Sở Di Trú đưa ra lời cảnh cáo: Di dân phải luôn luôn mang theo giấy tờ về di trú trong người

[trungthuc]

Trong lúc chính quyền Donald Trump gia tăng chiến dịch cho bố ráp di dân bất hợp pháp, Sở Di Trú và Nhập Tịch Hoa Kỳ (USCIS) đưa ra cảnh cáo là di dân phải luôn mang theo thẻ xanh (green card) hoặc visa trong người trong mọi lúc mọi nơi.

Từ hôm 23 tháng Bảy, USCIS đưa lên mạng xã hội bức thông điệp cho biết: "Bất cứ người nước ngoài nào, từ 18 tuổi trở lên, nên mang theo giấy tờ di trú được cấp cho chính mình. Nếu không, khi bị nhân viên di trú liên bang chặn hỏi, quý vị có thể sẽ bị quy tội khinh và bị phạt. Nếu không phải công dân, hãy làm ơn tuân theo luật lệ của Hoa Kỳ".

Thẻ xanh (green card) (bên trái) và thẻ sổ thông hành Mỹ (US passport card). Hình dưới, thông báo của USCIS trên X, cảnh cáo di dân phải mang theo giấy tờ di trú trong người. (Ảnh: Wikipedia & X.com USCIS)

Sau đây là những điều mà di dân và công dân Mỹ cần nên biết.

Luật lệ đòi hỏi "mang theo giấy tờ" không phải là mới

Luật lệ đòi hỏi di dân hợp pháp và du khách nước ngoài luôn phải mang theo giấy tờ di trú trong người đã có cho áp dụng kể từ cả nhiều thập niên qua, bắt đầu từ thập niên 1950.

"Đạo Luật Di Trú và Nhập Tịch" (INA) nói rõ: "Bất cứ người nước ngoài nào, từ 18 tuổi trở lên, nên mang theo giấy tờ di trú được cấp cho chính mình".

Tuy nhiên, theo USA TODAY, luật này hiếm khi được cho áp dụng, trước khi chính quyền Donald Trump hồi đầu năm 2025 có thông báo là họ sẽ thi hành triệt để cho kiểm tra giấy tờ này khi cần.

Quan niệm "mang theo giấy tờ cá nhân" nhiều khi không được chú trọng vì lý do văn hóa và lịch sử của một số sắc dân, bà Michelle Lapointe, giám đốc pháp lý của tổ chức bất vụ lợi American Immigration Council, có nói với USA TODAY.

Trên trang web của Liên Đoàn Dân Quyền Mỹ (ACLU), tổ chức bất vụ lợi này cũng nhắc nhở di dân trên 18 tuổi phải tuân thủ điều khoản "mang theo giấy tờ trong mọi lúc mọi nơi của INA được ban hành vào năm 1952".

"Nếu không có mang theo giấy tờ di trú, quý vị phải nói với nhân viên công lực liên bang là tôi muốn giữ im lặng, hoặc tôi muốn tham khảo với một luật sư trước khi trả lời bất cứ câu hỏi nào", theo ACLU.

Sợ làm mất giấy tờ quan trọng và quý giá

Nhiều người di dân có thói quen cất giữ thẻ xanh hoặc visa ở một nơi an toàn, bởi vì, giống như sổ thông hành (passport), nếu lỡ bị mất, khi cho làm lại sẽ rất tốn kém và trải qua nhiều bước làm giấy tờ lại rất khó khăn.

Theo kinh nghiệm, sẽ "khá là nguy hiểm nếu mang theo giấy tờ di trú 'quý giá' này trong người, bởi vì, nếu vì một lý do nào đó mà lỡ bị mất, không những sẽ tốn nhiều tiền để làm lại và rất khó để chứng minh về tình trạng di trú của mình, một tình trạng nguy hiểm và bấp bênh, mà không có ai muốn trải qua", bà Lapointe nói.

Thế nhưng, với tình trạng gia tăng bố ráp di dân bất hợp pháp của Cảnh Sát Di Trú (ICE) hiện nay, việc không mang theo giấy tờ di trú trong người có thể còn nguy hiểm hơn, vì không thể loại trừ ra tình trạng bị bắt lầm và vì lý do kỳ thị chủng tộc, và chuyện này xảy ra khá nhiều những ngày qua.

Theo USA TODAY, nếu không mang theo giấy tờ di trú, tức là không tuân thủ đạo luật INA, có thể bị phạt 100 USD, hoặc bị tù tối đa là 30 ngày.

Di dân và ngay cả công dân Mỹ, nếu không mang theo giấy tờ di trú trong người, vẫn có thể bị ICE bắt. (Ảnh: ICE via Getty Images)

ICE cho bắt cả công dân Mỹ

Việc gia tăng bố ráp di dân bất hợp pháp của chính quyền Trump cũng gây ra một số trường hợp công dân Mỹ bị bắt "lầm", vẫn theo USA TODAY cho biết.

Hồi tháng Bảy vừa qua, anh Kenny Laynez, công dân Mỹ 18 tuổi, bị cảnh sát tiểu bang Florida và nhân viên bảo vệ biên giới (CBP) cho bắt giữ trong 6 giờ. Sau đó, anh đã được thả ra.

Cũng trong tháng Bảy này, nhân viên công lực liên bang đã bắt ông Angel Pina, cư ngụ ở California, mặc dù ông là công dân Mỹ. Ông này cũng được thả sau đó.

Hồi tháng Sáu, anh Elzon Limus, công dân Mỹ 23 tuổi cư ngụ ở Long Island, New York, chỉ trích việc ICE đã bắt anh, sau khi anh được thả ra. Trong video quay được trong lúc anh bị bắt, nhân viên di trú liên bang có yêu cầu anh Limus xuất trình căn cước (ID), trong khi một nhân viên khác giải thích với anh là "nhìn anh giống người tụi tôi đang tìm bắt quá".

Trong phần cập nhật trên trang web của công ty luật Masuda, Funai, Eifert & Mitchell, có văn phòng ở Chicago, Detroit, và Los Angeles, các luật sư khuyên công dân Mỹ, những người lo ngại mình có thể bị ICE chặn hỏi xét giấy tờ, nên mang theo "thẻ sổ thông hành Mỹ" (US passport card) hoặc bản sao sổ thông hành, để làm bằng chứng về tình trạng công dân của mình.

Với chỉ tiêu phải cho bắt ít nhất là 3,000 người/ngày mà ông Trump đã ra lệnh cho ICE, cho nên hiện tượng cho bố ráp, vây bắt di dân lậu và ngay cả công dân Mỹ (không phải là da trắng) bị bắt lầm cũng xảy ra khá nhiều.

Dĩ nhiên, loại tin về vụ bắt bớ "lầm" này sẽ bị cho ém nhẹm bớt, nếu không sẽ bị nghiêm trị nếu ai dám đưa ra con số cụ thể, như trường hợp mới đây, có bà phụ trách về việc thống kê công ăn việc làm đã bị cho "đá đít" vì dám nói ra sự thật về con số thất nghiệp ở Mỹ.