Hoàn cảnh gia đ́nh túng bấn, mẹ nằm liệt giường, bố bỏ nhà đi biệt tích, nên em đă giấu mọi người đi bán mái tóc dài chấm thắt lưng của ḿnh lấy tiền mua thuốc chữa bệnh cho mẹ. Tấm gương hiếu thảo của cô bé học lớp 8 đă khiến không ít người rơi nước mắt.
Mẹ con chị Vân và em Lâm trước căn cḥi che mưa nắng của gia đ́nh
Chuyện buồn của một người mẹ
Chúng tôi t́m đến để t́m gặp em Lê Thị Lâm (HS lớp 8, Trường THCS Thanh Thịnh, xă Đồng Văn, huyện Thanh Chương, Nghệ An) trong một căn cḥi lợp bằng lá dừa nằm giữa đồng vắng. Mặc dù được nhiều người dân chỉ dẫn tận t́nh, nhưng chúng tôi vẫn không khỏi bàng hoàng khi chứng kiến tận mắt hoàn cảnh của bốn mẹ con.
Trong căn cḥi rách nát, chị Trịnh Thị Vân, mẹ của Lâm khó khăn lắm mới tiếp chuyện được với chúng tôi, bởi ngoài căn bệnh tâm thần, chị c̣n bị viêm đại tràng, viêm cột sống và thoái hóa đốt sống lưng hành hạ hơn 7 năm nay. Không nén nổi những giọt nước mắt, chị kể lại cuộc đời như một mảng tối buồn của ḿnh.
Sinh ra trong gia đ́nh có 5 anh chị em ở xă Đồng Văn (huyện Thanh Chương, Nghệ An), từ nhỏ, chị đă chứng kiến những bất hạnh của gia đ́nh khi người mẹ của ḿnh mắc chứng bệnh thần kinh lúc mới ngoài 30 tuổi.
Đến lúc chị tṛn 16 tuổi th́ nỗi đau thực sự mới ập đến, khi người cha, trụ cột gia đ́nh, mất trong một vụ tai nạn lao động. Chị Vân đành bỏ ngang giấc mơ làm cô nuôi dạy trẻ, vào Lâm Đồng làm thuê cho người bà con. Tại đây, chị đă gặp người đồng hương là anh Lê Văn Hồng, quê xă Thanh An. Anh Hồng đă có một người vợ và 2 đứa con, song cuộc sống vợ chồng không hạnh phúc nên hai người đă ly thân từ nhiều năm nay.
Chốn đất khách quê người, thiếu thốn t́nh cảm, chị Vân đă đem ḷng yêu anh Hồng và hai người về ở với nhau mà không có bất cứ sự ràng buộc pháp lư nào. Sau 10 năm gắn bó với nhau, hai anh chị đă có 3 mặt con.
Hơn mười năm, hai người tích cóp được chút tiền, nhưng lại một lần nữa, bất hạnh giáng xuống đời chị khi anh Hồng đi làm bị ngă găy chân, phải nhập viện điều trị hơn một tháng trời. Số tiền 10 triệu đồng tích cóp được bỗng chốc hết veo. Cơm áo gạo tiền bám riết khiến cuộc sống gia đ́nh thêm nặng nề. Tủi cực hơn nữa, trong một lần căi nhau, anh Hồng đă bỏ nhà đi.
Từ bấy đến nay, đă gần 7 năm trôi qua, anh bặt vô âm tín, chị có chồng như không, các con chị có cha mà như những đứa trẻ mồ côi. Không thể tiếp tục sống ở Lâm Đồng, chị Vân đưa các con về quê, hy vọng được sống cùng mẹ anh Hồng. Nhưng v́ từng không đồng t́nh về mối t́nh của con trai và chị Vân từ trước, bà rộng tay đón những đứa cháu nội nhưng không chấp nhận chị Vân.
Chị Vân phải về quê nương nhờ các em của ḿnh tại xă Thanh Thịnh. Vợ chồng người em gái thương t́nh cho chị mượn đất, anh em giúp đỡ dựng cho chị chiếc lều tranh để chị lại tiếp nối những ngày làm thuê. Ba chị em Lâm mặc dù được bà nội thương yêu, nhưng lực bất ṭng tâm, bà không thể nuôi nổi các cháu. Chị Vân phải đón các con về cùng tá túc trong lều tranh, cơm cháo nuôi nhau. Ngày lại ngày, chị Vân vất vả làm lụng mà không đủ ăn. Bản thân chị sức khỏe yếu nên thường đau ốm.
Từ ngày chồng bỏ nhà đi, chị Vân buồn tủi, ức chế tâm lư nên đă đổ bệnh. Trước đó, chị cũng đă vài lần phải nhập viện song lần này, chị suy sụp hẳn, bệnh tật tấn công liên miên khiến chị ngă khụy. Đă nhiều lần, chị đă phải nhập viện điều trị căn bệnh tâm thần, viêm đại tràng, viêm cột sống và thoái hóa đốt sống lưng.
“Suốt nhiều năm, mẹ nó ở bệnh viện nhiều hơn ở nhà, hết bệnh viện huyện rồi đến tỉnh, cứ thế nó đưa mẹ đi chữa bệnh, ruộng vườn, nhà cửa, tất cả đều đă bán sạch. Nhưng không thấm vào đâu…” - bà Năm, người hàng xóm cho biết.
Góc học tập của em Lâm
Tấm ḷng của đứa con hiếu thảo
Nhiều năm nay, trong căn cḥi của mấy mẹ con em Lâm ở xóm 2 nhiều người đă không khỏi chạnh ḷng trước cảnh vợ không chồng, con không cha, bốn mẹ con rau cháo nuôi nhau trong căn nhà chẳng khác ǵ “cái cḥi” giữa đồng vắng. Khi chúng tôi đến nhà mới hay em Lê Thị Lâm vừa tham dự kỳ thi học sinh giỏi của huyện Thanh Chương (Nghệ An). Địa điểm thi cách xa trường gần 15 cây số, nhưng em vẫn phải gồng ḿnh trên chiếc xe đạp cà tàng, tự ḿnh vượt vũ môn trong gian khó để đạt được giấc mơ của ḿnh.
Hai chị em Lâm và Lê Mạnh Hùng (SN 2001), học sinh lớp 5A Trường tiểu học Thanh Thịnh từ khi biết cắp sách đến trường đến nay năm nào cũng đạt danh hiệu học sinh giỏi. C̣n chị gái đầu là Lê Thị Giang (SN 1997, đang là học sinh lớp 10 Trường THPT Thanh Chương I), trong thời gian chị nằm viện điều trị bệnh tâm thần, Giang đă phải bỏ học để chăm mẹ, chăm em. Thế nhưng, Giang cho biết, nếu có điều kiện sẽ đi học lại, dù có muộn cũng c̣n hơn không.
Khi chúng tôi hỏi chuyện con gái bán tóc lấy tiền mua thuốc cho ḿnh, chị Vân trào nước mắt: “Tôi đâu có biết nó đi bán tóc đâu. Nếu biết tôi đă không cho nó làm thế. Nó thương tôi lắm, lúc ấy cần tiền mua thuốc mà nhà không có nổi một ngh́n bạc. Nó giấu tôi đi bán tóc cho người ta, đến lúc thấy tóc nó cụt ngủn, tôi hỏi th́ nó chỉ bảo tóc bị cháy nên cắt đi cho ngắn thôi!”.
Mái tóc Lâm bây giờ đă đỡ thưa thớt vót nhọn hơn hồi em mới cắt để bán. Ngồi bên mẹ, em nức nở kể về hoàn cảnh gia đ́nh; về bà nội và người bố đáng thương, đáng giận; về người mẹ ốm đau tội nghiệp khiến chúng tôi lặng đi v́ xúc động.
Xúc động hơn khi Lâm kể việc bán cả mái tóc đẹp của ḿnh với giá chỉ 150.000 đồng để lấy tiền mua thuốc chữa bệnh cho mẹ… Khi đó, mẹ em phải nhập viện tại Bệnh viện Tâm thần Nghệ An để điều trị. Sau 35 ngày nằm tại đây, dù bệnh t́nh chưa thuyên giảm, song không c̣n tiền để tiếp tục ở lại nên chị Vân đă t́m cách trốn về. V́ bỏ dở phác đồ điều trị nên trở về nhà, chị Vân vẫn không ngừng la hét, đập phá đồ đạc và đi lang thang.
Thời điểm này, chị gái học xa nhà, em trai nhỏ dại nên ḿnh Lâm sớm tối chăm sóc mẹ, tận mắt chứng kiến những cảnh đó, ḷng em đau đớn vô cùng. Để điều trị cho mẹ th́ cần có thời gian và tiền bạc. Thời gian th́ có, nhưng tiền bạc lên đến hàng trăm triệu đồng th́ mấy chị em không biết chạy đâu ra. Nhà cửa th́ chẳng ai mua. Mấy sào ruộng và đất canh tác trồng sắn th́ bạc màu đă bán để chữa bệnh cho mẹ từ lâu.
Cuộc sống hàng ngày cùng với tiền thuốc men mấy chị em phải chạy vạy vay mượn bà con hàng xóm và đi làm thuê cũng chưa đủ. Nhà chỉ có mấy mẹ con, nếu mẹ cũng quỵ, sẽ chẳng c̣n ai làm chỗ dựa cho mấy chị em nữa.
Một lần, có người quen đến thăm, nghe họ nói chuyện với nhau, bệnh của mẹ em, chỉ cần cắt mấy liều thuốc nữa uống là sẽ đỡ ngay. Biết là vậy nhưng gia cảnh lúc bấy giờ, đến gạo c̣n không có để ăn huống hồ nghĩ đến chuyện cắt thuốc.
Cho đến một sáng nọ, khi Lâm nghe văng vẳng tiếng rao của mấy người đi thu mua tóc dài, không cần nghĩ ngợi nhiều, nh́n mẹ đang nằm trên giường bệnh, Lâm đă chạy ù ra đầu ngơ kêu người đi mua tóc. Khi nghe người này định giá mái tóc của ḿnh được trả 150.000 đồng, Lâm mừng rỡ gật đầu đồng ư ngay, bởi với em, đó là số tiền lớn, đủ để mua thuốc chữa bệnh cho mẹ. Dù đă thỏa thuận là cắt ngang vai, song khi về nhà soi lại gương, thấy mái tóc dài của ḿnh đă bị cắt ngắn cụt ngủn, một cảm giác tủi phận ùa đến, Lâm chạy ra góc sân khóc thầm.
Chị Vân, khi đă hiểu ra cơ sự, vừa thương lại vừa giận. Cầm số tiền từ việc bán tóc của con gái, người mẹ khốn khổ nghẹn đắng ḷng ḿnh, chỉ biết ôm con mà khóc trong tủi phận, đắng cay số kiếp. Lâm bảo dù đó là một quyết định rất khó khăn v́ em rất yêu quư mái tóc của ḿnh. Nhưng giờ chưa làm được việc ǵ kiếm tiền giúp mẹ, ngoài việc gắng học thật giỏi, em chỉ c̣n biết làm vậy. Không nỡ nh́n mẹ một ḿnh chống chọi với bạo bệnh nên em muốn làm một việc ǵ đấy, dù rất nhỏ để cứu mẹ qua cơn khốn khó.
Trao đổi với chúng tôi, cô giáo Nguyễn Thị Tuyết Mai, Hiệu trưởng Trường THCS Thanh Thịnh xúc động kể: “Ngày Lâm trở lại trường, mái tóc dài đen mượt của em biến mất. Khi nghe em cho biết sự t́nh, cô tṛ ôm lấy nhau trong nước mắt. Tin về cô bé học sinh bán tóc lấy tiền mua thuốc chữa bệnh cho mẹ làm xúc động bao người. Trường THCS Thanh Thịnh đă nêu gương em cho toàn trường học tập!”.
Cô giáo Mai cũng cho biết thêm, Lâm là học sinh nghèo nhất trong số những học sinh nghèo của trường, nhưng lại học giỏi toàn diện và ngoan ngoăn, nổi trội nhất là môn tiếng Anh, giải 3 vở sạch chữ đẹp, nên em được cô thầy bạn bè thương mến. Để động viên và nuôi dưỡng học sinh nghèo, học giỏi chăm ngoan, chính quyền địa phương và nhà trường đă dành nhiều sự giúp đỡ cho Lâm, như miễn các khoản đóng góp theo quy định của Hội đồng Nhân dân xă, quyên góp ủng hộ để em có điều kiện dự thi giải toán và tiếng Anh qua mạng. Kết quả các cuộc vận động "Ngày v́ bạn tôi", nhà trường đă ưu ái nhiều hơn cho Lâm...
Theo cô giáo Mai th́ mặc dù đă rất cố gắng, nhưng những sự giúp đỡ ấy của giáo viên, học sinh ở một vùng quê nghèo như xă miền núi Thanh Thịnh, huyện Thanh Chương cũng chỉ là nhỏ nhoi. Ưu ái dành cho Lâm trong cuộc vận động "Ngày v́ bạn tôi" mới đây cũng chỉ là 100.000 đồng (những bạn nghèo khác là 50.000 đồng).
Món quà lớn nhất lâu nay mà em nhận được là 1.000.000 đồng phát động dành cho em tại Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ toàn huyện mà em là đại biểu tham dự, cùng một chiếc chăn bông trị giá 500.000 đồng của doanh nhân Đ́nh Lâm, Trưởng đại diện thang máy Thiên Nam tại Nghệ An gửi tặng em trong dịp Tết Nguyên đán vừa qua.
Thương Lâm, cô Hiệu trưởng Mai ngỏ lời mời em tới ăn, ở học hành tại nhà cô, hằng ngày cô tṛ cùng đến trường, nhưng thương mẹ, chị và em, Lâm đă không chấp nhận sung sướng một ḿnh.
“Một học sinh nghèo học giỏi và có tấm ḷng như Lê Thị Lâm thật đáng quư!” - Cô Mai xúc động nói.
Rơi nước mắt chuyện cô bé lớp 8 bán tóc mua thuốc cho mẹ
Games
