‘Ra đường sợ nhất Mă Tà...’’
Trong thời buổi khó khăn, đồng tiền khó kiếm như lúc này, lái xe ra đường sợ nhất là gặp cảnh sát chạy theo sau xe, chớp đèn, viết giấy phạt. Thật ra cảnh sát đă gọi là “bạn dân” th́ chẳng có ǵ đáng sợ, sợ nhất là đồng tiền đau xót phải bỏ ra. Trong khi chúng ta phải dè sẻn từng đồng, các bà vợ nhà phải chi li tính toán từng mớ rau, con cá, th́ một cái giấy phạt hiện nay lên đến năm, bảy trăm đồng, một tuần lương, có khi cả nửa tháng lương của một công nhân lao động căn bản hay một tháng trợ cấp tiền già. Nhận giấy phạt, ḷng đau như cắt mà phải mỉm cười cám ơn ông cảnh sát!

Ăn một ticket th́ phải qua những mất mát thế này đây. (H́nh: Huy Phương/Người Việt)
Một số ticket thường gặp:
Sau đây một danh sách liệt kê số tiền phạt những vi phạm giao thông có hiệu quả từ năm 2011 của California, nhưng v́ sơ ư hay không quan tâm, đến khi bị phạt, nhận được giấy ṭa án rồi th́ đă muộn.
Nếu cẩn thận và đề pḥng, chúng ta có thể tránh khỏi bị phạt:
- Không mang theo bằng lái xe: $214
- Sau 10 ngày đổi địa chỉ mà chưa thông báo cho DMV: $214
- Lái xe không có bảo hiểm gây tai nạn: $796 và bị treo bằng lái trong 4 năm
- Vượt đèn đỏ: $533
- Vượt qua hai lằn vàng (double solid lane): $425
- Quẹo và U-Turn ở chỗ cấm: $284
- Quá tốc độ (từ 1-15 miles): $224
- Quá tốc độ (từ 16-25 miles): $338
- Lái quá chậm: $328
- Không dừng lại ở bảng Stop Sign: $284
- Qua mặt xe bus khi có đèn đang flashing: $675
- Dùng tay nghe phone khi lái xe (lần đầu): $160
- Đậu xe chỗ dành cho xe bus: $976
- Không mở đèn khi trời sắp tối (30 phút): $382
- Che kín cửa xe hơi: $178
- Không đeo dây an toàn: $160
- Trẻ em không đeo dây an toàn hay ghế ngồi theo qui định: $436
- Đeo máy nghe bịt cả hai tai: $178

Trong một lớp học “traffic school,” mà người Việt Nam quen gọi là “học xóa ticket,” ở Little Saigon. (H́nh: Huy Phương/Người Việt)
Những tội như “hit & run,” lái xe bất cẩn, chạy xe với tốc độ trên 100 miles, say rượu lái xe, lái xe không bằng lái hay bằng lái đang bị thu hồi... đều được xem như tội tiểu h́nh, bị phạt trên $1,000 và bị trừ từ 1.1/2 đến 2 điểm.
Tất cả các ticket về lỗi vi phạm trên đều phải theo một lớp học “An Toàn Giao Thông” (Traffic Violator Class). Những năm về trước, nếu như chúng ta hoàn tất xong lớp học này, ticket xem như được xóa, nhưng theo luật mới kể từ tháng 7, 2011, từ khi hoàn tất lớp học, phải chờ 18 tháng. Trong thời gian này, xem như án treo, nếu vi phạm một lỗi khác sẽ bị trừ 2 điểm.
Bị ticket: xui xẻo hay thiếu cẩn thận?
Tâm lư người Việt chúng ta mỗi khi bị ticket thường cho là xui xẻo và quan niệm “của đi thay người” không chịu phấn đấu để ra ṭa xin giảm tiền phạt hay tranh luận với cảnh sát. Trong một lớp học xóa ticket ở Little Saigon, hỏi ra th́ 100% người Việt chúng ta bị ticket, đều chấp nhận, đóng đủ tiền phạt. Có người lại nôn nóng, mong trả nợ “quỷ thần” cho xong, mới bị dính ticket, chưa có giấy ṭa án đă thăm hỏi để ghi tên đóng tiền, theo học lớp xóa ticket.
Tại ṭa án Santa Ana, mỗi buổi sáng có hằng trăm người xếp hàng để ra ṭa, nhưng phần đông là người Nam Mỹ, người Mỹ mà ít thấy người Việt. Chúng ta thường hồ nghi không biết ra ṭa có được ǵ không mà mất thời giờ, bỏ công việc, có khi lại ngại vấn đề ngôn ngữ. Ông Phan Thắng, một giảng viên của Little Saigon Traffic School, qua cuộc tiếp xúc với chúng tôi, đă đề nghị chúng ta nên mạnh dạn ra ṭa để xin giảm tiền phạt, chắc chắn sẽ được giảm, hơn là đóng trọn số tiền này và nên lái xe hết sức cẩn thận, hơn là hễ cứ bị ticket, lại cứ cho ḿnh gặp xui.
Bác Ng. Nguyên, 80 tuổi, lái xe trên xa lộ 405 với tốc độ 85 miles bị cảnh sát cho một ticket, than phiền rằng “chắc bị xui” v́ trong lúc đó nhiều xe c̣n chạy nhanh hơn xe bác, nhưng bạn cũng nên hiểu rằng trong một bầy cá đang lội, người xúc cá chỉ cần xúc một con nào gần cái vợt nhất. Cảnh sát cũng vậy, sẽ chạy theo cái xe nào gần nhất, nếu phải đổi hai, ba lane hay tăng tốc độ để theo phạt một cái xe, có lẽ rất nguy hiểm.
Thành phần nào bị phạt nhiều nhất?
Khi được hỏi, ở Little Saigon, thành phần dân chúng nào bị ticket nhiều nhất, người giảng viên Traffic School này cho biết, lẽ cố nhiên những người ngồi văn pḥng, ít di chuyển ra ngoài như bác sĩ, luật sư khó bị ticket, c̣n những người thất nghiệp, giao hàng, thanh niên cần đi lại, hay cả những vị cao niên hưu trí thường bị ticket. Riêng phụ nữ, tuy tỉ lệ người lái xe ít hơn nam giới nhưng tỷ lệ bị ticket lại cao hơn, và thường là bị những lỗi nặng hơn nam giới.
Phân tích về số tuổi và loại vi phạm, ông Phan Thắng cho chúng tôi một số nhận xét:
- Nam giới tuổi từ 20 đến 35: nói chuyện phone khi lái xe, chạy quá tốc độ, sang lane bất cẩn.
- Tuổi từ 35-70: lái quá chậm, không dừng lại chỗ đèn đỏ khi quẹo mặt hay ở chỗ stop sign.
- Quư bà: trang điểm, điện thoại trong khi lái xe, đội nón-đeo kiếng-mang găng tay-che nắng trên kính xe, ít tập trung khi lái xe. Nhiều bà không quan sát qua kính chiếu hậu, nhiều khi xe cảnh sát chạy theo chớp đèn phía sau mà không nhận ra.
Bị chụp ảnh qua camera ở các ngă tư
Gần đây có nguồn tin ở Los Angeles, người vi phạm qua máy chụp h́nh khỏi đóng tiền phạt nên nhiều người ỷ y để quá hạn không đóng tiền phạt phải vi phạm thêm lỗi không ra ṭa. Giảng viên trong lớp xóa ticket cho chúng tôi biết có khi bỏ camera ở Los Angeles City, nhưng có thể ở Los Angeles County vẫn c̣n, và để tránh vi phạm tốt hơn khi nhận được giấy ṭa, chịu khó đến nơi hỏi lại kỹ càng.
Hiện nay trong thành phố Santa Ana vẫn c̣n khoảng 20 ngă tư có gắn camera, phần lớn người lái xe vi phạm là qua đèn vàng quá trễ hay không dừng lại khi quẹo mặt trong lúc đèn đỏ. Tốt hơn là hăy cẩn thận ở những ngă tư này.
Cũng có nhiều ngă tư tuy không có bảng cấm U-Turn nhưng v́ đường quá hẹp, nhiều khi quẹo lui không lọt, xe phải nhằm chắn giữa đường, gây trở ngại lưu thông, xe sau phải dồn cục, trường hợp này chắc chắn nếu có cảnh sát chạy xe gần đó, bạn khó tránh ticket.
Người lái xe cũng nên chịu khó đến DMV t́m cẩm nang 2012 đọc kỹ để biết thêm về các luật mới, v́ luật “up dated” quá nhanh, chúng ta không có thời giờ theo dơi. Cũng xin nhắc nhở đồng hương cẩn thận khi lái xe gặp chỗ công nhân đang làm đường hay gặp cảnh sát đang biên phạt một xe đậu lại bên đường th́ nên nhanh nhanh đổi qua lane khác (move over). Trước đây đă có chuyện cảnh sát đang biên phạt hay công nhân đang làm việc bên đường bị xe chạy quá sát đụng chết, nên đây là một lỗi rất nặng, số tiền phạt có thể lên đến hàng ngh́n đồng.
Giảng viên “traffic school” cũng nhắc nhở bạn đọc Người Việt rằng “middle lane” là nơi để bạn quẹo phải hay trái chứ không phải dùng để U-Turn!
Hiện nay trong t́nh h́nh kinh tế suy thoái, nhiều thành phố phải giảm lương hay sa thải nhân viên, nên hàng tháng, mỗi cảnh sát lưu thông phải kiếm ít nhất từ 10 đến 18 tickets cho đủ “sở hụi,” mong bạn đọc hết sức cẩn thận khi lái xe, và không bao giờ có chuyện “Got A Ticket” v́ bị... xui!
Vậy th́... good luck!
Huy Phương/Người Việt