Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ đang hết sức căng thẳng. Hai bện hiên chưa ai chịu ai. Vừa qua Thổ Nhĩ Kỳ đưa đề xuất xoa dịu căng thẳng S-400, Mỹ thẳng thừng từ chối.
Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ "căng như dây đàn" v́ 2 vũ khí hàng đầu F-35 và S-400 (Ảnh: Reuters, RIA)
Ngày 3/4, nhằm xoa dịu căng thẳng với đồng minh Mỹ về thương vụ S-400, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu đă đề xuất lập ra một nhóm kỹ thuật chung giữa Washington và Ankara nhằm đảm bảo hệ thống pḥng không Nga “sẽ không trở thành mối đe dọa với F-35 hay NATO”.
Tuy nhiên, Lầu Năm Góc ngày 4/4 đă thẳng thừng từ chối ư tưởng của Thổ Nhĩ Kỳ, nhấn mạnh rằng họ phản đối hệ thống vũ khí Mỹ và Nga hoạt động cùng với nhau.
“Nhóm kỹ thuật chung vào thời điểm này là không cần thiết và Mỹ không coi đây là giải pháp. Chúng tôi đă rất rơ ràng với Ankara rằng S-400 là mối đe dọa với chương tŕnh F-35 và sự an toàn của các đồng minh NATO”, phát ngôn viên Bộ Quốc pḥng Mỹ Eric Pahon cho biết.
Lầu Năm Góc đă ngừng bàn giao máy bay chiến đấu thế hệ 5 cho Thổ Nhĩ Kỳ vào đầu tuần này, và chỉ nối lại khi Ankara từ bỏ thương vụ S-400 họ đă kư kết với Nga. Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence thậm chí c̣n ra tối hậu thư với Thổ Nhĩ Kỳ, yêu cầu họ chọn giữa việc tiếp tục ở NATO hoặc mua hệ thống vũ khí Nga.
Các nghị sĩ Washington và quan chức quân sự liên tục cảnh báo rằng việc Thổ Nhĩ Kỳ triển khai S-400 sẽ cho phép hệ thống của Nga nắm được thông tin nhạy cảm của F-35 và có thể “bắt bài” máy bay này trong tương lai.
Ankara dự kiến nhận lô S-400 đầu tiên vào tháng 7.
Thổ Nhĩ Kỳ đă gia nhập chương tŕnh F-35 từ năm 2002 và cho tới nay họ đă đóng góp 1,25 tỷ USD để phát triển và sản xuất các bộ phận của tiêm kích này.
Washington đồng thời yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ mua hệ thống Patriot của Washington, nhấn mạnh Mỹ coi S-400 là vấn đề nghiêm trọng.
Thổ Nhĩ Kỳ cho biết họ có thể đồng ư mua Patriot nếu có một mức giá hợp lư, nhưng sẽ không coi đây là lựa chọn thay thế cho S-400.