Hội nghị cấp cao Liên Hợp Quốc kêu gọi Israel công nhận Nhà nước Palestine

[Romano]

Hội nghị cấp cao LHQ hôm 29/7 đã ra tuyên bố chung mang tính bước ngoặt, kêu gọi thành lập Nhà nước Palestine độc lập, sống hòa bình bên cạnh Israel. Đây được xem là động thái mạnh mẽ nhất từ cộng đồng quốc tế nhằm thúc đẩy giải pháp hai nhà nước, vốn bị đình trệ trong trong nhiều nhiều năm qua.
Tuyên bố New York vạch ra một lộ trình cụ thể nhằm kết thúc cuộc xung đột kéo dài gần 8 thập kỷ giữa Israel và Palestine, hướng tới việc thành lập một Nhà nước Palestine phi quân sự, do Chính quyền Palestine quản lý toàn bộ lãnh thổ, với một ủy ban hành chính chuyển tiếp được triển khai ngay sau khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực. Tuyên bố cũng kêu gọi triển khai lực lượng quốc tế tạm thời dưới sự bảo trợ của Liên Hợp Quốc để giám sát ngừng bắn, bảo vệ dân thường và hỗ trợ tiến trình hòa bình.Hội nghị cấp cao Liên hợp quốc về xung đột Israel - Palestine lần này được đánh giá là một dấu mốc quan trọng. Lần đầu tiên, 8 nhóm công tác cấp cao đã được thành lập để đưa ra các đề xuất cụ thể trên nhiều lĩnh vực liên quan đến giải pháp hai nhà nước. Pháp, Ả-Rập Xê-Út, Liên minh châu Âu, Liên đoàn Ả Rập cùng 15 quốc gia khác đã nhất trí hành động tập thể nhằm chấm dứt xung đột ở Gaza.

Một điểm đáng chú ý là việc hội nghị lần đầu tiên ghi nhận sự đồng thuận của các quốc gia Ả Rập trong việc lên án vụ đột kích ngày 7/10/2023 của Hamas tại miền Nam Israel, khiến 1.200 người thiệt mạng. Đồng thời, tuyên bố cũng chỉ trích các cuộc tấn công của Israel đã gây ra thảm họa nhân đạo nghiêm trọng tại Dải Gaza.

Cũng tại Hội nghị, Anh và Pháp đã trở thành những quốc gia phương Tây lớn đầu tiên trong nhóm G7 công khai tuyên bố sẽ công nhận Nhà nước Palestine tại kỳ họp Đại hội đồng Liên hợp quốc vào tháng 9 tới. Bước đi được nhận định có thể làm thay đổi cục diện ngoại giao và chính trị tại Trung Đông. Theo Ngoại trưởng Pháp Jean-Noel Barrot, đây không phải là "phần thưởng" cho Hamas mà là biện pháp giúp cô lập lực lượng này:

"Với những quyết định quan trọng do Pháp và Vương quốc Anh công bố, cùng với nỗ lực chung của toàn thể cộng đồng quốc tế tập trung tại New York, chúng tôi muốn chấm dứt vòng xoáy bạo lực và chiến tranh, đồng thời mở ra triển vọng hòa bình ở Cận Đông và Trung Đông".

Trong khi đó, Ngoại trưởng Anh David Lammy tuyên bố nước Anh sẵn sàng công nhận Nhà nước Palestine nếu Israel không đưa ra cam kết ngừng bắn và lộ trình hoà bình trong 8 tuần:

“Việc chính phủ của Thủ tướng Netanyahu bác bỏ giải pháp hai nhà nước là một sai lầm nghiêm trọng. Đó là lựa chọn khiến người dân Israel phải trả giá, khi cánh cửa duy nhất dẫn đến một nền hoà bình công bằng và lâu dài bị đóng sập. Và chính vì thế, chúng tôi quyết tâm bảo vệ giải pháp hai nhà nước, bởi đó không chỉ là giải pháp khả thi, mà còn là giải pháp đúng đắn. Nước Anh sẵn sàng công nhận Nhà nước Palestine nếu Israel không hành động để chấm dứt tình hình kinh hoàng ở Gaza, chấm dứt chiến dịch quân sự và cam kết một nền hòa bình lâu dài, bền vững dựa trên giải pháp hai nhà nước”.

Cùng với Tuyên bố New York, một tài liệu khác mang tên “Lời kêu gọi New York” do Pháp soạn thảo, với ngôn từ cứng rắn hơn đã được 15 quốc gia phương Tây ủng hộ. Văn kiện kêu gọi tất cả các nước chưa công nhận Nhà nước Palestine hãy cùng tham gia, coi đây là bước đi cần thiết để hiện thực hóa hòa bình bền vững.