"Quái vật vũ trụ" bằng 50.000 lần Mặt Trời vừa được phát hiện. Đó là lỗ đen "quái vật" đầy hung hăn mà kính viễn vọng Hubble của NASA vừa phát hiện. Rất có thể là "liên kết bị thiếu" trong quá tŕnh tiến hóa của vũ trụ.
Lỗ đen "quái vật" mới này có khối lượng bằng 50.000 lần mặt trời, cách chúng ta 740 triệu năm ánh sáng và tồn tại một cách đầy vô lư. Trước đây, các lư thuyết thiên văn được chứng minh cho thấy ngoài các lỗ đen trung tâm thiên hà, lỗ đen là kết quả của sự sụp đổ tận cùng khi một ngôi sao chết đi. Tuy nhiên với kích thước và khối lượng đáng kinh ngạc của vật thể vừa được t́m thấy, không một ngôi sao nào trong vũ trụ có thể đủ lớn để "hóa kiếp" thành nó!
Ảnh đồ họa mô tả lỗ đen mới được phát hiện - Ảnh: M.Kormesser - ESA/Hubble
Kết hợp dữ liệu từ các đài quan sát mặt đất, nhóm nghiên cứu từ Đại học New Hampshire (Durham, Anh) và Đại học Toulouse (Pháp) đă phân tích cụ thể về lỗ đen và xác định nó là loại lỗ đen có khối lượng trung gian (IBMH).
IBMH không to như Sagittarus A* - trung tâm của thiên hà chứa trái đất Milky Way - hay các lỗ đen trung tâm thiên hà khác; nhưng lớn hơn rất nhiều loại lỗ đen thông thường, phổ biến hay được nh́n thấy trong các thiên hà. Nó cũng thuộc dạng lỗ đen "quái vật", tức dạng lỗ đen siêu khối, siêu lớn, nhưng không phải những quái vật vĩ đại nhất.
IBMH rất hiếm khi được nh́n thấy. Nhóm nghiên cứu cho rằng nó chính là liên kết bị thiếu trong quá tŕnh tiến hóa từ vũ trụ. Như đă phân tích, nó không thể là ngôi sao sụp đổ mà thành mà gần như không có nguồn gốc, h́nh thành từ hư không! Điều này cũng cố cho một lư thuyết mới đă được vài nghiên cứu trước đây đưa ra: có những lỗ đen cổ đại tồn tại trong vũ trụ trước cả các v́ sao đầu tiên.
Điều đặc biệt nữa là khi bị Hubble tóm, lỗ đen này đang thể hiện bản chất "quái vật" của nó: xé rách một ngôi sao khổng lồ. Đó cũng là cách chúng tồn tại bởi dạng lỗ đen IBMH không có sẵn nguồn nhiên liệu để phát sáng.
Bài công bố trên tạp chí khoa học The Astrophysical Journal Letters cũng cho biết thứ giúp họ t́m ra lỗ đen "quái vật" này chính là một nguồn tia X bí ẩn bắt được từ Trái Đất, được đặt tên 3XMM J215022.4-05518. Tia X này có thể phát ra khi lỗ đen đang ngấu nghiến ngôi sao, tạo ra năng lượng mạnh mẽ.
VietBF@ sưu tầm.