa bị sáp nhập vào Mỹ cùng với cuộc chiến tranh thương mại của Tổng Thống Mỹ Donald Trump nhắm đánh Canada, thông tấn xă AP loan tin hôm Thứ Ba, 29 Tháng Tư.
Đối thủ của Thủ Tướng Carney, là nhà lănh đạo Đảng Bảo Thủ theo chủ nghĩa dân túy Pierre Poilievre, đă bị cử tri bỏ phiếu truất khỏi ghế của ḿnh trong Quốc Hội, theo tính toán của Hiệp Hội Phát Thanh Truyền H́nh Canada.
Việc mất ghế đại diện cử tri Quận Ottawa trong cuộc tuyển cử vào hôm Thứ Hai đă đánh dấu đà sụt giảm nhanh chóng trong vận may của ứng cử viên Poilievre, nhân vật mà cách đây vài tháng có vẻ như là sẽ trở thành vị thủ tướng tiếp theo của Canada và giúp cho Đảng Bảo Thủ quay trở lại nắm quyền sau một thập niên đứng bên lề. Nhưng sau đó, cũng nhờ Tổng Thống Mỹ Donald Trump bỗng dưng phát động cuộc chiến tranh thương mại với Canada và đ̣i nước này phải trở thành tiểu bang thứ 51 của Hoa Kỳ mà cử tri Canada đâm ra phẫn nộ, dẫn đến chuyện đảo lộn kết quả cuộc bầu cử.
Thủ Tướng Canada, nhà lănh đạo Đảng Tự DoMark Carney phát biểu trước những người ủng hộ sau khi đắc cử thủ tướng ngày 29 Tháng Tư, 2025 ở Ottawa, Canada. (H́nh: Andrej Ivanov/Getty Images)
Ông Poilievre, một chính trị gia chuyên nghiệp, đă vận động tranh cử với sự liều lĩnh giống như ông Trump bên Mỹ, rơ ràng là đă lấy một chương từ trong chính sách của vị tổng thống Mỹ này, là “Nước Mỹ Trên Hết,” khi ông áp dụng khẩu hiệu “Canada Trên Hết” để làm cương lĩnh chính trị của đảng ḿnh.
Thế là những điểm tương đồng của ông Poilievre với ông Trump, rốt cuộc, có thể đă khiến ông và đảng của ông phải trả giá đắt. Nhờ thế mà Đảng Tự Do mà theo dự đoán sẽ giành được nhiều ghế hơn trong số 343 ghế của Quốc Hội so với Đảng Bảo Thủ. Tuy vậy, hiện vẫn chưa rơ liệu họ có giành được đa số hoàn toàn, tức là phải giành được ít nhất là 172 ghế, hoặc là sẽ phải liên hiệp với một đảng nhỏ hơn để thông qua các đạo luật và tiếp tục nắm quyền.
Trong bài diễn văn tuyên bố chiến thắng, Thủ Tướng Carney nhấn mạnh đến tầm quan trọng của t́nh đoàn kết dân tộc khi đang phải đối phó với các mối đe dọa từ Washington. Ông cũng cho biết hệ thống bang giao đôi bên cùng có lợi, mà Canada và Hoa Kỳ đă cùng nhau áp dụng từ Thế Chiến II cho tới ngày nay, coi như đă kết thúc mất rồi.
“Chúng ta đă vượt qua cú sốc do sự phản bội của Mỹ gây ra, nhưng chúng ta không bao giờ nên quên những bài học thấm thía đó,” ông Carney nói. “Như tôi đă báo động trong nhiều tháng, nước Mỹ thèm khát đất đai, tài nguyên, nước, và xứ sở của chúng ta,” vị đương kim thủ tướng nói thêm.
“Đây không phải là những mối đe dọa suông. Tổng Thống Trump đang cố gắng đập tan chúng ta để nước Mỹ có thể làm chủ đất nước chúng ta. Điều đó sẽ không bao giờ… không bao giờ xảy ra đâu. Nhưng chúng ta cũng phải nhận ra thực tế chẳng mấy hay ho ǵ rằng thế giới của chúng ta đă thay đổi từ căn bản. Hy vọng rằng thất bại của Đảng Bảo Thủ dưới quyền ông Poilievre sẽ biến cuộc bầu cử này thành một cuộc trưng cầu dân ư về cựu Thủ Tướng Justin Trudeau, nhân vật phải lănh đủ sự ủng hộ giảm sút của cử tri vào cuối giai đoạn cầm quyền khi giá thực phẩm và nhà ở tại Canada tăng cao quá…”
VietBF@ Sưu tập