Pháp tuyên bố cho phép vùng lănh thổ hải ngoại New Caledonia trở thành một quốc gia mới, nhưng không độc lập hoàn toàn mà vẫn thuộc Pháp.
Chính phủ Pháp ngày 12/7 công bố một hiệp định lịch sử với chính quyền vùng lănh thổ hải ngoại New Caledonia về việc cho phép New Caledonia tuyên bố trở thành một quốc gia với nhà nước riêng và người dân tại ḥn đảo ở Nam Thái B́nh Dương này sẽ mang quốc tịch New Caledonia, France 24 đưa tin.
Tuy nhiên, theo hiệp định dài 13 trang nêu trên, New Caledonia sẽ không phải một quốc gia độc lập mà vẫn thuộc Pháp. Cư dân New Caledonia theo đó sẽ kết hợp giữa quốc tịch mới và quốc tịch Pháp.
Người bản địa New Caledonia xuống đường cùng cờ New Caledonia hồi tháng 5/2024. Ảnh: Reuters
"Một nhà nước New Caledonia nằm trong nền cộng ḥa (Pháp) chính là một canh bạc dựa trên ḷng tin", Tổng thống Pháp Emmanuel Macron ngày 12/7 đăng bài trên mạng xă hội X. Ông kêu gọi các bên thúc đẩy sự "tôn trọng, ổn định và thiện chí để xây dựng tương lai chung".
Thủ tướng Pháp Francois Bayrou mô tả hiệp định nêu trên là một văn kiện có "tầm vóc lịch sử". Lưỡng viện quốc hội Pháp dự kiến sẽ họp vào quư 4/2025 để bỏ phiếu thông qua hiệp định. Sau đó, vào năm 2026, người dân New Caledonia sẽ nêu quan điểm về hiệp định bằng một cuộc trưng cầu dân ư.
New Caledonia cách Paris gần 17.000km, thuộc quyền kiểm soát của Pháp từ năm 1853. Đây là một ḥn đảo du lịch nổi tiếng bậc nhất thế giới.
Tại ḥn đảo Nam Thái B́nh Dương này có khoảng 270.000 người sinh sống, trong đó 40% là người Kanak bản địa. Một bộ phận người Kanak những năm qua kêu gọi ly khai New Caledonia khỏi Pháp.
Tháng 5/2024, tại New Caledonia đă xảy ra các cuộc biểu t́nh bạo lực khiến 14 người thiệt mạng và nhiều người bị thương liên quan đến vấn đề cải cách luật bầu cử. Tháng 7/2024, Tổng thống Pháp Macron thông báo ông ủng hộ việc đàm phán để thiết lập một quy chế mới đối với ḥn đảo.