TORONTO, Canada
Đảng Tự Do của Thủ tướng Mark Carney đă giành chiến thắng trong cuộc bầu cử liên bang Canada, chặn đứng một ngă rẽ đáng sợ với mối đe dọa bị sáp nhập vào Mỹ cùng với cuộc chiến tranh thương mại của Tổng thống Mỹ Donald Trump nhắm vào Canada, theo thông tấn xă
AP loan tin hôm nay thứ Ba, 29 tháng Tư.
Đối thủ của Thủ tướng Carney, là nhân vật đứng đầu Đảng Bảo Thủ theo chủ nghĩa dân túy Pierre Poilievre, đă bị cử tri bỏ phiếu loại ra khỏi ghế của ḿnh trong Quốc Hội, theo tính toán của Hiệp Hội Phát Thanh Truyền H́nh Canada.
Việc bị mất ghế đại diện cử tri Quận Ottawa trong cuộc tuyển cử vào hôm thứ Hai đă đánh dấu đà sụt giảm nhanh chóng trong vận may của ứng cử viên Poilievre, nhân vật mà cách đây vài tháng có vẻ như là sẽ trở thành vị Thủ tướng tiếp theo của Canada và giúp cho Đảng Bảo Thủ quay trở lại nắm quyền sau một thập niên đứng bên lề. Nhưng sau đó, cũng nhờ Tổng thống Mỹ Donald Trump bỗng dưng cho phát động cuộc chiến tranh thương mại với Canada và đ̣i nước này phải trở thành tiểu bang thứ 51 của Hoa Kỳ khiến cho cử tri Canada đâm ra phẫn nộ, dẫn đến chuyện đảo lộn kết quả cuộc bầu cử này.
Thủ tướng Canada, người đứng đầu Đảng Tự Do ông Mark Carney phát biểu trước những người ủng hộ sau khi đắc cử Thủ tướng ngày 29/4/2025 ở Ottawa, Canada. (Ảnh: Andrej Ivanov/Getty Images)
Ông Poilievre, một chính trị gia chuyên nghiệp, đă vận động tranh cử với sự liều lĩnh giống như ông Trump bên Mỹ, rơ ràng là đă lấy một chương từ trong chính sách của vị tổng thống Mỹ này, là
"Nước Mỹ Trên Hết", khi ông ta cho áp dụng khẩu hiệu
"Canada Trên Hết" để làm cương lĩnh chính trị của đảng ḿnh.
Thế là những điểm tương đồng của ông Poilievre với ông Trump, rốt cuộc, có thể đă khiến cho ông và đảng của ông phải trả cái giá đắt. Nhờ vậy mà Đảng Tự Do theo dự đoán sẽ giành được nhiều ghế hơn trong số 343 ghế của Quốc Hội so với Đảng Bảo Thủ. Tuy vậy, hiện vẫn chưa rơ liệu họ có giành được đa số hoàn toàn, tức là phải giành được ít nhất là 172 ghế, hoặc là sẽ phải liên hiệp với một đảng nhỏ hơn để cho thông qua các đạo luật và tiếp tục nắm giữ quyền hành.
Trong bài diễn văn tuyên bố chiến thắng, Thủ tướng Carney nhấn mạnh đến tầm quan trọng của sự đoàn kết dân tộc khi đang phải đối phó với các mối đe dọa từ Washington. Ông cũng cho biết mối bang giao đôi bên cùng có lợi, mà Canada và Hoa Kỳ đă cùng nhau áp dụng từ Thế Chiến thứ II cho đến ngày nay, coi như đă bị kết thúc từ đây.
"Chúng ta đă vượt qua cú sốc do sự phản bội của Mỹ gây ra, nhưng chúng ta không bao giờ nên quên những bài học thấm thía đó", ông Carney nói.
"Như tôi đă báo động trong nhiều tháng trước đây, nước Mỹ thèm khát đất đai, tài nguyên, nước, và xứ sở của chúng ta", vị đương kim Thủ tướng Canada c̣n nói thêm.
"Đây không phải là những mối đe dọa suông. Tổng thống Trump đang cố gắng đập tan chúng ta để cho nước Mỹ có thể làm chủ đất nước chúng ta. Điều đó sẽ không bao giờ xảy ra đâu. Nhưng chúng ta cũng phải nhận ra, thực tế chẳng mấy hay ho ǵ rằng thế giới của chúng ta đă bị thay đổi từ căn bản. Hi vọng rằng thất bại của Đảng Bảo Thủ dưới quyền ông Poilievre sẽ biến cuộc bầu cử này thành một cuộc trưng cầu dân ư về cựu Thủ tướng Justin Trudeau, nhân vật bị thất bại do sự ủng hộ giảm sút của giới cử tri vào cuối giai đoạn cầm quyền khi giá thực phẩm và nhà ở tại Canada đă tăng quá cao".