Rất nhiều ư kiến của các chuyên gia cho rằng cần làm rơ hiệu quả kinh tế của dự án sân bay Long Thành, trước khi tŕnh Quốc hội quyết định, và nên cẩn trọng nếu không sẽ giống như leo lên lưng cọp, leo lên rồi không xuống được.
Hôm nay 12-12, tại TPHCM Ủy Ban Thường vụ Quốc hội tổ chức hội nghị góp ư cho dự án sân bay Long Thành. Hội nghị có sự tham gia của nhiều chuyên gia kinh tế, hàng không. Mặc dù là hội nghị góp ư cho dự án nhưng phóng viên báo chí không được vào tham dự hội nghị.
Trao đổi với báo chí bên lề hội nghị, kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn- người từng tư vấn cho một số dự án sân bay trên thế giới cho biết, các tài liệu đưa ra hiện nay chưa có tài liệu nào đủ hoàn chỉnh làm cơ sở để Quốc hội ra quyết định đầu tư.
Vấn đề ông Sơn băn khoăn nhất hiện nay chính là hiệu quả kinh tế của dự án và ông đặt một loạt câu hỏi. Khi nào dự án hoàn được vốn và có lời? Dự án đóng góp cho GDP được bao nhiêu hay chỉ làm cho GDP hạ xuống?
“Cái này phải trả lời được bằng nghiên cứu khoa học. Từ đó, người dân, đại biểu Quốc hội sẽ thấy cần làm cái ǵ. Khi xây một sân bay mới giống như leo lên lưng cọp, leo lên rồi không xuống được, v́ vậy cần phải nghiên cứu trên cơ sở khoa học dựa trên các số liệu tính toán giữa việc mở rộng Tân Sơn Nhất và xây mới tại Long Thành. Khi trả lời được hiệu quả kinh tế của dự án th́ leo lên lưng cọp lúc nào cũng được. C̣n hiện nay câu hỏi hiệu quả kinh tế đang bị bỏ ngỏ” ông nói.
Cũng trao đổi với báo chí bên lề hội nghị, ông Lê Trọng Sành, nguyên trưởng pḥng quản lư bay sân bay Tân Sơn Nhất, tiếp tục bảo vệ quan điểm mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất và chưa nên quyết định xây sân bay Long Thành. Ông Sành đề nghị Quốc hội không chi số tiền bán trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2016-2020 để xây sân bay Long Thành v́ c̣n nhiều dự án quan trọng và cấp thiết hơn.
Việc Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đề nghị Chính phủ vay vốn ODA rồi cho Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) vay lại cũng khó khả thi v́ vốn vay trước đây mà ACV vay ở dự án nhà ga T2 Nội Bài chỉ là 1 tỉ đô la, Mỹ, c̣n sân bay Long Thành là hơn 10 tỉ đô la, trong khi hiệu quả kinh tế chưa rơ ràng.
“Bài học từ Quốc hội khóa XII, cho thấy nếu Quốc hội quyết định chi số vốn 56 tỉ đô la Mỹ làm đường sắt cao tốc th́ gánh nặng ngân sách sẽ đè lên quốc khóa XIII. Do vậy, dự án sân bay Long Thành nên để Quốc hội khóa XIV xem xét và quyết định” ông nói.
Bài học từ cảng biển
Nh́n nhận thực tế hiện nay đối với nhóm cảng biển số 5, xây xong mà không có tàu vào, ở góc độ quy hoạch, Phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Văn Thụ, nguyên Viện trưởng Viện quy Quy hoạch và quản lư giao thông, Trường Đại học Giao thông Vận tải Hà Nội đề nghị làm rơ, xây dựng sân bay Long Thành trong toàn ngành giao thông đứng tầm quan trọng thứ mấy ? Có vị trí quan trọng như thế nào đối với giao thông và nền kinh tế?
Trao đổi với TBKTSG Online, chiều nay 12-12, ông Thụ cho biết, trong báo cáo đầu tư cần làm rơ và cần rút kinh nghiệm từ việc xây dựng nhóm cảng biến số 5 ở Bà Rịa – Vũng Tàu, trong quy hoạch đánh giá là dự án đầu tư rất cấp thiết, tuy nhiên giờ khai thác ra sao th́ đă rơ. Trước đây khi xây dựng nhóm cảng biển số 5 cũng dự báo là cảng biển đóng vai tṛ trung chuyển hoành tráng không kém dự án sân bay Long Thành.
Ông Thụ lấy dẫn chứng, sân bay Chek Lap Kok (Hong Kong) có 1.255 héc ta mà xây dựng đạt công suất 50 triệu hành khách/năm, Sân bay Changi (Singapore) có 1.300 héc ta mà xây dựng đạt công suất 50 triệu hành khách/năm.
C̣n sân bay Tân Sơn Nhất, có diện tích 1.500 héc ta lại không nâng công suất được như ở Hong Kong và Singapore. Hơn nữa, 2 cảng này cũng là đầu mối trung chuyển, mà công suất của họ cũng chỉ cần 40 đến 50 triệu hành khách/năm, c̣n Việt Nam lại cần 100 triệu hành khách/năm?
Trước đó, kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XIII diễn ra hồi tháng 11, Quốc hội đă đề nghị Chính phủ phân tích làm rơ thêm những băn khoăn của các đại biểu để giải tŕnh trước Quốc hội, nên tổ chức hội thảo lấy ư kiến của các nhà chuyên môn, chuyên gia để báo cáo Quốc hội thông qua ở kỳ họp tới.
TL