Ủy viên Bộ Chính trị Trung Quốc đă đàn áp người thiểu số Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương bị lần đầu tiên Hoa Kỳ hôm 09/07/2020 đă ban hành trừng phạt một ủy viên Bộ Chính trị Trung Quốc cùng với ba quan chức cao cấp khác theo luật Magnitsky, v́ vậy Bắc Kinh lên tiếng đe dọa trả đũa.
Ủy viên Bộ Chính trị, bí thư Tân Cương, Trần Toàn Quốc. Ảnh chụp ngày 12/03/2019. REUTERS - Jason Lee
Ủy viên Bộ Chính trị, bí thư Tân Cương, Trần Toàn Quốc (Chen Quanguo) 64 tuổi bị đưa vào danh sách đen cùng với ba quan chức cao cấp khác. Trần Toàn Quốc và Chu Hải Luân (Zhu Hailun), phó bí thư Tân Cương ; Vương Minh Sơn (Wang Mingshan), giám đốc kiêm bí thư đảng ủy Công an Tân Cương, cùng với người thân từ nay không c̣n được đặt chân lên đất Mỹ. Hoắc Lưu Quân (Huo Liujun), cựu bí thư đảng ủy Công an Tân Cương cũng nằm trong danh sách nhưng không bị hạn chế nhập cảnh.
Lệnh trừng phạt được đưa ra theo luật Magnitsky, cho phép chính phủ Mỹ phong tỏa tài sản, cấm nhập cảnh những đối tượng vi phạm nhân quyền, cấm công dân Mỹ làm ăn với những người này. Một viên chức bộ Ngoại Giao Mỹ nói với Reuters, danh sách đen không phải là tṛ đùa, không chỉ mang tính biểu tượng mà c̣n ảnh hưởng đến tên tuổi, hạn chế khả năng di chuyển và kinh doanh.
Hệ thống trại tập trung quy mô đă mọc lên tại Tân Cương từ khi Trần Toàn Quốc được điều về làm bí thư tháng 8/2016. Trước đó khi làm bí thư Tây Tạng (2011-2016), ông ta đă trị v́ với bàn tay sắt, dẫn đến hàng loạt vụ tự thiêu của các nhà sư Tây Tạng. Ngay trong năm đầu tiên tại Tân Cương, Trần Toàn Quốc đă tuyển mộ số lượng nhân viên an ninh tương đương với 5 năm ở Tây Tạng. Về mặt bắt người tùy tiện, ông ta là lănh đạo tống giam nhiều người nhất tại Tân Cương trong 40 năm qua, theo nhà nghiên cứu Shawn Zhang, trường đại học British Columbia ở Canada.
Tổ chức Đại hội Duy Ngô Nhĩ Thế giới, đại diện những người Duy Ngô Nhĩ lưu vong hoan nghênh quyết định trên, đồng thời kêu gọi Liên Hiệp Châu Âu và các nước khác theo chân. Thượng nghị sĩ Marco Rubio, người bảo trợ đạo luật nói rằng động thái này đă được chờ đợi từ lâu, cần có những bước tiếp theo.
Các chuyên gia Liên Hiệp Quốc ước lượng có khoảng một triệu người Duy Ngô Nhĩ bị giam giữ trong các trại cải tạo ở Tân Cương. Tháng trước hăng tin AP cho biết Trung Quốc buộc triệt sản phụ nữ Duy Ngô Nhĩ.
Hôm nay 10/07 Bắc Kinh loan báo sẽ có « các biện pháp trả đũa tương ứng đối với các tổ chức và cá nhân Mỹ có thái độ không tốt về các vấn đề liên quan đến Tân Cương », tuy nhiên không cho biết thêm chi tiết.