[Gibbs]

"Cứ nhìn xem, trong Nam cơ chế thoáng hơn, làm ăn dễ thở hơn Hà Nội", anh Việt một công dân trên đường Hoàng Hoa Thám, cách văn phòng thủ tướng chỉ khoảng 500m, cách phủ tịch 600m và cách Lăng HCM 700m tâm sự." "Ông bố tôi sau khi đánh Nam ra Bắc thì xin từ chức vì giải phóng xong rồi mới biết hóa ra mình bị lừa."


Thời nay không chỉ trong Nam mà ngoài Bắc đa số đều không còn tin tưởng vào chế độ hiện tại. Cụ bà tên Dung, 94 tuổi, cư ngụ ở đường Quán Thánh cho biết:"Thời Pháp thì Hà Nội còn sướng, sau Pháp thì khổ lắm." "Thời chiến tranh, Nam Bắc chênh lệch rất lớn, ngoài Bắc quần áo thiếu thốn nên phải vá lỗ chỗ, trong khi đó Nam họ thay áo mỗi ngày một cái."


Theo viện khảo sát Pew, chỉ có 7% người Việt Nam hiện nay là lạc quan với chủ nghĩa Xã Hội. Còn tới 87% đã không còn tin tưởng vào Đảng Cộng Sản. Ông Hùng, ngụ quận Cầu Giấy nói:" Chỉ có tầng lớp cán bộ, công an, hoặc đảng viên, dân buôn bán hàng Tàu là còn theo Cộng Sản. Giờ đi đâu, ngồi đâu, đứng đâu cũng nghe thấy chuyện mua quan, bán chức, tham nhũng, đút lót, dân có còn ai tin tưởng nhà nước nữa."


Việt Nam hiện đang gặp nhiều vấn nạn cả trong và ngoài nước. Trong khi chính quyền đang bị nạn con ông cháu cha tranh quyền đoạt thế, mua quan bán chức thì bên ngoài Trung Quốc uy hiếp Biển Đông". Một quan chức giấu tên, hiện đang định cư ở nước ngoài tâm sự:" Cán bộ Việt Nam giờ bị Trung Quốc mua chuộc rất nhiều. Lúc trước tôi cũng là một kỹ sư địa chất có chức cao. Thời ông Dũng chúng tôi phản đối dự án Bauxit ghê lắm. Nhưng sang Trung Quốc họ cho mỗi người một va li đầy tiền. Ai nấy cũng đều lặng thinh ..."


Một vị bộ trưởng đã về hưu cho chúng tôi biết, sau khi về hưu, một lần dự tiệc cùng anh em cơ quan cũ, ông giật mình khi nhận ra rất nhiều thương gia Tàu cũng dự tiệc. Những người mà trước đây dưới thời ông đương chức, ông biết là họ rất "xấu". Không ngờ sau thời ông thì những người này và công ty của họ lại có thể ngang nhiên thắng thầu ở Việt Nam.

Các dự án sử dụng vốn vay ODA từ Trung Quốc rơi vào tình trạng đình trệ, chậm tiến độ, đội vốn, thiết bị không đảm bảo chất lượng. Trong khi đó, điều kiện vay vốn ODA từ Trung Quốc kém ưu đãi hơn so với ODA của các nhà tài trợ khác tại Việt Nam, các khoản vay ODA đều có điều kiện chỉ định thầu cho các doanh nghiệp Trung Quốc khiến chi phí thực tế có thể cao hơn nhiều so với những trường hợp có đấu thầu cạnh tranh.


Bộ Tài chính cho biết, Chính phủ Trung Quốc tài trợ cho Chính phủ Việt Nam thông qua các khoản vay ưu đãi, không phải vốn vay ODA, các khoản vay tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực như: đường sắt, nhiệt điện, sản xuất công nghiệp…

Đánh giá về nguồn vốn vay Trung Quốc, so với các nguồn vay nước ngoài khác của Chính phủ, nguồn vốn vay Trung Quốc có điều kiện vay ràng buộc, mức độ ưu đãi không cao, dẫn đến chi phí huy động vốn cao. Phương thức mua sắm các khoản vay Trung Quốc là lựa chọn nhà thầu trong số danh sách nhà thầu phía Trung Quốc đưa ra.

Ví dụ như dự án Cát Linh - Hà Đông phải chỉ định thầu cho nhà thầu Trung Quốc. Tại dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông, tư vấn giám sát do bên tài trợ vốn chỉ định mà phía Việt Nam không thể thay thế. Các chuyên gia tư vấn thiết kế nước ngoài (Trung Quốc) được trả từ 20.000-25.000USD/tháng. Dự án kéo dài thì Việt Nam tiếp tục phải trả lương cho họ, tới nay 16 năm dự án chưa xong.