Nhớ 'một câu nhịn chín câu lành', người Việt sẽ không hung dữ
Hơn nhau không phải ở nắm đấm mà là ở khả năng học tập, làm việc, chia sẻ, thương yêu, tử tế với ḿnh, với người trong mối quan hệ với cuộc sống xung quanh!
Hạ cẳng tay, thượng cẳng chân sau khi va chạm giao thông - Ảnh do bạn đọc cung cấp
Cách đây mấy bữa, trên đường đi làm về, tôi thấy một đám đông ở Hàng Xanh (Q.B́nh Thạnh, TP.HCM), nghĩ là có kẹt xe. Tới gần mới phát hiện là vừa có vụ va quẹt và hai tài xế đang căi nhau, người đi đường ngang qua ai cũng lắc đầu.
Chuyện va quẹt trên phố đông như Sài G̣n giờ tan tầm là chuyện cơm bữa, nếu cảm thông và chia sẻ được th́ có lẽ người ta sẽ nhẹ nhàng cho qua, tôi nghĩ vậy!
Môi trường nhiều mầm mống bạo lực
Thường người ta sẽ nổi nóng khi gặp một chuyện bất như ư nào đó, như vừa bị sếp la, ra cổng cơ quan bảo vệ đùa một câu, liền sân si. Nỗi buồn, sự bực bội là thứ năng lượng chi phối hành xử khiến người ta không thể kiềm chế được cơn tức dâng lên, lây sang người khác.
V́ vậy, có người dễ nổi nóng đă cảnh báo: "Thấy tôi ‘khó ở’ là tránh xa xa giùm, không ăn mắng ráng chịu". Theo đó, người nóng lâu ngày họ cũng biết tính khí của ḿnh nên có "chống chỉ định" chuyện nói đùa, tiếp xúc lúc họ đang không vui, căng thẳng. Thực ra, khi quá mệt mỏi, phiền muộn trong ḷng, ta không c̣n giữ được ḿnh.
Có người bạn của tôi b́nh thường hiền queo, ai nói ǵ cũng cười. Bỗng một ngày, tôi hỏi "sao buồn dữ rứa?" lại bị bạn nạt cho một câu nghe chưng hửng. Trời, bạn ḿnh đây sao? Mới đầu tôi phản ứng vậy, nhưng chợt dừng lại v́ nhớ ra, đây không phải là bản chất của bạn. Có thể bạn đang có một nỗi niềm, áp lực từ cuộc sống, gia đ́nh, t́nh yêu hoặc bản thân đang trải qua bệnh tật, sự cố…
Ai cũng có lúc nóng giận, nếu ḿnh hiểu th́ sẽ không khiến ngọn lửa trong họ cháy phừng. Tôi im lặng và không bỏ mặc, cuối cùng cũng nghe được thổ lộ từ bạn. Bạn bị nhiều áp lực trong công việc: sếp chèn ép, đồng nghiệp t́m cách chơi khăm, lương không cao, phải chật vật trang trải cuộc sống…
Tất nhiên, nhiều người khó khăn hơn nhưng họ không nổi nóng. Đó là tính cách và sức chịu đựng của từng người. Sự nóng tính là một thói quen được huấn tập hằng ngày theo nguyên lư:
"Thói quen tạo nên tính cách, tính cách tạo nên số phận".
V́ thế, các chuyên gia tâm lư khi chia sẻ với tôi về thói vũ phu của chồng vẫn thường lưu ư, có thể anh ấy từng bị bạo hành lúc nhỏ, từng sống gần những gia đ́nh lớn tiếng, ồn ào đánh căi nhau như cơm bữa.
Sự tác động của cuộc sống xung quanh lên tính cách con người theo hướng đó được ông bà xưa đúc kết rằng "gần mực th́ đen". Cái đen đó cần có thời gian thanh lọc để dần trắng, nhưng nếu vẫn tiếp tục nuôi dưỡng trong môi trường đen hơn th́ sẽ đen đậm hơn.
Ngày nay các văn hóa phẩm mang tính bạo lực vẫn đầy rẫy trên mạng và tồn tại trong cuộc sống, giải trí của nhiều người: từ game online đến phim ảnh. Thường ngày tiếp xúc với sự đánh đấm, máu me trong các "thức ăn tinh thần" đó khiến năo quen với những "mùi vị" của bạo lực, từ đó hành xử theo.
Những kẻ "giang hồ mạng" được ngưỡng mộ và thu tiền trăm triệu cũng chính là một "h́nh tượng" khiến người ta thay đổi suy nghĩ: cần ǵ học hành, tử tế, chỉ cần có "số má" là có thể lên đời.
Môi trường bên ngoài đă vậy, trong nhà trường, gia đ́nh cũng đầy mầm mống bạo lực, tránh sao người trẻ không hoang mang và hành xử theo cách tương tự. Đây mới là điều đáng lo, và người lớn muốn thay đổi không khí bạo lực lan tràn th́ chính bản thân phải nỗ lực để ứng xử nhẹ nhàng với nhau trước.
Nhẫn để yêu thương
Không thể có kết cục tốt với những người nóng nảy. Nhân vật Trương Phi trong Tam Quốc Chí là h́nh mẫu của nóng tính dẫn đến hư sự và mang họa sát thân. Ai cũng nóng nảy trong hành xử th́ chiến tranh sẽ nổ ra, thương vong là tất yếu.
Một câu nói đùa cũng thành chuyện lớn v́ con người ta quá nóng, quá hung dữ; đi nhậu lo hát karaoke cũng bị đánh chết th́… ôi thôi, cuộc sống quá kinh khủng. Pháp luật cần nghiêm minh để trừng trị việc vô cớ đánh, giết người nhưng đó là xử lư phần ngọn, c̣n cái gốc vẫn là giáo dục.
Làm sao để con người có thể chậm lại để phân tích kỹ hơn từng câu nói, từng biểu hiện của người khác, trong đó có thân nhân, bạn bè ḿnh để không chụp mũ rồi hành xử như người điên, người say?
Sống thiền hay b́nh tĩnh sống, sống chậm, sống có chánh niệm… là những cách sống theo tinh thần "nhẫn để yêu thương". Đầu tiên là thương ḿnh. Một người chỉ được người khác tin tưởng, nể trọng và giao việc khi có sự chín chắn, điềm tĩnh trong xử lư. Như vậy, người sống có lư trí, điềm tĩnh chính là cách sống lợi lạc tự thân.
C̣n cái lợi cho người xung quanh, nhất là người thân - thương th́ cũng dễ dàng để thấy. Con cái sẽ học được nhiều điều hay ho từ bố mẹ có cách sống nhẹ nhàng, t́nh cảm. Đó mới là gia tài quư giá để lại cho con.
Hành xử nóng tính dẫn tới hư việc, hại người th́ ṿng lao lư chờ ḿnh là chắc chắn. Một khi đă gây ra sự cố mới hối th́ đâu c̣n kịp. Nhiều người b́nh luận thiếu niên 16 tuổi rút dao đâm chết người nhắc ḿnh chuyện chạy xe chính là "anh hùng rơm", chứng tỏ với bạn gái nhưng rồi được ǵ sau lần ra tay đó? Tù tội và có thể mất luôn bạn gái.
Ai đợi và ai chấp nhận một người giết người làm người yêu, người chồng, người cha tương lai?
Thực ra, sân si - ai cũng có. Cái chính là cách quản lư năng lương tiêu cực đó để những năng lượng tích cực phát triển. Để làm được điều đó, phải xây dựng lối sống nhân văn từ chính mỗi gia đ́nh, người lớn dạy trẻ nhẫn nhịn để an lành như ông bà ḿnh nhắc "một câu nhịn chín câu lành".
Nhân cuộc Cách mạng Da Cam Ukraine c̣n đang diễn tiến, thử đặt lại vấn đề Cách Mạng Việt Nam.
Gần đây, theo dỏi các bài viết và lời b́nh trên các trang mạng, nhận thấy công luận có thể chia ra làm 3 khuynh hướng:
Một: Khuynh hướng cải sửa lần hồi chế độ theo kiểu cách, từ thỉnh nguyện đến “phản biện” chí đến lập phong trào tranh đấu chánh trị na ná như các đảng phái xông vô ”đấu tranh chánh trị” của ông tiến sĩ Ngọ kể trên. Khuynh hướng nầy bị đông đảo b́nh giả nặng lời, từ “ngây thơ” cho đến thuật ngữ khinh thị “Xin-Cho”.
Hai: Mấy ngày trước đây, nhà văn Huỳnh Ngọc Tuấn đem ra nhấp thử hai chữ “Trung lập” liền gặp phản ứng. Những người có cảm t́nh với nhà văn c̣n gượng nhẹ là không thực tế. Đông đảo b́nh giả phê phán là nhà văn có vấn đề. Có người c̣n cho là bắt chước ngài Vũ Quốc Thúc ở hải ngoại.
Ba: Tuyệt đại đa số chủ trương loại trừ đảng cs một cách dứt khoát, không khoan nhượng.
Từ ngày bước chân lên đất Mỹ, hơn hai mươi năm về trước, tôi vẫn suy nghĩ về cuộc cách mạng dân tộc mới giải trừ được nọc độc cs trên đất nước Việt Nam. Ngày nay nh́n về cuộc cách mạng Nga bị cựu trùm phản gián cs Putin phản bội, tôi càng tin chắc rằng: Chỉ có một cuộc cách mạng dân tộc toàn triệt mới mong đem lại Tự do, Dân chủ và quyền làm người cho dân tộc Việt Nam. Xin dẫn lại đây bài viết Cải Lương vs. Cách Mạng để góp ư về các khuynh hướng tranh đấu hiện nay.
CẢI LƯƠNG hay CÁCH MẠNG?
Ở bất cứ quốc gia nào, khi đất nước lâm vào nạn áp bức, bạo ngược, câu hỏi luôn luôn được đặt ra là: Cải lương hay Cách mạng? T́nh cảnh Đất Nước ta ngày nay, dưới ách CS Độc tài toàn trị c̣n muôn ngàn lần bạo ngược hơn Bạo chúa Lê Long Đỉnh róc mía trên đầu nhà sư già Quách Ngang đời xưa nên câu hỏi trên càng trở nên bức thiết. Cải lương là vận động cải biến lần hồi chế độ cai trị. Cách mạng là xóa bỏ chế độ áp bức, bất công. Xây dựng chế độ mới tốt đẹp hơn.
GIẢI PHÁP CẢI LƯƠNG ĐĂ THẤT BẠI
Thời gian trước ngày Đai hội của Đảng Cướp Sạch VC, những người tự xưng là nhân sĩ, trí thức CS mở cuộc vận động ráo riết nhằm vào các tay trùm VC có triển vọng lên làm vua để mưu tính cái gọi là “Diễn biến từ trên xuống” hay hoa mỹ hơn là “Cách mạng Cung đ́nh” th́ cũng vậy. Họ ngó t́m quanh quẩn, t́m hoài mà không thấy có tên trùm nào đáng mặt đóng vai Gorbachev, Yetsin made in VN. Bèn làm liều chọn một lượt cả ba mạng: Trọng Lú, Sang sâu và cả Dũng y tá. Họ o bế, tô vẽ cho bọn chúng như vầy:
Trọng Lú thông minh, có bằng cấp cử nhân thứ thiệt chớ không phải thứ dơm theo hệ tại chức, tức là ghi tên đi học rồi chờ ngày lănh bằng cấp, chẳng học hành ǵ sất. Lại c̣n có Phó Tiến sĩ Nga La Tư nữa, oai không? Lại c̣n có thành tích ở tù khi làm VC nằm vùng, quậy phá Miền Nam là hết sẩy!
Sang sâu tuy mới đấu vơ miệng khơi khơi về vụ “Một con sâu đă nguy. Một bầy sâu chết mẹ cả nước nầy” là đă được Sĩ Phu ta bơm lên chín tầng mây: Chưa bầu mà chắc chắn đắc cử trăm phần trăm. Lư thuyết da CS Nguyễn Thanh Giang c̣n liều mạng hơn, bợ đít Dũng du côn lên thành Thủ tướng “số dách” Á Châu, khiếp không? Tay tể tướng du côn Ba Dũng bửa nọ cao hứng tuyên bố trật ch́a: “Một tấc đất, một tấc biển quyết không để mất”. Sáng hôm sau, Tể tướng ta mở Blog. Màn máy tính chớp nháy hoài mà không thấy chữ. Ô hô! Ai tai v́ mắc vạ miệng! Ba vị vua tập thể sắp lên ngôi hứa lèo với quí vị nhân sĩ, trí thức CS đồng đảng của chúngcáiǵvậy?Chúngđ oanchắcbachuyệnđộngt rời như vầy:
Một là: Cương quyết “Đổi mới cơ chế” thực hành “dân chủ” từ trong Đảng ra tới ngoàidân.
Hailà:Triệtđểbắtsâu, tứclàbàitrừthamnhũng .
Ba là: Xóa bỏ Điều 4 hiến pháp dành độc quyền cai trị cho Đảng Cướp Sạch VC.
Nghe bùi tai, quí cụ nhân sĩ mới xui em cháu, giúp làm màu làm mè biểu t́nh cho xôm tụ để cho vở kịch “Diễn biến từ trên xuống” giống y như thiệt. Chẳng ngờ rằng các cụ bị ba thằng bợm già VC lừa đảo trắng trợn. Lên ngôi rồi chúng bèn sổ toẹt: Chẳng có hứa hẹn cái ǵ sất!
Màn CẢI LƯƠNG cải sà lách tới đây là hạ màn
ĐẠI CÁCH MẠNG DÂN TỘC ẮT THÀNH CÔNG
Từ cuộc biểu t́nh ngày 5 tháng 6 năm 2011 đến nay, sinh hoạt trên các trang mạng trở nên sôi động. Nào là các bài tường thuật biểu t́nh Chúa Nhật hàng tuần, nào là các bài phân tích, nhận định vân vân và vân vân…Đặc biệt là các lời “c̣m” (comments). Đây mới thật là PHẢN ẢNH DƯ LUẬN ĐẠI CHÚNG. Từ những câu ngắn gọn , b́nh dị nhưng dứt khoát, đến những đoạn viết ngắn với tính phê phán bộc trực. Thỉnh thoảng có những bài viết vừa phân tích t́nh h́nh vừa nghiêm chỉnh đề xuất ư kiến chớ không phải là lời b́nh đơn thuần.
Trong số hàng ngàn ư kiến khác nhau, tựu trung lại có mấy ư hướng rơ nét sau đây:
Khuynh hướng giới hạn các cuộc biểu t́nh trong khuôn khổ biểu dương ḷng yêu nước chống xâm lăng Tàu.
Khuynh hướng mở rộng mục tiêu biểu t́nh thành tranh đấu chống áp bức, bất công.
Cuối cùng là Ư chí dứt dạt: DẸP BỎ ĐẢNG CƯỚP SẠCH VC hay ĐẠP ĐỔ CHẾ ĐỘ ÁP BỨC BẤT CÔNG, ĐỘC TÀI TOÀN TRỊ th́ cũng vậy.
Nhóm nầy viết những câu ngắn gọn, biểu lộ thật ư, không lư luận quanh co, chỉ thẳng vào sự việc, đại ư: VC bán nước mới là “ngụy”. VC đàn áp dân mới là “phản động.”
Thật ra đây không phải là ba khuynh hướng khác nhau mà chính ra là ba bước chiến thuật tuần tự trên quá tŕnh vận động Cách mạng mà mỗi nhóm nhận định theo thời điểm khác biệt.
Cho dẫu thế nào đi nữa, cuộc khởi phát phong trào biểu t́nh hiện nay đă đưa dư luận Quốc tế đến một cuộc THẨM ĐỊNH LẠI LỊCH SỬ DÂN TỘC chưa từng có.
Sau đây là vài đoạn trích từ bài báo TRANH CHẤP HOÀNG SA của Frank Ching (Far Eastern economic Review):
1/ Hà Nội cũng nên khôn ngoan tái lượng định lịch sử và xác nhận công trạng đúng chỗ, Chánh phủ Saigon đă bảo vệ chủ quyền của Việt Nam trên Quần đảo Hoàng Sa thật là mănh liệt trong khi Hà Nội chỉ lo triều cống Trung Cộng để xin ân huệ, là hành động đáng được công nhận.
2/Hồ chí Minh khi được hỏi rằng ông pḥ Sô viết haypḥ Trung Cộng, đă trả lời rằng ông pḥ Việt Nam. Bây giờ đă đến lúc Hà Nội phải thú nhận rằng CHÁNH PHỦ SAIGON ĐĂ PH̉ VIỆT NAM NHIỀU HƠN LÀ BẮC VIỆT.
3/Rơ ràng là Hồ Chí Minh, qua tay Phạm Văn Đồng, đă dâng cho Trung Cộng phần bánh lớn v́ hắn cần viện trợ khổng lồ để chuẩn bị xâm chiếm Miền Nam Việt Nam bằng vũ lực. Hồ đă nhắm mắt chấp nhận mọi điều kiện của Bắc Kinh.
MỘT CHẾ ĐỘ BÁN NƯỚC, HẠI DÂN NHƯ VẬY KHÔNG THỂ NÀO ĐỂ CHO TỒN TẠI ĐƯỢC. PHẢI TIẾN HÀNH CÁCH MẠNG DẸP BỎ THÔI!!!
Trên đây là phần nhận định t́nh h́nh. Sau đây là lời tâm huyết nhắn gởi các Bạn trẻ ở trong nước:
TÔI TIN TƯỞNG:
Một: Ngày 5 Tháng 6 năm 2011 là ngày LỊCH SỬ DÂN TỘC TRONG THẾ KỶ 21.
Ngày khởi phát ĐẠI CÁCH MẠNG DÂN TỘC
Ngày ĐẦU TIÊN tuổi trẻ đi BIỂU T̀NH biểu lộ ư chí chống xâm lăng sau hơn 60 năm trên Miền Bắc và hơn 36 ở Miền Nam dưới ách Độc tài toàn trị VC.
Đây là BIẾN ĐỘNG ĐỘT PHÁ mở cửa cho bước tiến Cách mạng.
Hai: Cho dẫu là tự phát hay có ngươi lèo lái, công cuộc nầy vẫn là bước mở đầu cho trào lưu vận động Cách mạng Dân tộc theo hướng tiến, bất phục hoàn.
Ba: Cho dẫu v́ bất cứ lư do ǵ, công cuộc nầy bị khựng lại hay ngay cả tạm thời gián đoạn đi nữa th́ cánh cửa “đột phá” vẫn c̣n mở ngỏ. Chỉ cần một tia lửa nhỏ là tái phát khởi. Lần nầy sẽ có tổ chức hơn, cường mănh hơn và quyết liệt tiến tới
MỤCTIÊU:Triệt hạ CHẾ ĐỘ BẠO TÀN VC.
Thanh niên là NGƯỜI CHỦ TƯƠNG LAI của Đất nước Vận mệnh Đất Nước là ở trong tay các Bạn. Hăy hành xử đúng tư cách là NGƯỜI CHỦ
Đứng bên cạnh h́nh ảnh các Samurai hiên ngang bất khuất là những cảm tử quân ít người biết đến:
Kamikaze (Kami = god; kaze = wind ; Kamikaze = Thần Phong).
Thần phong, gió thần hay Kamikaze (tiếng Nhật: 神風; kami = thần, kaze = phong) là một từ tiếng Nhật, được những tiếng khác vay mượn để chỉ các cuộc tấn công cảm tử bởi các phi công chiến đấu Nhật Bản chống lại tàu chiến của các nước Đồng Minh trong Thế chiến thứ hai trong giai đoạn kết thúc Chiến dịch Thái B́nh Dương.
Phi công Kamikaze sẽ lái máy bay của ḿnh, thường là chở đầy thuốc nổ, bom, thủy lôi và b́nh đựng xăng đâm vào tàu địch. Máy bay của anh như vậy có vai tṛ hỏa tiễn sống trong một nỗ lực tuyệt vọng nhằm tăng tối đa độ chính xác và tổn thất cho địch quân so với bom đạn thông thường. Mục tiêu của các phi công này là đánh phá càng nhiều càng tốt tàu bè của phe Đồng Minh.
Các cuộc tấn công này bắt đầu từ tháng 10 năm 1944, sau một số trận thua nặng nề của Nhật Bản. Việc tiềm lực chiến tranh giảm sút– cùng với việc mất đi rất nhiều phi công giỏi giàu kinh nghiệm–sản xuất công nghiệp suy yếu đi so với Hoa Kỳ, cũng như việc chính phủ Nhật Bản không muốn đầu hàng, dẫn đến chiến thuật sử dụng kamikaze khi lực lượng Đồng Minh tiến đánh Quần đảo Nhật Bản.
Các cuộc tấn công cảm tử Kamikaze là các cuộc tấn công nổi tiếng nhất và được biết đến nhiều nhất, giống như các cuộc "xung phong banzai" bởi bộ binh Nhật. Ngoài ra, người Nhật c̣n có các đội tấn công cảm tử khác như tàu ngầm Kairyu, thủy lôi sống Kaiten, khinh tốc đỉnh Shinyo.
Trong những năm đầu của thập niên 1940 khi hạm đội Mỹ khống chế Thái B́nh Dương, những cuộc đụng độ giữa hải quân Nhật-Mỹ liên tục diễn ra, đặc biệt là sau trận Trân Châu cảng ngày 7 tháng 12 năm 1941 với thắng lợi thường thuộc về người Mỹ v́ Mỹ có ưu thế lớn về hải quân và không quân. Những thất bại đó mà đỉnh điểm là trận Hải chiến biển Philippines đă khiến quân Nhật nghĩ đến những phương sách khác, trong bối cảnh đó bộ tham mưu Nhật đă nghĩ đến những cuộc tấn công cảm tử để tái lập thế quân b́nh lực lượng. Người đầu tiên đưa ra ư tưởng này là chỉ huy trưởng căn cứ Nhật Tateyama tuy không được chấp thuận nhưng ư kiến này đă được bảo lưu và nghiên cứu.
Hồi đầu chiến dịch Thái B́nh Dương trong Đại chiến thế giới thứ 2 của Nhật, Onishi là Trưởng pḥng phát triển không quân của Hải quân Nhật, và là người chịu một số trách nhiệm về kỹ thuật trong đợt tấn công của quân Nhật vào Trân Châu Cảng (Pearl Harbor), dưới sự lănh đạo của thống đốc hải quân Isoroku Yamamoto. Bản thân Onishi đă từng phản đối cuộc tấn công vào Trân Châu Cảng, khiến cho Mỹ sau đó tuyên chiến với Nhật và dẫn đến một cuộc chiến đẫm máu, và cuối cùng Nhật đă phải đầu hàng không điều kiện.
Vào tháng 10/1944, Onishi được thăng chức thành tư lệnh Chiến hạm Không quân ở phía bắc Philippines. Onishi đă nghiên cứu các phương pháp đánh cảm tử vào những tàu chiến của quân Mỹ và Đồng minh, phương pháp mà hồi đầu Onishi đă từng phản đối. Sau khi bị mất dăy đảo Mariana, Onishi thay đổi ư kiến và ra lệnh tấn công bằng máy bay chứa đầy bom. Kế hoạch là khoảng 250 kg bom được đưa lên máy bay Misubishi A6M Zero và đâm thẳng vào tàu chiến địch.
Trong buổi gặp mặt ở sân bay Magracut gần Manila , Philippines vào ngày 19/10, Onishi đến thăm đội bay 201 đă cho rằng:
"Tôi nghĩ chúng ta sẽ không c̣n phương pháp nào giữ được Philippines , bằng cách cho 250 kg bom lên chiếc Zero và đâm thẳng xuống tàu chiến Mỹ".
Từ đó những cuộc tấn công theo kiểu Kazmikaze này liên tiếp được tiến hành, nhưng không phải mọi máy bay đều đâm trúng đích. Nhiều chiếc đă bị bắn rơi trước khi kịp đâm trúng mục tiêu.
Bộ tư lệnh tối cao Nhật lúc đó đă tin tuởng vào hiệu quả đặc biệt của chiến thuật 'bom nguời' và Nhật Hoàng Hiro Hito đọc diễn văn ca ngợi những chàng trai trẻ tuổi đôi mươi đă ra đi ''chết hạnh phúc và tự hào v́ hoàng đế và sự chiến thắng''. Số người tự nguyện hi sinh nhiều gấp 10 lần số máy bay mà quân đội Thiên hoàng có. Theo nhà nghiên cứu Maurice Pinguet, những phi công đó biết rằng sớm hay muộn ǵ họ cũng sẽ hi sinh trong một cuộc chiến không cân sức nên họ đă chọn một cái chết nhanh chóng và có ích hơn. Họ không được hứa hẹn một sự đền đáp nào, một thiên đường nào kể cả niềm tự hào chiến thắng. Trong số những người t́nh nguyện, có cả những sinh viên; họ được huấn luyện trong một chế độ đặc biệt trong 7 ngày; 2 ngày cho việc cất cánh với một quả bom 250kg; 2 ngày cho việc bay theo đội h́nh và 3 ngày cho việc tiếp cận mục tiêu và tấn công.
Phần lớn các kamikze đêu là những thanh niên ưu tú của Nhật Bản ở độ tuổi 20, họ là sinh viên của những trường Đại Học Nhật Bản , phần lớn họ theo học các ngành kỹ thuật . Chính học đă tự đăng kư để được trở thành các Kamikze-hi sinh cho Tổ Quốc . Tinh thần Samurai đă thấm nhuần vào ḍng máu nhưng người con Nhật Bản và danh sách đăng kư ngày càng tăng cao.
Và vào một buổi chiều, nguời chỉ huy truởng căn cứ báo cho họ biết lệnh xuất phát vào sáng hôm sau. Họ chỉ c̣n có một đêm cuối cùng để viết một bức thư cuối cùng cho cha mẹ. Sáng sớm, sau buổi thuyết tŕnh thuờng lệ , họ có mặt trong những bộ đồ bay, bên sườn lủng lẳng thanh trường kiếm của nguời hiệp sĩ samurai , đầu quấn chiếc băng chéo thêu nổi h́nh mặt trời mọc . Chỉ huy trưởng căn cứ trao cho mỗi nguời một cốc rượu sake ; tất cả nghiêng ḿnh về hướng cung điện của Nhật hoàng truớc khi chạy bổ nhào đến máy bay truớc sự hoan hô nồng nhiệt của các đồng đội c̣n ở lại .
Theo truyền thuyết, những phi công trẻ trong các sứ mệnh tự sát kamikaze sau khi cất cánh thường bay về hướng Tây Nam của nước Nhật ở cao độ 992 mét ( khoảng 3.000 bộ Anh) của vùng núi Kaimon . Quả núi cũng được mang tên gọi là "Satsuma Fuji" (có nghĩa là "Phú sĩ sơn của làng Satsuma" , có nét đẹp tựa núi Phú sĩ Fuji ở hướng Tây - Tây Nam của Đông kinh, Tokyo ). Các phi công đă phải ngoái cổ nh́n qua vai của họ để nh́n thấy được ngọn núi xa tít phía Nam trên dải đất Nhật, và trong khi bay trên không , trước khi rời xa măi măi đất mẹ, họ nói lời vĩnh biệt và phất tay chào ngọn núi lần cuối...
Những người dân cư ngụ trên đảo Kikaijima, nằm về phía đông của làng Amami Oshima, nói rằng các phi công trong những nhóm thi hành sứ mệnh tự sát đă thả những nhánh hoa tươi từ trên không, khi họ đang đi bay, chuyến bay sứ mệnh cuối cùng . Theo truyền thuyết th́ những ngọn đồi ở chung quanh phi trường Kikajima có những luống hoa (giống như hoa bắp, cornflower) thường trổ hoa vào đầu tháng Năm
Tuy nhiên cũng có nhiều người tỏ ư nghi ngờ hiệu quả của chiến thuật kamikaze, trong đó có cả các phi công nổi tiếng. Trung úy Yukio Seki, phi công kamikaze thứ 24 trong đội đặc nhiệm tham gia đánh ch́m hàng không mẫu hạm St. Lo viết:
"Tương lai Nhật Bản thật ảm đạm nếu như chúng ta buộc phải hy sinh những phi công giỏi nhất của ḿnh. Tôi tham gia chiến dịch này không v́ Đế quốc Nhật hay v́ Hoàng Đế... Tôi tham gia v́ tôi được lệnh phải tham gia!"
Trong chuyến bay, chỉ huy của anh nghe thấy anh nói "Thà chết c̣n hơn sống như một kẻ hèn hạ."
Tọa độ chính của những điệp vụ kamikaze
Tuy nhiên, nh́n chung người ta không có khó khăn tuyển mộ phi công. Yêu cầu rất đơn giản:
"Trẻ tuổi, nhanh nhẹn và hăng hái. Chỉ cần kinh nghiệm bay ở mức tối thiểu, kỹ năng hạ cánh không cần thiết".
Đại tá Motoharu Okamura nhận xét "có nhiều người t́nh nguyện cho các phi vụ cảm tử đến mức đông như đàn ong, v́ ‘ong chết sau khi đốt’". Các phi công Kamikaze tin tưởng bằng sự hy sinh của ḿnh, họ đă đền đáp lại công ơn gia đ́nh, bạn bè và Thiên hoàng. "Họ hăng hái đến mức khi chuyến bay bị tŕ hoăn hay hủy bỏ, th́ các phi công trẻ được huấn luyện sơ sài này tỏ ra hết sức bực dọc. Nhiều người sau khi được chọn thực hiện các phi vụ cảm tử được kể lại là rất hân hoan vui sướng trước phi vụ cuối cùng của ḿnh".
Chiến công của các thần phong :
7 giờ 30 sáng ngày 13/04/1945, khi các loa phóng thanh của quân đội Mỹ đồng loạt báo tin tổng thống Roosevelt từ trần th́ cũng là lúc 185 máy bay Thần phong, được sự hỗ trợ của 150 chiến đấu cơ Zero, 45 phi cơ phóng lôi của Nhật tấn công vào hải quân Mỹ ngoài khơi Okinawa. Lần đầu tiên quân Nhật sử dụng một vũ khí mới, đó là bom bay OKA (hoa Anh Đào nở). Bom bay này do máy bay mang theo và phóng đi. Mỗi qủa bom bay có một cảm tử quân ngồi bên trong, điều khiển trái bom đánh trúng mục tiêu và hy sinh khi bom nổ.
Tám chiếc oanh tạc cơ Mitsubishi G4M đem theo loại bom bay mới OKA cùng tham gia tấn công gây nỗi kinh hoàng trên các tầu Mỹ. Một trái bom bay đánh trúng khu trụ hạm Abele đă bị thương v́ một Thần phong đâm trúng, chiến hạm nổ tung và bị cắt làm 2. Mốt trái khác đánh nổ tung khu trụ hạm Stanly. Trong lúc đó, các Thần phong đánh ch́m tầu LST33, đánh hư hại nặng một thiết giáp hạm, 3 khu trục hạm và 8 hạm tầu khác.
Tối hôm đó, loa phóng thanh của Nhật kêu gọi: "Quân đội Thiên hoàng chia buồn cùng quân Mỹ về cái chết của tổng thống Roosevelt. Cái chết của ông mở màn tấn thảm kịch của Hoa Kỳ và tấn thảm kịch ấy xẩy ra ở đây, ngay đối với bản thân các người. Lực lượng đặc biệt của Nhật Bản (tức Thần phong) sẽ liên tục đánh ch́m tầu bè của các người. Các người sẽ làm bạn với cây cỏ của đảo này".
Ngày 25/05/1945, hợp đồng tác chiến với cuộc rút quân ở Shuri (pḥng tuyến chính của Nhật trên đảo Okinawa) là đợt tiến công của Thần phong lần thứ 7 ở Okinawa.
Suốt 12 giờ liền, 176 Thần phong chia làm nhiều đợt từ Nhật Bản đến biển Okinawa để lao ḿnh vào hạm đội Mỹ. Một số bị bắn nổ tung trên trời, một số rơi xuống biển nhưng có những chiếc lao trúng mục tiêu. Khu trục hạm Bates bị hai chiếc đâm trúng, nổ tung và ch́m ngay, tầu đổ bộ LSM 135 ch́m, 4 biến hạm khác bị đánh cháy và hư hại nặng. Phó đô đốc C.R.Brown có mặt tại hạm đội Mỹ ở Okinawa viết như sau :
"Thật là một cảnh tượng lạ kỳ, khi đứng trên tầu ta nh́n thấy một chiếc máy bay lao thẳng vào ta. Có những pháo thủ gan dạ, đầy kinh nghiệm nhưng khi thấy một Thần Phong lao vào tầu, tự nhiên miệng há hốc ra, tay quên xiết c̣ súng. Tựa như anh ta bị lôi cuốn bởi tṛ chơi quái ác kia. Thực t́nh mà nói, người đứng trên tầu, lúc ấy không nghĩ đến ḿnh nữa mà lại nghĩ lo cho anh chàng lái máy bay kia."
Cùng ngày hôm ấy, 5 chiếc máy bay hai động cơ từ Nhật bay đến, xuyên qua hệ thống pḥng không, len lỏi vào không phận sân bay Yontan giữa đảo Okinawa (lúc này đă nằm trong tay quân Mỹ). Bốn chiếc bị bắn rơi, một chiếc từ từ hạ cánh xuống đường bằng. Máy bay vừa dừng lại, cảm tử quân Nhật ùa ra chạy đến các băi đậu máy bay và các bồn chứa của Mỹ. Họ dùng bộc phá, lựu đạn, tiểu liên, phá hủy 7 máy bay Mỹ, làm hư hại 26 chiếc khác và đốt cháy 2 bồn chứa 70.000 gallon xăng máy bay.
Chế độ huấn luyện :
Những người t́nh nguyện hi sinh, bao gồm nhiều thành phần từ phi công chính quy, binh lính cho đến cả sinh viên được huấn luyện theo một chế độ đặc biệt trong ṿng 7 ngày: 2 ngày cho việc cất cánh với 1 quả bom 250 kg; 2 ngày cho việc bay theo đội h́nh và 3 ngày tập cách tiếp cận mục tiêu và tấn công.
Các phi công được cấp một bản hướng dẫn chi tiết về cách tiến hành tiến công cảm tử. Theo đó phi công phải bổ nhào nhắm vào giữa tháp chỉ huy và ống khói, v́ đó là cách hiệu quả nhất để đánh ch́m tàu. Phi công cũng được dặn không nên nhắm vào đài chỉ huy hay tháp pháo, mà nên nhắm vào cầu thang máy hoặc boong tàu. Nếu tiếp cận từ đường chân trời th́ phi công nên "nhắm vào thân tàu, cao hơn mặt nước biển một chút", hoặc "nhắm vào cửa khoang chứa máy bay hoặc chân ống khói".
Thời khắc ra đi măi măi
Vào buổi chiều trước ngày xuất phát, người chỉ huy trưởng căn cứ thông báo cho họ biết lệnh xuất phát vào ngày hôm sau và họ c̣n một đêm cuối cùng để viết một bức thư cuối cùng cho người thân trước khi ra đi măi măi vào hôm sau. Sáng sớm, sau buổi thuyết tŕnh ca ngợi sự hi sinh, họ có mặt trong bộ đồ phi công, đeo bên ḿnh thanh gươm của người vơ sĩ đạo, đầu quấn chiếc băng chéo thiêu nổi h́nh mặt trời mọc, quốc kỳ của Đế quốc Nhật Bản. Chỉ huy trưởng căn cứ trao cho mỗi người một ly rượu sake, tất cả nghiêng ḿnh về hướng cung điện để tỏ ḷng tôn kính Nhật hoàng trước khi leo lên máy bay trong sự hoan nghênh của những người c̣n lại.
Ngày 15 tháng 8 năm 1945, Thiên hoàng Hiro Hito đọc tuyện bố đầu hàng vô điều kiện, một số người không chịu đựng được nỗi nhục thất trận đă mổ bụng tự sát theo tinh thần người Nhật. Hàng ngàn phi công trở về nhà bị lăng quên trong thời ḱ sau chiến tranh. Một số người cùng với những người khác xây dựng lại đất nước và khắc phục hậu quả chiến tranh, một số gia nhập Đảng Cộng sản Nhật Bản trong những năm 1946-1948, số khác bị khủng hoảng tinh thần và chỉ sau thập niên 1950, khi nền kinh tế Nhật Bản dần dần phục hồi đa phần trong số họ trở thành công nhân trong các hăng sản xuất lớn như: Sony, Honda, Denzu,… để quên đi quá khứ tuy đau thương nhưng không kém phần hào hùng.
Theo Day of the Kamikaze và Bách khoa toàn thư Wikipedia
-http://silenhill-badmonk.blogspot.com/2010/01/ung-ben-canh-hinh-anh-cac-samurai-hien.html
Lănh Tụ Bắc Hàn Kim Jong-un (trái) đi cạnh Tổng Thống Nam Hàn Moon Jae-in sau khi bắt tay nhau
tại lằn ranh giới đ́nh chiến Bàn Môn Điếm, trước khi tham dự cuộc họp thượng đỉnh
giữa hai miền Nam-Bắc hôm 27 Tháng Tư 2018. (H́nh: Getty Images)
Thứ Sáu, 27 Tháng Tư, 2018, trở thành một ngày lịch sử của Triều Tiên khi lănh đạo Bắc Hàn Kim Jong-un bước qua đường biên giới giữa hai miền, được đánh dấu bằng một bờ bê tông thấp, ở Panmunjom (Bàn Môn Điếm) để gặp Tổng Thống Nam Hàn Moon Jae-in.
Đây là lần đầu tiên một nguyên thủ Bắc Hàn “vượt biên” vào lănh thổ Nam Hàn kể từ sau năm 1953 khi hai miền kư hiệp định đ́nh chiến nhưng chưa phải là kết thúc chiến tranh.
Sau khi bắt tay chào hỏi, ông Kim Jong-un đă mời ông Moon Jae-in bước qua gờ bê tông để đặt chân sang lănh thổ Bắc Hàn. Hành động bất ngờ này của Kim Jong-un là để thể hiện ḷng chân thành ḥa giải nhưng cũng được coi như muốn khẳng định vai tṛ của ông trong việc đưa ra sáng kiến mở một chương mới về ḥa b́nh trên bán đảo bằng sự cởi mở và ḥa hợp.
Sau cử chỉ biểu tượng kéo dài trong mấy phút đó. hai lănh đạo cùng nắm tay quay lại phía Nam Hàn, tiến tới ngôi nhà Ḥa B́nh và duyệt đội danh dự gồm ba binh chủng lục quân, hải quân và không quân Nam Hàn trước khi bắt đầu cuộc họp. Đây cũng là lần đầu tiên một nhà lănh đạo miền Bắc duyệt đội quân danh dự của miền Nam. Các tổng thống Nam Hàn Kim Dae-jung và Roh Moo-hyun trước kia đă từng duyệt đội danh dự của quân đội Bắc Hàn khi đến thủ đô B́nh Nhưỡng dự hội nghị thượng đỉnh năm 2000 và năm 2007.
Cuộc gặp gỡ giữa hai nhà lănh đạo Nam-Bắc Hàn được tính toán chuẩn bị rất chi tiết và đă diễn tiến hoàn toàn tốt đẹp. Tất cả các hoạt động trong ngày đều tập trung thể hiện sự thân thiện, cởi mở, tinh thần ḥa giải ḥa hợp dân tộc. Nhưng đồng thời hai bên không che giấu thực tế là có những hoài nghi chưa thể xóa bỏ hết. Trong căn nhà Ḥa Ńnh, dưới sự chứng kiến của ông Moon Jae-in. ông Kim Jong-un viết trong sổ lưu niệm, “Một trang sử mới bắt đầu ngay bây giờ, tại điểm khởi đầu của lịch sử và kỷ nguyên ḥa b́nh.” Ngay trước đó các vệ sĩ Bắc Hàn mang dụng cụ ḍ t́m chất nổ đă kiểm tra và phun thuốc khử trùng tại chỗ ông Kim ngồi viết.
Sách lược từ quyết chiến đến cởi mở của Kim Jong-un sẽ đạt đến mục tiêu nào là điều mà các giới phân tích quốc tế mới chỉ có thể đưa ra những dự đoán.
Cuộc họp “thượng đỉnh” Nam-Bắc Hàn.
(H́nh: Getty Images)
Về phía Nam Hàn, Tổng Thống Moon Jae-in đă làm tṛn lời cam kết khi tranh cử là cố gắng t́m giải pháp ḥa giải ḥa b́nh cho cuộc đối đầu Nam Bắc. Bằng sự vận dụng thời cơ của Thế Vận Hội Mùa Đông 2018 ở Nam Hàn hồi Tháng Hai vừa qua, ông đă thành công trong việc tạo được bước khai thông cho nỗ lực ấy. Ông Moon kiên quyết vượt qua các trở ngại trong quan hệ với Mỹ khi Mỹ hăy c̣n nghi ngại và muốn duy tŕ đường lối áp lực tối đa về mặt quân sự ở bán đảo Triều Tiên. Kết quả là Bắc Hàn đồng ư có cuộc họp thượng đỉnh với Mỹ vào Tháng Năm.
Tại Panmunjam sáng 27 Tháng Tư, sau các nghi lễ đón tiếp, ông Kim và ông Moon đă có cuộc hội đàm kín ở Nhà Ḥa B́nh, với sự tháp tùng của hai quan chức cấp cao mỗi bên. Bên phía Nam Hàn có Giám Đốc Cơ Quan T́nh Báo Quốc Gia Suh Hoon và Đổng Lư Văn Pḥng Phủ Tổng thống Im Jong-Seok. Bên phía Bắc Hàn có Phó Chủ Tịch Ủy Ban Trung Ương đảng Lao Động Kim Jong-chol và cô Kim Yo-yong, em gái Kim Jong-un, người đă là sứ giả ḥa b́nh đầu tiên đến Thế Vận Hội hồi Tháng Hai.
Phát biểu tại pḥng họp, ông Kim cho biết muốn có các phiên thảo luận “thẳng thắn” về những vấn đề hiện nay và mong muốn hội nghị sẽ “cho kết quả tốt đẹp,” không lặp lại những sai lầm trong quá khứ. Ông tuyên bố:
“Tôi hy vọng chúng ta sẽ không phụ những kỳ vọng mà các bên đặt lên chúng ta.”
Đáp lại, Tổng Thống Moon cho hay ông “mong cả thế giới sẽ chú ư tới mùa Xuân đang bao trùm bán đảo Triều Tiên.” Theo ông, việc Chủ Tịch Kim Jong-un bước qua đường ranh giới là biểu tượng của ḥa b́nh, không phải chia cắt. Ông Moon nói:
“Tôi cảm ơn ngài v́ hành động dũng cảm đó. Các cuộc thảo luận và đàm phán của chúng ta hôm nay sẽ rất thẳng thắn.”
Qua cuộc họp 100 phút buổi sáng, hai lănh đạo tách ra dùng bữa trưa riêng biệt. Đội vệ sĩ hùng hậu 12 người chạy bộ quanh chiếc xe Mercedes Benz Limo bọc thép đưa ông Kim quay lại phía miền Bắc để ăn trưa.
Chiếc xe Mercedes Benz Limo chở Kim Jong-un
với đội vệ sĩ 12 vây quanh “vượt biên” vào Nam Hàn.
(H́nh: Getty Images)
Vào buổi chiều, hai nhà lănh đạo Nam-Bắc cùng trồng cây thông lưu niệm tại khu phi quân sự, bên cạnh tảng đá lớn khắc ḍng chữ “Chúng tôi trồng ḥa b́nh và thịnh vượng,” kèm chữ kư của hai người. Ông Kim và ông Moon xúc đất lấy từ hai miền đổ vào gốc cây.
Sau đó hai người có cuộc trao đổi riêng trong khoảng 90 phút, trước khi đưa ra tuyên bố chung.
Tổng thống Nam Hàn đă mở tiệc chiêu đăi toàn thể phái đoàn Bắc Hàn và trong buổi tiệc nâng ly chúc rượu vợ chồng Kim Jomg-un. Sau bữa ăn, phái đoàn Bắc Hàn bước qua đường biên giới, kết thúc cuộc gặp thượng đỉnh với phía Nam Hàn và Kim Jong-un lên xe, dường như chạy thẳng về thủ đô B́nh Nhưỡng.
Tuyên bố chung xác định vận mệnh của dân tộc sẽ được chính hai miền Nam-Bắc quyết định và nhấn mạnh là hai bên sẽ biến khu phi quân sự chia cách hai miền thành một “vùng ḥa b́nh,” chấm dứt mọi hành động thù nghịch hay khiêu khích như phát loa tuyên truyền dọc biên giới.
Hai bên cam kết cải thiện quan hệ Nam-Bắc và “tái kết nối quan hệ máu mủ của người dân” thông qua các bước đi như hợp tác kinh tế và khởi động lại chương tŕnh đoàn tụ thân nhân những người bị ly tán trong chiến tranh.
Hai bên cũng đồng ư sẽ làm cho vùng biển phía Tây trở thành hải phận ḥa b́nh, ngăn ngừa xung đột quân sự ngẫu nhiên, đảm bảo hoạt động đánh bắt cá an toàn cho ngư dân và hứa hẹn kết nối, hiện đại hóa các tuyến đường bộ, đường sắt dọc biên giới.
Trong tuyên bố chung, lănh đạo hai nước cam kết sẽ phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên. “Nam và Bắc Hàn xác nhận mục tiêu chung nhằm đạt được, thông qua giải trừ hạt nhân toàn bộ, một bán đảo Triều Tiên phi hạt nhân.” Hai bên “chia sẻ quan điểm rằng các biện pháp mà Bắc Hàn đang làm rất có ư nghĩa và quan trọng cho việc giải trừ hạt nhân bán đảo Triều Tiên và hai bên đồng ư thực thi vai tṛ của ḿnh trong vấn đề này.”
Theo nhận xét của các quan sát viên th́ “giải trừ hạt nhân” trong tuyên bố chung dường như không hẳn là lời hứa của Bắc Hàn chấm dứt hoạt động hạt nhân.
Các vệ sĩ Bắc Hàn mang dụng cụ ḍ t́m chất nổ đă kiểm tra
và phun thuốc khử trùng tại chỗ ông Kim ngồi viết sổ lưu niệm.
(H́nh: Getty Images)
Hai lănh đạo nhà lănh đạo cho biết họ hy vọng sẽ tuyên bố chính thức chấm dứt chiến tranh Triều Tiên vào cuối năm nay. Cuộc chiến 1950-1953 mới chỉ kết thúc bằng hiệp ước đ́nh chiến mà chưa từng có hiệp định ḥa b́nh nào được kư kết và do đó về mặt “kỹ thuật” Bắc Hàn và Nam Hàn vẫn c̣n đang trong t́nh trạng chiến tranh. Hai bên sẽ nỗ lực xúc tiến cuộc gặp ba bên với Mỹ hoặc cuộc gặp bốn bên bao gồm sự góp mặt của Trung Quốc để giải quyết vấn đề này.
Theo nhận định của các chuyên gia cuộc gặp thượng đỉnh Nam-Bắc Hàn có ư nghĩa quan trọng về mặt biểu tượng, nhưng B́nh Nhưỡng và Seoul vẫn c̣n rất nhiều điều phải làm trước khi những tuyên bố chung của hai bên trở thành hiện thực. Với việc cùng ông Kim Jong-un cam kết phi hạt nhân hóa khu vực, ông Moon Jae-in đă mở đường cho hội nghị giữa Tổng Thống Mỹ Donald Trump và ông Kim Jong-un nhưng kết quả thực sự đến mức nào sẽ c̣n thuộc vào cuộc gặp gỡ thượng đỉnh ấy.
Phủ Tổng Thống Nam Hàn cho biết Tổng Thống Moon Jae-in dự trù sẽ đến B́nh Nhưỡng vào khoảng mùa Thu năm nay và có thể có nhiều cuộc gặp gỡ thường xuyên giữa hai nhà lănh đạo Nam-Bắc để thảo luận về việc thực thi những điểm đồng ư trong bản thông cáo chung vừa qua.
Dư luận quốc tế tin rằng nếu mọi chuyện diễn tiến tốt đẹp ở bán đảo Triều Tiên, Tổng Thống Moon Jae-in sẽ là người có triển vọng đoạt giải Nobel Ḥa B́nh năm nay.
Tổng Thống Donald Trump không quên xác nhận vai tṛ của Mỹ sau một năm căng thẳng v́ các vụ phóng hỏa tiển và thử bom hạt nhân hạt nhân của Bắc Hàn.
Ông viết trong một tweet hôm 27 Tháng Tư rằng, “Cuộc gặp lịch sử giữa Nam-Bắc Hàn đang diễn ra. Những điều tốt đẹp đang diễn ra, nhưng chỉ có thời gian mới cho chúng ta câu trả lời.”
Ông viết thêm:
“Chiến tranh Triều Tiên sẽ kết thúc. Nước Mỹ rất tự hào về những ǵ đang diễn ra ở Hàn Quốc.”
Ông Trump cũng ca tụng, “Chúng ta không quên sự giúp đỡ tuyệt vời của người bạn tốt của tôi, Chủ Tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh. Nếu không có ông ấy, đó sẽ là một quá tŕnh dài hơn và khó khăn hơn.”
Sau đây là câu chuyện có thật về cuộc đời con chó bị bán cho pḥng thí nghiệm. Hàng triệu con chó khác cũng có chung cảnh ngộ thảm thê này.
H́nh minh họa
Chúng tôi đặt tên nó là Kiki. Nó là một con chó Đức cao lớn, với hai tai vểnh, lúc nào cũng như đang nghe ngóng để phóng lên chạy khi có tiếng động. Đầu và chân nó dường như là to quá khổ so với cái thân ḿnh nhỏ nhắn với những bắp thịt rắn chắc, thon thon của nó. Từ lớp da đầy bọ chét rúc rỉa và cái tai không được rửa ráy bốc ra chung quanh nó một mùi hôi hám khăn khẳn. Tựu chung th́ nó cũng chẳng có ǵ là đặc biệt lắm đối với một con chó trong số hàng ngàn con chó khác đă không có cái may mắn được có một người chủ.
Năm học đó là niên khóa thứ ba tại trường thú y của tôi, và con chó được nhà trường mua từ một sở nhốt súc vật đi lạc. Tam cá nguyệt sắp tới, bốn người trong số chúng tôi sẽ thực tập về kỹ thuật mổ xẻ trên thân ḿnh nó. Đó là buổi thực tập mổ xẻ đầu tiên của chúng tôi trên ḿnh một con thú loại nhỏ c̣n đang sống.
Kiki rất nhiều t́nh cảm, luôn luôn tỏ ra thân thiện với mọi người . Mỗi khi thấy chúng tôi bước tới gần, mắt Kiki sáng long lanh nh́n, miệng rên lên ư ử, đuôi vẫy rối rít, quất lia lịa vào thành cái chuồng nhỏ bằng nan sắt. Mà chúng tôi cũng chẳng cho nó được nhiều nhặn ǵ, bất quá là dắt nó ra ngoài, vỗ nhè nhẹ vào đầu nó vài cái, và cho nó đi loanh quanh một cuốc ngắn trong sân trường, rồi lại dẫn nó trở về cái chuồng chật chội mà nó sống qua ngày.
Rồi th́ buổi thực tập cũng đă tới. Việc đầu tiên chúng tôi làm là hoạn nó. Cuộc mổ này chỉ là chuyện nhỏ, ngoại trừ chuyện chúng tôi đă dây dưa ra tới cả giờ đồng hồ cho cái việc lẽ ra chỉ làm xong trong ṿng 20 phút, để bọn sinh viên chúng tôi bàn luận, nghiên cứu. Và v́ biết rằng chúng tôi sẽ mầy ṃ thân ḿnh nó lâu hơn thường lệ, chúng tôi đă tặng nó liều thuốc mê nặng hơn, cộng thêm phần thuốc "pḥng xa", nên sau khi mổ xong, nó đă ngủ thẳng cẳng tới 36 tiếng đồng hồ.
Tuy vậy, nó cũng mau chóng hồi phục và lại vui vẻ, vẫy đuôi, mừng rỡ khi gặp chúng tôi như thường lê..
Hai tuần sau, chúng tôi tiến hành một cuộc thám hiểm sâu xa hơn. Chúng tôi mổ banh bụng nó ra, kiểm tra lục phủ ngũ tạng của nó, rồi khâu kín trở lại . Đối với tất cả chúng tôi, đây là cuộc giải phẫu lớn đầu tiên và v́ không có sự giám sát thích hợp, chúng tôi đă không khâu lại một cách thích đáng.
Sáng sớm hôm sau, vết mổ bị bể ra, và nó ngồi đè lên khúc ruột của chính nó. Chúng tôi vội vă đem nó lên pḥng mổ, khâu lại cho nó, nhờ vậy, nó thoát chết.
Nhưng cũng phải đến hơn một tuần lễ sau nó mới có thể bước được để mà hăm hở gia nhập vào cuộc đi tản bộ. Nó vẫn vẫy đuôi khi chúng tôi tới gần và mừng rỡ đón tiếp chúng tôi với tất cả cảm t́nh nồng nhiệt của nó.
Vài tuần lễ sau, một lần nữa, trong khi nó nằm trong cơn say thuốc mê, chúng tôi bẻ gẫy chân nó rồi chắp lại bằng cách kèm theo một thanh sắt nhỏ.
Sau lần mổ này, dường như Kiki bị đau đớn liên tục, nhiệt độ tăng lên và nó không hồi phục mau lẹ như trong quá khứ. Nó đă mất cái khả năng phục hồi mau lẹ. Mặc dầu được dùng thuốc kháng sinh, nó không bao giờ hoàn toàn b́nh phục. Bước đi của nó lảo đảo, và sự thăm viếng của chúng tôi cũng chỉ có thể làm cho nó gắng gượng vẫy đuôi một cách yếu ớt. Tia sáng lấp lánh từ mắt nó chiếu ra trước kia, nay đă biến mất. Cái chân bị mổ ra để ráp nối lại vần c̣n xưng cứng.
Tam cá nguyệt đă qua và cuộc đời của Kiki chỉ c̣n kể ngày. Một buổi chiều, chúng tôi chích cho nó một mũi thuốc để nó được vĩnh viễn ra đi .
Khi mà sự sống từ từ rời khỏi thân ḿnh nó và đôi mắt nó bắt đầu lạc thần th́ cũng chính là lúc mà quan điểm về sự nghiên cứu trên ḿnh con vật sống của tôi bắt đầu thay đổi .
Sống Chết Trong Tay Cộng sản - Trần Nhật Kim (Danlambao)
Tôi đọc tác phẩm “Human Destiny” của tác giả Pierre Lecomte du Nouy (1883-1947) khi c̣n nhỏ, ở tuổi mà các cụ thường nói: “ăn chưa no, lo chưa tới”, chưa có một chút ư thức, kinh nghiệm nào về cuộc đời, nên hai chữ “Số Mệnh” cứ ám ảnh tôi măi.
Nhiều người không tin là có số mệnh, cho rằng đó chỉ là sự may rủi xảy ra từng giai đoạn trong cuộc sống ch́m nổi của con người. Trong thế kỷ vừa qua, nhờ khoa học tiến bộ, ở nhiều điểm, đă thay đổi quyền năng của tạo hóa. Các quan niệm về số mệnh bị cho là huyền hoặc, đă lui vào quên lăng.
Tôi đă tự hỏi: liệu con người có “số mệnh” không. Lấy ǵ minh xác cho sự hiện hữu của định luật này, khi mà con người bị ràng buộc, dập vùi bởi vận nước nổi trôi. Nhất là dưới chế độ cộng sản, v́ theo thuyết duy vật biện chứng, chỉ chú trọng về phần vật chất, đă gạt bỏ phần duy tâm.
Mặc dù bán tin bán nghi vào hai chữ số mệnh, nhưng lời đoán của bác Đạt lại đúng vào trường hợp của tôi sau ngày 30-4-1975. Tôi đă phải ra khỏi “nhà ở” để bước vào “nhà tù”.
*
T́nh h́nh mỗi lúc thêm căng thẳng. Tôi có cảm tưởng ṿng vây ngày một xiết chặt hơn, nên chỉ tới chỗ hẹn vào khi thật cần thiết. Nỗi lo âu thoáng hiện trên nét mặt vợ tôi, như linh cảm một điều ǵ bất thường sẽ xảy ra. Nàng khóc mỗi lần tôi ra khỏi nhà và đợi cửa khi tôi về trễ. Tôi nhớ măi gương mặt nàng đầm đ́a nước mắt, lời nói nghẹn ngào: “Anh nỡ bỏ mẹ con em. Nếu anh không trở về th́ mẹ con em biết làm sao đây!” Những giây phút này ḷng tôi chùng xuống. Tôi thương xót vợ con nhưng không thể dừng lại, tôi đă nợ những người yêu thương của tôi, mà bổn phận phải có trong lúc dầu sôi lửa bỏng. Chúng tôi bị lôi cuốn vào một cuộc chiến mới, với mong mỏi giành lại đời sống tự do dân chủ vừa bị chiếm đoạt.
Cha tôi thấy rơ sự ưu tư của tôi nên rủ tôi đến thăm bác Đạt, một người bạn thân của ông nghiên cứu về khoa tướng số. Nhà bác trong con hẻm đường Trần Quang Diệu, gần ngă tư Trương Minh Giảng, để xem số tử vi.
Sau khi xem lá số tử vi, bác suy nghĩ lung lắm. Bác bấm đốt ngón tay nhiều lần. Đầu bác hơi cúi xuống. Mái tóc và hàm râu dài trước ngực bạc trắng, phất phơ theo hơi gió của chiếc quạt trần. Cha con tôi im lặng. Bác không nói một lời hay có một cử chỉ nào có thể khuấy động sự tĩnh lặng của căn pḥng. Tôi có cảm tưởng một cánh ruồi bay ngang cũng dễ bị phát hiện.
Bác chợt ngẩng đầu quan sát nét mặt tôi, nhíu mày như điều vừa phát hiện rất quan trọng, có thể làm thay đổi hoàn cảnh một cuộc đời, nhất là ở vào thời điểm hiện tại, khi sinh mạng con người đă kém phần giá trị.
Bác tính tới tính lui. Ngón tay trỏ của bác kéo theo đường chéo các giây cung, rồi dừng lại ở cung “Mệnh”, nhẩm tính về đại hạn. Tôi nghe bác nói thầm: “Thiên tướng gặp phục binh…” Đến đây tôi thấy bác gơ đầu ngón tay trỏ xuống lá số ở vị trí cung “Mệnh”, mắt nh́n về phía trước như không thấy cha con tôi, mà dường như bác nh́n sâu vào suy tư của bác. Bác tính lại một lần nữa để đảm bảo lời sắp nói không lầm lẫn. Bác nh́n cha tôi rồi quay qua tôi nói:
- “Cháu không thể tránh được nữa. Cháu bị bắt trong tháng này.”
Dù không mấy tin tưởng ở khoa tướng số, nhưng vào thời của tôi, trang lứa của tôi, ít nhiều cũng bị ám ảnh bởi hai chữ “số mệnh”, nhất là khi con người bị xô đẩy, dập vùi trong một cuộc chiến huynh đệ tương tàn suốt 30 năm tang tóc. Chiến tranh ngày càng khốc liệt, khiến mệnh số cũng theo đà trở lên khó giải thích.
Nhiều khi tôi tự hỏi có phải con người bị ràng buộc bởi số mệnh không. “Sinh Bắc Tử Nam” là mệnh số hay chỉ là một sự lường gạt, một lời nguyền cho một mục đích hoang tưởng, để phải hy sinh oan uổng mà kết quả đă đưa dân tộc tới chỗ phí phạm máu xương. Vận nước xui xẻo, miền Nam đổi đời, đất nước lại thêm một lần ch́m đắm trong đau thương, tan nát. Có phải đă tới lúc ứng vào lời Sấm của Trạng Tŕnh, để đất nước này phải rơi vào kiếp nạn “chết bẩy c̣n ba…”
Cha tôi chợt hỏi bác Đạt:
- “Anh xem mệnh cháu thế nào?”
Tôi chia xẻ với nỗi ưu tư của cha tôi. Ở vào lớp tuổi “Cỡi hạc về trời”, với vận nước nổi trôi, ông đă chịu nhiều cay đắng trong cuộc đời. Đối với ông, c̣n người th́ c̣n của. Một người cha luôn mong muốn con cháu ḿnh được hưởng hạnh phúc trọn vẹn.
Nét mặt bác Đạt trở lên b́nh thản như biết trước câu sẽ hỏi. Bác chậm răi trả lời:
- “Anh yên tâm. Mệnh nó vững. Không thể chết được. Nó sẽ trở về…”
Tôi chợt suy nghĩ, lấy ǵ bảo đảm cho mạng sống khi mà có nhiều cái chết oan khiên đang xảy ra trên mảnh đất này. Chỉ cần gán cho một tội danh “Phản động chống cách mạng” là một kiếp người dễ dàng bị xóa bỏ, mặc dù các nạn nhân chỉ đ̣i lại quyền tự do, quyền sống của con người vừa bị chiếm đoạt. Hay chỉ cần khoác vào cổ nạn nhân một tấm b́a với hàng chữ “Trộm cướp” viết vội vàng, là có thể bắn bỏ. Nạn nhân không thể biện minh. Mặc dù người đại diện của chế độ mới, được luật pháp của guồng máy mang danh “cách mạng” này, biến đổi thành kẻ có quyền, có lẽ phải, mà không lâu trước đây trước khi chiếm miền Nam, họ là những tên khủng bố, cướp của giết người, phá hoại đời sống an lành của người miền Nam.
Sau tuần trà, cha con tôi cáo từ bác Đạt. Tôi suy nghĩ về điều bác nói. Bây giờ công việc mới ở giai đoạn đầu, thời gian c̣n lại đối với tôi quá ngắn ngủi. Sài G̣n đang lên cơn sốt. Người dân miền Nam nóng ḷng chờ đợi một cơ may thay đổi để trở về nếp sống cũ, sống lại khung cảnh xưa. Nhân dân miền Nam đang một ḷng chống cộng. Nhiều cán bộ cao cấp CS bị thanh toán ngay giữa thành phố. Chính quyền CS gia tăng khủng bố, đàn áp, tù đầy những người chống cộng. Vụ nhà thờ Vinh Sơn vừa kết thúc lại tới vụ Song Vĩnh, Phước Tuy. V́ “bắt lầm chứ không tha lầm” nên mặc dù nhà tù mọc lên như nấm, nhưng trại giam vẫn không c̣n chỗ trống.
Tôi tự hỏi, tại sao có nghĩa cử này, nhất là ở vào giai đoạn đầy nguy hiểm, mạng sống treo đầu sợi tóc. Bất kể nam nữ, già trẻ, kẻ trước người sau vẫn một ḷng hy sinh. Có phải v́ ḷng yêu mảnh đất tự do miền Nam, nơi họ đă đổ mồ hôi và nước mắt, đă hy sinh máu xương để được sống những ngày hạnh phúc. Con đường trước mắt thật chông gai nhưng họ vẫn dấn thân. Không phải v́ chút hào quang bên ngoài, cũng không phải để tô son điểm phấn cho khuôn mặt hay đánh bóng một cái tên, mà chỉ muốn bảo vệ khát vọng tự do, duy tŕ nếp sống dân chủ trong ḷng người miền Nam, mà chế độ cộng sản không thể nào lay chuyển, thay thế.
Thấm thoát hơn 30 năm trôi qua, tôi đă qua tuổi “lập thân”, có vợ và 5 đứa con nhỏ. Trên đường về sau khi rời nhà bác Đạt, tôi nói với cha tôi:
- “Nếu con gặp chuyện không may, xin bố mẹ giúp đỡ nhà con và coi chừng các cháu.”
Cha tôi không nói. Ông nắm chặt bàn tay tôi. Bàn tay ông xương xẩu, nhưng tôi vẫn có cảm giác như hồi c̣n nhỏ, khi bàn tay của tôi nằm gọn trong ḷng bàn tay ấm áp của ông. Tôi đă được bàn tay này ôm ấp vỗ về. Cũng chính từ ḷng yêu thương phụ tử, tôi đă có những bài học làm hành trang cho cuộc đời. Vào lúc này, tôi hiểu ḷng ông đang chua xót. Ông đoán biết tôi sẽ bước vào con đường gian truân mà ông đă đi qua khi c̣n trẻ.
H́nh ảnh “đổi chỗ” như lời đoán luôn theo đuổi, ám ảnh tôi. Rồi cái phải đến đă đến, chưa qua hết những ngày cuối cùng của tháng giêng. Đối với tôi nó đến quá sớm, tôi không kịp trở tay. Chỉ có điều họ làm tôi hơi dật ḿnh khi tôi bước tới trước cổng nhà. Hai người đàn ông nhảy ra từ trong bóng tối sau chiếc cột đèn, mà v́ tiết kiệm săng dầu nên con ngơ không được thắp sáng như trước đây. Họ kê súng vào hai bên sườn bắt tôi dơ tay, đứng im. Biết tôi không phản ứng như đă từng gặp, một người đứng xa hai tay hờm súng như sẵn sàng nhả đạn, c̣n người thứ hai khám người tôi không bỏ sót chỗ nào.
Họ đẩy tôi vào nhà. Trong nhà đông nghẹt người, gồm những bộ mặt tôi chưa từng gặp. Họ đến nhà tôi với đầy đủ súng ngắn súng dài, thêm vẻ uy nghi của đám người với sắc mặt đằng đằng sát khí như muốn ăn tươi nuốt sống người đối diện. Một người cầm súng đứng chắn nơi cửa ngăn pḥng khách với pḥng trong để không cho ai ra ngoài pḥng khách.
Cha tôi ngồi im lặng sau bàn viết nơi pḥng khách. Mẹ tôi đang thấm khô những ḍng nước mắt. Vợ tôi bật khóc lớn khi thấy tôi vào nhà, như không cầm giữ được nỗi thống khổ tuyệt vọng trong tâm nàng trong thời gia qua, đă có dịp bộc lộ trong giờ phút này. Tiếng khóc pha trộn tiếng nấc uất nghẹn như tất cả đều sụp đổ. Tôi nh́n nét mặt thất vọng, đau thương của nàng, gợi nhớ gương mặt nhạt nḥa nước mắt mỗi lần tôi về trễ. Tôi thông cảm sự lo âu của nàng, có thể tôi không trở về sau mỗi lần hẹn. Nhưng đành vậy. Chúng tôi đă chọn con đường này, đang bị cuốn lôi trong cơn lốc lịch sử, mà sự sống và cái chết thật mong manh.
Tôi chợt nhận ra lá cờ vàng ba xọc đỏ c̣n mới, gấp gọn để trên bàn kính trước mắt cha tôi. Ḷng tôi thật chua xót. Một biểu tượng của đời sống tự do dân chủ mà nhân dân miền Nam đă hết ḷng bảo vệ. Hàng triệu người miền Nam đă nằm xuống, máu và nước mắt đă nhuộm thắm mầu cờ, đă thấm ướt giải giang sơn gấm vóc này. Nhưng vào giờ phút này lại là bằng cớ minh xác hành động chống chế độ cộng sản của tôi. Cũng từ giờ phút này tôi thực sự đối mặt với kẻ thù.
Tôi đứng dậy nghe đọc lệnh bắt giam với danh xưng “Đầu năo tổ chức phản động”. Tôi nh́n mọi người thân yêu trong gia đ́nh mà sự phân ly đă cận kề. Họ dục tôi đi. Vợ tôi bật khóc lớn, các con tôi khóc theo. Mẹ tôi luôn tay lau nước mắt như ḍng lệ tuôn chẩy không ngừng. Tôi nh́n bà ḷng đầy thương xót, cả đời bà hy sinh cho chồng con, không kể tới thân ḿnh. Mà bây giờ vào hoàn cảnh này, đă gợi nhớ h́nh ảnh chua xót nơi tâm tư bà. Các em tôi ngơ ngác. Tôi quay nh́n người thân lần chót. Có thể tôi không c̣n cơ hội trở lại nơi chốn thân yêu này.
Thật trớ trêu. Cũng chỉ một chữ “Nhà”. Tôi vừa rời “Nhà ở” để chuyển tới đến chỗ ở mới: “Nhà tù”. Mội nơi không xa “nhà ở” của tôi bao nhiêu. Tôi được gán cho danh xưng “đầu năo”, là người quan trọng, nên cách đón tiếp cũng đặc biệt bằng một xe hơi hiệu Peugoet 404 c̣n mới. Ngồi cạnh tài xế là một người trung niên, vẫn giữ im lặng khi tới nhà tôi, mà sau này tôi mới biết là đại diện công an Thành phố. Hai bên tôi là cán bộ an ninh quận B́nh Ḥa và Phú Nhuận. Phía trước là xe Jeep có vơ trang không kể hai xe Honda có vơ trang kèm bên xe. Quả là một cuộc đón tiếp trang trọng với “tiền hô hậu ủng”.
Trái với h́nh thức đưa đón trang trọng vừa qua, khi tới trại giam Băng Ky, B́nh Ḥa, tôi bị đẩy vào căn pḥng tối đen, mùi cống hôi nồng nặc đến ngộp thở với chiếc c̣ng số 8 xiết chặt, kéo hai tay ra sau lưng. Tiếng cửa sắt đóng mạnh phía sau với âm thanh chát chúa của chiếc bản lề cũ đă rỉ sét. Trời cuối năm quá tối, tôi không biết phía trong kia có những ai. Bất chợt một giọng nói của người đàn ông từ phía trong, giọng nói hơi khó nghe v́ âm vang của căn pḥng kín:
- “Bác vừa bị bắt?”
Tôi trả lời”
- “Vâng. Vừa từ nhà tôi tới đây.”
- “Tôi vừa bấm quẻ. Bác tới giờ này hên lắm. Mọi thứ sẽ xuông xẻ…”
Qua giọng nói, tôi không biết là ai, già hay trẻ. Ngày hôm sau gặp mặt, tôi mới biết đó là bác Nam Kinh, người bấm quẻ hôm qua, có Nguyễn Tiến Đạt mà sau này cùng với tôi dắt díu nhau ra Bắc.
Lời đoán tử vi của bác Đạt c̣n đang nóng hổi, bây giờ lại thêm một lần bấm quẻ. Bác Đạt cho hay mệnh tôi vững dù gặp nhiều thăng trầm. C̣n lời bấm quẻ cho biết tôi sẽ gặp hên vào những ngày sắp tới. Chưa có ǵ để chứng tỏ về “vận hên” khi những nguy cơ đang dồn dập tới.
Sau nhiều ngày tháng bị đầy ải trong pḥng kỷ luật, một căn pḥng mỗi chiều vài bước chân với chân cùm tay xích. Sờ đâu cũng chỉ thấy bóng tối, một thứ bóng tối bồng bềnh sương khói, gây ảo giác mơ hồ, một thứ ảo giác dễ làm tinh thần suy sụp. Mọi vật ch́m trong bóng đêm, ngăn cách với sự sống bên ngoài. Nếu không có đàn muỗi đói xúm quanh hay cảm giác xon xót nơi vết thương đang rỉ máu, tù nhân có cảm tưởng ḿnh đang sống cách biệt với xă hội.
Ra khỏi pḥng kỷ luật, tôi nhận ra một cảm giác lạ khi gặp lại thứ ánh sáng đă xa vắng lâu ngày. Những tia nắng vàng hâm nóng làn da đă đổi màu xanh lợt, như tôi vừa trở về từ một thế giới xa lạ. Một cảm giác lâng lâng dâng lên một niềm hạnh phúc, thứ hạnh phúc thật quư báu, hiếm muộn.
Khi bị chuyển tới chỗ ở mới, trại Phan Đăng Lưu, đối diện với Lăng Ông, Bà Chiểu, một khu trại giam xây dựng đă lâu. Tôi vào pḥng 6 khu A, một pḥng giam tập thể nhỏ chứa tới 70 người, gồm nhiều thành phần như một số tỷ phú người Việt và Hoa, đông nhất là chống cộng sản. Tôi gặp nhà báo Lư Đại Nguyên và một số chức sắc Ḥa Hảo.
Sau mấy tuần ở chung, tỷ phú người Hoa tên Lưu Thiệu Khanh, nguyên là giám đốc công ty cán sắt Vicasa, mời tôi ngồi nói chuyện, ông nói:
- “Tôi quan sát tướng của ông mấy ngày nay nên có mấy điều nhận xét. Ông bị bắt năm bao nhiêu tuổi?”
- “Tôi bị bắt năm nay, 38 tuổi.”
- “Ông may mắn lắm. Nếu không bị bắt năm 38 tuổi th́ ông sẽ chết vào tuổi 39.”
Lại thêm một lời đoán theo tướng mệnh. Nhưng lấy ǵ bảo đảm cho sự sống của tù nhân dưới chế độ cộng sản, khi mà có nhiều cơ hội đưa đến cái chết tức tưởi. Ông Khanh tiếp lời:
- “Sau này ông sẽ có tên tuổi trên văn đàn…”
Tôi khá nghi ngờ về lời đoán này, nó quá xa với nếp sống của tôi. Mặc dù là người thích đọc sách, nhưng tôi chưa có lấy một ḍng chữ nào trên báo chí, lấy đâu mà có tên tuổi trên văn đàn.
Sau vài tuần ở pḥng 6 khu A, tôi bị đưa vào pḥng 3 khu kỷ luật C2, cùng dẫy với quư vị trong vụ nhà thờ Vinh Sơn, v́ cho là “chưa thành thật khai báo về hoạt động chống cộng sản”. Sau mấy tháng cùm xích cung khai, tôi được chuyển tới pḥng giam tập thể, pḥng 6 khu C1, để lấy lại sức sau thời gian tinh thần bị căng thẳng. Một pḥng mái tôn quá thấp nên không khí trở lên ngột ngạt. 30 người chia nhau một nền xi măng nhỏ, vừa đủ chỗ đặt lưng. Cũng may, người ḿnh vốn nhỏ con và sau năm tháng tu luyện trong “ḷ cải tạo”, mà theo ư đảng để thành con người mới XHCN, thân h́nh không c̣n dềnh dàng như trước, nên nằm vừa khít phần đất đo được hai gang rưỡi. Sức nóng của mùa hè Sài G̣n tăng gấp bội, căn pḥng nóng như một ḷ nướng, hừng hực hơi người. Cái cảm giác hạnh phúc hiếm muộn qua đi thật nhanh, vừa chợt đến đă mất hút giữa đám người ḿnh trần, mồ hôi nhễ nhại mà sự đầy ải làm mất dần phong thái con người.
Nhiều khi tôi tự hỏi, như thế “hạnh phúc” cũng có lằn ranh, một lằn ranh biến đổi giữa tâm lư và thực tế. Khi hoàn cảnh xă hội thay đổi, cũng với lằn ranh này, thực tế đă đổi thay. Tuy thật rộng mà cũng thật hẹp, mà người đời đă “hoa mỹ” hóa thành lằn ranh của “hai thế giới trong một cuộc đời”, một thứ lằn ranh mờ mờ ảo ảo. Nói nôm na, đó là lằn ranh giữa “nhà ở” và “nhà tù”, nh́n thật xa mà cũng thật gần, nhất là sau ngày 30-4-1975. Cá nhân tôi cũng như mọi người đều ngán cái lằn ranh hắc ám này. Vậy mà, tôi vẫn phải chấp nhận hoàn cảnh cay nghiệt trước mắt như hàng triệu người miền Nam khác. Cái quy luật bất thường này đă thay đổi hoàn toàn nếp sống cá nhân, bất kể tới địa vị khác nhau với nếp sống vàng son thuở trước.
Vào lần lấy cung sau cùng với Trung tá Hai Tiến, một công an thuộc Bộ công an Hà Nội, nói:
- “Tôi đă đọc báo cáo của các cán bộ lấy cung trong thời gian vừa qua, hôm nay gặp anh, tôi biết anh vẫn ngoan cố, không thành thật khai báo về hoạt động của tổ chức chống cách mạng của anh. Anh can hai tội:
- Xử dụng chiến tranh nhân dân để chống lại cách mạng
- Là một CIA nằm vùng để cài người trong thế chiến đấu trường kỳ.”
Một câu kết luận thật nguy hiểm chết người. Nhưng c̣n ǵ để ngán để sợ. Tôi trả lời hắn:
- “Tôi nói những ǵ tôi biết, tôi làm. C̣n tin hay không tùy ư các anh...”
Một câu trả lời khiến người đối diện, một cán bộ có uy quyền, phải nổi giận. Nhưng không, mặt hắn vẫn lạnh tanh, mỉm cười. Tôi biết ḿnh đă gặp một tay tổ trong ngành t́nh báo của cộng sản.
Tôi lại bị chuyển tới pḥng kỷ luật số 24 khu C1, gần pḥng của nhà văn Doăn Quốc Sĩ. Ở được vài tháng tôi được chuyển tới pḥng tập thể C1, đối diện với dẫy sà-lim tôi vừa ở. Tôi gặp nhà văn Duyên Anh đang làm trật tự của pḥng. Ít ngày sau tôi xuống tầu Sông Hương ra miền Bắc.
Tôi tới trại Nam Hà gần Phủ Lư vào tháng 4-1977. Sau nhiều tháng chống đối, “đả đảo cộng sản” của tập thể cải tạo khu B, những anh em đă cùng tôi trên chuyến tầu Sông Hương ra Bắc. Vào một đêm không trăng sao cuối năm, đêm Giáng Sinh, ngày 24-12-1977, 20 anh em chúng tôi lên xe chuyển trại, trong số đó có Linh Mục Nguyễn Hữu Lễ, Nguyễn Tiến Đạt, Nguyễn Đức Khuân, Tô Tứ Hướng…
Tôi không ngạc nhiên khi nghe lệnh chuyển trại vào lúc đêm khuya như thế này, chúng tôi là những “cánh vạc ăn đêm”, nên thường ra đi khi trời vừa tối. Tôi chợt nhớ tới lời Phó trại nhắn nhủ cách đây vài ngày, sẽ đưa chúng tôi tới nơi quanh năm sương phủ, một nơi không có ánh sáng mặt trời. Chúng tôi không biết nơi nào sẽ tới, xa hay gần. Nhưng có điều sẽ gặp nhiều gian khổ hơn những ǵ đă trải qua. Khi đó, một người bạn nói:
- “Kỳ này chết là cái chắc…”
Tôi đồng ư với nhận định của anh. Hai chữ gia đ́nh trở thành xa xôi. Thật trớ trêu, câu hát, “càng đi xa anh càng nhớ em…” đă khích động tâm tư của tôi trong hoàn cảnh này. Thôi! Đành vậy! Nhớ th́ vẫn nhớ, mà xa vẫn phải xa. Tôi cảm thấy ḿnh khó có con đường trở về.
Chúng tôi tới trại Quyết Tiến - Cổng Trời tỉnh Hà Giang, chỉ cách biên giới Việt - Trung mấy cây số đường chim bay. Một vùng núi cao quanh năm sương phủ. Tôi vẫn bán tin bán nghi về hai chữ “số mệnh”, những rủi may trong cuộc đời. Liệu lời đoán “mệnh tôi vững, không thể chết được” và “số tôi gặp hên” v́ không chết vào tuổi 39, có thể tin được không?
Chúng tôi lao động quần quật trong mùa Đông giá rét dưới 10 độ C. Thực phẩm duy nhất là ngô xay cũng không được ăn no, phong phanh với manh áo mỏng bà ba . Thân h́nh chỉ c̣n da bọc xương, bị bệnh vẫn phải đi lao động.
V́ lao động trong hoàn cảnh khắc nghiệt, tôi bị cảm lạnh, trong người nóng như lửa đốt c̣n ngoài da lạnh ngắt. Tôi gặp anh Lượng, một tù nhân miền Bắc được trại cho làm y tá, để xin thuốc. Lượng bảo tôi:
- “Chúng ta thiếu dinh dưỡng nên dễ bị bệnh, nhất là khí hậu vùng này quá khắc nghiệt. Nhiều người ở trại này đă chết v́ bệnh sốt rét rừng, mà thuốc duy nhất của trại là Xuyên Tâm Liên không thể trị được bệnh này.”
Thấy Lượng khác với các tù h́nh sự khác, nói chuyện về gia đ́nh tôi được anh cho hay nguyên là công nhân tại Hà Nội trước ngày di cư. Tôi buột miệng hỏi:
- “Anh có biết anh Bùi Lượng không?”
- “Tôi dưới quyền anh Bùi Lượng. Tôi chỉ biết anh đă di cư vào Nam. Anh có quen anh Bùi Lương?”
- “Tôi thường gặp anh Lượng v́ là chỗ quen thân gia đ́nh.”
Lượng chợt bảo tôi:
- “Bây giờ anh uống đỡ thuốc Xuyên Tâm Liên, ngày mai sẽ tính.”
Thuốc “Xuyên Tâm Liên” được mệnh danh là thần dược được xử dụng tại các trại tù miền Bắc, một loại thuốc mà tù nhân thường nhắc nhở "uống vào biết liền". Dù không chết ngay nhưng tác hại tới “tim, gan, phèo, phổi”, trở thành những căn bệnh bất trị, để lại hậu quả khó lường.
Ngày hôm sau Lượng cho tôi 2 viên thuốc Asperin của Liên Xô, một thứ thuốc rất quư tại miền Bắc. Nhờ 2 viên thuốc này tôi dứt được bệnh sốt rét rừng.
Tiếng súng nơi vùng biên giới Hoa – Việt ngày một gần. Chúng tôi được chuyển về trại Thanh Cẩm, tỉnh Thanh Hóa vào cuối tháng 8-1978, trước khi quân đội Trung quốc đánh phá trại Quyết Tiến. Chúng tôi gặp cơ may do Tầu đánh chiếm vùng biên giới, đă thoát được con đường thứ hai mà cán bộ Tố, Trưởng ban Ban Giáo dục, dằn mặt vào ngày đầu tới trại:
- “Các anh có hai con đường, đường thứ nhất là đường đưa các anh vào trại, c̣n đường thứ hai là đường đưa lên đồi Bà Then (một nghĩa trang trên đồi Bà Then, nằm phía sau trại.)
Liệu đây có phải là điều “hên” như bác Nam Kinh bấm quẻ vào ngày đầu tôi bị bắt vào trại Băng Ky – B́nh Ḥa, Gia Định và cũng là sự may mắn tôi đă thoát khỏi lưỡi hái của tử thần, gửi xác trên đồi Bà Then.
48 anh em chúng tôi từ trại Cổng Trời về Thanh Cẩm, gồm 12 vị Linh Mục và 36 người miền Nam bị bắt sau ngày 30-4-1975, vào pḥng 5 thành lập đội 16. Một đội được các bạn đặt tên “Đại đội trừng giới”, luôn luôn bị canh chừng. Mấy ngày sau khi về trại Thanh Cẩm, quư vị Linh Mục cũng như một số anh em lên khu kỷ luật. Để đủ nhân số cho một đội lao động, một số anh từ khu kỷ luật và các đội khác chuyển tới trong đó có anh Nguyễn Cao Quyền, Nguyễn Văn Thành…
Khi gặp Nguyễn Tiến Đạt từ khu kỷ luật xuống pḥng tập thể, em bảo tôi:
- “Nằm trên kỷ luật đợi măi mà không thấy anh lên…”
Tôi không biết trả lời Đạt thế nào, v́ chính tôi luôn sửa soạn tinh thần đến lượt theo các bạn lên khu kỷ luật. Hay những cay đắng trong cuộc đời đến với tôi đă quá đủ, nên tôi đă qua hết đoạn đường gian truân “10 năm đại hạn” như trong số tử vi đă định.
*
Tôi nhận được “giấy ra trại” tại trại Thanh Cẩm vào cuối năm 1981. Tôi đă trả xong “món nợ máu” cho đảng cộng sản như họ thường rêu rao, bằng thời gian bóc trọn 6 cuốn lịch treo tường.
Tôi gặp lại Linh Mục Cao Đức Thuận, người đă sống và chịu đựng gian khổ với tôi từ trại Cổng Trời đến Thanh Cẩm, nhân chuyến công tác mục vụ tại Hoa kỳ. Khi tôi tới cửa pḥng khách của nhà thờ Cha Long tiểu bang Maryland, ông đứng dậy tiến tới, dang rộng đôi tay ôm tôi xúc động:
- “Tôi tưởng chúng ḿnh bỏ xác trên đồi Bà Then, không ngờ được về và bây giờ lại gặp nhau trên đất Mỹ,”
Tôi không biết nói ǵ hơn, chỉ biết trả lời ông:
- “Đó là nhờ ơn trên.”
Trong thâm tâm, tôi luôn suy nghĩ về sự bí ẩn của số mệnh, những sự việc xảy ra cho con người không phải do ngẫu nhiên, mà tuân theo theo một chu kỳ tất nhiên. Số mệnh con người bị ảnh hưởng bởi vận số của đất nước, nên vận số thăng trầm của một quốc gia do đó cũng theo một chu kỳ hưng thịnh và suy vong. Số mệnh con người do tâm ư mà ra, nên sự thịnh suy của một đất nước do ḷng người mà thành. Nh́n vào Việt Nam, dưới chế độ XHCN, ḷng dân bất măn, căm hờn. Nội bộ giới lănh đạo đang chia rẽ, thanh toán nhau v́ quyền lợi. Cán bộ đảng không c̣n tin tưởng vào chế độ nên t́m cách đào thoát khỏi nước. Đó là dấu hiệu về sự sụp đổ của CSVN đă gần kề.
Nói chuyện với Ngọc Bích xong tôi thẫn thờ. Từ cổ chí kim, từ vua chúa cho đến thứ dân, ai cũng mong được trường sinh bất lăo nhưng liệu thọ quá có phải là điều hay ho cho bản thân và cho người thân không?...
Tới mừng thôi nôi cháu ngoại Bích Ngọc, không thấy Quế Hương, bạn cố tri của Ngọc, tôi hỏi:
- Sao bữa nay không thấy Quế Hương tới dự thôi nôi cháu bà vậy?
- Dự sao được, mấy bữa nay bả te tua rồi?
- Sao vậy?
- Ừa, th́ mấy bữa nay ông già bệnh. Chắc cũng sắp đi rồi.
- Th́ trên trăm tuổi rồi. Ông đă như thân cây mục, cũng nên để ông thay đổi h́nh hài khác đi chứ. Nhưng c̣n anh cả đâu? Nghe đâu anh cả chăm ông cụ mà.
- Ổng xụm luôn rồi. Mà nói tới ông anh cả của bả mới tội, ổng gần tám mươi rồi mà không được hưởng tuổi già, được sống gần con cái ở Quy nhơn mà phải ở đây lo cho ông già hơn trăm tuổi mới khổ chứ.
- Nhà Quế Hương đông mà, sao lại bắt ông già trẻ chăm ông già già?
- Th́ tại v́ ổng là anh cả với lại mấy người kia ở nước ngoài hết rồi. Phần cũng tại ổng nghèo nhất, không có tiền lo cho cha th́ phải lănh phần chăm sóc ông cụ chứ. Mấy người kia chu cấp tài chánh. Đứa bỏ công, người bỏ của mà.
Nói tới anh em ở nước ngoài của Quế Hương tôi mới nhớ là lâu lâu ông cụ làm mệt, Quế Hương gọi các anh chị ḿnh về. Khi về tới nơi th́ ông cụ khỏe lại. Cứ thế trong hai năm các anh chị của Quế Hương phải tức tốc về tới bốn lần mà ông cụ cũng chưa đi. Trong thời buổi kinh tế khó khăn, có hai người anh của Quế Hương lại dám bỏ việc hoài nên bị mất việc luôn, nhưng bổn phận làm con mà, biết sao giờ?
Không có Quế Hương tôi mất bạn tung hứng nên truy Ngọc:
- Nhưng sao tự nhiên Quế Hương lại te tua?
- Th́ ông già hơn tám mươi phải chăm ông già hơn một trăm, nên ông già già chưa khỏe th́ ông già trẻ đă sụm rồi. Vậy nên bây giờ Quế Hương phải chăm cả hai ông chứ sao.
Tự nhiên Bích Ngọc cười khùng khục:
- Nhớ bữa hổm ông anh cả than với tui, ổng nói : "Trời ơi, hỏng biết chừng nào ông già chết cho tui khỏe vài năm trước khi theo ông bà tổ tiên đây!”
- Nói ǵ thảm vậy?
- Bà nói “thảm” là ai thảm?
- Thảm cho cả hai. Bởi vậy mai mốt tốt nhất đừng có chúc ông bà sống lâu trăm tuổi rồi rên nha.
Nói chuyện với Ngọc Bích xong tôi thẫn thờ. Từ cổ chí kim, từ vua chúa cho đến thứ dân, ai cũng mong được trường sinh bất lăo nhưng liệu thọ quá có phải là điều hay ho cho bản thân và cho người thân không?
Tuổi già lú lẫn, h́nh hài nhăn nhúm, sức khỏe suy giảm. Tôi nhớ khi c̣n nhỏ, dù được cả nhà dạy phải biết kính yêu bà cố nhưng đứa cháu nhỏ của tôi dứt khoát không thấy thoải mái với bà. Có lẽ khi nó có ư thức chút th́ bà đă nhăn nheo xấu xí quá rồi, h́nh ảnh của bà không giống với bà tiên trong truyện cổ tích nữa. Khi đó, bản thân bà không tự chăm sóc được nên bao người lớn quanh nó phải dành sự chăm sóc cho bà nhiều hơn cho nó và nó th́ luôn bị mắng mỏ v́ ồn ào, v́ phá phách làm bà không nghỉ ngơi được. Dạy dỗ ǵ th́ nó cũng thấy ḿnh thiệt tḥi v́ bà nên nó cứ mơ hồ, miễn cưỡng ghi nhận công lao dưỡng dục xa xưa của bà… Thế nên gia đ́nh ḍng họ cứ trách móc nó không ngoan, không biết ông bà, bây giờ nó là đứa cháu vô t́nh, không biết cội nguồn mai mốt chắc là đứa con bất hiếu.
Tôi nhớ có lần đến tiệm làm tóc, con bé làm móng cho tôi khoe:
- Bà cố của con năm nay 115 tuổi rồi, bà được cả chủ tịch tỉnh đến thăm đó cô.
- Bà con thọ quá há. Vậy bây giờ ai lo cho bà?
- Dạ, ông ngoại tám của con nuôi.
- Vậy ai nuôi ông ngoại?
- Dạ mấy cậu mấy d́ nuôi.
- Mấy cậu mấy d́ khá không?
- Dạ nghèo lắm.
- Có bà thọ đến vậy chắc thích lắm hả?
Nó trầm ngâm một hồi rồi nói:
- Dạ thích chứ cô. Ḍng họ con ai cũng thích bà thọ để khoe, chỉ có ông ngoại tám của con th́ không thích lắm. Ông nói:” Phụ tiền bạc chăm lo cho ông bà là chuyện dễ, trực tiếp chăm lo bệnh hoạn, chịu đựng tính khí của người già mới là khó”.
Câu chuyện của con bé làm móng làm tôi nhớ tới câu chuyện buổi sáng khi tôi đi bộ cùng các bạn trong cùng khu phố, đề tài vô t́nh nói về tuổi già và về việc phụng dưỡng cha mẹ già. Chị Xuân nói:
- D́ của em năm nay tám mươi sáu tuổi rồi mà c̣n làm dâu đó.
- Vậy bà mẹ chồng chắc thọ lắm.
- Bà đă hơn trăm tuổi. Mấy chục năm trước khi chú em đi bộ đội về hưu, thấy bà đă hơn tám mươi bèn quyết đem bà về nuôi, nghĩ mẹ chắc cũng không c̣n sống bao lâu nữa, ráng gần gũi phụng dưỡng mẹ vài năm nhưng tới giờ đă gần hai mươi năm bà vẫn ăn khỏe và vẫn đ̣i hỏi cơm dâng nước hầu, trà thuốc mỗi ngày làm d́ em oải muốn chết.
- Nhưng cha mẹ già th́ ḿnh phải phụng dưỡng chứ sao!
- Th́ đó là bổn phận mà, có điều d́ của em cũng đă hơn tám mươi, con dâu d́ thuộc thế hệ mới, nó không chịu hầu d́ mà d́ th́ không dám không hầu mẹ chồng.
- Đó là bất hạnh thế hệ của d́ đó. Người ta gọi thế hệ 5X là thế hệ trắng tay, hồi nhỏ th́ sợ cha mẹ, khi cha mẹ lớn tuổi th́ tự cho ḿnh có bổn phận phải phụng dưỡng. Đối với con cái th́ không dám uy quyền, nếu không nói là dốc hết sức mà lo cho con nhưng lại không dám mong con cái lớn lên sẽ chăm lo cho ḿnh, sợ làm phiền nó…
Câu chuyện của chị Xuân làm tôi nhớ tới có lần tôi gặp hai bà lăo ở New Jersey. Bà lăo người Việt cứ theo nài nỉ tôi nhờ tôi nói giúp với cha xứ mà tôi thân, để cha nói với con cái bà cho bà được vào Viện dưỡng lăo người Việt. Lư do là vào ngày thường, con cháu bà đứa đi học, đứa đi làm. Tối về th́ đứa nào về pḥng đó. Suốt ngày bà ở nhà một ḿnh buồn quá, bà ước ao có tiếng nói đồng hương hay tiếng nói của con người cho đỡ cô quạnh. Tôi nói lời thỉnh nguyện của bà với cha xứ, cha xứ nói đó là chuyện riêng của gia đ́nh con chiên, cha không muốn can thiệp.
Rồi cũng trong những ngày đó, cũng tại khu phố đó, tôi lại tiếp xúc với một bà lăo gần tám mươi người Mỹ, chân cũng đă run, mắt cũng đă mờ rồi mà lại sống một ḿnh. Bà ham chuyện lắm nhưng khi hỏi bà ở một ḿnh có buồn không, sao không ở chung với con cháu cho vui. Bà nói dứt khoát:
- Con tôi nó có cuộc đời của nó. Tôi không muốn và không thể trói buộc cuộc đời nó vào cuộc đời tôi v́ tôi sống già.
- Nhưng đó là bổn phận của con cái đối với cha mẹ lúc về chiều mà.
- Giáng sinh, sinh nhật tôi có khi nó dẫn vợ con về thăm. Vậy là đủ. C̣n b́nh thường mỗi năm nó chỉ có một số ngày phép, tôi không cho phép ḿnh bắt nó về thăm hoài mà để nó thoải mái đưa gia đ́nh đi đây đi đó. Đ̣i hỏi ở con là ích kỷ.
Đúng là Tây Ta có khác. Tây nuôi con, khi con vừa lớn đủ, Tây thả cho con vào đời, mong con như cánh chim trời, có sức bay càng xa càng tốt. Tây vui khi dơi theo cánh chim bay. Ta nuôi con, ngày nào c̣n khả năng, ta vẫn c̣n muốn giang đôi cánh ra để ấp ủ chăm lo cho con dù cho con có lớn đến bao nhiêu tuổi. Rồi cũng v́ cách nuôi dưỡng yêu thương không bờ bến đó, khi già, ta mong con cũng quay lại ḍm ngó đến ta dù chỉ bằng một phần nào t́nh yêu thương mà ta đă cho. Ta nắm níu nhau qua lại, ta làm ấm ḷng nhau cũng có mà phiền lụy nhau cũng nhiều.
Trở lại chuyện con bé làm móng, tôi hỏi:
- Bà con đẹp lăo không, hôm nào cô đưa chú tới chụp h́nh bà nhá.
- Dạ bà không khỏe lắm đâu cô, bà của con ḷa rồi, chỉ nằm một chỗ thôi.
Nghe con nhỏ trả lời tôi lại nhớ tới một bà lăo người dân tộc ở Bảo lộc đă 103 tuổi, da bà đen nhẻm, từng centimet da thịt hiện lên những nếp thời gian trông hay ho và đẹp đẽ lạ lùng. Toàn thể con người trần trụi của bà như một món đồ cổ xưa. Ánh mắt của bà trắng dại đưa ta ngược về cả thế kỷ trước. Nói chuyện với con cháu bà lăo mới thấy họ kính yêu và quan tâm đến bà vô cùng, nó nói:
- Hôm trước bà con bệnh, cả nhà con bỏ hết nương rẫy về chăm bà.
Nghe con nhỏ nói về bà với cái giọng thiết tha làm tôi thầm cảm mến em, người dân tộc không cần học Khổng Mạnh cũng biết kính yêu ông bà. Em khoe tiếp:
- Bà em nuôi cả nhà đó cô.
- Nuôi cả nhà? Bà già vậy th́ có sức đâu mà làm nuôi cả nhà?
- Dạ, tại cô không biết, già thiệt già th́ không cần làm ǵ cũng có tiền mà cô. Nhà nước cho mỗi tháng vài trăm ngàn. Lâu lâu mấy cô chú vô chụp ảnh chừng vài giờ cũng được cả trăm ngàn. Chưa kể khách nước ngoài đến chụp ảnh th́ c̣n cho cả giấy xanh, bán được nhiều tiền lắm. Cả nhà con kiếm tiền không bằng một ḿnh bà đâu.
- Vậy nếu bà không kiếm được nhiều tiền th́ có yêu quí bà không?
- Có chứ cô. Vẫn yêu quí bà chớ nhưng nếu bà bệnh tốn tiền quá th́ không mong bà sống lâu đâu. Bà sống đủ rồi th́ thôi, để dành ngô khoai nuôi trẻ nhỏ.
Lời con bé người dân tộc làm tôi ngẫm nghĩ hoài "Sống đủ rồi…”. Thế nào là sống đủ, ai có quyền định cái chữ đủ ở đây. Phải chăng sống khỏe như bà lăo người dân tộc th́ sống hoài vẫn chưa đủ, c̣n sống mù ḷa yếu đuối như bà cố của con bé làm móng là quá đủ. Nhưng đủ hay không đủ th́ ai có quyền quyết định, kể cả bản thân của người đó.
Tôi có quen biết một đôi vợ chồng nay đă ngoài bốn mươi rồi mà không dám có con cái ǵ, ở vây nuôi chó và chăm hai bà mẹ hai bên với một người giúp việc.
Bà mẹ bên vợ bị bệnh tiểu đường nằm bẹp trên giường không tự lo cho bản thân được. Đă vậy bà lại c̣n mất trí nhớ, bà chẳng c̣n nhớ được ai trừ con chó nhỏ vẫn quấn quít bên bà và đứa con gái đang ngày đêm chăm lo. Khi bức bối là bà la hét. Mỗi đêm hai vợ chồng phải thức dậy giúp bà tiểu tiện và tiêm thuốc cho bà. Bà mẹ bên chồng vẫn c̣n đi lại được nhưng cũng đă đă ngoài tám mươi. Tôi đă chính mắt thấy anh chồng đút cơm cho mẹ ḿnh với một đôi mắt yêu thương. Hai vơ chồng này chưa hề biết đi đâu chơi xa là ǵ. Đến ngày tết, ngày lễ c̣n thê thảm hơn v́ người làm nghỉ hết, hai vợ chồng phải đích thân lo toan mọi bề cho hai bà mẹ. Tôi nh́n t́nh cảnh của họ mà cảm kích, thương cho sự hiếu thảo hiếm hoi c̣n sót lại trong thời buổi này. Tôi nhớ có một người bạn thấy xót cho sự thiệt tḥi cực khổ của đôi vợ chồng trẻ bèn xúi dại người chồng:
- Bà mẹ vợ của mầy sống đời thực vật lại không c̣n nhận biết ai nữa. Để bà sống th́ khổ bà mà khổ luôn tụi bây, mầy để bà đi cho rồi…
- Người ngoài bao giờ cũng thấy khác, cảm khác, c̣n người thân trong cuộc th́ không thể dứt ruột ra mà làm vậy được đâu.
Trông người lại nghĩ đến ḿnh. Giờ bản thân cũng đă nghỉ hưu, đă xếp vào hàng “bà bà” rồi, cái ngày ḿnh già nua yếu đuối lẩm cẩm đang sầm sầm bước tới, không biết sức khoẻ ḿnh rồi sẽ ra sao, con cái sẽ đối xử thế nào. Nữa đây khi đă già, đă yếu, đă chết được rồi mà trời chưa cho đi th́ có dám tự xử không hay lại kéo lầy nhầy những ngày tàn héo úa.
Đọc báo thấy tổ chức Y tế cứ nói hoài những bệnh của người già, quỹ hỗ trợ người già, nước này đang già, nước ta cũng sắp già rồi tưởng tượng nếu mai này ra đường thấy ai cũng nhăn nheo, đi đứng chậm chạp, nói năng lập cập mà sống hoài không chịu đi… th́ loài người có nên tiếp tục nghiên cứu để con người trường sinh bất tử chăng?
Bác sĩ Huỳnh Tấn Mẫm lănh tụ sinh viên, nguyên Chủ tịch Tổng hội Sinh viên Sài G̣n trước 1975, Đại biểu Quốc hội khóa 6, TBT đầu tiên của báo Thanh Niên
THƯ TÂM T̀NH CỦA BS. HUỲNH TẤN MẪM GỬI THANH NIÊN, SINH VIÊN, HỌC SINH
Sài G̣n, ngày 4 tháng 7 năm 2014
Cùng các bạn Thanh niên - Sinh viên - Học sinh thân mến,
Tôi là Huỳnh Tấn Mẫm, không mang một danh phận nào trong guồng máy công quyền hay một địa vị xă hội, tôi chỉ là một thanh niên – nếu các bạn cho tôi dùng từ này – một thanh niên nhiều tuổi, và hơn thế, là một công dân có ư thức trách nhiệm về t́nh h́nh đất nước hiện nay. Tôi tiếc là không c̣n nhiều thời gian và sinh lực như các bạn, để có thể cống hiến một cách xứng đáng và trọn vẹn cho một vận hội mới đang đến với dân tộc.
Như các bạn đă biết, sự kiện giàn khoan Hải Dương Thạch Du 981 của Trung Quốc hiện diện hai tháng nay ở vùng lănh hải Việt Nam, không phải là sự kiện lớn đơn thuần, mà nó biểu hiện một tiến tŕnh vô cùng hệ trọng đối với sinh mệnh của Tổ Quốc chúng ta, nó là màn mở đầu công khai cuộc xâm lược của Trung Quốc vào lănh thổ, lănh hải nước ta trong kế hoạch có quy mô thôn tính cả Biển Đông, từng bước khống chế toàn vùng Đông Nam Á, để thực hiện mộng siêu cường bá chủ không giấu diếm của ḿnh. Nó c̣n bộc lộ cho toàn dân ta biết mối quan hệ mờ ám được che giấu lâu nay dưới các từ ngữ và khẩu hiệu đẹp đẽ của Đảng Cộng sản Trung Quốc đối với Việt Nam ta.
Nhưng đồng thời cũng cần hiểu rằng đây là vận hội mới cho dân tộc, v́ nó mang ư nghĩa thức tỉnh toàn diện của một giai đoạn lịch sử, bởi toàn bộ sự thật đă được phơi bày.
Việt Nam là một nước nhỏ về quy mô dân số và diện tích so với họ, lại chậm phát triển về kinh tế, khoa học kỹ thuật, về công nghệ thông tin, công nghệ quân sự… lại đúng vào lúc xă hội đang suy yếu, kinh tế bên bờ vực thẳm, tầng lớp lănh đạo th́ suy thoái tư tưởng - đạo đức - lối sống, tham lam, nhũng nhiễu đầy khắp. Thử hỏi trong t́nh thế đó làm sao có thể đối địch trước một tham vọng vĩ cuồng như thế của đối phương?
Câu hỏi ấy đang xoáy vào ḷng mỗi người dân nước ta, và chúng ta thật sự day dứt về câu trả lời.
Dù chúng ta yêu ḥa b́nh bao nhiêu, chân thành mong muốn hữu nghị bao nhiêu, tất cả cũng bằng thừa, nếu không nói là tự huyễn hoặc lấy ḿnh, trước tham vọng của chủ nghĩa Đại Hán phương Bắc.
Bành trướng Bắc Kinh đang tiến công chúng ta ở thế áp đảo về bạo lực, thế thượng phong về kinh tế, đánh phủ đầu ta về ngoại giao tuyên truyền. Quan chức cao cấp của Trung Quốc – Dương Khiết Tŕ – đến nước ta, đưa ra một thông điệp với tư cách cao ngạo của một nước lớn, thể hiện mối quan hệ bất b́nh đẳng không phải đột nhiên mới có: yêu cầu ta chấm dứt cái gọi là “quấy nhiễu” chúng ở giàn khoan HY981, đe dọa nếu ta kiện chúng ra ṭa án quốc tế, ta sẽ nhận lấy “hậu quả” khôn lường. Nếu ta “ngoan cố” không hàng phục, chúng sẽ phong tỏa kinh tế, phong tỏa bờ Biển Đông, và mọi tai họa khác sẽ xảy đến. Chúng ngăn cản ta không được mở rộng liên minh quân sự với Mỹ và các nước khác, bởi làm như thế chúng quy là ta mang tội “khiêu khích” chúng.
Các bạn thử nghĩ xem. Họ bao vây và khống chế ta, nhưng không cho ta la lên để nhờ người can thiệp, không cho ai giúp sức, vâng, trói lại và đánh, buộc ta phải tự nguyện đầu hàng!
Qua cách nói và hành động của họ, cơ hồ như ta đă là quốc gia phụ thuộc không có bao nhiêu chủ quyền?
Các quốc gia có chủ quyền, có quan hệ b́nh đẳng, bất kể là nước lớn hay nhỏ, chưa từng nói năng như thế. Hồ đồ, trịch thượng phải bắt nguồn từ một thực tế. Song, yếu kém, nhu nhược vốn cũng không phải không có nguyên nhân. Có khi là sự tương thích bắt nguồn từ những sự kiện chưa bộc lộ từ phía nhà cầm quyền nước ta chăng? Dù sao cũng đă có một câu phương ngôn đáng nhớ: “Nếu ta đứng lên, là ta ngang hàng, nếu ta quỳ xuống, th́ ngang rốn đối phương”.
Các bạn thân mến,
Đó là kết quả của một thực tế yếu kém, hay từ một tinh thần bạc nhược, hay cả hai? Sự than trách hay nguyền rủa đối phương lúc này quả là một sự xa xỉ.
Làm công dân của một nước, làm sao ta không thấy đau ḷng khi đất nước bị xâm lăng? Làm sao ta không thấy nhục khi bị kẻ khác lăng nhục vào dân tộc ḿnh? Trên những con đường mà các bạn đi làm hay đi học hằng ngày, trong công viên mà các bạn dạo chơi, trong sách sử mà các bạn đă đọc, luôn phảng phất bóng dáng của tiền nhân, mang tên những vị anh hùng, trong lịch sử hàng ngh́n năm trải qua từng thế hệ, đă chống trả lại bọn xâm lược phương Bắc oanh liệt ra sao, và không hề khiếp sợ. Tiền nhân đă để lại cho chúng ta một giang sơn vẻ vang. Đến lượt chúng ta, chúng ta không thể thoái thác, và không hề thoái thác bởi bất cứ lư do ǵ, để hết ḷng bảo vệ giang sơn ấy.
Nhưng lời tâm t́nh của tôi là vô nghĩa, nếu tôi không nói với các bạn rằng, sức mạnh có ưu thế nhất đang lớn lên từ trong tim và trong trí tuệ của các bạn, là niềm hy vọng của dân tộc – những thế hệ Thanh niên - Sinh viên - Học sinh hôm nay. Các bạn đang đứng ở đầu thề kỷ 21 của một nhân loại đang toàn cầu hóa, mà tri thức th́ trở nên vô biên giới và không ai có thể che giấu hay độc quyền được.
Một cuộc chiến đấu để bảo vệ Tổ Quốc bằng mọi biện pháp và thông minh mà các bạn sẵn sàng dấn thân, và một xă hội mà các bạn cần xây dựng, có tương lai như thế nào, là hai vấn đề quyện vào nhau mà có lẽ các bạn đang suy nghĩ?
Để có một đất nước độc lập tự do, trước hết mỗi chúng ta cần có một trí tuệ độc lập tự do, không để bị nhuộm đen, nhuộm đỏ, hay bất cứ màu nào khác; nó phải là ḷng yêu nước nồng nàn, trong sáng, yêu ḥa b́nh độc lập và dân chủ bằng một nhận thức kịp thời đại. Một cuộc chiến đấu chỉ bằng niềm tin và sinh mạng dù rất cao cả, nhưng nó sẽ đem lại một kết quả ra sao?
Một xă hội các bạn mong muốn, chưa biết là thế nào, nhưng ít nhất, và chắc chắn nó không thể là một xă hội như các bạn đang nh́n thấy, nó đầy dẫy những bất công, trên một tầng nền của hẹp ḥi và thiển cận, nó không bao giờ là bền vững!
Tôi không muốn nói một câu như sáo ngữ: tương lai đang nằm trong tay thanh niên, với nghĩa nó là màu hồng. Không, có thể nó không đến các bạn với màu hồng, ṇ tùy thuộc vào ư thức của các bạn. Đó là cái nh́n thẳng vào thực tế với đôi mắt biết đúng sai và nói được tiếng nói của trái tim ḿnh. Một cuộc chiến đấu sẽ rất mạnh mẽ khi nó có đầy đủ chân lư.
Điều tôi muốn nói cùng các bạn, chúng ta phải cương quyết làm người công dân tự do, dù xă hội chưa có luật pháp thừa nhận tự do đúng nghĩa. Chúng ta cương quyết làm con người có quyền con người, dù quyền con người chưa được thừa nhận đầy đủ. Chúng ta có quyền và có nghĩa vụ – quyền sống tự do và nghĩa vụ bảo vệ độc lập, toàn vẹn lănh thổ. Tôi trộm nghĩ, tự do trong bối cảnh Việt Nam hôm nay quan trọng hơn v́ nó chứa cả sự độc lập. Tôi muốn nói đến một thể chế dân chủ, một xă hội dân sự, nó sẽ không bị đem ra mua bán hay đổi chác bất ngờ bởi một đất nước, nếu nằm gọn trong tay của một nhóm người độc quyền.
Chúng ta tin tưởng sẽ giữ được độc lập tự do, sẽ bảo vệ được giang sơn v́ chúng ta có hai điều quan trọng:
- Một, chúng ta có chính nghĩa, lẽ phải ở về phía chúng ta. Thế giới bây giờ là sự liên kết rộng lớn và có sức mạnh vô tận, vấn đề là ta có làm cho sức mạnh ấy hội tụ lại được hay không? Chúng ta có làm rơ chính nghĩa để xứng đáng được nhận sự ủng hộ đó hay không? Chế độ phát xít của Bắc Kinh hiện nay với chủ trương bạo lực và bành trướng đang tự đào mồ cho ḿnh, và nhân loại sẽ chôn chúng. Tôi tin chắc chắn điều đó sẽ xảy ra như lịch sử nhân loại đă cho thấy.
- Hai, chúng ta biết sửa ḿnh. Một quốc gia hùng mạnh là v́ có phương hướng đúng, một quốc gia yếu kém là v́ có phương hướng sai. Đó là một thể chế chính trị tiến bộ hay lạc hậu, có tạo được sức mạnh đoàn kết của toàn dân hay không mà Việt Nam ta phải cấp bách xem xét để sửa đổi. Sự sửa đổi đó phải đến từ sức mạnh đoàn kết của nhân dân, kể cả những lực lượng, những con người từ trong bộ máy nhà nước, và đồng bào ở nước ngoài.
Tôi tự hỏi, có lẽ cũng giống như các bạn, v́ chúng ta không muốn hy sinh xương máu khi chưa cần thiết, và nếu chúng ta là chính nghĩa, tại sao chúng ta không dám kiện để đưa họ ra ṭa án quốc tế? Thế giới ngày nay không c̣n ở thời kỳ hồng hoang, nhân loại không phải là bầy thú trong rừng để con lớn dễ dàng giày xéo con bé, hay chính chúng ta mang mặc cảm tự ti, tội lỗi và hẹp ḥi mà không dám nh́n nhận và tiếp nhận sức mạnh đang rộng mở của thời đại? Làm sao chúng ta có thể tin là an toàn và có giá trị khi tự thu ḿnh, núp vào hang ổ “hữu nghị” giả dối dưới nách của kẻ xâm lược?
Thưa các bạn,
Bao giờ, hay ngay bây giờ chúng ta có thể cất lên tiếng nói thống nhất, mạnh mẽ đối với những người đang mang trọng trách dẫn dắt dân tộc?
Hiện nay, tôi không tán thành nhiều điều, trong đó có hai điều căn bản và cấp bách mà Chính phủ của Đảng Cộng sản Việt Nam đang thực hiện:
1- Đặt Hiến pháp cũng như luật pháp của một Quốc gia dưới cương lĩnh và các chỉ thị của Đảng Cộng sản. Thay v́ ngược lại, Đảng Cộng sản phải đặt ḿnh dưới Hiến pháp và luật pháp nhà nước, với chức năng là thi hành chứ không phải chỉ đạo. Từ sự trái ngược đó, với quyền hành độc đoán trong tay, Đảng đă tự tha hóa và suy thoái (như đă tự thừa nhận), đưa đến một Chính phủ thiếu trách nhiệm và không hiệu quả, làm cho xă hội rệu ră, không phát triển và mất dần sức sống, người dân trở nên lơ láo, mất phương hướng và tích lũy nỗi bất b́nh. T́nh trạng này là điều kiện phù hợp ư muốn của kẻ xâm lược.
2- Đường lối đối ngoại hiện nay, là thuộc về Đảng Cộng sản, cụ thể là Bộ Chính trị, chứ không phải do một Chính phủ của nhân dân, v́ thế đă không giữ được tư thế chính danh của một Quốc gia, đặc biệt trong quan hệ với Trung Quốc. Các từ ngữ: hữu nghị, bạn, môi răng, đồng chí, anh em, 16 chữ vàng (*), 4 tốt…đă xóa tan tư cách và khoảng cách phải có của một quốc gia với một quốc gia. Mối quan hệ mang tính chất t́nh cảm quá đà và độc hại đó đă tràn ngập trong tư tưởng giới lănh đạo, quan chức, các đoàn thể, kể cả Đoàn Thanh niên Cộng sản mới lớn sau chiến tranh, thể hiện lời nói, phong cách trong các văn kiện cũng như trong cách hành xử, chứng tỏ một tinh thần dựa dẫm, bấu víu, lệ thuộc, thiếu tự tin của tâm lư nhược tiểu chưa trưởng thành về mặt quốc gia, làm mất quốc thể, của giới lănh đạo hiện nay. Lẽ ra, mối quan hệ không chính danh đó phải được chấm dứt, khi chiến tranh chấm dứt và đất nước thống nhất. “Ân đền oán trả” ǵ khi c̣n nằm trong rừng sâu suối lạnh, th́ cũng phải minh bạch trong chính sách ngoại giao, không “giáo dục” toàn dân theo cách “xóa tan biên cương” mập mờ như thế được! V́ thế, làm sao trách thái độ kẻ cả của Dương Khiết Tŕ khi bảo Việt Nam “quấy rối” chúng ở giàn khoan, hay kêu gọi Việt Nam “ đứa con đi hoang hăy sớm quay đầu về”, hoặc bí thư Quảng Đông gởi “danh mục công việc phải làm” cho Bộ Ngoại giao ta?
Tôi sống ở miền Nam, và biết người dân miền Nam đều nhận thấy cực kỳ phẫn nộ về cách ngoại giao xa lạ như trên.
Thưa các bạn,
Văn hóa ngoại giao cũng là biểu hiện chiều sâu của thực thể. Lẽ nào tôi dám nói ép, nói oan cho các lănh đạo Việt Nam chăng, khi cho rằng mối quan hệ được biểu hiện như thế là xuất phát từ hành vi và tư duy lệ thuộc do quán tính, hoặc do “tận đáy ḷng”?
Tôi không tán thành về mối quan hệ bất b́nh đẳng, được gọi là “hữu nghị” giữa Việt Nam và Trung Quốc lâu nay, mà ông Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam đang cố gắng níu kéo một cách vô vọng trong cô đơn và sợ hăi, có tác dụng cuốn cả đất nước rơi vào quỹ đạo của bành trướng Bắc Kinh. Tôi cho rằng Trung Quốc là không đáng sợ, một nước rộng về đất, đông về dân, mạnh về bạo lực, chứ không hề là một nước lớn với ư nghĩa là có sức mạnh văn hóa, văn minh và đáng nể trọng. Không tự cúi người xuống để phong Trung Quốc là đại ca vô địch. Cũng không thể có ư nghĩ đến việc có thể hay không thể “rinh” đất nước chạy đi nơi khác với lời than thở vô nghĩa: “Có ai chọn được láng giềng đâu!”. Thật ra đó là ư của một tướng Tàu đă nói ở Hà Nội các đây hai năm, nhằm đe nẹt Việt Nam đă lỡ nằm cạnh Trung Quốc, không thể “chọn” thân phận khác được đâu, lẽ ra không nên lặp lại theo cách áo năo như thế. Thủ tướng Nhật, chưa từng than van chuyện phải bê mấy ḥn đảo của ḿnh đi đâu. Nữ Tổng thống Hàn Quốc cũng không có một lời nào tương tự!
Tôi chân thành bày tỏ, chia sẻ cùng các bạn về niềm tự tin và tự hào của dân tộc, trước vó ngựa của quân Nguyên-Mông xưa, nay là trước sự hung hăng của quân Tập, với tinh thần là nhân dân phải biết làm chủ vận mệnh của ḿnh, thông qua một thể chế dân chủ bởi một Hiến pháp đứng đắn, và quan hệ b́nh đẳng không lệ thuộc Bắc Kinh. Đó là khẳng định căn bản và lâu dài, dù cho nay mai giàn khoan có thể rút đi, hay thay một chiếc khác. Mối quan hệ giữa “hai” dân tộc – theo nghĩa dân sự – xưa nay chưa từng có vấn đề, ngoại trừ bọn cầm quyền hung hăng mỗi lúc. Nhắc lại điều này với dân chúng cũng lại là một xa xỉ nữa.
Hai điều nêu trên, không phải là vô cùng hệ trọng của hiện t́nh đất nước đáng trăn trở hay sao?
Chúng ta không để sự thờ ơ của hôm nay là nỗi hối tiếc của ngày mai. Chúng ta không muốn một đồng bào nào của ḿnh phải tự thiêu như người Tây Tạng, không muốn những nhóm thanh niên ta đến lúc phải vung dao liều chết vào bọn Hán tộc ở các bến tàu như ở Tân Cương. Và chúng ta cũng cần tinh tường cảnh giác về những kẻ diễn hài nội địa.
Một phương châm chân chính đă từng vang lên trong ḷng dân tộc: “Chúng ta yêu ḥa b́nh nhưng sẵn sàng chiến tranh” để bảo vệ Tổ quốc.
Mong rằng tôi có nhiều cơ may được gặp các bạn, góp phần nhỏ bé của ḿnh cùng các bạn bước tới, cùng cả đất nước đứng hẳn lên đấu tranh, giữ vững độc lập trước sự khống chế và xâm lược của Bắc Kinh, xây dựng một xă hội dân sự vững chắc, công bằng và dân chủ.
Ao ước thay!
Trân trọng kính chào.
Huỳnh Tấn Mẫm – một thanh niên nhiều tuổi./.
________________
(*) “Sơn thủy tương liên, lư tưởng tương thông, văn hóa tương đồng, vận mệnh tương quan” (!) – thập lục tự phương châm – do Trung Quốc đưa ra, dịch thành phương châm hành động: Láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện, ổn định lâu dài, hướng tới tương lai”.
Ngày 11/9/2001, cùng một lúc, tại các khu vực khác nhau, 5 máy bay hành khách của Mỹ bị những kẻ khủng bố al-Qaeda cướp để thực hiện cuộc tấn công vào các mục tiêu đông người mang tính biểu tượng của Mỹ.
Hai trong số 5 máy bay đó đă được những phi công khủng bố lái đâm thẳng vào toà tháp đôi Trung tâm thương mại thế giới tại New York, đánh sập cả hai toà tháp. Gần 3.000 người dân vô tội bị giết chết một cách dă man, hơn 6.000 người bị thương.
Tôi là người hàng không. Một số bạn bè khi đó nói với tôi rằng an ninh hàng không Mỹ quá kém, pḥng không Mỹ quá kém nên để xảy ra vụ khủng bố thảm kịch này. Tôi bảo họ, không phải thế. Sự độc ác, tàn bạo của những kẻ khủng bố ngày 11/9 đă vượt quá khả năng tưởng tượng của loài người trước đó. Không một ai trên thế giới, kể cả những người làm việc trong các cơ quan hàng không, pḥng không Mỹ, có khả năng tưởng tượng và lường trước được cách thức, mức độ khủng bố độc ác, tàn bạo đến như vậy của một số kẻ được gọi là người.
Ai tưởng tượng được một kẻ có học hành, lái được máy bay, lại dám cầm lái điều khiển một chiếc máy bay với hàng trăm hành khách là người dân vô tội ở sau lưng lao thẳng vào một ṭa nhà nơi đang có hàng chục ngh́n người dân vô tội đang làm việc? Một số kẻ chán đời có thể tự tử, một số kẻ mù quáng có thể giết người theo kiểu cảm tử, nhưng mà bằng cách đó, với mức độ độc ác, tàn bạo đến như thế th́ trí tưởng tượng phong phú nhất của loài người cũng không đạt tới. Con người chỉ có thể đề pḥng những ǵ con người có thể tưởng tượng được.
Ngày 17/7 vừa qua, việc chiếc máy bay mang số hiệu MH17 của Malaysia Airlines bị tên lửa bắn rơi trên bầu trời Ukraine, giết 298 người, trong đó có 80 trẻ em, có một gia đ́nh 3 người Việt Nam, làm người dân trên cả thế giới sửng sốt và phẫn nộ. Họ, 298 người này, không hề có mối liên quan nào với tranh chấp lănh thổ và quyền lực ở Ukraine, với các "bên có lợi ích" trong tấn bi kịch mang tên "Ukraine". Họ là những người dân vô tội bị giết hại.
Điều đáng tiếc trong thảm họa MH17 là nó và nhiều máy bay thương mại khác của nhiều nước bay qua khu vực đang có chiến sự. Các cơ quan không lưu không phải đă không nghĩ ǵ về các rủi ro cho các máy bay dân sự bay qua khu vực này. Họ đă cấm các chuyến bay dưới 9.700 mét, có nghĩa là họ đă nghĩ đến khả năng bên nào đó có thể vô t́nh hoặc cố ư bắn máy bay dân sự. Nhưng họ mới tính đến các vũ khí có "tầm với" dưới 9.700 mét. Họ không hề nghĩ đến các loại vũ khí có khả năng tấn công máy bay ở độ cao vài chục km. Họ biết các loại vũ khí như thế, nhưng không đưa chúng vào các tính toán rủi ro hàng không. Đây có lẽ là một sự bất cẩn. Khi có chiến sự trên đất hay trên biển, cả bầu trời ở vùng đó với độ cao vài chục km cũng không thể đủ an toàn cho các máy bay dân sự nữa. Các loại vũ khí hiện đại ở trong tay các bên, không ai có thể kiểm soát được. Chỉ là một cái bóp c̣ hay ấn nút...
Trí tuệ con người đă phát minh ra nhiều loại máy móc. Con người đă đưa được xe tự hành lên mặt trăng, sao Hỏa, chụp ảnh các thiên hà cách trái đất hàng triệu năm ánh sáng. Con người chế tạo được tàu lặn có thể lặn sâu hàng km để đo đáy biển. Con người biết cách tạo ra máy móc đo "ḷng trời", "ḷng biển", "ḷng đất", nhưng chưa bao giờ biết cách tạo ra máy móc đo được "ḷng người".
Sau vụ 11/9, chúng ta cần phải thừa nhận rằng một số kẻ được gọi là người có thể độc ác, tàn bạo hơn mọi khả năng tưởng tượng của trí tuệ người. Chúng thật ra là quỷ, nhưng sống lẫn với người, mang mặt người. Mọi sự cảnh giác với chúng và pḥng ngừa chúng đều không thừa, kể cả trong các hoạt động hàng không.
Gần 100 năm nay, ngành hàng không nỗ lực tạo ra sự gần gũi, thân thiện với hành khách. Đă có những lúc nhiều hăng hàng không quy định việc mở cửa buồng lái để hành khách nh́n thấy phi công và hiểu hơn công việc của họ, yêu cầu phi công sau khi bay ra chào hỏi, chuyện tṛ vui vẻ với hành khách, thậm chí cho phép một số hành khách vào xem buồng lái. Các hăng hàng không cố gắng đưa những dụng cụ ăn uống, sinh hoạt gia đ́nh lên máy bay để phục vụ hành khách. Vụ 11/9 đă xóa sạch tất cả những nỗ lực đó của ngành hàng không thế giới, thay đổi vĩnh viễn các dịch vụ hàng không, đặt yêu cầu về sự thân thiện rất thấp so với các yêu cầu về an ninh, an toàn hàng không. Chỉ v́ một lư do: giữa loài người c̣n có quỷ sống lẫn và chưa có máy móc nào có thể giúp phát hiện ra chúng mọi lúc, mọi nơi.
Nghiệp Nặng và Sự Cứu Độ Của Đức Phật - Nguyễn Xuân Chiến
1- Một bậc trưởng lăo, thọ giới Tỳ-kheo và tu hạnh đầu đà (khổ hạnh) đă hơn 50 năm. Ngài là niền tin và là tấm gương sáng cho nhiều Phật tử. tuy đă lớn tuổi, nhưng Ngài vẫn thường xuyên giữ chánh mạng, chưa hề bỏ quên khất thực hóa duyên, dù chỉ một ngày.
Hôm nọ tin dữ loan truyền khắp thành phố khiến mọi người sửng sốt: Khi đi hóa duyên trở về, ngài đă gặp tai nạn bất ngờ, một chiếc xe gắn máy đụng phải. Ngài đă thâu thần nhập diệt ngay tại hiện trường.
Chúng tôi nghe rất nhiều Phật tử x́ xào to nhỏ: “Ngài tu hành tinh tấn và nghiêm túc, tại sao lại chết thảm như vậy? Chắc là nghiệp của Ngài quá nặng? Nghiệp nặng?
Một vị Ni sư gần 60, xuất gia từ nhỏ, giới hạnh nghiêm túc, luôn phát tâm hoằng pháp, bố thí, cúng dường. Hôm nọ ngồi sau xe gắn máy, té xuống bị xe hơi cán dập nửa thân ḿnh. Tuy vậy Ni sư vẫn c̣n tỉnh táo, chắp tay niệm Phật và căn dặn đệ tử nên tha thứ cho ngời tài xế vừa gây án, xong mới nhẹ nhàng tắt thở.
Người bạn tôi vô cùng rúng động, vội vă về tường thuật mọi sự và gào to: “Không thể chịu nổi, một người tu hành như vậy sao lại nhận lấy nghiệp nặng như thế?”
Tôi chờ anh ta hết xúc động mới nói: “anh c̣n nhớ không, trong kinh sách Phật dạy rơ: ‘Chết như thế nào và chết trong hoàn cảnh nào đều là do quả báo quá khứ từ vô lượng kiếp, chúng ta phàm phu không thể can dự được.
Không phải chết trên giường là tốt hơn trên hiện trường tai nạn, tất cả chỉ là lư do để ta xa rời thân xác này để đi tới kiếp sống khác’. Anh là người Phật tử có hành tŕ, tất nhiên không nên đặt tâm vào chuyện được chết trong t́nh trạng ưng ư, mà tốt nhất là được chết khi “nhất tâm bấn loạn”, khi tâm định tĩnh, khi làm chủ tâm thức lúc lâm chung – phải thế chứ?
C̣n nữa, một nữ Phật tử gần như trọn đời tu tại gia, thọ giới Bồ tát, ăn chay trường, ngoài ra luôn luôn tham gia từ thiện không bao giờ tiếc lẫn tài sản và công sức.
Thế nhưng, khi về già, thân th́ mang trọng bệnh, gia cảnh nghèo túng, mà đạo hữu càng lúc càng thưa dần. Đă thế con cái đứa th́ bị tai nạn, đứa th́ làm ăn thất bại, phải bỏ xứ mà đi, khiến bà ta chỉ c̣n chiếc bóng thui thủi, sớm chiều chỉ biết vui với xâu chuỗi hột. Nhiều nguời chép miệng dè bỉu: “nghiệp nặng!”.
Trong cuộc sống và cả trong những buổi đàm luận chuyện đạo, chúng ta thường nghe những người xung quanh hay thốt lên hai chữ “nghiệp nặng”. Từ ngữ này được sử dụng để kết thúc một câu chuyện đời, một mẫu tin thời sự, hoặc để phê phán hành vi kém cỏi của một cá nhân nào đó.
Ở đây, chúng tôi không đánh giá việc làm ấy là đúng hay sai. Mà chỉ đơn giản thảo luận đến ư nghĩa của từ ngữ Nghiệp nặng theo quan điểm Phật giáo mà chúng tôi được học mà thôi. C̣n những ai muốn t́m hiểu sâu xa về Nghiệp th́ xin kiếm t́m trong kho tàng kinh sách Phật giáo, hoặc có thể tham vấn các bậc tôn túc.
2- Phải chăng một thực thể gọi là “Nghiệp nặng” hay là không?
“Nghiệp” là một danh từ triết học Ấn Độ có trước khi Đức Thích Ca xuất hiện. Ư nghĩa cơ bản của nó là “hành động” hoặc “thói quen”.
Nhưng khi được Đức Thích Ca sử dụng để tŕnh bày giáo lư do Ngài giác ngộ dưới gốc cây Bồ đề, th́ từ ngữ này đă mang nhiều ư nghĩa khác biệt, phong phú hơn và thâm áo hơn. Hôm nay, chúng tôi chỉ hạn chế bài viết này trong hai từ ngữ “nghiệp nặng” mà chúng ta hay sử dụng một cách tùy tiện, dễ dăi!
“Nghiệp nặng” cũng là một từ ngữ hết sức hàm hồ đa nghĩa, v́ luôn lệ thuộc vào văn cảnh , hoặc tùy thuộc vào hệ thống triết học, tư tưởng mà nó phải diễn giải. Thói thường, người ta chỉ hiểu “nghiệp nặng” nghĩa là nghiệp chướng nặng nề, hoặc là: gặp phải quả báo tệ hại, xấu xa khốn khổ.
Theo quan điểm thế gian (của những người chưa tin Phật và học Phật) th́: kẻ nào nghèo nàn túng thiếu, bệnh hoạn tật ách, tai nạn cấp kỳ, gia đạo bất an, nghịch cảnh đau đớn, đời sống khó khăn, t́nh cảm bấn loạn, sinh hoạt đời thường không được ổn định v.v.. th́ bị thiên hạ gọi là “ kẻ có nghiệp chướng nặng nề” hoặc là “kẻ bị nghiệp nặng”
Phật giáo không hề nh́n nhận một cách thiển cận và thiếu sót như vậy.
3- Nhưng Phật giáo có rất nhiều loại nhận thức tùy thuộc vào nhiều nền giáo lư; tư tưởng khác biệt. Xin được tŕnh bày lần lượt như sau:
Theo quan điểm nguyên thủy, một chúng sanh được gọi là nghiệp nặng khi kẻ ấy không có điều kiện để thực hiện một nếp sống giải thoát. Mà mục tiêu của giải thoát là chứng dắc thánh quả A-la-hán (đạt tâm vô ngă), chấm dứt sự thọ nghiệp.
Vậy ta có thể kết luận rằng: ngài A-la-hán ra, tất cả chúng sanh chưa giải thoát đều là nghiệp nặng cả, v́ c̣n sinh tồn bởi nghiệp lực chứ không bằng tâm thái vô ngă (Ngay cả những bậc đắc Tu-đà-hoàn, Tư-đà-hàm, A-na-hàm cũng c̣n sống bằng nghiệp lực nói chung và chưa đạt Vô ngă).
Trên đây là giáo lư dành cho bậc xuất gia, c̣n người tại gia (những người đă được thọ Tam quy và tŕ Ngũ giới) th́ ngoài việc bố thí cúng dường và đặt bát cho chư Tăng, Ni , th́ phải nỗ lực thọ tŕ Bát quan trai để được sanh Thiên ( sanh lên cơi Trời). Vậy ai không thường xuyên thọ tŕ Bát quan trai, sẽ không được “sanh Thiên”, như vậy có thể bị gọi là nghiệp nặng.
4- C̣n quan điểm Đại thừa th́ sao?
Đại thừa Phật giáo luôn luôn đặt trọng tâm nơi việc phát khởi Vô thượng Bồ-đề-tâm để giải thoát luân hồi sanh tử cho bản thân và để cứu độ tất cả chúng sanh khác, giúp mọi chúng sanh thành Phật như ḿnh.
Vậy kẻ nào không thể liên tục phát khởi Vô-thượng Bồ-đề tâm hoặc không tạo điều kiện để ḿnh cùng mọi chúng sanh thành tựu trí giác Phật-đà, th́ kẻ ấy vẫn là n gười đa mang nhiều nghiệp chướng nặng nề.
Đó là ư nghăi tạm thời của hai chữ “nghiệp nặng” được tŕnh bày tổng quát qua giáo lư Đại thừa.
Ngoài ra, tùy theo pháp môn tu hành mà người ta có thể diễn giải từ ngữ Nghiệp nặng theo nhiều ư nghĩa khác nhau, có thể sử dụng trong những văn cảnh khác nhau.
5- Ví dụ, Thiền tông chủ trương: “Trực chỉ nhân tâm, kiến tánh thành Phật” là tiêu chí cho tất cả môn đồ, đệ tử, không loại trừ bất cứ ai. Vậy kẻ nào chưa “thấy tánh”, nghĩa là chưa bắt gặp “cái mặt mày của ḿnh trước khi cha mẹ sinh ra” (ngôn ngữ nhà Thiền gọi là: chưa nhận chân được cái bản lai diện mục của ḿnh), và chưa thành tựu khả năng thành Phật th́ là một kẻ nghiệp nặng.
Dẫu là ḥa thượng, đại đức, thiền sư, tổ sư, nếu người nào c̣n lẩn quẩn bên ngoài cửa Đốn Ngộ th́ c̣n trầm luân sanh tử, nên gọi người ấy là kẻ có nghiệp chướng nặng nề, đáng thương đáng trách!
Hoa nghiêm tông lấy “Ly thế gian, nhập pháp giới”làm yếu chỉ tu hành. Người nào c̣n bị vương mắc bởi dây trói ngũ dục, bị ràng buộc bởi phiền năo chướng và sở tri chướng. c̣n dính líu đến những lợi ích thế gian và ngay cả những hiệu quả xuất thế gian, mà chưa nhập thế tánh siêu việt b́nh đẳng bất khả tư nghị của pháp giới th́…Hoa nghiêm tông gọi kẻ ấy c̣n nghiệp chướng nặng nề .
Thiên thai giáo tức Pháp Hoa tông th́ lấy “Khai thị ngộ nhập Phật tri kiến” làm mục tiêu và cơ sở tu hành cho tất cả tín đồ.
Vậy, kẻ nào chưa ngộ nhập Phật tri kiến mà c̣n đang sống với quan điểm thế gian, nh́n mọi sự vật bằng con mắt phàm tục, đầy ư thức phân biệt, tách bạch thiện ác tốt xấu chỉ v́ thiếu thốn chất liệu từ bi, chưa phát huy năng lực trí tuệ của Phật, th́ vẫn là kẻ nghiệp chướng nặng nề, chưa liễu ngộ được tông chỉ của Thiên Thai giáo nói riêng và chưa cảm nhận diệu nghĩa của nhà Phật nói chung.
Pháp Tướng môn tức là Duy Thức tông th́ lấy “Nhiếp vạn pháp quy về Chân Duy Thức Tánh” ( tất cả không ngoài thức) làm cốt lơi cho sự hành tŕ, đồng thời làm cứu cánh tối hậu cho cuộc sống. Người nào chưa có khả năng thực hiện Chân Duy Thức Tánh, th́ gọi kẻ ấy c̣n nghiệp chướng nặng nề.
Luật Tông lấy “Nhiếp thân ngữ ư vào Thi-la-tánh” làm tông chỉ. Nghĩa là đi đứng nằm ngồi, tất cả mọi sinh hoạt, cử động , lời nói, tư tưởng, đều an trú trong Giới Tánh. Nếu chưa biểu hiện được như thế, th́ Luật Tông gọi kẻ ấy c̣n nghiệp chướng nặng nề.
Tam Luận tông lấy “Ĺa Có và Không, thẳng vào Trung đạo” làm tông chỉ, rồi tiến tới “siêu Tử Củ, tuyệt Bách Phi” làm cứu cánh tối hậu. Ai biểu hiện trái ngược lại, nghĩa là c̣n vướng víu cái Có của phàm phu, hoặc cái Không của Thánh nhân, th́ ta gọi kẻ ấy c̣n nghiệp chướng nặng nề.
6- Pháp môn Tịnh độ th́ sao?
Người theo Pháp môn Tịnh độ, niệm Phật cầu sanh Tây Phương Cực lạc th́ phải lấy “Tín Nguyện Hạnh” làm điều kiện chính yếu cho việc tu hành, và chấp nhận “ Một đời văng sanh, được bất thối chuyển” làm mục tiêu cuối cùng cho việc niệm Phật. Dù là tăng, tục, nam, nữ đều không biệt lệ.
Tín là ḷng tin chuyên nhất về sự cứu độ của chư Phật.
Nguyện là ư nguyện mong muốn được trở về sinh sống tại cơi tịnh độ.
Hạnh là, thường xuyên xưng niệm nam mô A Di Đà Phật liên tục, không gián đoạn.
Ai không có khả năng thực hiện được Tín Nguyện Hạnh và khi lâm chung không đuợc văng sanh Cực Lạc, th́ tông phái này sẽ gọi kẻ ấy là nghiệp chướng nặng nề v́ “c̣n vướng lụy”, phải ở lại thế gian, lăn lộn trong ba cơi sáu đường.
7- Đặc biệt ở Tịnh độ Nhật Bản, chư vị Tổ sư như Ngài Nhất Biến, Pháp Nhiên và Thân loan, đều cực lực tuyên dương 2 phần:
I- Danh hiệu Nam mô A Di Đà là phương tiện thù thắng, vừa là cứu cánh tối thượng, vừa là chỗ quy túc cho mọi hành vi, tư tưởng và lời nói của hành giả.
II- Bản nguyện A Di Đà có khả năng vĩ đại là cứu vớt tất cả kẻ “nghiệp nặng, phước khinh, chướng sâu, huệ cạn”, Hết thảy chúng sanh không phẩm tâm linh cần thiết cho mọi chúng sanh không phân biệt.
Do đó chúng ta chớ quên rằng, trong Pháp môn Tịnh độ các Tổ sư vô cùng hân hoan, thích thú khi che chở cho những kẻ thường bị thế gian miệt thị là nghiệp chướng nặng nề, là đôn căn hạ trí, là ươn hèn yếu đuối.
V́ Đức Phật A Di Đà luôn ưu ái những người tội lỗi, nghiệp nặng, va luôn luôn đối xử với họ bằng ḷng bi mẫn đặc biệt:
Nhưng thật ra, ngoại trừ những bậc thánh vào ra sanh tử cốt thị hiện để cứu độ chúng sanh th́…tất cả chúng sanh đều là kẻ nghiệp nặng hết thảy.
8- Tóm lại, từ ngữ “nghiệp nặng”không có chỗ đứng trong ḷng người Phật tử (v́ ai cũng là kẻ nghiệp nặng, dưới những h́nh thức khác nhau, trong những lốt vỏ khác nhau, trong những vị thế khác nhau-th́ cần chi phải luận bàn vô ích đến một sự kiện rất ư là hiền thiện như vậy?) hoặc nói cách khác:
Đạo Phật không có sự phân biệt “nghiệp nặng” hay là “nghiệp nhẹ”. V́ trái lại, kẻ nào nghiệp càng nặng, càng được Phật cứu độ một cách khẩn trương, càng được ưu ái bởi Bản Nguyện A Di Đà một cách triệt để, hoàn măn.
Ḥa thượng Quảng Khâm, một cao tăng trong thiền môn thời nay, đă dạy rằng:
“Danh hiệu Nam Mô A Di Đà Phật chứa đựng vô biên năng lực bất khả tư ngh́, há không thể tẩy rửa mọi nghiệp chướng của chúng sanh dẫu sâu nặng tới đâu chăng nữa hay sao?
Vậy mà chúng ta chớ e sợ ḿnh nghiệp chướng nặng nề, mà hăy tự hỏi: chúng ta hành tŕ sáu chữ hồng danh đă thực thà, chân thật hay chưa?
Lại nữa, Đức Phật A Di Đà tựa như Bà Mẹ tràn đầy yêu thương, thế nên đứa con nào gặp phải nguy nan, khốn cùng, tai họa thê thảm mà lớn tiếng kêu cứu th́ Bà mẹ ấy đương nhiên phải quan tâm ngay lập tức, phải bày tỏ ḷng xót xa và cứu trợ cấp kỳ. Và điều này cũng không phải khó hiểu!
Cho nên chúng ta đừng ngại rằng ḿnh nghiệp nặng, mà cũng đứng miệt thị kẻ khác là “nghiệp nặng”, v́ nếu chủ trương như vậy, e rằng chúng ta dường như chưa hiểu và chưa tin vào Bản Nguyện A Di Đà! Ngài Thân Loan lại bảo:
May mắn thay cho những kẻ chất chứa nhiều ác nghiệp, bởi v́ họ sẽ được Đức Phật cứu độ khẩn cấp!
Bởi v́ tôi là một chúng sanh không chồng nghiệp nặng, tôi c̣n biết ơn sâu xa hơn đối với Bản Nguyện, nó đích thực được thiết lập ra để cứu độ tôi.
(Trích Sông Lửa Sông Nước của Taitetsu Unno, bản dịch An Cư)
Vâng, phài một danh hiệu thù thắng nhiệm màu như vậy, mới thừa khả năng cải biến tâm linh chún ta, chuyển hóa cái tâm dơ bẩn xấu ác này trở thành Niết-bàn vi diệu, bằng cách vận chuyển những kẻ u mê ám chướng tội lỗi nghiệp nặng sang định cư tại cơi Cực lạc chứ?
9- Chúng ta cần khẳng định rằng đạo Phật không những chỉ dành cho những người thông minh, đạo đức (hạng này rất ít, không mấy người), mà là đặc biệt dành cho những con người yếu đuối trước cám dỗ của tội lỗi, cưu mang lắm nghiệp nặng, hành vi xấu ác, tâm lư mê đắm. Nhờ vậy, mới làm sáng tỏ đức từ bi vô hạn của chư Phật, chư Bồ Tát.
Như Angulimala từng giết 999 người, c̣n âm mưu sát hại Đức Phật Thích Ca, thế mà c̣n được Phật khai ngộ và dạy dỗ cho đến khi chứng đạo.
Như Yasa, một công tử giàu có đam mê dục lạc, vẫn được Ngài thâu nhận làm đệ tử, rồi chẳng bao lâu đă chứng quả. Như Châu-lợi Bàn-đà-già là người u mê, si độn , vẫn được Phật đưa vào giáo đoàn. Sau này trở thành người có tài biện luận sắc sảo, nổi tiếng là bậc Nhớ Nghĩa Hay đệ nhất.
Cho nên chúng ta nên lạc quan, không cần biết nghiệp ḿnh nhẹ hay nặng, hăy hành tŕ chắc thật và luôn tin tưởng tuyệt đối vào sự cứu độ không giới hạn của chư Phật.
Hiếm thấy một thời đại nào mà y giới bị khinh như ngày hôm nay. Những ǵ xảy ra ở bệnh viện Năm Căn có lẽ là một sự tức nước vỡ bờ. Có đồng nghiệp nói đó là một nền “y khoa đổ vỡ”, nhưng tôi cho rằng đó một nền y học bị chính trị hóa. Vâng, chính v́ y học bị chính trị hóa nên mới thảm hại như hiện nay.
Cái quá tŕnh chính trị hóa y học ở ta xảy ra một cách toàn diện. Nó bắt đầu ngay từ khâu tuyển sinh, đến khâu học tập và kéo dài đến khi ra trường và hành nghề. BS Đỗ Hồng Ngọc trong một bài nói chuyện ở Long Hải gần đây kêu gọi (ai?) phải quan tâm đến “đầu vào”, “hộp đen” và “đầu ra”. Nhưng tôi e rằng ông không nói hết hay tránh né không nói đến sự chính trị hóa trong 3 khâu ông nói đến. Tôi nghĩ rằng những hiện tượng tiêu cực trong ngành y chúng ta đang chứng kiến ngày nay chính là hậu quả của quá tŕnh chính trị hóa y học. Nói như nhà thơ Đỗ Trung Quân:
Chúng ta đang gặt một mùa bội thu sự vô cảm
V́ chúng ta gieo nó
Chúng ta phó mặc cho định mệnh v́ chúng ta không tin ǵ cả.
Chúng ta quen nói dối
Chính trị hóa được gieo mầm ngay từ khi tuyển sinh. Chúng ta chưa quên chính sách hồng hơn chuyên sau 1975. Hồng là đỏ, là cách mạnh. Chuyên là chuyên môn. Hồng hơn chuyên là có nhân thân cách mạng tốt hơn có tài chuyên môn. Chính sách hồng hơn chuyên thực chất là một sản phẩm của chủ nghĩa lư lịch. Chủ nghĩa lư lịch hoàn toàn nhất quán với chính sách chính trị thống lănh giáo dục. Chúng ta c̣n nhớ sau 1975, lư lịch sinh viên học sinh được chia thành 14 bậc. Con cái của “ngụy” ở bậc thứ 13 hay 14. Ở bậc này cũng đồng nghĩa với không được vào học y khoa dù có điểm cao. Bao nhiêu nhân tài chỉ v́ cái tội con cháu của ngụy bị đẩy ra ngoài. Thay vào đó, con cháu cách mạng dù điểm thấp vẫn được vào học y khoa. Điểm 2, 3 cũng được vào trường y. Đă có người sửa điểm thành 25, 30. Một xă hội xem thường tài năng th́ làm sao khá được. Hậu quả là chúng ta có vài thế hệ bác sĩ tồi và giáo sư “dỏm” như ngày nay.
Sẽ là rất sai lầm nếu nghĩ rằng chủ nghĩa lư lịch đă chấm dứt. Cái “đầu vào” mà BS Đỗ Hồng Ngọc không muốn hay không dám nói đến là ǵ? Tôi xin nói thay ông, đó là những “cử tuyển”, “chuyên tu”, “bồi dưỡng”. Đó là những mă ngữ mà nhiều người khó có thể hiểu nổi. Nói thẳng ra, mỗi năm người ta đưa ra một danh sách “sinh viên”được cử đi học y khoa, trường đại học không thể từ chối. Không thể từ chối v́ đó là lệnh. Chưa nói đến chuyên tu. Dân gian có câu nhạo báng “dốt như chuyên tu, ngu như tại chức”, nhưng trớ trêu thay, chuyên tu và tại chức có quyền hơn chính quy. Có quyền là v́ họ là người của Đảng. Đảng tin họ. Có mấy ai biết rằng chính những bác sĩ chuyên tu là những người đang nắm quyền sinh sát ngành y. Hăy nh́n quanh xem, giám đốc các sở y tế là ai, nếu không là chuyên tu. Họ nắm quyền từ cấp trung ương đến địa phương.
Quá tŕnh chính trị hóa tiếp tục trong trường y. Sinh viên y ngày nay phải học những môn học xa lạ với y khoa. Chủ nghĩa Mác Lê. Tư tưởng Hồ Chí Minh, dù ông chưa bao giờ tự nhận rằng ḿnh có tư tưởng. Lịch sử Đảng CSVN. Tôi không rơ có trường y nào trên thế giới dành một thời lượng 20% để dạy những môn học như trên. Dĩ nhiên là ngoại trừ Trung Quốc, cái nước mà giới lănh đạo chúng ta răm rắp làm theo cứ như là một học tṛ bé nhỏ trung thành. Dù ai cũng có thể thấy những môn học đó chẳng liên quan ǵ đến nghề y, nhưng nó vẫn được giảng dạy như là những môn học bắt buộc. Biết được chủ nghĩa Mác Lê, hay tư tưởng Hồ Chí Minh, hay lịch sử Đảng có làm cho người bác sĩ có tay nghề cao trong việc điều trị bệnh? Chắc chắn không. Vậy th́ đừng hỏi tại sao kiến thức chuyên môn của bác sĩ ngày nay quá thấp.
Chủ nghĩa Mác Lê dựa vào đấu tranh giai cấp. Do đó, cái giá của sự ưu tiên cho học chính trị là sự suy đồi đạo đức y khoa. Một sinh viên mới vào trường y đă được nhồi nhét những thông tin vế đấu tranh giai cấp, về kẻ thù, về phản động … th́ đừng trách sao đầu óc của họ được uốn nắn để trở thành những kẻ chỉ biết đến Đảng và đấu tranh, chứ chẳng quan tâm đến bệnh nhân. Vậy th́ đừng hỏi tại sao bác sĩ mới ra trường non choẹt nhưng đă bắt đầu hoạnh họe bệnh nhân và tự xem ḿnh là ông quan, ăn trên ngồi chốc. Thử hỏi có bác sĩ chân chính nào vô tâm đến nỗi để cho thân nhân quỳ lạy mà vẫn vô tư bỏ đi ngủ và để cho bệnh nhân phải chết? Đó là kẻ sát nhân, chứ đâu phải “bác sĩ”. Cũng đừng trách tại sao sinh viên mới học 1,2 năm trong trường y đă bi bô khoe khám chỗ kín của phụ nữ. Khoe ngay trên mặt báo. Họ c̣n dùng chữ “chị em”. Thật chưa bao giờ đất nước này có những sinh viên y khoa mất dạy như thế. Tôi khẳng định dùng chữ mất dạy hoàn toàn chính xác trong t́nh huống vừa nói trên. Nhớ ngày xưa khi theo thầy vào pḥng mổ, một đứa bạn nay là một nhà phẫu thuật tài ba ở Mỹ lỡ lời thốt lên một câu khiếm nhă về cái chân của bệnh nhân, sau đó bị thầy tán cho một bạt tay nhớ đời và cả đám lănh đủ một bài giảng moral. Vậy mà bây giờ có những sinh viên y khoa không ư thức được thiên chức của nghề y và sự tin tưởng của xă hội để lên báo chí thốt lên những câu chữ chỉ có thể mô tả là mất dạy. Những sinh viên này không nên hành nghề thầy thuốc v́ bộ năo của họ đă bị đầu độc bởi những vi khuẩn hạ tiện.
Thật khó nói có nơi nào trên thế giới mà người ta lẫn lộn giữa cán bộ y tế và bác sĩ. BS Đỗ Hồng Ngọc nói đến Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch khẳng định mục tiêu đào tạo “Bác sĩ tổng quát hướng về cộng đồng”. Nếu mục tiêu là hướng về sức khỏe cộng đồng th́ tại sao trường có tên là “Đại học Y khoa”? Tại sao không gọi là Trường cao đẳng y tế cộng đồng cho phù hợp hơn? Thật ra, tiền thân của trường là Trung tâm đào tạo và bồi dưỡng cán bộ y tế thành phố, một cái tên rất thích hợp. Khó định nghĩa khái niệm bác sĩ tổng quát hướng về cộng đồng v́ chẳng ai định nghĩa đó là bác sĩ loại ǵ. Đối tượng của nghề y là người bệnh — con người và bệnh. Đối tượng của cán bộ y tế là cộng đồng, sức khỏe cộng đồng. Bác sĩ có thể là cán bộ y tế, nhưng cán bộ y tế không thể là bác sĩ. Lầm lẫn giữa y khoa và y tế dẫn đến sai lầm trong triết lư đào tạo. Trong thực tế, ai cũng biết trung tâm từng là cái nôi dành cho con em của quan chức, cán bộ. Mang tiếng là phục vụ cộng đồng, nhưng trong thực tế họ đều quanh quẩn trong các bệnh viện. Hậu quả là chúng ta có 15 thế hệ nửa thầy (bác sĩ) nửa thợ (cán bộ y tế). Khó tưởng tượng có nơi nào có hệ thống đào tạo quái gở như thế.
Quá tŕnh chính trị hóa nghề y c̣n diễn ra sau khi sinh viên tốt nghiệp trường y. Cũng như bất cứ cơ quan công nào, bệnh viện cũng có chi bộ của Đảng. Chi bộ đảng dĩ nhiên chỉ dành cho Đảng viên. Chi bộ có bác sĩ nhưng cũng có những người ngoài y giới, như tài xế lái xe. Những người ngoài y giới cũng có tiếng nói như bác sĩ khi họ ngồi trong chi bộ. Người có quyền nhất trong bệnh viện không hẳn là giám đốc mà là bí thư chi bộ. Bí thư chi bộ trên danh nghĩa là chính trị viên, nhưng lại can thiệp vào những vấn đề chuyên môn liên quan đến y khoa! Tiếng nói chuyên môn không có giá trị bằng tiếng nói của Đảng. Thật trớ trêu. Thật quái đản. Một nền y khoa bị chính trị hóa.
Y khoa không phân biệt thù hay bạn. Người thầy thuốc chân chính không phân biệt bệnh nhân ḿnh là phía bên kia hay bên này, không phân biệt người đó theo đạo ǵ, hay theo chủ nghĩa ǵ, không phân biệt thành phần xă hội. Tất cả đều được đối xử như nhau. Nhưng rất tiếc cái lư tưởng cao cả và phổ quát đó đă bị chính trị vứt bỏ một cách không thương tiếc. Chính v́ thế mà ngày nay chúng ta có những khu đặc trị dành cho cán bộ cao cấp, biệt lập với khu dành cho thường dân. Đó không phải là ăn trên ngồi chốc th́ là ǵ? Đó có phải là lư tưởng cách mạng? Nhưng sự phân biệt này đâu chỉ xảy ra mới đây. Nó c̣n tàn nhẫn hơn ngay từ ngày 30/4/1975. Hăy nhớ rằng ngày 30 tháng Tư năm 1975 bệnh nhân trong Quân y viện Cộng Hoà bị đuổi ra khỏi viện. Anh mù cơng anh què. Anh đổ ruột vịn vai anh cụt tay. Đó là thời điểm người Sài G̣n biết được y đức của nền y học mới. Đó là loại y đức bị chính trị hóa.
Hậu quả của quá tŕnh chính trị hóa từ khâu tuyển sinh, giảng dạy và tốt nghiệp là nhiều thế hệ bác sĩ có tŕnh độ chuyên môn thấp. Mấy năm trước tôi đọc thấy ở Mỹ mỗi năm có hàng trăm ngàn bệnh nhân chết do sai sót trong y khoa. Một nền y học tuyệt vời và nhân bản như Mỹ mà c̣n như thế th́ ở nước ta câu hỏi là đă có bao nhiêu người chết v́ sự phân biệt trong điều trị? Những ǵ xảy ra ở bệnh viện Năm Căn và hàng ngày trên khắp nước chỉ là những “thành quả” đă được gieo giống từ rất lâu. Hậu quả cũng là hàng ngàn giáo sư dỏm, tiến sĩ dỏm, dỏm đến độ người dân khinh.
Chính trị hóa y khoa đă xảy ra rất lâu chứ không phải mới đây. Nó c̣n được luật hóa. Điều 41 trong Hiến pháp ghi: “Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, gia đ́nh và xă hội cùng với nhà trường có trách nhiệm giáo dục thanh niên, thiếu niên và nhi đồng”. Điều 37 ghi: “Chủ nghĩa Mác-Lênin là hệ tư tưởng chỉ đạo sự phát triển của xă hội Việt Nam. Nhà nước tuyên truyền, giáo dục sâu rộng chủ nghĩa Mác-Lênin, đường lối chính sách của đảng Cộng Sản Việt Nam […] chống các tư tưởng phong kiến, tư sản và ảnh hưởng của văn hóa đế quốc, thực dân; phê phán tư tưởng tiểu tư sản; xây dựng nếp sống xă hội chủ nghĩa, xóa bỏ nếp sống lạc hậu, bài trừ mê tín, dị đoan”. Như thế, việc chính trị hóa y khoa không có ǵ đáng ngạc nhiên v́ nó nằm trong chính sách của Đảng được hiến pháp quy định. Do đó, nếu muốn làm cho nền y khoa của chúng ta tốt hơn th́ hăy thay đổi từ cái gốc, chứ không nên kêu gọi chung chung về y đức. Y đức chỉ là một sản phẩm của cái triết lư giáo dục bị chính trị hóa. Nguyên nhân chính dẫn đến nền y khoa nước ta bị suy thoái nằm ngay trên những ḍng chữ tôi trích trên đây.
TÓM TẮT ĐẠO PHẬT Trong Vấn Đáp Khoảng 5 Phút "Rất Hay"
Tỳ khưu Dhammika
B́nh Anson lược dịch
Lược dịch từ bài "Basic Buddhism: A Five-Minute Introduction" (Căn bản Phật giáo: Giới thiệu trong năm phút), trong quyển "Good Question, Good Answer" (Khéo Vấn, Khéo Đáp) của Bhikkhu Dhammika, ấn bản Internet (http://www.buddhanet.net/).
---*---
Hỏi: Phật Giáo là ǵ?
Đáp: Phật Giáo là một tôn giáo có khoảng 300 triệu tín đồ trên khắp thế giới. Danh từ Phật Giáo (Buddhism) phát nguồn từ chữ "buddhi", có nghĩa "giác ngộ", "thức tỉnh". Phật Giáo phát nguồn từ hơn 2,500 năm trước, khi Ngài Siddhattha Gotama (Sĩ-đạt-ta Cồ-đàm), hay Đức Phật, tự ḿnh giác ngộ vào lúc 35 tuổi.
Hỏi: Có phải Phật Giáo chỉ thuần là một tôn giáo?
Đáp: Đối với nhiều người, Phật Giáo không phải chỉ là một tôn giáo mà c̣n có thể xem như là một triết học, hay đúng hơn, đó là "một lối sống". Gọi Phật Giáo là một triết học, v́ danh từ "triết học - philosophy" có nghĩa là "sự yêu chuộng trí tuệ", và con đường của đạo Phật có thể tóm tắt như sau:
(1) sống có đạo đức,
(2) nhận thức rơ ràng về mọi ư nghĩ và hành động, và
(3) phát triển sự hiểu biết và trí tuệ.
Hỏi: Phật Giáo giúp tôi bằng cách nào?
Đáp: Phật Giáo giải thích mục đích của đời sống, giải thích hiện tượng bất công và bất b́nh đẳng trên thế gian, và cung ứng một phương cách thực hành hay một lối sống để đưa đến hạnh phúc thật sự.
Hỏi: Tại sao Phật Giáo trở nên phổ biến?
Đáp: Phật Giáo ngày càng phổ biến ở các nước Tây phương v́ nhiều lư do. Thứ nhất là v́ Phật Giáo có những giải đáp cho nhiều vấn đề trong các xă hội vật chất hiện đại. Tiếp đến, cho những ai có chú tâm, Phật Giáo cung ứng một sự thông hiểu sâu sắc về tâm trí con người và các cách trị liệu tự nhiên, mà các nhà tâm lư nổi tiếng trên thế giới đều công nhận là rất cao cấp và rất hiệu quả.
Hỏi: Đức Phật là ai?
Đáp: Ngài Siddhattha Gotama sinh ra vào năm 563 trước Tây Lịch, trong một hoàng tộc tại Lumbini, nay thuộc xứ Nepal. Vào năm 29 tuổi, Ngài nhận thức rằng tiện nghi vật chất và an ninh trong thế gian không bảo đảm hạnh phúc; v́ thế, Ngài đi t́m học các lời dạy, tôn giáo và triết học thời đó, để t́m kiếm ch́a khóa đưa đến hạnh phúc. Sau sáu năm học tập và hành thiền, Ngài t́m ra con đường "Trung Đạo" và giác ngộ. Sau khi chứng đắc, Ngài dùng quảng đời c̣n lại tại thế gian để truyền giảng các nguyên lư trong đạo Phật -- gọi là Pháp, hay Chân lư, cho đến khi Ngài nhập diệt vào năm 80 tuổi.
Hỏi: Có phải Đức Phật là Thượng Đế?
Đáp: Không, Ngài không là Thượng Đế, và Ngài cũng không tuyên bố như thế. Ngài là người giảng dạy con đường đưa đến giác ngộ, từ kinh nghiệm thực chứng của Ngài.
Hỏi: Phật tử có tôn thờ các thần tượng không?
Đáp: Những người Phật tử tỏ ḷng tôn kính các h́nh ảnh của Đức Phật, nhưng không tôn thờ, cũng không van xin những điều lợi lạc. Một pho tượng Phật ngồi trong tư thế với hai tay dịu dàng đặt trên vế, với nụ cười từ bi, nhắc nhở chúng ta nỗ lực phát triển t́nh thương và an định nội tâm. Lễ lạy tượng Phật là để tỏ ḷng biết ơn về các lời dạy của Ngài.
Hỏi: Tại sao nhiều quốc gia Phật Giáo lại nghèo như vậy?
Đáp: Không hẳn đúng như vậy. Nhật Bản là một quốc gia có truyền thống Phật Giáo sâu đậm và ngày nay cũng là một quốc gia có kinh tế giàu mạnh. Thái Lan, với Phật giáo là quốc giáo, cũng có một nền kinh tế tương đối vững mạnh và phát triển. Tuy nhiên, chúng ta cần biết rằng một trong các điều dạy của Phật Giáo là tài sản của cải không bảo đảm được hạnh phúc, và tài sản của cải cũng không bao giờ thường c̣n. Dân chúng trong bất kỳ quốc gia nào cũng chịu đau khổ, cho dù họ giàu sang hay nghèo nàn. Chỉ những người nào thông hiểu các lời dạy trong Phật Giáo th́ mới có thể t́m được hạnh phúc thật sự.
Hỏi: Có phải có nhiều tông phái Phật Giáo không?
Đáp: Có nhiều tông phái trong Phật Giáo là v́ có những khác biệt về văn hóa và truyền thống lịch sử của mỗi quốc gia. Tuy nhiên, căn bản của Phật Giáo vẫn không thay đổi, đó là Pháp hay Chân lư.
Hỏi: Có phải các tôn giáo khác đều sai lầm?
Đáp: Phật Giáo là một hệ thống tín ngưỡng có tính bao dung đối với các tín ngưỡng hay tôn giáo khác. Phật Giáo chấp nhận các lời giảng đạo đức của các tôn giáo khác, nhưng Phật Giáo c̣n tiến xa hơn, bằng cách cung ứng một mục tiêu dài hạn trong sự hiện hữu của chúng ta, qua trí tuệ và sự hiểu biết thật sự. Phật Giáo chân chính th́ rất bao dung, và không quan tâm chi đến các nhăn hiệu như là "tín hữu Ky-tô giáo", "tín hữu Hồi giáo", "tín hữu Ấn-độ giáo", hay "Phật tử". V́ vậy, trong lịch sử, không bao giờ có các cuộc thánh chiến mang danh Phật Giáo. Cũng v́ thế mà những người Phật tử không đi truyền giảng hay cải đạo người khác; họ chỉ giảng giải nếu được ai hỏi đến.
Hỏi: Phật Giáo có tính khoa học không?
Đáp: Khoa học là tri thức được kết hợp thành hệ thống, qua các dữ kiện được quan sát và thực nghiệm và đề ra các định luật tổng quát của thiên nhiên. Cốt lơi của Phật Giáo phù hợp với định nghĩa đó, bởi v́ Tứ Diệu Đế hay Bốn Sự Thật Thâm Diệu, có thể được thử nghiệm và minh chứng bởi bất kỳ người nào, và ngay chính Đức Phật cũng đă từng nói với các đệ tử rằng họ phải thực chứng các lời dạy của Ngài, mà không nên chỉ tin suông. Phật Giáo dựa nhiều trên trí tuệ, hơn là ḷng tin.
Hỏi: Đức Phật đă dạy những ǵ?
Đáp: Đức Phật đă giảng dạy rất nhiều đề tài, nhưng các điều căn bản trong Phật Giáo có thể tóm tắt trong Tứ Diệu Đế và Bát Chánh Đạo.
Hỏi: Diệu đế thứ nhất là ǵ?
Đáp: Khổ Đế, chân lư thâm diệu đầu tiên, nói rằng đời sống là đau khổ, nghĩa là phải chịu đau đớn thể xác, già nua, bệnh hoạn, rồi chết. Ta cũng phải chịu đau khổ về mặt tâm lư như cô đơn, phiền giận, bực bội, sợ hăi, bối rối, thất vọng, sân hận. Đây là một sự kiện hiển nhiên, không thể chối căi. Đây là thực tế khách quan, không phải bi quan; v́ bi quan là mong đợi những điều ǵ trở nên tệ hại. Mặt khác, Phật Giáo giải thích cách thức giải quyết các đau khổ đó và cách thức để có hạnh phúc thật sự.
Hỏi: Diệu đế thứ nh́ là ǵ?
Đáp: Tập Đế, chân lư thâm diệu thứ nh́, dạy rằng tất cả mọi đau khổ đều do ái dục và tham thủ. Ta sẽ bị phiền khổ nếu ta mong đợi người khác phải tuân theo ư muốn của ḿnh, phải làm giống như ḿnh, nếu ta không được những ǵ ḿnh muốn, v.v. Ngay cả khi ta muốn và được, điều này cũng không bảo đảm có hạnh phúc. Tâm khát khao ham muốn cướp đoạt của ta niềm vui được thỏa ḷng và hạnh phúc. Thay v́ kiên tŕ chiến đấu để thành đạt điều mong muốn, hăy cố gắng sửa đổi chính cái ḷng ước muốn của ḿnh.
Hỏi: Diệu đế thứ ba là ǵ?
Đáp: Diệt Đế, chân lư thâm diệu thứ ba, là có thể chấm dứt đau khổ và đạt được trạng thái thỏa ḷng và hạnh phúc. Khi ta dứt bỏ ái dục, vốn là vô ích, và tập sống từng ngày, chúng ta bắt đầu sống an vui và tự do. Chúng ta sẽ có nhiều th́ giờ và năng lực để giúp đỡ người khác. Trạng thái ấy được gọi là Niết Bàn.
Hỏi: Diệu đế thứ tư là ǵ?
Đáp: Đạo Đế, chân lư thâm diệu thứ tư, là con đường đưa đến chấm dứt đau khổ. Con đường này gọi là Bát Chánh Đạo.
Hỏi: Bát Chánh Đạo là ǵ?
Đáp: Đó là con đường gồm 8 yếu tố chân chánh: Chánh Kiến, Chánh Tư Duy, Chánh Ngữ, Chánh Nghiệp, Chánh Mạng, Chánh Tinh Tấn, Chánh Niệm, và Chánh Định. Đây là con đường của đạo đức và tỉnh thức -- qua lời nói, ư nghĩ và hành động, và phát triển trí tuệ bằng sự nhận thức rơ ràng về Tứ Diệu Đế và bằng sự tăng trưởng ḷng từ bi.
Hỏi: Ngũ giới là ǵ?
Đáp: Đây là năm điều giới luật đạo đức của Phật Giáo. Đó là: không sát hại, không lấy của không cho, không tà dâm, không nói dối, và không dùng các chất say làm lu mờ trí óc.
Hỏi: Nghiệp là ǵ?
Đáp: Nghiệp hay "nghiệp-quả" là một định luật cho biết rằng mỗi một nguyên nhân đều tạo ra một hậu quả, có nghĩa là các hành động của ta đều có những hậu quả. Định luật đơn giản này đă giải thích nhiều vấn đề: sự bất công trên thế gian, tại sao có người sinh ra lại có phế tật, có người lại có nhiều tài năng, có người có đời sống rất ngắn ngủi. Nghiệp cho thấy tầm quan trọng về việc tất cả chúng ta phải chịu trách nhiệm về các hành động của chính ḿnh, trong quá khứ và hiện tại. Làm thế nào để thử nghiệm tác động nghiệp quả của các hành động của ta? Câu trả lời được tóm tắt bằng cách hăy nh́n xem 3 điểm chính: (1) ư định đằng sau của mỗi hành động, (2) hậu quả của hành động đó vào chính ḿnh, và (3) hậu quả của hành động đó vào những người khác.
Hỏi: Trí tuệ là ǵ?
Đáp: Trong Phật Giáo, Trí tuệ phải được phát triển cùng với Từ bi. Trong một cực đoan, bạn có thể là một người tốt bụng nhưng khờ dại, và trong một cực đoan khác, bạn có thể có nhiều kiến thức nhưng lại không có t́nh cảm. Phật Giáo dạy ta nên giữ thật sự cân bằng và trọn vẹn cả hai, phải trau giồi cả trí tuệ lẫn và từ bi. Trí tuệ cao nhất là thấy rơ ràng rằng trên thực tế, mọi hiện tượng đều không hoàn toàn, không thường c̣n, và không có một thực thể cố định. Trí tuệ thật sự không phải chỉ v́ tin vào những ǵ được dạy, mà phải chứng nghiệm và thông hiểu chân lư và thực tế. Trí tuệ đ̣i hỏi phải có một tâm ư rộng mở, khách quan, không cố chấp. Con đường của Phật Giáo đ̣i hỏi phải can đảm, nhẫn nhục, mềm dẻo và thông minh.
Hỏi: Từ bi là ǵ?
Đáp: Từ bi bao gồm các phẩm hạnh của ḷng san sẻ, sẵn sàng an ủi người khác, thiện cảm, chăm lo và ưu tư. Trong Phật Giáo, ta chỉ thật sự cảm thông người khác khi nào ta thật sự cảm thông chính ḿnh, qua trí tuệ.
Hỏi: Tôi phải làm thế nào để trở thành một Phật tử?
Đáp: Bất cứ ai cũng có thể t́m hiểu và thực nghiệm các lời dạy của Đức Phật. Ngài dạy rằng lời giải đáp cho mọi vấn đề của chúng ta là ở bên trong chúng ta, không phải ở bên ngoài. Ngài nói với các đệ tử không được tin ngay vào lời dạy của Ngài, mà họ phải tự thử nghiệm các lời dạy đó. Như thế, mỗi người tự có quyết định và tự chịu trách nhiệm về các hành động và sự hiểu biết của ḿnh. Điều này cho thấy Phật Giáo không phải là một tập hợp cố định các tín điều cần phải được chấp nhận trọn vẹn. Đây là những lời dạy để mỗi người tự t́m hiểu, học tập và áp dụng theo t́nh huống riêng của ḿnh.
Si Guoqi không phải thần bài, nhưng chỉ nh́n qua anh có thể nói chính xác những lá bài hay quân mạt chược mà người đối diện có trong tay. Anh không dùng tài nghệ để kiếm tiền, mà để cứu những con bạc khát nước.
Mọi chuyện bắt đầu từ năm 2008, khi gia đ́nh Si suưt chút nữa đă lao xuống bờ vực phá sản bởi cơn nghiện cờ bạc của vợ anh, cô Cheng Juan. 5 năm qua, vợ chồng anh không chỉ cứu sống chính ḿnh, mà c̣n giúp hơn 7.000 người khác từ bỏ thói quen đốt tiền và vùi ḿnh trong những canh bạc không lối thoát.
"Lượng người nghiện đánh bạc đang tăng rất nhanh", Si, 40 tuổi, người mới trở về từ chiến dịch pḥng chống cờ bạc kéo dài một tháng ở Hồi Hột, khu tự trị Nội Mông, nói. "Tuy nhiên, điều này không ảnh hưởng tới niềm tin của tôi vào cuộc chiến chống cờ bạc. Tôi đă coi đây là sự nghiệp của ḿnh".
Hành tŕnh 'thoát nghiện'
Năm 2002, vợ chồng Si quyết định chuyển nhà tới thành phố Bộc Dương, tỉnh Hà Nam. Hai người nhanh chóng dồn tiền và khai trương một tiệm làm đầu nhỏ. Chỉ ba năm sau, họ đă gây dựng được một sự nghiệp vững vàng với ba salon làm đẹp lớn và kiếm được khoảng 600.000 tệ (gần 100.000 USD) mỗi năm.
Tuy nhiên, vận may của gia đ́nh Si bắt đầu tiêu tan khi Cheng dính vào cơn nghiện mạt chược. Ban đầu, cô chỉ chơi để giải trí, nhưng chẳng bao lâu sau, Cheng đâm nghiện và sẵn sàng dành cả ngày cho cuộc đỏ đen.
"Tôi đă nhiều lần ngăn cản cô ấy. Nhưng Cheng cứ liên tục thất hứa và tiếp tục đánh bạc", Si nói.
Mọi chuyện lên tới đỉnh điểm vào năm 2008, khi Cheng bị thua tới 10.000 tệ trong một sới bạc. Thay v́ từ bỏ, cô lại quyết tâm "ăn thua đủ" bằng cách vay mượn thêm từ bạn bè. Ngay trong tối hôm đó, Cheng tiếp tục thua thêm 300.000 tệ và phải kư khế ước vay nợ. Si chỉ biết chuyện khi Cheng đă đẩy mọi việc đi quá xa. Gia sản cũng như t́nh vợ chồng của hai người đứng bên bờ vực tan vỡ.
"Chúng tôi tranh căi tối ngày. Cô ấy đă làm mất gần như toàn bộ số tiền tiết kiệm. Tôi thậm chí c̣n nghĩ tới cả chuyện ly hôn", Si nói. Để trả nợ và kiếm sống, họ đă phải bán toàn bộ số tài sản đă mất công tích cóp bấy lâu.
Vài ngày sau, Si t́nh cờ bắt gặp Zheng Taishun, một chuyên gia chống cờ bạc, trên truyền h́nh. Ông Zheng là người đă phát hiện ra rất nhiều mánh khóe và thủ thuật trong cờ bạc, và vốn hiểu biết của ông khiến Si tin rằng vợ anh hẳn cũng là một trong những nạn nhân của tṛ lừa đảo này.
"Tôi biết ḿnh phải cứu cô ấy, nếu không muốn cả gia đ́nh ḿnh bị hủy hoại", anh nói. Si làm việc đó bằng cách đưa vợ tới chỗ Zheng và mời ông tham gia vài ván bài với họ. Dù "tay nghề" của Cheng có giỏi tới đâu, cô cũng không thắng nổi Zheng, dù chỉ một lần. Suốt hai giờ "đấu trí", Zheng luôn đoán trúng mọi quân bài mà cô đang có.
"Tôi hiểu ra rằng mỗi loại h́nh cờ bạc đều có một mánh khóe riêng. Zheng đă giúp tôi sáng mắt", Cheng cho biết, nói thêm rằng cô đă thề sẽ không bao giờ chi thêm dù chỉ một xu cho việc đánh bạc.
Cuộc chiến chống cờ bạc
Để bày tỏ ḷng biết ơn, vợ chồng Si đă tham gia câu lạc bộ chống cờ bạc của Zheng và dồn mọi tâm huyết để giúp đỡ các nạn nhân khác.
Họ tới Thành Đô, Tứ Xuyên, và thuê một căn hộ trong thành phố để mở một pḥng tư vấn. Khách hàng đầu tiên là một thanh niên 30 tuổi, và giữa họ đă nhanh chóng nổ ra một trận căi vă, chỉ sau vài phút tṛ chuyện.
"Ban đầu rất khó khăn, v́ người ta không thể hiểu tại sao chúng tôi lại làm việc này. Suốt 4 tháng nỗ lực, chỉ có vài người tới gặp chúng tôi", Si nói.
T́nh h́nh dần thay đổi sau khi một đài truyền h́nh ở Thành Đô t́m thấy vợ chồng Si và hẹn phỏng vấn với họ. Nhờ sức lan tỏa của truyền thông, điện thoại của Si sau đó đă liên tục rung chuông, ngay cả trong dịp tết âm lịch năm 2009.
Nhưng thành công đến quá nhanh lại khiến hai vợ chồng lo lắng về hiệu quả thực sự của việc tuyên truyền. "Tôi nhận ra rằng thuyết phục bằng lời là chưa đủ", Si thừa nhận.
Và để khắc phục điều này, Si bắt đầu gặp gỡ những chuyên gia trong nghề và cải thiện kỹ thuật của bản thân. Sau hàng tháng tập luyện, anh đă trở thành một con bạc "cứng tay" và có thể đem nó ra để thuyết phục các khách hàng.
"Ban đầu, tôi chỉ hy vọng có thể kéo vợ ra khỏi cơn nghiện bằng cách đưa cô ấy vào chiến dịch chống cờ bạc. Nhưng dần dần, tôi nhận ra ḿnh không thể ngừng lại, khi ngày càng nhiều người tới chỗ tôi", Si nói.
Để gia tăng uy tín, vợ chồng Si lập một website chuyên cung cấp cách thức để thoát khỏi cơn nghiện cờ bạc. Cho tới nay, họ đă chi khoảng 600.000 tệ để theo đuổi chiến dịch này, thậm chí c̣n chuyển tới một căn nhà nhỏ hơn để tiết kiệm tiền.
Nguyên tắc làm việc của họ là không bao giờ chấp nhận dù chỉ một xu từ các khách hàng. Thậm chí vợ chồng Si c̣n từ chối cả những bữa cơm thân mật.
Sự nổi tiếng cũng đi kèm với những mối đe dọa. Ḥm thư và điện thoại của hai vợ chồng thường xuyên bị ngập lụt bởi các lời lẽ thù địch từ các băng nhóm cờ bạc bịp.
"Giới cờ bạc ngầm thậm chí c̣n móc nối với cả cảnh sát", Si cho biết, nói thêm rằng nỗ lực của chính phủ không đủ để ngăn chặn tệ nạn này. "Tôi dám khẳng định rằng phần lớn các tổ chức cờ bạc đều dính líu tới ma túy và mại dâm."
Vợ chồng Si Guoqi và Cheng Juan.
Zhang Qianwei, một chủ doanh nghiệp ở Bắc Kinh, từng mất hơn 30 triệu tệ v́ đánh bạc. Sự nghiệp sụp đổ, Zhang c̣n bị vợ ly hôn và phải sống khổ sở với cậu con trai mới 4 tuổi.
T́nh h́nh bắt đầu thay đổi từ mùa đông năm 2011, khi mẹ Zhang t́nh cờ bắt gặp Si trên truyền h́nh, đang tŕnh bày về các mánh khóe trong bài bạc và mạt chược. Nhờ sự chỉ dẫn của Si, bà quyết định đưa con trai tới trung tâm phục hồi chức năng ở thành phố Trịnh Châu, tỉnh Hà Nam.
"Ban đầu tôi không tin anh ta", Zhang nói. "Nhưng suốt hai tháng tôi ở trung tâm, ngày nào anh cũng ấy tới và giảng giải về cách những tay chủ ṣng bạc lừa gạt các con bạc khát nước như chúng tôi."
Sự chân thành của Si cuối cùng cũng khiến Zhang phải mở ḷng. "Anh ấy có một trái tim ấm áp", Zhang nói. "Si không phải kiểu người đem con bỏ chợ. Anh ấy giúp chúng tôi hết lần này tới lần khác."
"Tôi không bảo các bạn ngừng đánh mạt chược hoặc thôi chơi bài, nếu việc đó có thể giúp các bạn giải trí. Nhưng cờ bạc không được phép gây ảnh hưởng tới công việc, sức khỏe và gia đ́nh của các bạn", Si nói.
"Bạn có thể thắng một lần, nhưng bạn sẽ thua trong những lần sau. Rồi chính tay bạn sẽ hủy hoại sự nghiệp và gia đ́nh của ḿnh", anh nói thêm.
Xin Lỗi Cô! - Tự Trị Bệnh - Sao Nam Trần Ngọc B́nh
Tựa đề trên là một bài viết ngắn, kể về kiểu lừa bịp qua điện thoại. Bài tiếp theo, tác giả kể việc tự trị chứng bệnh đau thần kinh toạ. Sao Nam Trần Ngọc B́nh là cựu sĩ quan VNCH, giảng viên trường Sinh ngữ quân đội, cựu tù cải tạo. Ông cũng là tác giả sách "Hành Tŕnh về Phương Đông" do "Xây Dựng" xuất bản năm 2010. Mới nhất, là cuốn "Within & Beyond" do tác giả viết bằng Anh ngữ.
* * *
Nước Mỹ đứng đầu thế giới về khoa học kỹ thuật. Tuy nhiên trong đời sống ở bên Mỹ cũng không thiếu những kỹ thuật lừa đảo mà nếu không cẩn thận nạn nhân chỉ "ôm đầu máu" mà khóc hận nhưng đă quá trễ.
Nhiều cảnh báo đă được đưa ra nhưng vẫn có người bị xập bẫy v́ cái bẫy êm quá hay v́ thiếu cảnh giác hay v́ không hiểu lối sống ở Mỹ.
Bài 1: Đừng Mong Lừa Đảo
Xin lỗi Cô!
Sáng nay July 24, 2014 tôi cũng gặp một trường hợp nay xin kể lại cho bà con nghe chơi mà đề pḥng!
Chuông điện thoại reo. Bắt máy. Phía bên kia đầu giây một giọng nữ tự giới thiệu:
- Ông B́nh! Tôi là Jane làm việc cho hăng Internet mà Ông đang xử dụng dịch vụ. Hôm nay tôi mang tiền đến cho Ông đây! Ông nghĩ thế nào?
- Tiền à? Thế th́ quư quá! Vậy cô gởi check cho tôi chăng? Hay thế nào đây Cô?
- Đúng vậy! Tôi mang tiền đến cho Ông vậy Ông không mừng à?
- Mừng chứ! Nhưng Cô cứ nói ṿng vo hoài tôi làm sao hiểu nổi! Cô làm khó tôi đấy nhé!
- Dạ, không! Tôi hạ tiền hàng tháng cho Ông nay c̣n $18.00 đô/tháng thôi!
- Thế th́ c̣n ǵ bằng! Tôi có phải cam kết điều ǵ không?
- Không! Không! Ông không phải cam kết bất cứ điều ǵ cả! Không phải mua bất cứ cái ǵ của hăng tôi! Sau hai năm th́ tiền phí hàng tháng sẽ trở lại như cũ. Ông bằng ḷng chứ?
Bằng ḷng quá đi chứ! Này nhé: không cam kết, không phải mua bất cứ cái ǵ của hăng của Cô thế th́ c̣n ǵ bằng?
- H́nh như Cô là người rao hàng xuất sắc th́ phải!
- Vâng! Đúng thế!
- Cô cho tôi hỏi Cô câu này nhé! Cô có thể cho tôi cái giá 15.00 đô/tháng không?
- Được! Được! Tôi sẽ cho Ông cái giá đó nhưng Ông phải cho tôi một con số để tham khảo.
Cô Mỹ lừa này tưởng tôi đă mắc câu nên bồi thêm:
- Nếu không có số tham khảo (reference number) th́ tôi làm sao nói với hảng của tôi được. Ông nhớ cho, Ông phải cho tôi cái số tham khảo nhé!
- Ô! Cô nói ǵ lạ vậy. Cô là saleslady Cô làm quảng cáo cho hảng của Cô mà Cô lại bảo tôi cho Cô cái số để tham khảo là sao? Nghe nó kỳ kỳ! Này Cô! Tôi đâu biết Cô là ai! Cô nói Cô là Chủ Tịch hay Tổng Giám Đốc của cái công ty quỷ tha ma bắt nào đó tôi cũng chẳng biết nó ở đâu mà kiếm. Này Cô telemarketing qua phone th́ thiếu ǵ những người lừa đảo. Cô lại nhè tôi mà lấy làm mục tiêu. Cô đúng là kẻ lừa đảo qua phone rồi. Cô cứ nhắm người lớn tuổi mà lừa. Lối lừa này xưa rồi! Quỷ tha ma bắt Cô cho rồi. Cám ơn Cô nhé. Cô đi lừa người khác đi. Mà Cô chả lừa được ai nữa đâu. Tôi sẽ cho bạn bè tôi hay để Cô khỏi tốn công tốn sức giở chiêu lừa mấy ông già bà cả nữa nhe!
Như một bóng ma phía đầu giây bên kia chẳng thấy ai trả lời.
Bài 2: Tự trị Bệnh
Đau Thần Kinh Toạ
Sau khi xoa mấy cái đốt sống ở cổ và lựa thế vặn cái cổ kêu đánh rốp một cái bà chiropractor cho biết như thế là việc điều trị đă xong và tôi có thể ra về, khi nào đau quá, cho Bà hay và Bà ấy sẽ tính tiếp.
Không để Bà ấy tính tiếp v́ tôi vẫn đi bộ mỗi sáng lối một giờ để cho máu huyết lưu thông trong các vi ti huyết quản ở gần cổ chân theo như một bài báo trên internet. Theo bài này th́ "ngưởi già đôi chân già trước" nên muốn sống khỏe mạnh, ít bịnh tật th́ người có tuổi phải đi bộ ít nhất là 30 phút và tối đa là 60 phút mỗi ngày. Nhờ tôi tập đi bộ mỗi ngày nên khi bị bịnh ĐTKT (Đau Thần Kinh Tọa) nên việc đi bộ đă thành thói quen lại vô t́nh phù hợp với chỉ dẫn là đi bộ để trị bịnh ĐTKT!
Trước khi bị bịnh ĐTKT th́ tôi vẫn thường đi bộ mỗi ngày 1 giờ. Sau khi bị bịnh ĐTKT khi tôi bước chân để đi th́ cái chân bên phải cứ nổi loạn và không chịu cất bước nhưng tôi không chịu đầu hàng và cắn răng chịu cái đau chạy từ gót chân lên tới đinh đầu và tôi bắt cái chân phải phải theo ư tôi.Thế là cái đau từng bước một phải đầu hàng, phải chịu thua và giảm dần từ 10 xuống 9, rồi 8, rồi 7 v... v..., theo mỗi bước chân, nếu lấy con số từ 1 tới 10 để đo độ giảm đau này và đến phút thứ 30 th́ tôi cảm thấy mỗi bước đi của tôi trở nên b́nh thường y như trước, y như là tôi được lên Thiên Đàng vậy, nếu Thiên Đàng có thật trên cơi Nhân Gian đầy Bịnh và Tật này.
Khỏang nửa tháng sau khi ngưng tới Pḥng Mạch th́ tôi nhận được hồ sơ bịnh. Mở ra th́ bà Chiropractor phê là tôi bị bịnh Đau Thần Kinh Tọa. Đọc mấy chữ này th́ tôi mừng hết lớn v́ như thế th́ bịnh trạng của tôi không đến nỗi nào tôi có thể tự chữa được, bằng cách làm sao cho mấy đốt sống ở cổ dăn ra là tôi hết bịnh.
Khi gơ vào trang Google để t́m hiểu xem tại sao tôi lại bị bịnh Đau Thần Kinh Tọa (ĐTKT) này th́ tôi mới biết là bịnh ĐTKT có 4 nguyên nhân chính theo như tôi hiểu là nặng như sau:
- Đốt sống nơi ngang thắt lưng bị hẹp lại
- Sự thoái hóa của đĩa đệm nơi cột sống
- Đĩa đệm cột sống bị trượt đè lên đĩa khác
- Khi có thai
Về cách trị bịnh ĐTKT th́ trong trang web chữ Anh của Google cũng có nói đi bộ c̣n trong trang web chữ Việt th́ không thấy đề cập tới cách đi bộ để chữa bịnh ĐTKT!
Một nguyên nhân khác khiến gây ra bịnh ĐTKT là do ngủ trên cái nệm mềm. Đây là nguyên nhân căn bịnh của tôi! Như vậy bịnh của tôi thuộc loại nhẹ và không cần phải đi làm CAT scan hay MRI như những bịnh nhân bị nặng.
Sau khi biết bịnh t́nh của tôi so với mấy nguyên nhân chính trên th́ tôi giảm được mối lo canh cánh trong tâm.
Hàng ngày mỗi sáng tôi vẫn quỳ hai đầu gối trên sàn nhà, hai đầu gối cách nhau vừa phải, và tập thở bốn thời theo Yoga bằng cách ngửa cái cổ ra đằng sau rồi từ từ hít vào cho đến khi cái cổ không c̣n ngửa ra đằng sau được nữa th́ từ từ cúi đầu ra đằng trước và từ từ thở ra, như đă được chỉ rơ trong cuốn "Phương Pháp Dưỡng Sinh của bác sĩ Nguyễn văn Hửởng và Huỳnh uyển Liên.
Nếu các bạn ra thư viện ở thành phố ḿnh cư ngụ th́ thế nào cũng mượn được quyển "The Fountain of Youth" của tác giả lPeter Kelder. Thế tập này là "thức thứ 3" trong cuốn này. Cuốn này ở Việt Nam đă dịch ra là "Suối Nguồn Tươi Trẻ", chỉ tiếc là cuốn này không chỉ rơ cách thở 4 thời.
Theo như suy luận của tôi với động tác này th́ tự nhiên cái đoạn cong của đốt xương sống ở cổ sẽ hết bị kẹt và sẽ thẳng ra như cũ.
Chả thế mà sau hai tháng tập luyện chuyên cần tôi đă có thể đi lại b́nh thường không c̣n bị cái đau buốt lên tận óc hành hạ nữa.
Theo như tôi hiểu cái dây thần kinh tọa này trong dân gian người ta gọi là “cái nhượng” chạy dọc từ cái mông xuống tận gót chân.
Trước 30/04/75 có một chuyện t́nh thương tâm giữa một ông là Trưởng Ty, của một Quận ngoại thành phố Saigon với một cô gái c̣n son trẻ.
Sau ngày 30/04/75 khi bị tù ở Trại Tù Long Giao Tỉnh Long Khánh tôi ở chung một Tổ với một anh bạn tù xuất thân từ Trường Vơ Bị Quốc Gia Đà Lạt. Thấy anh đi khập khiễng tôi hỏi th́ anh cho biết trong một cuộc hành quân anh bị một viên đạn làm đứt cái nhượng. Nhờ viên Đại Úy Cố Vấn da đen biết rơ t́nh trạng vết thương nên đă xin tải thương anh về Bịnh Viện của quân đội Mỹ. Viên Cố Vấn Mỹ đen tận tụy với bạn này hộ tống anh tới nơi và yêu cầu nơi đây nối lại cái nhượng cho anh nên anh mới không bị què một chân và chỉ đi khập khiễng thôi, lúc đó Việt Nam chưa học được cách nối nhượng chân.
Nếu bạn cũng bị ĐTKT như tôi và cũng với nguyên nhân là nằm ngủ trên cái nệm mềm th́ bạn hăy tự chữa bằng cách tập thế quỳ gối cùng với tập thở 4 thời và đi bộ một giờ mỗi ngày. Hai việc này chẳng khó ǵ và cũng chẳng hao tốn ǵ cả, bạn có thể thử tập xem sao.
Để tiện cho quư vị tôi xin lập lại cách thở 4 thời: Thời thứ nhất từ từ hít vào cho đến khi không khí đầy phổi th́ vẫn tiếp tục hít vào mà không đóng thanh quản và không ngưng thở là thời kỳ thứ hai và đếm từ 1 tới 10 hay 20 hoặc 30 tùy theo sức chịu đựng của cơ thể của bạn.
Mục đích là để cho máu đen từ cơ thể chạy lên hai lá phổi của bạn có thời giờ "ăn" oxy để biến thành máu đỏ rồi trở lại cơ thể để đi nuôi các tế bào. Sau đó từ từ thở ra như con c̣ đáp xuống cánh đồng là thời kỳ thứ ba. Thời kỳ thứ tư là hít vào và thở ra b́nh thường cho đến khi nhịp tim đập trở lại b́nh thường v́ khi bạn thở bốn thời tim bạn đập nhanh hơn b́nh thường, khi nhịp tim trở lại b́nh thường th́ bạn bắt đầu cái thở thứ hai.
Cần nhớ là nếu bạn thở đúng th́ bạn sẽ cảm thấy máu mà thực ra là máu có nhiều oxy chạy rần rần trong hai mạch máu ở hai cánh tay hoặc bạn sẽ cảm thấy mười đầu ngón tay tê tê. Nếu bạn thở sai th́ sẽ thấy nhức đầu và phải tập thở lại cho đúng cách.
“Cái này phải bẻ mạnh một chút nữa mới gỡ ra được,” Holly Williams, một người làm dịch vụ tang lễ nói trong lúc cô cố gắng duỗi các ngón tay, cùi chỏ và cổ tay của John.
“Thường th́ công việc của tôi sẽ dễ dàng hơn nếu thi thể c̣n mới”.
Sinh ra trong một gia đ́nh kinh doanh dịch vụ tang lễ ở phía bắc Texas, Williams, 28 tuổi, tính đến nay đă xử lư khoảng 1.000 thi thể.
Công việc của cô bao gồm việc đưa các thi thể từ khu vực Dallas-Forth Worth về nơi chuẩn bị cho tang lễ.
“Hầu hết những người chúng tôi mang về là từ các nhà dưỡng lăo, nhưng cũng có người chết do bị bắn hay tai nạn giao thông,” cô nói.
“Đôi khi có người đă chết nhiều ngày hoặc nhiều tuần mới được phát hiện ra và thi thể của họ đă bắt đầu bị phân huỷ, khiến công việc của tôi trở nên khó khăn hơn”.
John đă chết khoảng 4 giờ trước khi thi thể của ông được đưa đến nhà tang lễ.
Khi c̣n sống, ông làm việc tại một mỏ dầu và là người khá khỏe mạnh. Ông bỏ thuốc lá từ hàng chục năm trước và cũng ít uống rượu. Thế nhưng cơn đau tim vào một buổi sáng tháng Giêng đă khiến John ngă quỵ và qua đời ở tuổi 57.
Giờ đây, nằm trên chiếc bàn sắt của Williams, thi thể của John đă chuyển lạnh và ngả màu tím-xám, dấu hiệu cho thấy quá tŕnh phân huỷ đă bắt đầu.
Tự phân hủy
Thế nhưng cơ thể của người chết không ‘hoàn toàn chết’ mà vẫn chứa nhiều sự sống ngay trong quá tŕnh phân huỷ.
Nhiều nhà khoa học xem thi thể là một hệ sinh thái xuất hiện ngay sau khi chết và chuyển hoá qua nhiều giai đoạn sau khi quá tŕnh phân huỷ bắt đầu.
Quá tŕnh phân huỷ bắt đầu chỉ vài phút sau khi chết, bắt đầu bằng giai đoạn ‘tự phân’.
Ngay sau khi tim ngừng đập, các tế bào sẽ không c̣n được cung cấp oxygen. Enzyme bắt đầu tiêu hoá màng tế bào và ṛ rỉ ra ngoài trong lúc các tế bào bị tan ră.
Điều này thường bắt đầu đầu tiên ở gan, vốn giàu enzyme, và ở năo, nơi có tỷ lệ nước cao. Dần dần, tất cả các mô đều bị tiêu huỷ theo cách này.
Các tế bào máu bị tổn thương sẽ bắt đầu trào ra khỏi cách mạch máu bị vỡ và khiến da đổi màu.
Nhiệt độ cơ thể cũng bắt đầu giảm cho đến khi bằng với nhiệt độ xung quanh. Sau đó, xác bắt đầu cứng dần, bắt đầu từ mí mắt, hàm, cơ cổ, cho đến tay chân.
Ở người sống, thành phần tế bào cơ có thể co duỗi nhờ hoạt động của hai loại protein có cấu tạo dạng sợi là actin và myosin, vốn di chuyển sát nhau.
Sau khi chết, các tế bào này bị mất nguồn cung cấp năng lượng và ngưng hoạt động khiến các cơ bị cứng lại, c̣n các khớp xương không duỗi gập được nữa.
Trong giai đoạn đầu, hệ sinh thái xác chết thường chỉ bao gồm vi khuẩn sinh sống trên và trong cơ thể.
Cơ thể chúng ta chứa một lượng lớn vi khuẩn, từ bề mặt cơ thể cho đến nội tạng. Tuy nhiên nơi chứa nhiều vi khuẩn nhất là ruột, nơi sống của hàng ngh́n tỷ vi khuẩn thuộc hàng trăm hay thậm chí hàng ngh́n họ khác nhau.
Hệ miễn dịch ngưng hoạt động
Tháng Tám 2014, Gulnaz Javan, một nhà khoa học pháp y từ Đại học Bang Alabama tại Montgomery đă cùng các đồng nghiệp công bố kết quả nghiên cứu về cái mà họ đặt tên là ‘thanatomicrobiome’ (bắt nguồn từ từ thanatos, tức ‘cái chết’ trong tiếng Hy Lạp).
“Nhiều mẫu nghiên cứu của chúng tôi đến từ các vụ h́nh sự,” Javan nói. “Nhiều người chết v́ tự vẫn, bị mưu sát, dùng ma tuư quá liều hoặc tai nạn giao thông, và tôi đă lấy mẫu mô từ đó. Do vấn đề đạo đức nên chúng tôi cần được sự đồng ư khi lấy các mẫu mô đó.”
Hầu hết nội tạng đều được bảo vệ trước vi khuẩn khi chúng ta c̣n sống.
Tuy nhiên ngay sau khi chết, hệ thống miễn dịch ngưng hoặc động, khiến vi khuẩn tự do lan ra khắp cơ thể.
Vi khuẩn thường bắt đầu lan ra từ ruột, tại các đoạn tiếp giáp giữa ruột non và ruột già.
Không bị kiềm chế, chúng bắt đầu đánh chén ruột trước, từ trong ra ngoài, sau đó đến các mao quản của hệ tiêu hoá và các hạch bạch cầu, lan sang gan và lá lách, rồi từ đó lên tới tim và năo.
Javan và nhóm của bà đă lấy mẫu xét nghiệm từ gan, lá lách, năo, tim và máu từ 11 thi thể của những người đă chết từ 20 - 240 tiếng đồng hồ. Nhóm nghiên cứu sử dụng hai công nghệ xét nghiệm DNA tối tân khác nhau, kết hợp với các thông tin sinh học để phân tích và so sánh thành phần vi khuẩn trong mỗi mẫu phẩm
Các mẫu xét nghiệm lấy từ các bộ phận cơ thể khác nhau của cùng một thi thể rất giống nhau, trong khi các nội tạng giống nhau từ nhiều thi thể lại rất khác nhau.
Điều này có thể là do cấu tạo khác biệt của các quần thể vi khuẩn trong từng thi thể, hoặc do thời gian chết khác nhau.
Một nghiên cứu từng chỉ ra rằng dù các quần thể vi khuẩn trải qua nhiều thay đổi sau cái chết, sự thay đổi này là khá đồng đều, giúp các nhà nghiên cứu có thể ước tính khá chính xác được thời gian chết từ ba ngày đến 2 tháng.
Nghiên cứu của Javan cũng cho thấy các vi khuẩn tràn vào gan 20 giờ sau khi chết và chúng cần khoảng 58 giờ để lan ra khắp các nội tạng.
Như vậy, sau khi chúng ta chết, vi khuẩn sẽ lan ra khắp cơ thể một cách hệ thống, và các bác sỹ pháp y có thể dựa vào thời gian vi khuẩn lan từ nội tạng này sang nội tạng khác để ước tính thời gian chết.
“Sau cái chết, cấu tạo các quần thể vi khuẩn thay đổi,” Javan nói.
“Vi khuẩn lan sang tim, lên năo và cuối cùng mới đến các cơ quan sinh sản”.
Có một điều rơ ràng là các nhóm thành phần vi khuẩn khác nhau th́ liên quan đến các giai đoạn phân hủy khác nhau.
Phân huỷ tự nhiên
Đối với hầu hết chúng ta, h́nh ảnh thi thể là một điều đáng sợ. Nhưng đối với các thành viên tại Trung tâm Nghiên cứu Pháp y Ứng dụng ở đông nam Texas, việc tiếp xúc với tử thi là chuyện thường nhật.
Đi vào hoạt động từ năm 2009, trung tâm này nằm tại một khu rừng thuộc sở hữu của Đại học Sam Houston State (SHSU).
Vào cuối năm 2011, các nhà nghiên cứu từ SHSU là Sibyl Bucheli và Aeron Lynne đă cùng các đồng nghiệp đă mang hai thi thể đến đây và quan sát sự phân huỷ trong môi trường tự nhiên.
Sau khi quá tŕnh tự phân bắt đầu và vi khuẩn đă lan ra khắp nội tạng, xác bắt đầu bị thối rữa.
Các mô mềm bắt đầu chuyển hoá thành khí, chất lỏng và muối.
Quá tŕnh thối rữa bắt đầu ngay trong thời gian đầu, nhưng thực sự rơ rệt khi vi khuẩn kỵ khí tham gia hoạt động.
Việc thối rữa liên quan tới sự chuyển vai tṛ hoạt động từ các loài vi khuẩn ưa khí, vốn cần oxygen để sống, sang các loài kỵ khí, vốn không cần đến oxygen.
Chúng ăn các mô cơ thể, làm lên men chất đường rồi từ đó sinh ra khí methane, hydrogen sulphide và ammonia tích tụ trong cơ thể, làm trương phồng khoang bùng và đôi khi cả các bộ phận cơ thể khác.
Điều này khiến cơ thể bị chuyển màu rơ rệt hơn.
Trong lúc các tế bào máu tiếp tục ṛ rỉ ra từ các mạch máu đă tan ră, các vi khuẩn kỵ khí tiếp tục biến các phân tử haemoglobin, vốn từng đưa oxygen đi khắp cơ thể, thành sulfhaemoglobin.
Sự hiện hữu của loại phân tử này trong cơ thể khiến màu da thi thể chuyển sang màu xanh đen đặc trưng cho thấy việc phân hủy đang diễn ra.
Kư sinh trùng
Các loại khí tiếp tục tích tụ trong cơ thể, gây phồng rộp bề mặt da.Tiếp đến sẽ là giai đoạn từng mảng da lớn bong ra, chỉ c̣n dính hờ vào cơ thể đang phân ră.
Cuối cùng các lượng khí và các lớp mô đă chảy nước thoát ra khỏi cơ thể, mà thường là qua đường hậu môn và các lỗ tự nhiên khác cùng các vết da rách trên cơ thể. Đôi khi áp suất quá lớn khiến khoang bụng ph́nh to tới mức nổ toác ra.
Việc sưng phồng lên thường được coi là dấu hiệu cho thấy quá tŕnh chuyển từ giai đoạn đầu sang giai đoạn sau của quá tŕnh phân hủy, và một nghiên cứu khác gần đây cho thấy việc chuyển biến này được xác định bằng việc thay đổi trong thành phần vi khuẩn trong xác chết.
Cơ thể trong quá tŕnh phân huỷ trở thành hệ sinh thái của vi khuẩn, côn trùng và các loài ăn xác.
Hai loài thường gắn với quá tŕnh phân huỷ là ruồi nhặng.
Ruồi nhặng phát hiện ra mùi thi thể bằng ăng-ten trên đầu, sau đó hạ cánh xuống thi thể và đẻ trứng và các khe hở.
Mỗi con ruồi có khả năng đẻ 250 trứng, và trứng sẽ nở thành gịi trong ṿng 24 tiếng.
Gịi ḅ nhung nhúc làm nhiệt độ bên trong xác chết tăng cao (H́nh: Science Photo Library
Những con gịi này ăn xác và trở nên lớn hơn, cho đến khi chúng đủ sức chui ra khỏi cơ thể và phát triển thành ruồi.
Quy tŕnh này tiếp tục cho đến khi chúng không c̣n ǵ để ăn.
Nếu hội tụ đủ các điều kiện cần thiết, một thi thể phân huỷ sẽ có một số lượng lớn gịi bên trong.
Các ‘đàn gịi’ tỏa nhiều nhiệt, khiến nhiệt độ bên trong cơ thể lên 10 độ C.
Nếu như chim cánh cụt thường xuyên di chuyển để giữ ấm th́ những con gịi này lại di chuyển liên tục để hạ nhiệt.
Sự hiện diện của ruồi thu hút các loài săn mồi khác như bọ cánh cứng, kiến, nhện, vốn ăn trứng ruồi và ấu trùng. Kền kền và các loài ăn xác khác cũng có thể bị lôi cuốn.
Nếu không có các loài ăn xác, những đàn gịi này sẽ ăn hết các mô mềm rất nhanh.
Nhà khoa học Carl Linnaeus ghi lại trong một nghiên cứu năm 1767: “Ba con ruồi có thể tiêu thụ hết xác chết của một con ngựa nhanh không kém ǵ một con sư tử”.
Có thể dùng thiết bị bay phía trên phân tích đất để phát hiện ra thi thể bị chôn vùi bên dưới (H́nh: Getty Images)
Đất màu mỡ
Xác chết bị phân huỷ giúp làm thay đổi thành phần hoá học của phần đất bên dưới, tạo nên những thay đổi có thể duy tŕ trong nhiều năm.
Những phần c̣n lại trong cơ thể mang lại chất dinh dưỡng cho đất, và sự di chuyển của gịi giúp mang phần năng lượng bên trong lan ra một môi trường rộng hơn.
Toàn bộ quy tŕnh này tạo nên một ‘đảo thi thể phân huỷ’ - một khu vực đất đai màu mỡ.
Theo một ước tính, trung b́nh, một cơ thể người có 50-75% là nước và mỗi kg xác khô thải ra 32g nitrogen, 10g phosphorous, 4g potassium và 1g magnesium ra đất.
Các loài giun đất và các loài thực vật nhờ đó trở nên khoẻ mạnh hơn.
Những nghiên cứu về những thay đổi đối với môi trường xung quanh có thể giúp các nhà điều tra lần ra những thi thể bị chôn trong các vụ án mạng.
Việc nghiên cứu lớp đất quanh mộ cũng giúp ước tính tốt hơn thời gian chết.
Một nghiên cứu hồi năm 2008 chỉ ra rằng chất khoáng vô cơ phosphorous rỉ từ cơ thể vào trong đất ở mức cao nhất vào 40 ngày sau khi chết, trong khi đối với nitrogen là 72-100 ngày.
Hiểu biết rơ hơn về những quy tŕnh này sẽ giúp các nhà nghiên cứu pháp y một ngày nào đó ước tính chính xác hơn thời gian một thi thể được chôn cất trong một ngôi mộ bí mật.
Bản gốc tiếng Anh bài viết đă được đăng trên BBC Future
Qua một bài viết của Tiến Sĩ Phan Văn Song vào Tháng Mười Một, 2013, chúng ta được biết trên báo “Ép Phê” số 4 tại Paris (không ghi rơ ngày phát hành) kư giả Xuân Mai đă đưa một tin có 22,417 người Việt tại Pháp bị tước bỏ quyền tị nạn, v́ đă phản bội tư cách tị nạn của ḿnh.
Nhưng quyền tị nạn là ǵ?
Liên Hiệp Quốc định nghĩa về tị nạn như sau: “Đó là người có đủ lư do để sợ rằng bị bách hại v́ lư do chủng tộc, tôn giáo, quốc tịch, hoặc v́ là thành viên của một đoàn thể xă hội nào, hoặc v́ chính kiến, hiện sống ở ngoài quốc gia mà ḿnh mang quốc tịch nhưng không thể nhận được hoặc không muốn nhận sự bảo vệ của quốc gia mà ḿnh mang quốc tịch v́ những lư do trên, hoặc là người không có quốc tịch v́ ở ngoài quốc gia thường trú nhưng nay không thể trở về quốc gia đó, hoặc là người v́ những lư do kể trên không muốn trở về quốc gia thường trú.”
Tại Việt Nam, khi lực lượng Cộng Sản chiếm miền Nam vào Tháng Tư, 1975, hàng trăm ngàn người dân miền Nam t́m cách ra đi. Số đầu tiên do quân đội Hoa Kỳ cứu vớt, chỉ trong ngày đầu tiên đă có tới 2,074 người tị nạn được chuyển an toàn tới hàng không mẫu hạm Midway. Tiếp theo là hàng loạt người chạy trốn Cộng Sản bằng đường biển và đường bộ suốt thập niên 1980 lên hơn một triệu người. T́nh h́nh tương tự ở Lào và Cambodia cũng mở đầu cho hàng trăm ngàn người trốn tránh chính sách áp bức của chính quyền vượt biên giới sang Thái Lan.
“Ông Nguyễn Văn Tuyền, 59 tuổi, đến định cư tại Pháp năm 1980. Với lá đơn thống thiết như sau: ‘Nếu tôi ở lại, nhà cầm quyền CSVN sẽ bắt giam, đánh đập và bỏ tù không có ngày ra. V́ lư do nhân đạo, tôi trân trọng thỉnh cầu nước Pháp, vui ḷng chấp thuận cho tôi được tị nạn chính trị, sống tạm dung trên mảnh đất tự do này, và tôi chỉ trở về quê cũ khi nào quê hương tôi không c̣n chế độ độc tài Cộng Sản.’”
Nhưng ông Tuyền đă phản bội tư cách tị nạn của ông đến bảy lần từ năm 1995 đến năm 2000. (Theo tài liệu của OFPRA - Office Francais de Protection des Réfugiés et Apatride - Văn Pḥng Bảo Vệ Người Tị Nạn và Vô Tổ Quốc).
Ngày 27 Tháng Sáu, 2000, ông Tuyền và 544 Việt kiều Pháp bị OFPRA gởi thơ thông báo rút lại thẻ tị nạn, với lư do trở về quê cũ khi c̣n chế độ độc tài Cộng Sản.
“Chiếu theo điều 1, khoản 2A của Hiệp Định Geneva ngày 28 Tháng Bảy, 1951, chúng tôi thu hồi thẻ tị nạn, đồng thời cũng tŕnh lên Cao Ủy Tị Nạn LHQ, kể từ nay, OFPRA không c̣n chịu trách nhiệm với ông, về t́nh trạng cư trú, xin việc làm, hưởng trợ cấp xă hội theo diện người tị nạn chính trị.”
Được biết, từ năm 1988 đến năm 2000, tổng số người Việt ở Pháp bị truất bỏ quyền tị nạn và quyền lợi, với con số là 22,417.
Bài viết ghi như sau: “Chính phủ Việt Cộng qua các đại sứ từ Vơ Văn Sung, Mai Văn Bộ, Trịnh Ngọc Thái đến Nguyễn Chiến Thắng đă coi người Việt Nam là thành phần cực kỳ phản động, cần phải triệt hạ, hoặc áp dụng chính sách gậy ông đập lưng ông. Đó là, dễ dăi trong việc cấp chiếu khán cho họ, để họ bị OFPRA cắt quyền tị nạn và trợ cấp xă hội. Sau khi cấp chiếu khán, ṭa đại sứ thông báo danh sách cho Bộ Nội Vụ Pháp biết tên họ của những người vi phạm luật tị nạn. Một khi mất thẻ tị nạn th́ mất luôn thẻ thường trú (Carte de Séjour) nên không xin được việc làm. Trường hợp đó, muốn sống ở Pháp trên ba năm, th́ phải có sổ thông hành của chính phủ CSVN, để trở thành công dân Việt Cộng cho đến măn kiếp. Cái thâm độc của Việt Cộng là như thế.”
Tiến Sĩ Phan Văn Song có nói đến việc xin tị nạn ở Pháp, như khi được nước Pháp nhận cho vào, việc đầu tiên là làm đơn xin tị nạn, nói về lư do phải bỏ nước ra đi, nếu ở lại sẽ bị tù đày, kỳ thị và trả thù. Quy chế tị nạn chánh trị được chứng minh bằng tư cách vượt biên trốn chạy ra khỏi biên giới nước Việt Nam của ḿnh, bằng đường bộ, đường biển, vượt biển được tàu buôn vớt, hay vượt biên đến một trại tị nạn ở một nước thứ ba.
Cơ quan bảo vệ người tị nạn, sau khi người tị nạn tuyên thệ và kư tên hứa không về Việt Nam nữa, sẽ cấp cho họ thẻ tị nạn, gọi là thẻ OFFRA. Với cái thẻ này, người mang thẻ được chứng minh là người “réfugié,” tức là người tị nạn, và từ nay họ cũng là người “vô tổ quốc” (apatride) luôn, đương nhiên sẽ mất luôn quyền công dân, hết c̣n là người CHXHCN Việt Nam nữa!
Hưởng được quy chế tị nạn là được giấy tạm trú (Carte de séjour temporaire), giấy phép đi làm (Carte du travail), có trợ cấp bảo hiểm xă hội (Sécurité Sociale), có trợ cấp y tế (bác sĩ, bệnh viện), trợ cấp nhà (APL-Allocation Pour le Logement). Ở Pháp c̣n các loại trợ cấp đặc biệt khác như trợ cấp mẹ đơn chiếc không chồng mà phải nuôi con, trợ cấp cho con bú, nuôi con không có sữa hay không muốn cho con bú, th́ có trợ cấp để mua sữa ḅ hay sữa bột.
Du lịch là chuyện nhân quyền, nên muốn đi du lịch đă có sổ thông hành (Titre de Voyage). Đi đâu cũng được nhưng dân tị nạn Việt Nam bị cấm đi du lịch ở các quốc gia gần nơi ḿnh bỏ xứ ra đi.
Dân tị nạn muốn qua mặt việc kiểm soát về Việt Nam th́ đă có ṭa lănh sự lo, họ chỉ cần ghi danh vào Hội Việt Kiều Đoàn kết, Liên Hiệp Việt Kiều, Việt Kiều Yêu Nước, các cơ quan này lo giấy đi du lịch Malaysia, từ đây sẽ về Việt Nam và trở lại. Nhưng những ai đi theo lối này, sẽ bị các cơ quan ngoại giao Cộng Sản thông báo danh sách lại cho cơ quan OFPRA để cắt quyền tị nạn. Trong trường hợp này những ai không vào được quốc tịch Pháp để có dân quyền như một người dân địa phương th́ phải có giấy chứng nhận của ṭa đại sứ hay lănh sự quán Việt Nam, chứng nhận họ là công dân Việt Nam, quốc tịch Việt Nam, có sổ thông hành Việt Nam, sinh viên có ghi danh đại học, hoặc làm việc ở một cơ quan ngoại giao Việt Nam, hay có hợp đồng làm việc với một công ty Pháp hay hăng ngoại quốc tại Pháp, đóng thuế lợi tức cho nước ḿnh cư ngụ để trở thành Việt Kiều đúng nghĩa.
Ngày nay ở Pháp không biết c̣n ai là thuộc diện tị nạn. Phần lớn đă vào quốc tịch Pháp, số c̣n lại theo ṭa đại sứ Việt Cộng để làm Việt kiều cư ngụ, làm ăn trên đất Pháp.
Liệu ngày nay, bốn triệu người Việt ở ngoại quốc, ai c̣n mang trong ḿnh cái “căn cước tị nạn” v́ Việt Cộng áp chế mà phải bỏ nước ra đi. Trong những người này, ai là tị nạn chính trị, ai là tị nạn áo cơm, ai là Việt Kiều, ai là Việt Cộng, ai đă trở thành lưu vong, ai nhận một đất nước khác làm quê hương?
Theo nguồn tin trong nước, những ngày cuối năm 2014, có một triệu “kiều bào” về Việt Nam đón Tết Ất Mùi ... và con số tiền hải ngoại rót về Việt Nam năm 2014 ước tính lên đến $13 tỷ! Nh́n quanh sinh hoạt của cộng đồng người Việt chúng ta ở đây hay ở đó, con số này, dù có bị thổi phồng lên đi nữa cũng là chuyện rơ ràng và đáng buồn!
Không phải chuyện ông Nguyễn Văn Tuyền, tị nạn Cộng Sản ở Pháp năm 1980, từ năm 1995 đến năm 2000 đă trở về Việt Nam bảy lần, tôi biết một người, nguyên là thiếu úy tị nạn đến Mỹ từ năm 1975, tính đến năm 2012 đă trở lại Việt Nam 57 lần. Trong hai năm nay, không c̣n gặp, tôi không biết con số lượt đi-về này đă tăng thêm bao nhiêu lần nữa?
Chúng tôi đồng ư với kết luận của Tiến Sĩ Phan Văn Song ở Pháp, “Chỉ tội nghiệp cho những người c̣n tâm huyết kư tên thỉnh nguyện với chánh phủ Mỹ, chánh phủ Úc xin hăy đặt điều kiện nhân quyền với chánh phủ Việt Nam. Người Việt tị nạn chúng ta có ai đặt điều kiện nhân quyền với Hà Nội không, khi hằng năm gởi về $10 tỷ, khi hằng năm trở về du hư, du lịch? Ḿnh không thể nhờ người ta đấu tranh nhân quyền, cho dân chủ, cho tự do, của dân tộc ḿnh, khi ḿnh không làm ǵ hết!”
Tác giả Lê Như Đức sinh tại Saigon năm 1962, hiện cư trú tại Tulsa, Oklahoma. Nghề nghiệp: kỹ sư cơ khí, làm cho hăng Nordam, Oklahoma. Học vấn: cao học. Gia đ́nh: vợ và ba con - hai gái, một trai. Ông góp bài Viết Về Nước Mỹ từ năm đầu tiên và đă nhận giải bán kết 2001 với bài “Cây Chuối Sứ”. Sau đây là bài viết mới nhất.
* * *
- Đức nè, mày có về Việt Nam th́ lẹ lẹ đi chứ vài năm nữa tụi việt cộng nó hiến nước ḿnh cho mấy thằng chệt là mày hết về luôn.
Liên gọi cho tôi. Bố Liên làm rất lớn trong đảng cộng sản VN. Sau tháng Tư năm 75, gia đ́nh Liên là một trong những gia đ́nh cán bộ gộc được gửi vô Sàig̣n sớm nhất. Bố Liên được cấp một căn biệt thự to đường Duy Tân với đầy đủ đồ đạc do người chủ di tản để lại. Liên chỉ học với tôi duy nhất năm lớp 10 trường Lasan Taberd rồi trường bị giải thể v́ cứ bị học sinh ném lựu đạn cay. Chúng tôi mất liên lạc từ đó. Tuy dân việt cộng thứ gộc nhưng Liên lại sớm giác ngộ hơn ai hết. Có lẽ do ảnh hưởng của ông bố. Tôi nhớ có lần Liên tâm sự với tôi:
- Ba tao tối nào cũng lén nghe nhạc vàng miền Nam ngày xưa. Tao hỏi. Ông thở dài ngao ngán: Nhạc này mới là nhạc. Mới gọi là thưởng thức, chứ nhạc ngoài kia toàn là thứ ǵ đâu. Mày biết có lần ông hỏi tao tại sao họ ngu quá để đánh mất miền Nam. Tao cũng tiếc cho dân miền Nam. Sàig̣n đẹp quá. Bỏ xa Hà Nội.
Tôi trả lời Liên:
- Nhạc của VC ngoài đó không phải là nhạc. Nó là cái ǵ đó mà chẳng ai biết gọi là ǵ v́ nó không có tiếng gọi trong ngôn ngữ Việt Nam. Có người gọi nó là hiếp dâm âm nhạc. C̣n lư do chính yếu mất miền Nam, theo tao nghĩ là do kế hoạch của Ngũ Giác Đài quyết định bỏ miền Nam chứ không phải tụi mày hay ho ǵ đâu. Mày cứ hỏi ba mày coi tại sao quân miền Nam không được Bắc tiến mà cứ phải trải quân cố thủ mọi nơi để cho tụi việt cộng tha hồ tập trung quân đánh. Rồi nữa, mùa nước lũ, miền Bắc có con sông Hồng, đê cao hai chục thước. Nếu máy bay B52 Mỹ thả dọc cái đê th́ cả miền Bắc ở dưới nước ba thước. Quân miền Nam ngồi hút thuốc cũng thắng. Mày có biết tại sao phi công Mỹ không được phép thả bom vào con đê của sông Hồng không?
Liên lắc đầu. Tôi tiếp:
- Tại v́ nếu miền Nam thắng. Trung cộng có cớ đánh Việt Nam th́ cuộc chiến sẽ trở thành người Mỹ giúp dân Việt đánh Tàu phù chứ không phải người Mỹ giúp dân miền Nam bảo vệ tự do, ngăn cộng sản. Các cường quốc lúc nào cũng tránh đụng nhau. Mỹ tránh Tàu. Tàu tránh Nga. Nga tránh Mỹ. Do đó chúng phải t́m trái độn để thử sức nhau. Mày thấy Bắc Hàn và Nam Hàn cũng như vậy. Quân đội Nam Hàn rất hùng mạnh. Muốn dập thằng Bắc Hàn chỉ vài ngày là xong. Nhưng Mỹ không cho. Lúc nào cũng có hơn năm chục ngàn quân Mỹ đóng tại biên giới Nam Bắc. Tiếng là pḥng ngừa hai bên đụng độ nhưng thật ra ai cũng biết là sợ mấy ông Nam Hàn nổi điên vác quân qua Bàn Môn Điếm đập. Lúc đó Trung cộng có cớ sẽ tràn quân qua giúp anh em Xă Hội Chủ Nghĩa. Cuộc chiến sẽ biến dạng thành Mỹ giúp Hàn quốc đánh Trung quốc. Cái này cả Ngũ Giác Đài lẫn Mạc Tư Khoa đều không muốn.
Sau này nhờ Internet và Facebook, Liên t́m được tôi và rủ về Việt Nam. Tôi hỏi Liên t́nh h́nh trong nước. Liên nói:
-Ba tao nói chúng nó kư bán nước trong đại hội Thành Đô tháng 9 năm 1990 lâu rồi. Năm 2020 chúng sẽ giả bộ trưng cầu dân ư nên theo chệt hay Mỹ. Dân bầu xong chúng cho thùng phiếu vào thùng rác rồi đưa thùng khác trưng ra cho mọi người thấy hơn 99% dân đồng ư theo chệt. Chúng sẽ ra lệnh cho quốc hội soạn thảo văn thư gửi cho Trung quốc xin được làm một tỉnh. Thằng chệt sẽ giả bộ từ chối lần đầu ra đây ta không thèm. Rồi chúng lại gửi văn thư khác năn nỉ thêm một lần nữa. Thằng chệt sợ từ chối hoài làm mất ḷng người anh em môi hở nanh lạnh nên đành đứt ruột miễn cưỡng gật đầu. Sau này lịch sử sẽ không bắt tội đảng cộng sản của chúng bán nước v́ chúng nói cái này là toàn dân nhất trí đồng ư b́nh bầu và quốc hội chỉ làm theo ư dân thôi.
Tôi thở dài, không biết nói ǵ v́ nếu Việt cộng chơi cái chiêu dân bầu quốc hội viết đơn xin th́ nước mất là cái chắc. Bốn mươi năm qua chúng đầy đọa hành hạ người dân Việt Nam không biết bao nhiêu mà kể giờ c̣n muốn bán nước luôn. Vừa tham, vừa hèn vậy mà cứ vỗ ngực tự khen ta đây anh hùng, đánh thắng đế quốc Mỹ.
Trưa ngày 30 tháng 4 khi tiếng súng chấm dứt, anh em tôi đứng trên lầu nhà chú ruột tôi trên đường Chi Lăng buồn bă nh́n những người lính Việt Nam Cộng Ḥa cởi bỏ áo lính, mặc áo thun trắng cúi đầu lặng lẽ đi dọc hai bên đường. Tôi c̣n thấy nhiều người hàng xóm âm thầm leo lên mái nhà ḿnh giấu đồ có liên hệ tới chế độ cũ.
Đài phát thanh Sàig̣n ́ à vang lên giọng ca nhạt nhẽo của Trịnh công Sơn với bài “Nối Ṿng Tay Lớn” thật mỉa mai.
Chiều hôm đó, đoàn quân mường mán, ngơ ngơ ngáo ngáo đi ngay chính giữa con đường Chi Lăng để vào bùng binh Sàig̣n. Nh́n chúng nhe răng cười toe toét, bố tôi thở dài than với anh em chúng tôi:
-Cậu tránh chúng tất cả ba lần. Cuối cùng cũng không thoát khỏi cái giống khốn nạn này. Lần đầu bỏ làng trốn vào Hưng Yên được năm năm. Rồi bỏ Hưng Yên trốn vào Nam được hai mươi mươi năm. Tính bỏ Việt Nam đi Mỹ nhưng lại không thành.
Chỉ ngày hôm sau thôi, tôi thấy được những đổi ngược hoàn toàn không những trong luân lư cổ truyền của dân tộc mà cả trong ngôn ngữ hằng ngày nữa.
Cũng trên con đường Chi Lăng, tuần sau tôi được chứng kiến hai cô gái bị chúng bắt tṛng cái bảng to ghi ba chữ “tôi làm điếm” trước ngực rồi cho đám con nít kéo dây buộc cổ lôi đi. Cuối đám đông, một tên cầm cái bảng ghi chiến tích chúng tóm được: “Mỹ Ngụy để lại hơn một trăm ngàn điếm”.
Ông anh cả tôi nói nhỏ với tôi: “Phải t́m đường vượt viên chứ ở với cái lũ vô học này th́ thà chết c̣n hơn”. Vô học cộng thêm vô thần thành thứ vô liêm sỉ và vô lương tâm.
Để xoá bỏ những thành tích của chế độ Việt Nam Cộng Ḥa, các cán ngố bầy tṛ đốt sách văn hoá đồi trụy. Bao nhiêu sách vở văn chương lẫn khoa học đều được tịch thu, chất thành đống giữa đường rồi cho các em thiếu nhi quàng khăn đỏ châm lửa đốt. Tôi c̣n nhớ trước khi đốt, tên cán bộ ốm tong, đen thui như khúc củi, nhe hàm răng vẩu cầm cuốn tạp chí có h́nh hai người hôn nhau đưa cao lên hét: “Đốt hết thứ văn hóa đồi trụy này. Xem nè. Mỹ Ngụy nó đang…bú mồm”.
Dân Sàig̣n phải nhức đầu khi bệnh viện Từ Dũ chuyên khoa về sinh sản bị đổi tên thành “Xưởng đẻ”. Đồng hồ tự động, được các đồng chí phán thành đồng hồ không người lái, hai cửa sổ. Nhà vệ sinh nam, nữ bắt viết lại thành “ỉa nam, ỉa nữ”. Bộ đội mở miệng ra là “hồ hởi, phấn khởi” những “cụm từ kách mệnh” nghe thật “bức xúc” v́ nó “hiển thị” một “sự cố” mà không thể “triển khai” mọi “phẩm chất” hầu “kích cầu” hay “tiếp thu” được. Dân miền Nam cứ phải nghe những danh, động, tĩnh và trạng từ quái lạ mà không có cả trong văn chương b́nh dân lẫn ngôn ngữ dân gian. Để rồi cuối cùng, hiểu hay không hiểu, th́ Sàig̣n cũng phải mang tên con cáo (hồ) đuôi to (vĩ đại), xác bị ướp lạnh.
Những câu ḥ t́nh tự, những bài thơ yêu đương, những văn phẩm trữ t́nh nay trở thành văn chương hiện thực Xă Hội Chủ Nghĩa: “Vừa thấy Đỉnh bước vào sân nhà ḿnh, cái Đẹp quẳng cái gánh hai thùng phân to xuống, đáp ngay: Em muốn anh quản lư đời em. Thế anh có chịu tiếp thu em không?”. Chuyện t́nh mà đọc cứ nghĩ như chuyện buôn bán phân bón. Bốn mươi năm nay dù uống thuốc xổ liên tục, tôi cũng vẫn không tiêu được cái văn phong “cách mạng lăng mạn” này được.
Nói theo đúng ngôn từ của các cán ngố là “giải phóng” làm dân Sài thành “phỏng cả giá..”.
Để dậy các cán “giải phóng” học cách ăn nói của người văn minh thành thị, dân miền Nam làm thơ, chế nhạc và viết vè cho các cán nghe chơi. “Nam Kỳ Khởi Nghĩa tiêu Công Lư. Đồng Khởi vùng lên mất Tự Do”. Hai câu thơ trên đă nhanh theo những người vượt biên đi khắp nơi trên thế giới v́ nó vừa thốt lên một thực trạng của hai con đường nổi tiếng Công Lư và Tự Do bị đổi tên, vừa cay đắng nói lên t́nh trạng nhân quyền trong nước của người dân bị chà đạp. Người trong ngoài nước không ai không biết đến hay một lần nghe qua câu thơ để rồi măi măi không quên cùng với bài vè “Cây đinh” để nói đến t́nh trạng thiếu lương thực và kiểm soát chặt chẽ cái bao tử của người dân:
“Ở với Hồ Chí Minh. Cây đinh phải đăng kư. Trái bí cũng sắp hàng. Khoai lang cần tem phiếu. Thuốc điếu phải mua bông. Lấy chồng phải cai đẻ. Bán lẻ chạy công an. Lang thang đi cải tạo. Hết gạo ăn bo bo. Học tṛ không có tập. Độc Lập với Tự Do. Nằm co mà Hạnh Phúc”.
Không những dân miền Nam mà chính ngay những người lính bị Việt cộng buộc “sinh Bắc, tử Nam” phải đau đớn than những tàn nhẫn của Việt cộng gây ra. Anh lính Nguyễn Văn Được, 19 tuổi, của Đoàn 215 Đặc công thủy bộ, đă lén viết lên một mẩu giấy bao thuốc Nam Định: “Dép râu dẫm nát đời son trẻ. Nón tai bèo che khuất nẻo tương lai”.
Muốn thâu tóm tất cả các sĩ quan của chế độ cũ vào các trại cải tạo, nhà nước Việt cộng dùng cái chiêu lưu manh lừa đảo rẻ tiền. Đầu tiên họ ra thông cáo hạ sĩ quan và lính chỉ học ba ngày và học ngay địa phương ḿnh đang ở. Sau ba ngày họ thả những binh lính cũ về để làm mồi nhử các sĩ quan ra tŕnh diện. Sau đó họ ra thông cáo cho những sĩ quan đi học tập mười ngày. Mọi người tới nơi tập trung tại các trường học. Tối hôm đó xe tải tới chở tất cả vào rừng sâu để thanh lọc. Một số lớn bị đày ra Bắc, sống trong rừng hơn hai mươi năm.
Ngoài các sĩ quan Việt Nam Cộng Ḥa, có một số không nhỏ cũng vào các trại cải tạo để học tập tốt, hầu hiểu biết hết những nghị quyết của “kách mệnh”. Ông chủ tiệm phở Hiền Vương ở cuối đường Duy Tân là một thí dụ điển h́nh. Ngày xưa ông ỷ có chút ít công giúp đỡ cho một số đồng chí đặc công nằm vùng ven đô. Khi đóng cửa tiệm v́ giá gà tăng lên vùn vụt, ông làm một cái bảng thật to dán ngay trước cửa tiệm nói rơ lư do đóng cửa. Ông được công an thành xuống mời đi giữa đêm khuya.
Sau hơn hai năm học tập tốt, ông được thả về. Ông thấu hiểu được câu châm ngôn “thứ nhất ngồi ĺ, thứ nh́ đồng ư” nên kể từ đó ông không nói năng ǵ dù chỉ là một lời không đáng chi. Gà để dành bồi dưỡng cho cán bộ cao cấp mà ông c̣n muốn nấu cho nhân dân xơi, kiếm lời kiểu tư sản mại bản th́ thật là không hiểu công ơn của đảng một chút xíu nào cả. Lại c̣n bầy đặt viết giấy tuyên truyền chọc quê chính sách nhà nước dán trước cửa.
Bỏ tù các sĩ quan xong, bước kế là vẹm t́m cách tống người dân ra khỏi thành phố để chiếm nhà bằng chương tŕnh kinh tế mới, thủy lợi và thanh niên xung phong. Thanh niên xung phong đi thủy lợi, đi xây dựng những khu kinh tế mới để người dân tự nguyện hiến nhà trong thành phố cho các cán rồi thanh thản chui vào rừng sâu an nhàn sung sướng hoà ḿnh sống với lư thuyết cộng sản.
Nghe đảng ca ngợi các công tŕnh thủy lợi dắt nước vào nông trường cải tạo đất phèn và thanh niên xung phong cất nhà lá cấp cao trong khu kinh tế mới mà toàn dân phát thèm, đều nhường nhau và đẩy nhau đi trước. Được vài tháng sau, gia đ́nh nào cũng tự động xung phong về lại thành phố.
Bà Thu trong xóm tôi sống bằng nghề bán đậu hũ nấu đường mỗi tối. Gia sản bà chỉ có cái gánh chè bán đậu hũ và cái cḥi nhỏ dựng bên hông nhà của một người di tản tháng tư. Căn nhà người di tản được cấp cho đồng chí Ba Kiếm, trưởng công an phường. Bà Thu sinh sống, ăn ngủ, tắm rửa và nấu đậu hũ trong một diện tích không quá sáu mét vuông bên hông nhà đồng chí cấp cao trông không đúng tinh thần vô sản chút nào cả. Do đó bà bị kết tội tiểu tư sản, làm ăn cá thể nên phải đi “kinh tế mới” để hông nhà đồng chí cán bộ không có tụi tư bản phản động ḍm ngó.
Những đổi thay ngu muội, những oan khiên tù đày, những lừa bịp tham lam chiếm của cướp đất đă đẩy người dân Việt t́m đường vượt biên cho dù biết được chỉ có một phần ba sống sót, theo ước tính của Cao Ủy Liên Hiệp Quốc.
“Cái cột đèn nếu có chân cũng phải bỏ nước ra đi”. Một thuyền nhân đă trả lời phóng viên đài BBC một câu nói lịch sử khi lên án chế độ cộng sản tại Việt Nam sau năm 1975.
Theo thống kê của Red Cross th́ khoảng 750,000 thuyền nhân và hơn 50,000 người đi đường bộ thành công. Như vậy hơn 1.6 triệu người đă bỏ xác trong biển Đông và trong rừng Cam Bốt khi đi t́m tự do. Không một dân tộc nào liều ḿnh chết cho tự do như dân Việt Nam.
Trong cuộc cách mạng tư sản Pháp năm 1789 chỉ có 40,000 người chết mà người ta đă phải than: “Tự do, tự do. Người ta đă nhân danh mày mà phạm bao nhiêu tội ác”. Vẫn hai chữ “Tự do”, bốn mẫu tự, cướp mất 1,600,000 sinh mạng của người dân Việt. Vậy mà giờ đây có nhiều người vẫn chưa thấy được họa cộng sản, c̣n muốn bắt tay hy vọng chúng thay đổi.
Tôi vượt biên bẩy lần. Lần thứ năm tôi bị thị đội Vũng Tầu bắt nhốt rồi đưa vào trong rừng B́nh Ba, đất Long Khánh cải tạo bốn tháng. May mà mẹ tôi t́m được mối chạy năm cây vàng cho bà đại tá thanh tra công an toàn miền Nam nhận làm cháu bảo lănh về cải tạo tại gia để “thị đội” thả tôi về Sàig̣n.
Trong tù vượt biên tôi biết được nhiều chuyện cười ra nước mắt. Chuyện đi tù của bác Vị làm tôi cứ mỗi lần nghĩ tới bác là không nhịn được cười. Bác Vị bỏ xứ Quảng nghèo đói để vào Vũng Tầu kiếm sống sau khi vợ bác mất. Xui cho bác là ngay cái ngày bác đáp xe đ̣ vào th́ công an miền Trung đánh điện vào Vũng Tầu báo cáo sẽ có một nhân vật chỉ huy phục quốc vào Vũng Tầu để xây đựng hạ tầng cơ sở. Nhân vật này có ba đặc điểm rất dễ nhận diện cho dù trong bến xe đ̣ đông người: đi một ḿnh, da đen và thấp người. Bác Vị bị Ba Giao, trưởng pḥng công an, nhận diện khi bước xuống xe đ̣.
Bác Vị bị thị đội tó ngay. Sau hai năm biệt giam và bị tẩm quất tới thổ cả máu tươi không tra ra được ǵ, bác được cho ra ở với đám tù vượt biên chúng tôi. Bác Vị kể: Tao hỏi Ba Giao có thấy thằng nông dân nào da trắng không? Ăn không đủ làm sao không bé người? Vợ tao mới chết th́ có con nào nó khùng mới lấy cái thằng nghèo xác nghèo xơ không nhà cửa như tao? Mà nó có muốn lấy, tao cũng không dám v́ tao nuôi thân tao chưa xong th́ sao dám lấy ai? Vậy mà nó cũng không tin. Nó c̣n hỏi sao đi có một ḿnh? Tao tức quá hoá liều nên trả lời: vợ chết th́ đi một ḿnh chứ đi cặp với vợ mày hả? Nó lại đánh tao tiếp.
Tôi hỏi bác Vị sao chúng tại chịu tin bác, không tra tấn bác nữa. Bác trả lời: Th́ bị đánh tao đau quá, tao ức nên cứ khai tầm bậy tầm bạ chơi. Tao cứ cho chúng một số tên công an ngoài miền tao ở. Nó gọi ra trung báo cáo. Công an ngoài đó nói đó là cán bộ bí thư quận hay phường trưởng. Bị vài vố, chúng không tin những ǵ tao khai nữa, nhưng ít đánh hơn. Một hôm, phúc đáo tâm linh, tao nghĩ ra nên nói với Ba Giao là nó phải ăn mừng nếu tao thật là nhân viên chỉ huy phục quốc. Nó hỏi tại sao? Tao nói nhân viên chỉ huy mà chỉ học tới lớp năm, không biết đọc bản đồ, không biết ăn nói thuyết phục th́ chỉ huy ai. Phục quốc sẽ chẳng làm ǵ được cả nếu có người chỉ huy như tao nên phải ăn mừng là đúng rồi. Nó nghe lọt tai nên đổi tao từ tù phục quốc thành tù vượt biên để khỏi báo cáo bắt lầm người. Thật ra đánh tao hoài cũng chán, chả có được ǵ. Tao đâu c̣n thịt nữa đâu mà đánh.
Việt cộng muốn có nhiều vàng hơn nên tổ chức bán chính thức cho những người muốn ra đi mà không sợ bị bắt tội vượt biên. Tiếng là cho những người Việt gốc Hoa hồi hương nhưng thật ra ai có tiền đóng là thành Hoa kiều ngay. Tôi được đổi tên thành Lư Phu Tŕnh, xuống Rạch Giá rồi vào Tắc Cậu vượt biển qua Mă Lai.
Sau chín tháng sống trong trại tỵ nạn Mă Lai Paulo Bidong hay Buồn Lo Bi Đát, anh chị em tôi tới định cư tại thành phố Houston, bang Texas năm 1980. Được tổng thống Reagan kư cho học bổng với tiền mượn học nhẹ phân lời, phần lớn các sinh viên thời đó vào các đại học Mỹ học ngành kỹ sư cho lẹ. Tôi chọn ngành học tôi thích, kỹ sư cơ khí, v́ gia đ́nh tôi chuyên nghề dệt. Từ nhỏ tôi đă thấy máy móc và dính dầu nhớt đầy người.
Sau này tôi mới thấy may mắn hơn v́ ngành cơ khí dễ xin được làm contract hơn các ngành khác. Làm contract được trả lương gấp đôi, làm overtime th́ được tính 1.5 lương. Làm direct ngày hôm nay không c̣n lợi như xưa v́ hầu hết các công ty hủy bỏ lương hưu (pension). Đă vậy nhiều hăng c̣n bắt làm free nữa. Tôi vừa đi làm contract, vừa mở hăng riêng để không bị các công ty môi giới ăn chận.
Gần ba mươi năm sống và làm trên đất Mỹ, tôi thấy người Việt ḿnh tài giỏi và chăm chỉ vô cùng. Năm xưa tôi đang làm cho chương tŕnh trạm không gian quốc tế (International Space station) th́ được hăng Boeing gửi qua California để mang toàn bộ chương tŕnh phi thuyền con thoi (Shuttle) về Houston sau khi Boeing mua lại phần hành không gian của hăng Rockwell. Tôi được quyền vào coi tất cả những tài liệu và thấy tên người Việt rất nhiều. Ngoài những họ lớn như Lê, Lư, Nguyễn, Trần, Phạm, Trương.. tôi c̣n thấy cả những họ lạ như họ Thạch, họ Phí. Có thể nói các kỹ sư Mỹ gốc Việt đă có đóng góp không ít cho phi thuyền con thoi. Riêng trạm không gian quốc tế th́ nhiều hết biết. Tôi thấy cả kỹ sư Đức gốc Việt, Pháp gốc Việt nữa. Nh́n về cố quốc nghĩ mà đau ḷng, chế cái xe gắn máy cũng không được.
Trong khi chuyển tiếp tài liệu và hồ sơ về Houston, có một kỹ sư Mỹ gốc Tàu tên Greg Chung làm cho Rockwell hơn hai mươi năm chuyển qua làm cho nhóm tôi. Greg Chung ăn cắp hết tài liệu về Shuttle và Space Station gửi về Tàu cộng. Ngoài ra không biết làm sao mà Greg ṃ vô được cả chương tŕnh phi đạn Delta 4 của Boeing ăn cắp tài liệu nữa. Tôi bị phiền hà rất nhiều v́ chỉ có account của tôi mới có thể vào cả ba chương tŕnh: shuttle, space station và Delta 4. Tôi lại là dân Asian.
Greg Chung bị bắt và xử 15 năm tù (muốn biết thêm về Greg xin vào Google đánh tên Greg Chung). Trước mặt quan ṭa, Greg la lên “Tôi có làm ǵ sai đâu. Tôi yêu nước này mà”. Nhưng Greg sợ quá nói lộn. Greg chỉ yêu Trung quốc thôi.
Sau này mỗi khi làm với kỹ sư gốc Tàu, tôi thường để ư thấy họ hay bị dính vào cái bánh vẽ “Một nước Trung Hoa Lớn” của đảng cộng sản Trung quốc như Greg. Tôi giả bộ chửi tư bản Mỹ là họ dính kế tôi chửi theo ngay. Lúc nào họ cũng muốn làm nước Mỹ tan nát hầu đưa Trung quốc lên số một.
Có một lần tôi hỏi Jerry Hou, một anh Tàu du học xong xin được ở lại Mỹ làm như Greg Chung:
- Tại sao anh không xin về Tàu làm để xây dựng đất nước? Anh cứ ở Mỹ rồi chửi tư bản Mỹ ác độc là làm sao? Anh xin vào quốc tịch Mỹ để làm ǵ? Anh đưa tay tuyên thệ trung thành với đất nước này xong quay qua chửi nó. Anh đă gian dối với chính lương tâm cùa anh.
Ai mà chả muốn nước ḿnh mạnh, dân ḿnh giàu. Nhưng t́m cách hại và ăn cắp tài nguyên của nước khác th́ quá hèn mạt và vô lương tâm. Chửi tư bản nhưng cứ bám lấy tư bản để moi tiền là đặc tính cố hữu của người cộng sản. Tham lam, độc ác và ngu dốt là bản chất ruột của công an và chính quyền vô sản. Tuyên truyền dối trá, áp dụng chính sách ngu dân và thắt chặt cái bao tử người dân là chính sách để trị của Mác Xít Lê Nin Nít.
Tôi không biết lịch sử sau này sẽ phê phán cựu tổng thống Nguyễn văn Thiệu ra sao. Tuy nhiên chỉ câu nói bất hủ của ông: “Đừng nghe những ǵ cộng sản nói mà hăy nh́n kỹ những ǵ cộng sản làm” đủ để cho ông xứng đáng đứng vào hàng ngũ lănh đạo chống họa cộng sản.
Tôi rời hăng Boeing một phần cũng v́ vụ Greg Chung. Cũng may chương tŕnh phi đạn Delta 4 không thành công mấy làm mấy cái phi đạn của Trung cộng bắn lên cũng x́u x́u ển ển theo bác Mao lao xuống ḷng đại dương. “Thiên bất dung gian” mà nị.
* * *
Thấy tôi ngần ngừ măi không trả lời, Liên chán nản:
- Chắc mày cũng thấy ba tao nói đúng. Nước ḿnh sẽ mất vào tay mấy thằng chệt rồi.
Tôi bừng tỉnh, trả lời Liên:
- Cũng chưa chắc đâu. Trung cộng trông giàu mạnh chứ thật ra như nằm trên thùng thuốc nổ. Sự phân chia giàu nghèo trong xă hội ngày càng cách xa nên bất măn ngày càng tăng. Luật lệ th́ tù mù, đảng nói sao cũng đúng. Cướp đất của nông dân rồi đến cướp nhà công nhân. Nền kinh tế dựa trên độc tài, dối trá và tham nhũng th́ chẳng bao lâu cũng loạn. Chỉ cần một nhóm lửa nhỏ khơi lên, Trung quốc sẽ trong biển lửa. Tàu cộng nát, th́ việt cộng tan. Hội nghị Thành Đô vô thùng rác. Thế cờ sẽ khác. Tao sẽ về nước thăm mày.
- Nếu được như vậy th́ may cho nước ḿnh. Khuya rồi mày đi ngủ đi. Tao đi làm đây.
Sáng hôm sau, tôi mở Facebook ra, Liên viết gửi tôi bài thơ Việt kiều với lời nhắn:
- Tao lén đọc được bài thơ này trên internet nên gửi tặng thằng bạn vượt biên của tao.
Ngày đi, đảng gọi “Việt gian”,
Ngày về th́ đảng chuyển sang “Việt kiều”.
Chưa đi: phản động trăm chiều,
Đi rồi: thành khúc ruột yêu ngàn trùng.
Sau một thời gian cần cù và chắt chiu, một người đàn ông nọ đă trở thành người giàu có nhất trong ngôi làng nhỏ bé của ḿnh.
Từ lúc mua đươc một con lừa, anh ta mới có ư nghĩ làm một chuyến đi xa cho biết đó biết đây. Anh đến một ngôi làng khác lớn hơn ngôi làng của anh. Một ngôi nhà thật đẹp và sang trọng đập vào đôi mắt của anh. Sau khi ḍ hỏi, anh biết được đó là ngôi nhà của người giàu có nhất trong làng.
Anh bèn trở về ngôi làng nhỏ bé của ḿnh và quyết trí làm ăn, dành dụm để có thể may ra xây được một ngôi nhà đẹp hơn ngôi nhà mà anh vừa trông thấy ở ngôi làng bên cạnh. Không mấy chốc, tiền bạc dư dả, không những anh đă xây được một ngôi nhà sang trọng đẹp đẽ hơn mà c̣n mua được cả đàn ngựa và xe nữa.
Lần này, anh vượt qua các ngôi làng nhỏ để đến một đô thị lớn. Tại đây, đâu đâu anh cũng thấy những ngôi nhà đẹp và ngôi nhà nào cũng đẹp hơn ngôi nhà của anh. Anh nghĩ bụng: cho dẫu có lao nhọc cả quăng đời c̣n lại, anh cũng không tài nào có thể xây được một ngôi nhà đẹp như thế.
Anh bèn tiu nghỉu đánh xe quay lại ngôi làng cũ của ḿnh. Nhưng rủi thay, xe gặp tai nạn, anh đành phải bỏ chiếc xe để leo lên lưng ngựa cố gắng chạy về ngôi làng cũ của ḿnh. Nhưng dọc đường, v́ mệt mỏi và đói lả, ngựa cũng lăn ra chết. Người đàn ông chỉ c̣n biết lủi thủi đi bộ về nhà.
Đêm đến, giữa sa mạc, anh nh́n thấy một ánh lửa bập bùng từ xa. Anh nấn ná t́m đến và khám phá ra túp lều của một vị ẩn sĩ. Vào trong túp lều, người đàn ông mới nhận ra rằng có lẽ trong đời anh, chưa bao giờ anh thấy có cảnh nghèo nàn cùng cực hơn.
Anh ái ngại nh́n nhà tu hành rồi thắc mắc: "Thưa ông, làm sao ông có thể sống được trong cảnh cùng cực như thế này?".
Nhà ẩn sĩ mỉm cười đáp: "Tôi bằng ḷng với cuộc sống... Thế c̣n ông, xem chừng như ông không được thỏa măn về cuộc sống của ông cho lắm". Người đàn ông ngạc nhiên hỏi: "Sao ông biết tôi không được thỏa măn?". Nhà ẩn sĩ nh́n thẳng vào đôi mắt của người đối diện rồi thong thả nói: "Tôi nh́n thấy điều đó trong đôi mắt của ông. Đôi mắt của ông cứ chạy theo giàu sang, nhưng sự giàu sang không bao giờ đến với ông... Ông hăy nh́n cảnh hoàng hôn. Ông có thấy những ánh sáng yếu ớt đang chiéu rọi trên cánh đồng không? Chúng tưởng ḿnh đang soi sáng cả vũ trụ. Nhưng không mấy chốc, các ngôi sao mọc lên, và những tia sáng hoàng hôn biến mất. Những ánh sao tưởng chúng đang soi sáng cả bầu trời, nhưng khi mặt trăng vừa ló rạng, th́ những ánh sao ấy cũng bắt đàu tắt ngụm. Vầng trăng sáng kia tưởng ḿnh soi sáng cả trái đất, nhưng không mấy chốc, mặt trời mọc lên và mọi thứ ánh sáng của đêm đen đều biến mát. Nếu những thứ ánh sáng trên đây đều biết suy nghĩ về những điều ấy, th́ có lẽ chúng sẽ t́m thấy nụ cười đă đánh mất".
Nghe câu chuyện ví von của nhà hiền triết, người đàn ông mở miệng mỉm cười, nhưng nỗi buồn vẫn c̣n thoáng trên gương mặt ông.
Vị ẩn sĩ tiếp tục câu chuyện: "Ông cso biết rằng sánh với tôi, ông là vua không?". Người đàn ông tự nhiên so sánh căn nhà của ḿnh với túp lều của vị ẩn sĩ. Nhưng đó không phải là điều mà vị ẩn sĩ muốn nói đến... Ông cầm chiếc đèn đưa lên cao và mời người đàn ông đến gần bên ḿnh.
Dưới ánh đèn, người đàn ông mới nhận ra rằng vị ẩn sĩ là người không c̣n ngay cả đôi chân để có thể di chuyển một cách b́nh thường.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
