Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Branstad sẽ sớm trở về Mỹ sau khi từ chức, có thể nhằm hỗ trợ cuộc chạy đua vào Nhà Trắng của Trump.
"Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Terry Branstad sẽ rời nhiệm sở để tham gia chiến dịch tái tranh cử của Tổng thống Donald Trump", quan chức Mỹ giấu tên am hiểu vấn đề tiết lộ hôm nay, nhưng không cho biết thêm chi tiết. Đại sứ quán Mỹ tại Trung Quốc thông báo đại sứ Branstad dự kiến về nước vào đầu tháng 10.
Sự ra đi của Branstad khiến Mỹ không có đại sứ tại Trung Quốc trong bối cảnh căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh gia tăng trên nhiều vấn đề như Covid-19, chiến tranh thương mại hay các đ̣n "ăn miếng trả miếng" nhắm vào các tập đoàn công nghệ của nhau. Khoảng trống này có thể kéo dài nhiều tháng, ngay cả khi Trump tái đắc cử vào tháng 11 này.
Đại sứ Branstad họp báo tại Bắc Kinh năm 2017. Ảnh: Reuters.
Branstad từng là thống đốc tại vị lâu nhất tại Iowa, một trong những bang chủ chốt giúp Trump đắc cử năm 2016. Ông chủ Nhà Trắng hôm 12/9 cũng ám chỉ khả năng cựu đại sứ Mỹ gia nhập đội ngũ tranh cử khi nói rằng "Branstad sắp trở về nhà để tham gia chiến dịch". Nhiều nguồn tin am hiểu vấn đề cho rằng sức ảnh hưởng của Branstad tại Iowa là yếu tố quan trọng với nỗ lực tái đắc cử của Trump.
"Câu trả lời có thể là phương án đơn giản nhất, đó là chiến dịch của Trump cần củng cố lợi thế tại Iowa, trong đó bao gồm thuyết phục nông dân rằng chính sách thương mại của Nhà Trắng đang giúp họ, đó không phải điều dễ dàng", Matthew Goodman, chuyên gia kinh tế thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế có trụ sở tại Mỹ, nhận xét.
Branstad là một trong những đại sứ đầu tiên được Trump lựa chọn sau khi ông đắc cử năm 2016. Ông chủ Nhà Trắng cho biết Branstad được chọn v́ kinh nghiệm của ông trong chính sách công, thương mại và nông nghiệp, cũng như "mối quan hệ lâu dài với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh". Branstad quen biết ông Tập từ năm 1985, thông qua những cuộc trao đổi của chính phủ Mỹ - Trung.
Việc bổ nhiệm Branstad làm đại sứ Mỹ tại Trung Quốc ban đầu được Bắc Kinh rất hoan nghênh. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng đă ca ngợi ông "người bạn cũ của nhân dân Trung Quốc". Tuy nhiên, nhiệm kỳ của Branstad đă trải qua một trong những giai đoạn khó khăn nhất trong quan hệ Mỹ - Trung.
Trump, người đang nỗ lực tái tranh cử bằng chính sách cứng rắn với Trung Quốc, đă gia tăng các biện pháp quyết liệt nhằm vào Bắc Kinh. Chính quyền Trump hồi tháng 7 yêu cầu Trung Quốc đóng cửa tổng lănh sự quán ở Houston. Trung Quốc sau đó đáp trả bằng cách yêu cầu đóng cửa Tổng lănh sự quán Mỹ ở Thành Đô, thủ phủ tỉnh Tứ Xuyên.
Mỹ hồi đầu tháng tiếp tục tuyên bố hủy thị thực 1.000 sinh viên, nhà nghiên cứu Trung Quốc, khiến Bắc Kinh lên tiếng chỉ trích đây là hành vi "đàn áp".