Lần đầu tiên tàu chiến Trung Quốc cảnh báo tàu hải quân Mỹ sẽ 'gánh chịu hậu quả' nếu không chuyển hướng ở biển Đông, trong khi đó, Bộ Quốc pḥng Trung Quốc nói rằng tàu Mỹ đă "xâm nhập vùng biển của nước này và thực hiện các hành động khiêu khích".
Ảnh: Bộ Quốc pḥng Anh
Báo South China Morning Post (SCMP) hôm 4-11 cho biết sự cố xảy ra hồi cuối tháng 9 nhưng thông tin chi tiết mới được công bố gần đây.
Theo các tài liệu quân sự nội bộ của Bộ Quốc pḥng Anh, tàu khu trục Luyang của Trung Quốc đưa ra cảnh báo đối với tàu USS Decatur của hải quân Mỹ trước khi tiếp cận nó ở khoảng cách 40 m.
"Các người đang trong hành tŕnh gây nguy hiểm. Nếu không chuyển hướng, các người sẽ gánh chịu hậu quả" – tàu Trung Quốc hăm dọa.
Tàu USS Decatur sau đó trả lời: "Chúng tôi đang di chuyển vô hại". Các quan chức Hạm đội Thái B́nh Dương của Mỹ cho biết hành động "không an toàn và không chuyên nghiệp" của tàu khu trục Trung Quốc buộc tàu USS Decatur – lúc đó tiến hành một cuộc tuần tra tự do hàng hải gần quần đảo Trường Sa (của Việt Nam), buộc phải chuyển hướng để tránh va chạm.
Trong khi đó, Bộ Quốc pḥng Trung Quốc nói rằng tàu Mỹ đă "xâm nhập vùng biển của nước này và thực hiện các hành động khiêu khích".
Ông Bill Hayton đến từ Viện Nghiên cứu Quốc tế Hoàng gia Anh (Chatham House), b́nh luận việc tàu Trung Quốc yêu cầu tàu hải quân Mỹ chuyển hướng ở biển Đông có thể là một quyết định cố ư để "nâng cao mức độ phản kháng".
"Đây là lần đầu tiên tàu Trung Quốc đưa ra một cảnh báo như vậy (gánh chịu hậu quả) đối với tàu chiến Mỹ. Phản ứng của Trung Quốc cũng được coi là thông điệp dành cho các đồng minh của Mỹ gồm Anh và Úc khi họ hiện diện tại các vùng biển như biển Đông" – ông Hayton nhận định.
Các cảnh quay về cuộc chạm trán giữa tàu Trung Quốc và tàu Mỹ hôm 30-9 do Bộ Quốc pḥng Anh công bố cho thấy tàu Luyang tiếp cận rất gần tàu USS Decatur khi nó tuần tra vùng biển cách Đá Gaven khoảng 12 hải lư.
"Tôi công bố tài liệu này để mọi người thấy được hành vi của Trung Quốc ở biển Đông" – ông Hayton nói.
Tàu Trung Quốc bám theo tàu Mỹ. Ảnh: Bộ Quốc pḥng Anh
Hai tàu Trung Quốc và Mỹ suưt nữa va chạm. Ảnh: Bộ Quốc pḥng Anh
GS tại Trường ĐH Khoa học Chính trị và Luật Thượng Hải, Ni Lexiong, cho biết hành động của Trung Quốc thể hiện sự sẵn sàng của nước này trong trường hợp leo thang xung đột với Mỹ.
Hôm 1-11, Đô đốc Mỹ John Richardson yêu cầu Bắc Kinh tuân thủ quy tắc ứng xử đối với những cuộc chạm trán không lường trước được trên biển, chỉ vài ngày sau khi Washington khẳng định sẽ tiếp tục tuần tra để thực thi quyền tự do hàng hải ở các vùng biển quốc tế.