Gao Xiaoyu - nhà sáng lập một công ty tư vấn đất công nghiệp tại Jakarta gần đây ngập trong các cuộc điện thoại từ doanh nghiệp Trung Quốc.
"Vài ngày qua, chúng tôi rất bận rộn, họp từ sáng đến đêm. Các khu công nghiệp cũng vậy", Gao cho biết. Rất nhiều công ty Trung Quốc muốn xây mới hoặc mở rộng nhà xưởng tại Indonesia.
Nguyên nhân chủ yếu là thuế nhập khẩu mà Mỹ áp với hàng hóa Trung Quốc hiện là 30%. Cộng với mức 25% từ nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Mỹ Donald Trump, một số hàng hóa nước này chịu thuế tới 55%.
Trong khi đó, hàng hóa từ Indonesia vào Mỹ chỉ chịu mức 19%, tương đương Malaysia, Philippines và Thái Lan. Tuy nhiên Indonesia, nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á, là quốc gia đông dân thứ 4 trên thế giới. Do đó, họ có lợi thế thị trường tiêu thụ khổng lồ so với các nước láng giềng.
"Nếu có hiện diện tốt ở Indonesia, anh đă có nửa thị trường Đông Nam Á rồi", Zhang Chao - một nhà sản xuất Trung Quốc cho biết. Công ty anh hiện bán đèn xe máy tại Indonesia - thị trường xe máy lớn thứ 3 thế giới.
Abednego Purnomo - Phó chủ tịch Suryacipta Swadaya bên cạnh mô h́nh khu công nghiệp Subang Smartpolitan. Ảnh: Reuters
Mira Arifin - Giám đốc phụ trách thị trường Indonesia của Bank of America cho rằng Indonesia có cơ cấu dân số trẻ. Đây là điểm thu hút nhà đầu tư ngoại đến mở rộng kinh doanh.
Kinh tế Indonesia quư trước tăng trưởng 5,12% - tốt hơn dự kiến. Đây là tốc độ nhanh nhất trong 2 năm.
Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto cũng đang thắt chặt quan hệ với Trung Quốc. Ông tới Bắc Kinh tháng 11/2024 để gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh. Hồi tháng 5, Thủ tướng Trung Quốc Lư Cường cũng sang Jakarta.
Đầu tư từ Trung Quốc đại lục và Hong Kong vào Indonesia nửa đầu năm nay tăng 6,5% so với cùng kỳ năm ngoái, lên 8,2 tỷ USD. Tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tăng 2,58% lên 432.600 tỷ rupiah (26,5 tỷ USD). Chính phủ Indonesia dự kiến đầu tư tiếp tục tăng trong nửa cuối năm.
Dù vậy, đầu tư vào quốc gia này vẫn c̣n nhiều thách thức, từ rào cản pháp lư, thủ tục hành chính, quy định về quyền sở hữu, cơ sở hạ tầng chưa đầy đủ cho đến thiếu chuỗi cung ứng công nghiệp hoàn chỉnh. Đây là những điểm Trung Quốc đă khắc phục được để trở thành công xưởng của thế giới hàng chục năm qua.
Sau đợt mất giá hồi tháng 3 và xuống thấp nhất so với đôla Mỹ kể từ tháng 6/1998, đồng rupiah đă ổn định trở lại. Đồng tiền này hiện có giá thấp hơn 1% so với cuối năm ngoái.
Tại khu công nghiệp Subang Smartpolitan rộng hơn 2.700 hecta ở Tây Java, các lănh đạo cho biết họ đang ngập trong các lời đề nghị của nhà đầu tư Trung Quốc. "Kể từ khi thỏa thuận với Indonesia được công bố tháng trước, điện thoại, email và WeChat của chúng tôi toàn các khách hàng mới, đại lư muốn giới thiệu khách. Tất cả họ đều là người Trung Quốc", Abednego Purnomo, Phó chủ tịch Suryacipta Swadaya - đơn vị vận hành khu công nghiệp này cho biết.
Rất nhiều công ty, từ sản xuất đồ chơi, dệt may đến thiết bị điện tử đang t́m nơi đặt nhà máy ở Indonesia, đặc biệt là ở Tây Java - tỉnh đông dân nhất nước này - nơi có cảng nước sâu Patimban.
Gao cho biết nhu cầu của nhà đầu tư Trung Quốc đă khiến giá nhà xưởng và bất động sản công nghiệp tại đây tăng 15-25% trong quư đầu năm. Đây là mức tăng cao nhất 20 năm qua.
Rivan Munansa, Trưởng bộ phận dịch vụ công nghiệp và logistics Indonesia của hăng tư vấn bất động sản Colliers International, cho biết các doanh nghiệp Trung Quốc đang gấp rút t́m cách di dời. Công ty này gần như "ngày nào cũng" nhận được yêu cầu mua đất công nghiệp trong thời gian trước khi thỏa thuận thuế được kư kết.
"Phần lớn doanh nghiệp Trung Quốc muốn t́m cơ hội ngay. Họ muốn có đất hoặc toàn nhà nào đó dùng được luôn", Rivan nói.
Zhang cho biết đă kư hợp đồng thuê một ṭa nhà văn pḥng 4 tầng tại Jakarta hồi tháng 5, với giá 100.000 nhân dân tệ (gần 14.000 USD) một năm. Giá này tăng 43% so với năm ngoái, cho thấy nhu cầu đang tăng tốc.
"Mức thuế 19% thấp hơn kỳ vọng của tôi rồi. Tôi đă nghĩ phải 30%. Ở Indonesia, việc đạt biên lợi nhuận 20-30% khá dễ dàng", Zhang nói.
Indonesia cũng là thị trường tiêu thụ lớn. Tiêu dùng hiện đóng góp hơn nửa GDP nước này. "Indonesia luôn nổi bật. V́ ngoài khả năng giúp nhà đầu tư đa dạng hóa chuỗi cung ứng, nước này c̣n là thị trường tiêu thụ khổng lồ mà ít quốc gia nào trong khu vực cạnh tranh được", Marco Foster - Giám đốc phụ trách ASEAN tại hăng tư vấn đầu tư Dezan Shira & Associates kết luận.