Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 12/2 thông báo, ông đã có "cuộc điện đàm dài và hiệu quả cao" với Tổng thống Nga Vladimir Putin, đánh dấu sự khởi đầu của một hành trình đàm phán nhằm chấm dứt cuộc xung đột Nga-Ukraine.
Theo tờ New York Times (Mỹ) và hãng tin RBC (Nga), đây là cuộc trò chuyện đầu tiên được xác nhận giữa hai nhà lãnh đạo kể từ khi ông Trump trở lại Nhà Trắng. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, cuộc điện đàm này đã kéo dài gần 90 phút.
"Chúng tôi đã thảo luận về Ukraine, Trung Đông, Năng lượng, Trí tuệ nhân tạo (AI), sức mạnh của đồng đô la và nhiều chủ đề khác" – Ông Trump thông báo qua mạng xã hội chỉ vài giờ sau khi trò chuyện với ông Putin.
Nhà lãnh đạo Mỹ cho biết thêm rằng hai phía "đã nhất trí bắt đầu đàm phán ngay lập tức" để chấm dứt cuộc xung đột ở Ukraine.
Ông Trump và ông Putin đã có cuộc điện đàm kéo dài 90 phút trong ngày 12/2. Ảnh: NYT
Một cuộc gặp riêng sẽ diễn ra
Theo ông Peskov, trong cuộc điện đàm, ông Trump và ông Putin đã nhất trí tổ chức một cuộc gặp riêng. Đồng thời, Tổng thống Nga đã mời ông Trump tới thăm Moscow.
"Hai nhà lãnh đạo nhất trí rằng, đã đến lúc hai nước cùng nhau hợp tác. Tổng thống Putin đã mời Tổng thống Mỹ đến thăm Moscow và bày tỏ sẵn sàng tiếp đón các quan chức Mỹ tại Nga để thảo luận về những lĩnh vực hai phía cùng quan tâm, trong đó có việc giải quyết vấn đề Ukraine" – Ông Peskov nói.
Về vấn đề Ukraine, ông Putin đã trao đổi với ông Trump về "sự cần thiết phải loại bỏ các nguyên nhân gốc rễ của xung đột".
Theo tờ New York Times, điều này cho thấy nhà lãnh đạo Nga sẽ không chấp nhận một lệnh ngừng bắn đơn giản ở Ukraine và sẽ tìm kiếm các nhượng bộ lớn hơn từ Ukraine, cũng như phương Tây trước khi đi tới ngừng chiến.
Đối với ông Putin, cuộc điện đàm này là một cột mốc quan trọng, đánh dấu sự thất bại trong nỗ lực của phương Tây nhằm cô lập Nga về mặt ngoại giao sau khi xung đột Nga-Ukraine bùng nổ.
Kể từ khi ông Trump tái đắc cử Tổng thống Mỹ vào tháng 11/2024, ông Putin đã dành nhiều lời khen ngợi ông Trump, nhấn mạnh kỳ vọng của Điện Kremlin rằng, nhà lãnh đạo mới của Mỹ có thể định hình lại mối quan hệ giữa Moscow-Washington, và ngừng hỗ trợ Ukraine.
Ông Trump hé mở khả năng hai nhà lãnh đạo sẽ gặp nhau ở Saudi Arabia. Ảnh: Axios
Hé lộ địa điểm tiềm năng đàm phán Nga-Mỹ
Theo tờ Politico (Mỹ), trả lời các phóng viên tại Phòng Bầu Dục sau cuộc điện đàm với ông Putin, ông Trump đã hé mở khả năng cuộc gặp giữa ông với nhà lãnh đạo Nga trong thời gian tới có thể sẽ diễn ra ở Saudi Arabia.
"Chúng tôi dự kiến sẽ gặp mặt. Trên thực tế, chúng tôi thì kỳ vọng rằng ông ấy sẽ đến đây (Mỹ), và tôi sẽ đến đó (Nga), nhưng có lẽ chúng tôi cũng sẽ gặp nhau ở Saudi Arabia trong lần đầu tiên. Chúng tôi sẽ gặp nhau ở Saudi Arabia để xem liệu chúng tôi có thể đạt được điều gì đó hay không" - ông Trump nói.
Nhà lãnh đạo Mỹ lưu ý, ngày diễn ra cuộc gặp song phương vẫn chưa được ấn định, nhưng nó sẽ diễn ra "trong tương lai không quá xa". Bên cạnh đó, tham dự cuộc gặp này có thể sẽ có thêm Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman.
"Chúng tôi đều quen biết Thái tử, và tôi nghĩ đây sẽ là nơi rất phù hợp để gặp mặt" – Ông Trump nói.
"Chúng tôi đã nói về thế mạnh của mỗi quốc gia (Nga-Mỹ) và lợi ích to lớn mà một ngày nào đó chúng tôi sẽ có được khi hợp tác cùng nhau" - ông Trump viết trong bài đăng trên mạng xã hội về cuộc điện đàm với ông Putin. "Tuy nhiên trước tiên, chúng tôi nhất trí rằng cả hai phía đều muốn ngăn chặn hàng triệu ca tử xong xảy ra trong cuộc chiến Nga-Ukraine".
Ở đây, tờ NYT lưu ý rằng, ông Trump dường như đã có một chút nhầm lẫn, bởi theo ước tính từ các nguồn chính thức, hiện đang có hàng trăm nghìn người thiệt mạng trong cuộc xung đột này, chứ không phải hàng triệu người.
Ngoài ra, có thêm 2 điểm bất thường trong bài đăng của Tổng thống Mỹ.
"Chúng tôi đã nhất trí bắt đầu đàm phán ngay lập tức, và tôi sẽ thông báo cho Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky về cuộc trò chuyện này.
Tôi đã yêu cầu Ngoại trưởng Marco Rubio, Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) John Ratcliffe, Cố vấn An ninh Quốc gia Michael Waltz và Đặc phái viên Mỹ về Trung Đông Steve Witkoff dẫn đầu phái đoàn Mỹ" – Ông Trump viết.
Thứ nhất, ông Trump đã bổ nhiệm ông Keith Kellogg là đặc phái viên về Nga-Ukraine nhưng lần này, nhà lãnh đạo Mỹ không nhắc gì đến ông Kellogg trong danh sách phái đoàn tham gia đàm phán.
Thứ hai, mặc dù văn phòng ông Zelensky sau đó thông báo, Tổng thống Ukraine đã có cuộc trò chuyện với ông Trump trong vòng 1 giờ đồng hồ. Tuy nhiên, trong bài đăng trên mạng xã hội, ông Trump không nói rõ về việc ông Zelensky sẽ đóng vai trò như thế nào trong tiến trình đàm phán mà Nga-Mỹ đang khởi xướng.
Tờ báo Mỹ lưu ý, ông Trump từ lâu đã tỏ ra hoài nghi về Ukraine và "chưa bao giờ thân thiện" với ông Zelensky.
Theo tờ Euro News, cuộc điện đàm giữa ông Trump và ông Putin "đã gửi đi một tín hiệu gây sốc rằng, Washington và Moscow có thể sẽ hợp tác để đạt được thỏa thuận chấm dứt xung đột trong khi bỏ qua chính phủ Ukraine".
"Làm như vậy sẽ phá vỡ quan điểm của chính quyền cựu Tổng thống Biden, vốn kiên quyết rằng Kiev có quyền tham gia đầy đủ vào mọi quyết định được đưa ra" – Euro News nhận định.
Tuy nhiên, trong cuộc trả lời phỏng vấn các phóng viên tại Phòng Bầu Dục sau đó, nhà lãnh đạo Mỹ đồng thời đưa ra tín hiệu "gây nhiễu".
Đầu tiên, ông đồng tình với quan điểm của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth khi tuyên bố "tư cách thành viên NATO là không thực tế với Ukraine".
"Tôi nghĩ có lẽ điều đó đúng. Đã từ lâu trước khi Tổng thống Putin lên nắm quyền, người Nga đã nói rằng họ không đời nào cho phép điều đó. Họ nói Ukraine không thể gia nhập NATO, và tôi đồng tình với điều đó" – Ông Trump nói.
Tuy nhiên, khi trả lời câu hỏi của phóng viên BBC, ông đồng thời nói rằng, "một phần lãnh thổ sẽ quay trở lại với Ukraine".
Nga tiết lộ điều giữ kín bí mật sát giờ điện đàm Nga-Mỹ
Bên lề cuộc điện đàm giữa ông Putin và ông Trump, hãng tin RBC (Nga) dẫn lời Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tiết lộ, đặc phái viên của Tổng thống Mỹ Steve Witkoff đã bay tới Moscow để đưa về nước một công dân Mỹ từng bị Nga kết án nhưng nay được trả tự do.
Tuy nhiên, phía Nga quyết định giữ bí mật về chi tiết chuyến thăm này vì "hai phía có cách tiếp cận khác nhau về các thỏa thuận".
"Để có hiệu quả ngoại giao, chính phủ Nga muốn tuân thủ các thỏa thuận bảo mật. Nhưng các đồng nghiệp Mỹ của chúng tôi đã quyết định công bố kết quả. Chúng tôi có cách tiếp cận khác đối với các thỏa thuận đã đạt được" – Ông Lavrov nói.
Theo Fox News, ông Witkoff đã bay tới Moscow chỉ 1 ngày trước khi diễn ra cuộc điện đàm giữa ông Trump và ông Putin. Đặc phái viên Mỹ đã có cuộc gặp với ông Putin trong vòng 3 giờ, và sau đó đưa về nước công dân Mỹ mang tên Mark Vogel – người đã bị tòa án Moscow kết án 14 năm tù vì tội buôn lậu ma túy 3 năm trước đó.
Một chỉ số đột biến sau cuộc điện đàm Trump – Putin
Theo RBC, không lâu sau cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo Nga-Mỹ, chỉ số IMOEX2 (chỉ số chứng khoán chính của thị trường chứng khoán Moscow) đã ghi nhận mức tăng 5,26% trong phiên giao dịch buổi tối. Vào lúc 21h37 ngày 12/2 theo giờ Moscow, chỉ số này đã nhảy vọt lên 3184,78 điểm.
Đáng nói, gần đây thị trường chứng khoán Moscow chỉ thể hiện mức tăng trưởng mạnh hơn trong một ngày giao dịch duy nhất vào ngày 20/12/2024, khi Ngân hàng Trung ương Nga bất ngờ giữ nguyên lãi suất ở mức 21%. IMOEX2 thời điểm đó đã tăng 8,8% khi kết thúc phiên giao dịch.
Vietbf@Sưu tập
