Jill Hickey, nhân viên hàng không hăng Delta, hiến thận cho khách quen Bruce Gamble, sau khi biết ông cần ghép thận mới có thể sống tiếp.
Từ cuối những năm 1980, Bruce Gamble thường xuyên bay đi bay lại hàng tuần từ Birmingham, Alabama, để tư vấn cho các đại lư ôtô. Trong suốt những năm tháng đó, ông luôn chào hỏi, quen thân với các nhân viên của hăng hàng không Delta ở sân bay quốc tế Birmingham-Shuttlesworth.
Bà Jill Hickey, nhân viên bán thời gian làm việc cho Delta được 4 năm, đă quen với việc ông Gamble ghé qua quầy dịch vụ khách hàng để lấy nước sau chuyến bay. Cả hai không ngờ những cuộc gặp gỡ đó có ngày cứu sống ông.
Bà Hickey, 57 tuổi, tin rằng cuộc gặp gỡ giữa bà và ông Gamble là số phận sắp đặt. "Tôi biết ông Bruce có vấn đề về sức khỏe, nhưng tôi không biết mức độ nghiêm trọng ra sao và ông ấy thực sự cần ǵ", bà Hickey nói.

Ông Bruce Gamble và bà Jill Hickey ở sân bay Birmingham-Shuttlesworth. Ảnh: CNN
Tháng 11/2022, ông Gamble, nay 74 tuổi, phát hiện cần ghép thận. Ông mắc bệnh tiểu đường tuưp II từ năm 2002 và bác sĩ cho biết chức năng thận của ông đang suy giảm. Ông sẽ phải chờ 3-5 năm để nhận được thận từ người hiến đă qua đời nhưng khi đó, ông đă 75-78 tuổi, không phù hợp phẫu thuật ghép thận. Ông không c̣n lựa chọn nào khác ngoài việc tự ḿnh lên tiếng để t́m kiếm sự giúp đỡ.
"Khi có ai đó hỏi 'Hôm nay ông thế nào, Bruce?', tôi trả lời, 'Tôi vẫn ổn, chỉ là tôi đang cần t́m một người hiến thận'", ông chia sẻ.
Câu trả lời đó sẽ "mở ra những cuộc tṛ chuyện sâu hơn" về hiến tạng như xét nghiệm tương thích và đảm bảo người hiến tặng phải khỏe mạnh. Ông kể với mọi người về việc cần t́m người hiến thận mọi lúc mọi nơi.
Theo Quỹ Thận Quốc gia Mỹ, thời gian chờ được ghép thận phụ thuộc vào nhiều yếu tố trong đó có thời gian bệnh nhân chạy thận hoặc trong danh sách chờ cấy ghép, nhóm máu, nơi bệnh nhân sinh sống và nồng độ kháng thể của họ. Tuy nhiên, việc ghép thận từ người hiến c̣n sống có thể diễn ra nhanh hơn.
Một buổi tối, vài nhân viên của Delta đang tṛ chuyện t́m cách giúp ông Gamble th́ bà Hickey t́nh cờ nghe được. Bà và một đồng nghiệp quyết định đi xét nghiệm.
Khi bà chia sẻ ư định này với gia đ́nh, chồng và các con rất băn khoăn. Bà là mẹ của hai cô con gái, cả hai đều ngoài 20 tuổi, một trong hai cô gái đă bật khóc v́ sợ mẹ gặp rủi ro khi phẫu thuật. Nhưng cuối cùng, gia đ́nh thấu hiểu mong muốn giúp người của bà.
Công việc chính của bà Hickey là giáo viên dạy năng khiếu ở trường tiểu học. Trong suốt thời gian công tác, bà từng gặp học sinh cần được hiến tạng. Trải nghiệm này thôi thúc bà muốn giúp người lâm vào hoàn cảnh tương tự nếu đủ sức khỏe và điều kiện.
"Tôi sững sờ, không nói nên lời", ông Gamble kể lại cảm xúc khi biết ư định của bà Hickey. Ông báo tin cho vợ rằng một người hiến tặng đă xuất hiện sau bao ngày ông không ngừng chia sẻ câu chuyện của ḿnh.
Thận được cấy ghép từ người hiến sống có khả năng hoạt động ngay lập tức và có thể hoạt động lâu hơn so với thận từ người hiến đă qua đời. Theo Quỹ Thận Quốc gia Mỹ, thận từ người hiến sống có thể hoạt động 15-20 năm, c̣n thận từ người hiến đă qua đời được 7-10 năm.
Người chỉ có một quả thận vẫn có thể sống một cuộc đời trọn vẹn nhưng cần duy tŕ sức khỏe tốt nhất có thể.
Trong hơn hai năm, đă có 10 người t́nh nguyện xét nghiệm để hiến thận cho ông Gamble, nhưng tất cả đều không đủ điều kiện và rồi bà Hickey xuất hiện. Bà là người thứ 11 xét nghiệm và kết quả tương thích hoàn toàn với ông Gamble.
"Khi Jill gọi báo tin, tôi không diễn tả nổi cảm xúc. Lúc đó tôi lặng người đi", ông Gamble nói. "Chúa đă ban phước cho tôi bằng cách mang Jill đến vào thời điểm này. Cô ấy đang kéo dài mạng sống cho tôi, tôi cũng nói với cô ấy điều này rất nhiều lần".
Một người bạn của ông Gamble tặng bà Hickey một cuốn sách cầu nguyện và đến ngày phẫu thuật, bà mở đúng trang đề chữ: "Hăy để ta dẫn dắt con đi từng bước qua ngày hôm nay. Nếu con đặt trọn niềm tin vào ta, con có thể bước đi trên con đường hiểm nguy mà không cần sợ hăi".
"Những lời lẽ ấy đă củng cố đức tin của tôi rằng mọi chuyện rồi sẽ ổn, rằng tôi có mặt trên đời v́ một mục đích nào đó", bà Hickey nói. "Vận mệnh của chúng tôi đă giao nhau vào đúng thời điểm, v́ một lư do".
Theo dữ liệu từ Cục Quản lư Tài nguyên và Dịch vụ Y tế Mỹ do Quỹ Thận Quốc gia Mỹ cung cấp, có khoảng 90.000 người đang trong danh sách chờ ghép thận ở Mỹ. Năm 2023, khoảng 27.000 người đă được ghép thận và khoảng 6.300 trong số đó là từ người hiến c̣n sống.
Ông Gamble và bà Hickey đă phẫu thuật vào tháng 12/2024 tại Birmingham. Trong quá tŕnh phẫu thuật, y bác sĩ phát hiện ra mạch máu quanh thận của bà Hickey có vấn đề, có thể khiến sức khỏe sau này của bà bị ảnh hưởng. Kết quả là ca mổ kéo dài hơn dự kiến nhưng vẫn diễn ra suôn sẻ.
Vài tháng sau, vợ chồng bà Hickey và vợ chồng ông Gamble cùng nhau đi California du lịch. Ông Gamble đă sưu tập các tranh hoạt h́nh trong hơn 35 năm. Bà Hickey cho rằng t́nh yêu của ông Gamble dành cho hoạt h́nh đă khơi dậy ư tưởng sáng tạo mà bà có thể áp dụng vào công việc giảng dạy. Hai cặp vợ chồng dự định tiếp tục đi du lịch cùng nhau.
Việc hiến tạng không làm thay đổi tuổi thọ của người hiến. Theo Quỹ Thận Quốc gia Mỹ, một số nghiên cứu cho thấy người hiến thậm chí sống lâu hơn người b́nh thường v́ chỉ những người khỏe mạnh nhất mới được cho phép hiến thận.
Cuộc sống của bà Hickey và ông Gamble đă trở lại như trước. Bà Hickey dạy học toàn thời gian vào ban ngày và làm nhân viên dịch vụ khách hàng cho Delta vào buổi tối. Ông Gamble thỉnh thoảng vẫn đi công tác. Ông giảm bớt khối lượng công việc nhưng tiếp tục đào tạo cho các đại lư ôtô. Tuy nhiên, có một điều quan trọng đă thay đổi măi măi.
"Lúc đầu chúng tôi là người xa lạ, nhưng giờ đây chúng tôi c̣n hơn cả gia đ́nh", bà Hickey chia sẻ.