Hai tên sát thủ máu lạnh đoạt mạng 6 người một cách dă man trong vụ thảm sát tại B́nh Phước đều c̣n rất trẻ, cả 2 đều sinh năm 1991, tức là mới chỉ 24-25 tuổi. V́ sao c̣n trẻ vậy mà chúng có thể hành động dă man đến thế?
Theo Bộ Công an, hai nghi can Nguyễn Hải Dương (sinh năm 1991 tại An Giang) và Vũ Văn Tiến (sinh năm 1991 tại B́nh Phước) đă thừa nhận hành vi giết 6 người tại nhà ông Lê Văn Mỹ (ấp 1, xă Minh Hưng, huyện Chơn Thành, B́nh Phước).
Không dám tin
Nhiều bạn đọc chia sẻ họ đọc đi đọc lại từng trang báo mà vẫn không dám tin sự thật này. Một bạn đọc thảng thảng thốt: “Tại sao? Tại sao? Hai em c̣n trẻ, tại sao lại dă man đến thế?”. Anh Nguyễn Trọng Nhân (Bạc Liêu) bàng hoàng: Thật bất ngờ v́ nghi can c̣n quá trẻ mà thủ đoạn lại rất dă man.
“Thật không dám tin! Chỉ mới 24 tuổi, dám sát hại 6 người, hai thanh niên trước khi sát hại đă chuẩn bị thật kĩ lưỡng. Không hiểu điều ǵ đă làm hỏng tuổi trẻ của họ?”- Chị Huyền Thư (TP HCM) nói.
Hai nghi can Nguyễn Hải Dương và Vũ Văn Tiến.
Tiến sĩ tâm lư học tội phạm Chu Văn Đức (Đại học Luật Hà Nội) khẳng định: Theo tâm lư học tội phạm, thanh niên là đối tượng dễ thực hiện hành vi bạo lực nhất và đây cũng là giai đoạn phạm tội nhiều nhất.
Theo chuyên gia nghiên cứu xă hội học tội phạm - tiến sĩ Nguyễn Thị Như Trang (khoa Xă hội học, Đại học Khoa học Xă hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội), tội phạm đặc biệt là tội phạm nghiêm trọng thường là hệ quả của nhiều nguyên nhân khác nhau.
Trong đó có nguyên nhân cá nhân (các bất thường trong quá tŕnh phát triển nhân cách), nguyên nhân xă hội (sự phơi nhiễm các hệ giá trị, quan điểm chống pháp luật) và nguyên nhân t́nh thế (mâu thuẫn cá nhân, sự kích động cảm xúc).
Thông thường đa số tội phạm có hành vi mang tính học hỏi, tiêm nhiễm do học lại từ những mô h́nh xă hội của tội phạm. Cũng có khi, hành vi phạm tội đến từ những lệch lạc tâm lư do tổn thương trong quá tŕnh phát triển hoặc do cơ chế sinh học nào có vấn đề.
Phó giáo sư, tiến sĩ tâm lư học xă hội Nguyễn Thị Mai Lan (Học viện Khoa học xă hội) khẳng định: Phải có những nghiên cứu chuyên sâu mới chỉ ra được yếu tố nào thực sự ảnh hưởng và mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố đến nhận thức, hành động của cá nhân.
Tuy nhiên, có thể nh́n chung, các yếu tố chủ quan như nhận thức, tư chất…và khách quan như bạn bè, sự phát triển kinh tế - xă hội, phương tiện truyền thông, h́nh ảnh, tṛ chơi bạo lực, bị yếu thế… có thể ảnh hưởng đến con người.
Thủ đoạn dă man không c̣n là bất thường?
Theo tiến sĩ Chu Văn Đức, với cách giáo dục, môi trường xă hội như hiện nay th́ tỷ lệ tôi phạm là thanh thiếu niên gia tăng với thủ đoạn ngày càng dă man là không có ǵ bất thường.
Nghi phạm Nguyễn Hải Dương.
Một số nghiên cứu đă đưa ra kết quả: Nhóm trẻ xem phim bạo lực, game bạo lực sẽ thể hiện hành vi hung tính, bạo lực mănh liệt hơn so với nhóm trẻ không xem. Trẻ em học hỏi qua nhiều thứ, không chỉ qua những ǵ mọi người nói mà c̣n qua quan sát hành động.
Giá trị xă hội dần thay đổi làm con người vô cảm, lạnh lùng hơn, chạy theo đồng tiền nhiều hơn. V́ vậy, thanh niên chịu ảnh hưởng và bắt chước theo làm hành vi tàn bạo tăng lên.
Chúng ta đang rất thiếu những phương pháp giáo dục phù hợp, cách giải tỏa, kiểm soát căng thẳng cho giới trẻ.
Tiến sĩ Như Trang cho biết, bản chất con người được cấu thành từ hai phần: phần bẩm sinh (sự kế thừa các đặc tính sinh học từ gia đ́nh như tính cách) và phần xă hội (cách thức ứng xử, suy nghĩ, đánh giá cái ǵ đúng, cái ǵ sai…).
Những biến động xă hội mạnh ở VN trong giai đoạn hiện nay là một yếu tố quan trọng. Biến đổi càng mạnh càng dễ phá vỡ các hệ thống giá trị chuẩn mực truyền thống.
Khi các hệ thống giá trị truyền thống bị phá vỡ mà hệ thống mới kiểm soát, điều tiết suy nghĩ, hành vi của con người chưa được h́nh thành ổn định th́ tỷ lệ các hành vi lệch chuẩn gia tăng là chuyện khó tránh khỏi.
Trẻ cần được học hỏi các chuẩn mực và giá trị để h́nh thành nhân cách của ḿnh. Nếu bị phơi nhiễm các chuẩn mực và giá trị lệch lạc sẽ phát triển thành các hành vi lệch chuẩn, thậm chí tội phạm.
Tiến sĩ giáo dục Thạch Ngọc Yến (Trung tâm tư vấn Gia đ́nh & thanh thiếu niên) cho rằng: “Các yếu tố quản lư, giám sát của gia đ́nh, nhà trường, xă hội là rất quan trọng. Hiện nay, thời gian giáo dục trẻ hết sức ngắn ngủi v́ vậy nên tăng cường giáo dục, chăm sóc từ gia đ́nh đến cộng đồng.
Vấn đề nghèo khổ không có nghĩa là sẽ thực hiện hành vi dă man v́ ư thức bản thân mỗi người là quan trọng nhất. Mỗi cá nhân nếu không tự hoàn thiện, không tự vượt lên khó khăn th́ không ai giúp được ḿnh”.
Vơ Hương-Mạnh Khang-Tài Phong (Tuổi trẻ)/Theo Khỏe & Đẹp