Một ṭa án liên bang Hoa Kỳ đă phán quyết rằng, Tổng thống Donald Trump đă vượt quá thẩm quyền khi áp đặt thuế quan toàn cầu, giáng một đ̣n mạnh vào một trong những trụ cột của chính sách kinh tế của ông.
Ṭa án Thương mại Quốc tế cho biết đạo luật khẩn cấp mà Nhà Trắng viện dẫn không trao cho tổng thống quyền đơn phương áp đặt thuế với gần như mọi quốc gia.
Ṭa án có trụ sở tại Manhattan nhấn mạnh rằng Hiến pháp Hoa Kỳ trao cho Quốc hội quyền độc quyền trong việc điều chỉnh thương mại với các quốc gia khác, một quyền không thể bị thay thế bởi thẩm quyền của tổng thống trong việc bảo vệ nền kinh tế.
Chỉ vài phút sau phán quyết, chính quyền Trump đă nộp đơn kháng cáo.
“Đây không phải là việc của các thẩm phán không do dân bầu quyết định cách xử lư một t́nh trạng khẩn cấp quốc gia,” phó thư kư báo chí Nhà Trắng Kush Desai tuyên bố trong một thông cáo.
“Tổng thống Trump đă cam kết đặt nước Mỹ lên hàng đầu, và chính quyền quyết tâm sử dụng mọi công cụ quyền lực hành pháp để đối phó với cuộc khủng hoảng này và khôi phục Nước Mỹ Vĩ đại”.
Vụ kiện, do Trung tâm Tư pháp Tự do — một tổ chức phi đảng phái — đệ tŕnh thay mặt năm doanh nghiệp nhỏ nhập khẩu hàng hóa từ các quốc gia bị áp thuế, là thách thức pháp lư lớn đầu tiên đối với chính sách thuế quan mà ông Trump gọi là “Ngày Giải Phóng”.
Đây là một trong bảy vụ kiện nhằm vào chính sách thương mại của chính quyền Trump, bên cạnh các vụ kiện từ 13 bang của Mỹ và nhiều nhóm doanh nghiệp nhỏ khác.
Trong phán quyết, hội đồng gồm ba thẩm phán cho biết Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) năm 1977 — cơ sở pháp lư mà ông Trump sử dụng để biện minh cho các sắc thuế — không trao cho tổng thống quyền áp đặt các biện pháp rộng khắp như vậy.
“Các lệnh áp thuế toàn cầu và trả đũa vượt xa mọi thẩm quyền mà IEEPA trao cho tổng thống trong việc điều chỉnh nhập khẩu thông qua thuế quan. Các sắc thuế này không xử lư đúng các mối đe dọa nêu ra trong các sắc lệnh đó,” các thẩm phán viết.
Kể từ khi ông Trump công bố các biện pháp thuế quy mô lớn vào ngày 2/4, thị trường tài chính toàn cầu đă trải qua những biến động dữ dội, do một số biện pháp bị hủy bỏ hoặc giảm nhẹ khi Nhà Trắng đàm phán với các chính phủ nước ngoài.