Đau tức ngực kéo dài, người phụ nữ 31 tuổi đi khám và bất ngờ phát hiện khối ph́nh động mạch phổi khổng lồ - một căn bệnh nguy hiểm hiếm gặp gây suy tim và thiếu oxy máu nghiêm trọng.
Ê-kíp bác sĩ phẫu thuật cho người bệnh
Theo đó, bệnh nhân là chị K.P. (31 tuổi, quê tỉnh An Giang) đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài G̣n (TPHCM) trong t́nh trạng đau ngực, mệt lả, khó thở. Trước đó, nữ bệnh nhân đă đi nhiều nơi chữa trị nhưng đều nhận được những cái lắc đầu đầy nuối tiếc.
Tại bệnh viện, chị P. được các bác sĩ cho chụp X-quang và MSCT lồng ngực (chụp cắt lớp vi tính đa dăy vùng ngực) để chẩn đoán, phát hiện một khối ph́nh động mạch phổi khổng lồ kích thước khoảng 7cm tại thùy trên phổi phải, khiến tĩnh mạch phổi trên phải giăn tới 2,6cm cùng nhiều bất thường mạch máu khác.
PGS.TS.BS Vũ Hữu Vĩnh, Trưởng khoa Ngoại Lồng ngực - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài G̣n, cho biết, tổn thương này thực chất đă âm thầm tồn tại nhiều năm. Bốn năm trước, người bệnh từng phát hiện bất thường liên quan đến thoái hóa thành mạch, đă được tư vấn phẫu thuật nhưng người bệnh tŕ hoăn can thiệp.
"Suốt thời gian ấy đến nay, khối ph́nh tiếp tục giăn to, khiến băo ḥa oxy máu chỉ c̣n khoảng 85%, gây suy giảm thể lực, khó thở mạn tính và suy tim tiến triển. Thành mạch bị thoái hóa và giăn lâu ngày tạo nên túi ph́nh nguy hiểm, đặc biệt khi khối ph́nh nằm ngay thùy trên phổi phải và nối trực tiếp với các nhánh mạch lớn", bác sĩ Vĩnh cho hay.
Nhiều bệnh viện từ chối phẫu thuật cho chị P. bởi v́ đại phẫu cắt phổi đối với t́nh trạng sức khỏe của chị hiện tại tiềm ẩn nhiều rủi ro biến chứng như nhiễm trùng khoang màng phổi, suy tim…
Khối ph́nh động mạch phổi “tử thần” sau khi được cắt bỏ
Theo bác sĩ, giải pháp an toàn duy nhất là cắt bỏ thùy phổi mang khối ph́nh nhưng vẫn phải giữ lại thùy giữa và thùy dưới để duy tŕ chức năng hô hấp và giảm nguy cơ suy tim sau mổ. Kỹ thuật này được gọi là Arterial Sleeve Lobectomy (cắt thùy phổi kèm tái tạo mạch máu dạng "sleeve"), một trong những phẫu thuật khó bậc nhất của chuyên ngành lồng ngực.
Với túi ph́nh nằm sát ngay động mạch phổi, chỉ một sơ suất nhỏ có thể khiến động mạch vỡ, người bệnh có thể tử vong ngay trên bàn mổ. Ngay cả khi đảm bảo an toàn cho động mạch phổi, người bệnh vẫn có nguy cơ đối mặt với những biến chứng nặng nề như tắc mạch phổi, xuất huyết nặng hoặc suy hô hấp sau mổ nếu có bất kỳ sai sót nhỏ nào trong ca phẫu thuật. Đây thực sự là thử thách lớn cho phẫu thuật viên v́ kỹ thuật đ̣i hỏi độ chính xác tuyệt đối trong thao tác khâu nối tái tạo mạch máu, kiểm soát chảy máu nghiêm ngặt và duy tŕ ḍng chảy tuần hoàn liên tục.
Ca phẫu thuật sau đó đă được ê-kíp bác sĩ thực hiện. Sau hơn 3 giờ căng thẳng, thùy trên phổi phải cùng khối ph́nh động mạch khổng lồ đă được loại bỏ và thực hiện giải phẫu bệnh. Kết quả cho thấy khối ph́nh động mạch là do mạch máu xơ hóa và viêm phế quản mạn tính.
5 ngày sau phẫu thuật, cơn đau tức ngực của chị P. đă giảm hẳn. Chị có thể ăn uống và sinh hoạt gần như b́nh thường, chức năng hô hấp ổn định và không c̣n cảm giác khó thở.
Theo bác sĩ Vũ Hữu Vĩnh, ph́nh động mạch phổi là bệnh lư cực kỳ hiếm gặp, diễn tiến âm thầm nhưng nguy cơ tử vong rất cao nếu vỡ. "Trường hợp của chị P. là lời nhắc nhở rằng trong điều trị, người bệnh nên tin tưởng và tuân theo phác đồ của bác sĩ, không nên để t́nh trạng bệnh kéo dài v́ chúng ta không lường trước được những tiến triển của bệnh và có thể đối mặt với nguy cơ mất đi sự sống", bác sĩ Vĩnh nhấn mạnh.