Tự kiểm tra nguy cơ đột quỵ khi tuổi ngoài 50

[goodidea]

Nếu bạn trên 50 tuổi mà thấy bị xây xẩm chóng mặt, tê yếu tay chân, nhất định cảnh giác nguy cơ đột quỵ.

Đột quỵ luôn đến bất ngờ mà không báo trước, nên khó biết khi nào cần thăm khám, trừ khi ngã xuống phải đi cấp cứu. Tuy nhiên, Ts.Bs Vũ Trí Thanh - Phó Trưởng cơ sở 2, Bệnh viện Đại học Y Dược TP. HCM cho biết: người ngoài 50 tuổi có thể ghi nhớ 2 dấu hiệu và thực hiện 1 thử thách này mỗi ngày để sàng lọc sớm nguy cơ đột quỵ.

1 thử thách đơn giản

Người ngoài 50 tuổi có thể thực hiện thử thách “đứng một chân và nhắm mắt 20 giây” để phát hiện sớm nguy cơ đột quỵ. Cách thực hiện gồm đứng một chân, chân còn lại co lên, vuông góc với chân trụ, nhắm mắt và không dựa tường, không dùng tay giữ chân.


Đứng một chân và nhắm mắt 20 giây là bài kiểm tra có thể phát hiện sớm nguy cơ đột quỵ

Thử thách này xuất phát từ nghiên cứu trên 1.387 người (trung bình 67 tuổi) của Đại học Y khoa Kyoto (Nhật Bản). Kết quả cho thấy, có đến 95,8% người không đứng được quá 20 giây.

Cả nghìn người thử thách thất bại được đưa đi chụp cộng hưởng từ não bộ để đánh giá mạch máu não. Không ngờ là có đến 50% người xuất hiện 1-2 ổ nhồi máu lỗ khuyết do cục máu đông (tắc động mạch nhỏ nằm sâu trong não) và 45% có 1-2 điểm vi xuất huyết (chảy máu ít trong não).

Các chuyên gia gọi đây là đột quỵ “thầm lặng”. Việc không thể đứng quá 20 giây là dấu hiệu cho thấy các mạch thần kinh nằm sâu trong não đang gặp trục trặc (tắc nghẽn mạch máu não, chảy máu trong não...), nên không thể phối hợp ăn ý tay và chân đứng.

Khả năng đứng một chân và nhắm mắt giữ thăng bằng kém còn liên quan đến các yếu tố nguy cơ gây ra đột quỵ như: mỡ máu, huyết áp, đái tháo đường, hút thuốc lá… Nói cách khác, khi các yếu tố nguy cơ này tăng lên, thời gian đứng sẽ giảm xuống, và dưới 20 giây là ngưỡng đáng lo.

2 dấu hiệu nhận biết

Tiến sĩ Thanh cho biết, “xây xẩm chóng mặt và tê yếu tay chân” là 2 dấu hiệu cơn thiếu máu não thoáng qua (đột quỵ nhỏ), do các cục máu đông rất nhỏ làm tắc nghẽn lòng mạch và giảm lưu lượng máu đến não tạm thời. Mọi người thường chủ quan bỏ qua dấu hiệu cảnh báo này, và bỏ qua luôn cả cơ hội cứu sống chính mình trước cơn đột quỵ sắp ập đến.

Ở tuổi 30, các cơn xây xẩm chóng mặt, tê yếu tay chân thường thoáng qua, tự hết sau vài phút. Điều này có được nhờ động mạch còn dẻo dai, nhanh chóng giãn nở khơi thông dòng máu nghẽn, điều động enzym plasmin tới đánh tan cục máu đông. Nhưng đến tuổi 50, mạch máu xơ cứng lại kém đàn hồi, cơ thể cũng sản sinh plasmin ít đi. Hệ quả là cục máu đông tích tụ ngày càng lớn hơn, làm tắc nghẽn mạch máu não và gây ra cơn đột quỵ đoạt mạng.

Chỉ cần là trên 50 tuổi, ai cũng tiềm tàng nguy cơ đột quỵ cao. Song nếu bạn thất bại khi làm thử thách trên, nguy cơ sẽ tăng thêm vài bậc. Và nếu chợt nhớ ra bản thân từng xây xẩm chóng mặt và tê yếu tay chân đôi lần trước đó, nhất định phải cảnh giác nguy cơ đột quỵ và đến bệnh viện kiểm tra ngay.

Cùng với đó là thay đổi lối sống ngay hôm nay để sống mạnh khỏe về sau mà không lo đột quỵ ghé thăm. Trời kêu không muốn dạ, lại muốn “cãi số” thì cần phải điều chỉnh lại chế độ ăn lành mạnh hơn. Tiến sĩ Thanh gợi ý, có thể lấy ngay thử thách trên làm bài tập thể dục hàng ngày, vừa rèn sức khỏe lại sàng lọc được phần nào nguy cơ đột quỵ.

Nếu các thử thách trên được đúc kết từ loạt nghiên cứu tin cậy, thì các sản phẩm dự phòng đột quỵ dựa trên nghiên cứu khoa học cũng đáng tin dùng. Trong đó, có các sản phẩm nguồn gốc từ món natto (đỗ tương lên men), beni-koji (men gạo đỏ)... lịch sử nghìn năm của Nhật Bản, được ứng dụng vào phòng ngừa đột quỵ rộng khắp thế giới.

Natto chứa enzym nattokinase đánh tan cục máu đông mạnh gấp 4 lần enzym plasmin nội sinh trong cơ thể, nên bổ sung để bù đắp lượng plasmin thiếu hụt ở tuổi 50. Trong khi đó, beni-koji chứa monacolin giúp ức chế tổng hợp cholesterol xấu trong gan và beta-sitosterol, campesterol... cản trở hấp thụ cholesterol trong ruột, từ đó giảm mỡ máu, hỗ trợ thêm ngăn ngừa đột quỵ.

VietBF sưu tầm