Điện ở Philippines phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc. Tập đoàn Nari của Trung Quốc sở hữu 40% lưới điện quốc gia của Philippines. Bây giờ chỉ cần một cú ngắt công tắc của Trung Quốc, Philippines sẽ "ch́m trong bóng tối".
Từ năm 2009, tập đoàn Nari của Trung Quốc sở hữu 40% lưới điện quốc gia của Philippines. Chính điều này đă khiến Thượng nghị sĩ Richard Gordon phải kêu lên trong phiên họp ngày 19-11: "Chúng ta đă trao 40% lưới điện quốc gia cho một tập đoàn nước ngoài mà họ có lợi ích va chạm với đất nước của chúng ta. Hơn nữa, đó là một quốc gia có tham vọng bá quyền".
Tuy nhiên, cũng tại phiên điều trần này, Chủ tịch Tổng công ty truyền tải điện quốc gia (TransCo) Melvin Matibag khẳng định dù nguồn điện bị cắt từ xa, Philippines vẫn có thể khôi phục trong ṿng 24-48 giờ.
Tập đoàn lưới điện quốc gia Philippines (NGCP) là nơi điều hành đường dây truyền tải điện của đất nước này. Ḍng điện được truyền từ tỉnh Luzon - đầu phía Bắc của đất nước - xuống tỉnh Mindanao ở phía Nam.
Vào ngày 19-11, Thượng nghị sĩ Risa Hontiveros cũng đặt câu hỏi: "Trao quyền kiểm soát NGCP cho Trung Quốc, liệu lưới điện của chúng ta có thể bị vô hiệu hóa từ xa không?".
Chủ tịch Ủy ban Năng lượng của thượng viện, ông Sherwin Gatchalian, dẫn câu trả lời từ ông Melvin Matibag xác nhận: "Với sự tiến bộ công nghệ hiện nay trong lĩnh vực viễn thông cũng như phần mềm, điều đó là có thể".
Trong trường hợp có thể xảy ra đó, Philippines có thể làm ǵ?
Ông Gatchalian cho biết một số biện pháp bảo vệ đă được áp dụng khi NGCP được tư nhân hóa. Một số kịch bản nhất định đă được chuẩn bị, chẳng hạn tổng thống có quyền ra lệnh tiếp quản NGCP và điện được phục hồi sau 24-48 giờ trong bối cảnh chiến tranh, nổi loạn, thiên tai và thảm họa.
Dù vậy, Thượng nghị sĩ Hontiveros vẫn tỏ ư nghi ngờ về khả năng Philippines giành lại quyền kiểm soát lưới điện. Theo bà, có nhiều báo cáo cho rằng "chỉ các kỹ sư nước ngoài mới khắc phục được sự cố và thực sự kiểm soát mạng truyền tải điện của NGCP" v́ hệ thống điện đặt tại TP Nam Kinh - Trung Quốc. Đồng thời, bà cũng chất vấn việc "ngôn ngữ Trung Quốc" xuất hiện trong các tài liệu hướng dẫn sử dụng.