Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 24/8 lên tiếng đe dọa sẽ mở rộng việc triển khai quân sự ở nhiều thành phố do Đảng Dân chủ lănh đạo.
Lực lượng Vệ binh Quốc gia được triển khai tại thành phố Los Angeles, bang California, Mỹ ngày 8/6/2025. Ảnh: THX/TTXVN
Theo hăng tin AFP, tuần trước, Tổng thống Trump cho biết ông đang cân nhắc triển khai quân đội tại Chicago và New York tương tự như những ǵ ông đă triển khai ở Washington, D.C., nơi hàng ngh́n Vệ binh Quốc gia và các sĩ quan thực thi pháp luật liên bang đang tuần tra trên đường phố thủ đô.
Trong một cuộc tranh căi với thống đốc bang Maryland Wes Moore, Tổng thống Trump đưa ra lời đe dọa đối với thành phố Baltimore. Thống đốc Moore là người đă chỉ trích việc Tổng thống Trump sử dụng quyền lực liên bang chưa từng có tiền lệ nhằm chống lại tội phạm và t́nh trạng vô gia cư ở Washington.
Tuần trước, Thống đốc Moore đă mời ông chủ Nhà Trắng đến thăm tiểu bang của ḿnh để thảo luận về an toàn công cộng và an toàn đi bộ trên đường phố.
Trong bài đăng trên Truth Social ngày 24/8, Tổng thống Trump cho biết lời mời của ông Moore “khá khó chịu và khiêu khích". Sau đó, ông Trump nhắc đến việc triển khai Vệ binh Quốc gia lần nữa ở Los Angeles bất chấp sự phản đối của Thống đốc đảng Dân chủ California, Gavin Newsom. Ông Trump cũng chỉ trích t́nh h́nh phạm tội tại Baltimore dưới quyền quản lư của Thống đốc Moore là rất tồi tệ.
Hồi tháng 7, sở cảnh sát Baltimore cho biết bạo lực súng đạn đă giảm hai chữ số so với năm trước. Theo thị trưởng thành phố, tính đến thời điểm hiện tại, thành phố ghi nhận 84 vụ giết người trong năm nay, mức thấp nhất trong hơn 50 năm qua.
Lănh đạo phe thiểu số Dân chủ tại Hạ viện Hakeem Jeffries cùng ngày lên tiếng cho rằng Tổng thống Trump không có thẩm quyền triển khai quân đội đến Chicago, v́ Lầu Năm Góc đă tiến hành kế hoạch ban đầu cho việc triển khai này. Các quan chức Mỹ, phát biểu với điều kiện giấu tên, cho biết Lầu Năm Góc đă có kế hoạch ban đầu về việc triển khai lực lượng Vệ binh Quốc gia đến Chicago. Ông Jeffries cho biết bất kỳ động thái triển khai quân đội nào đến Chicago đều là nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm tạo ra khủng hoảng.
"Không có cơ sở, không có thẩm quyền nào để Tổng thống Donald Trump có thể đưa quân đội liên bang vào thành phố Chicago", nghị sĩ Jeffries phát biểu với chương tŕnh State of the Union của CNN ngày 24/8.
Một số thống đốc đảng Cộng ḥa đă điều động hàng trăm binh sĩ Vệ binh Quốc gia đến Washington, D.C., theo yêu cầu của Tổng thống Trump, sau khi nhà lănh đạo mô tả thủ đô đang ch́m trong làn sóng tội phạm, mặc dù dữ liệu chính thức cho thấy tội phạm đă giảm trong thành phố.
So với Quận Columbia, Tổng thống Trump có ít quyền lực và sức ảnh hưởng hơn nhiều đối với Chicago và Baltimore.
Tiêu đề 10 của Bộ luật Mỹ, một luật liên bang định rơ vai tṛ của Lực lượng Vũ trang Mỹ, bao gồm một điều khoản cho phép tổng thống triển khai các đơn vị Vệ binh Quốc gia để đẩy lùi một cuộc xâm lược, trấn áp một cuộc nổi loạn hoặc cho phép tổng thống thực thi luật.
Tổng thống Trump đă trích dẫn điều khoản này, được gọi là Mục 12406, khi ông điều động các đơn vị Vệ binh Quốc gia đến California vào đầu năm nay để chống lại các cuộc biểu t́nh, bất chấp sự phản đối của Thống đốc Gavin Newsom.
Trong trường hợp của Chicago, Tổng thống Trump có thể lập luận rằng luật địa phương cấm các quan chức thành phố hợp tác với các nhân viên di trú liên bang ngăn cản tổng thống thực thi luật, biện minh cho sự hiện diện của quân đội.
Tổng thống Trump gần như chắc chắn sẽ phải đối mặt với những thách thức pháp lư nếu ông sử dụng Mục 12406 để điều động quân Vệ binh Quốc gia từ các tiểu bang do đảng Cộng ḥa lănh đạo đến các thành tŕ của đảng Dân chủ.