Vo gạo tưởng đơn giản nhưng nếu làm sai cách, bạn có thể khiến cơm mất chất, mất ngon, âm thầm gây hại sức khỏe cả gia đ́nh.
Khi nhắc đến chuyện nấu cơm, phần lớn mọi người đều nghĩ đến việc chọn loại gạo ngon, dùng nồi xịn hay canh nước cho vừa miệng. Một số khác th́ chỉ quan tâm đến việc bảo quản gạo sao cho không mốc, không mọt mà quên mất rằng – ngay cả việc vo gạo mỗi ngày cũng có thể là “cái bẫy” âm thầm gây hại nếu làm không đúng cách.
Dưới đây là 3 thói quen sai lầm khi vo gạo mà nhiều người, kể cả các bà nội trợ dày dạn kinh nghiệm, vẫn đang vô t́nh mắc phải:
Vo gạo quá kỹ đến trắng nước
Nhiều người quan niệm rằng vo gạo càng sạch, nước càng trắng th́ càng loại bỏ được bụi bẩn và chất bảo quản c̣n sót lại. Tuy nhiên, đây là một trong những sai lầm phổ biến và nguy hiểm nhất.
Thực tế, lớp màng ngoài hạt gạo chứa rất nhiều vitamin nhóm B, chất khoáng và một phần tinh bột kháng – những chất có lợi cho tiêu hóa và sức khỏe tim mạch. Việc vo quá kỹ, ṿ mạnh tay đến khi nước gạo trắng đục không chỉ khiến gạo mất đi lớp dưỡng chất quư giá mà c̣n khiến cơm bị khô, mất ngọt.
Chỉ nên vo nhẹ nhàng 1–2 lần, không ṿ mạnh và không chà xát quá mức. Khi nước vo đă trong vừa phải là có thể nấu.
Ngâm gạo lâu sau khi vo
Không ít người có thói quen vo gạo rồi để ngâm trong nồi 30 phút đến 1 tiếng trước khi nấu để cơm mềm, nhanh chín. Tuy nhiên, hành động tưởng như vô hại này lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ nếu không đúng cách.
Trong điều kiện nhiệt độ pḥng, việc ngâm gạo lâu có thể tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn, nấm men sinh sôi, đặc biệt nếu gạo không được bảo quản kỹ hoặc môi trường xung quanh ẩm thấp. Ngoài ra, ngâm lâu cũng làm mất đi một phần vitamin tan trong nước, khiến cơm mất chất.
Nếu muốn ngâm gạo cho mềm, chỉ nên ngâm 10–15 phút và phải nấu ngay sau đó. Với các loại gạo đặc biệt như gạo lứt, có thể ngâm lâu hơn nhưng cần bảo đảm vệ sinh và nhiệt độ phù hợp.
Dùng nước vo gạo lần đầu để nấu cơm
Một thói quen khác mà nhiều người vẫn làm v́ “tiện tay”, đó là vo gạo một lần rồi dùng luôn chính nước đó để nấu. Lư do được đưa ra là muốn giữ lại tinh chất từ gạo, giúp cơm đậm vị và dẻo hơn.
Tuy nhiên, nước vo gạo lần đầu thường chứa nhiều bụi bẩn, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, thậm chí là kim loại nặng nếu gạo được trồng ở vùng ô nhiễm. Việc tận dụng nước này để nấu cơm chẳng những không tăng dinh dưỡng mà c̣n có thể gây hại cho hệ tiêu hóa và sức khỏe lâu dài.
Nên bỏ nước vo gạo lần đầu, dùng nước sạch để nấu cơm. Nếu muốn tận dụng nước vo gạo cho mục đích khác (rửa bát, tưới cây, rửa mặt...), nên dùng nước vo lần 2, đă ít cặn bẩn hơn.
Vo gạo tưởng đơn giản nhưng lại là khâu quan trọng quyết định chất lượng bữa cơm và sức khỏe cả gia đ́nh. Đừng v́ tiện tay hay theo thói quen lâu năm mà duy tŕ những sai lầm tiềm ẩn rủi ro. Chỉ cần thay đổi một chút trong cách vo gạo mỗi ngày, bạn sẽ góp phần bảo vệ tốt hơn cho chính ḿnh và những người thân yêu.