Tổng thống Donald Trump đă chỉ trích Tổng thống Volodymyr Zelensky tại Pḥng Bầu dục. Ông đă hai lần cho phép Lầu Năm Góc dừng các chuyến hàng quân sự đă được sắp xếp trước cho Ukraine. Ông hứa rằng khi đợt vũ khí hiện tại hết, sẽ không c̣n nữa. Ông đă cắt giảm hoặc đe dọa cắt giảm các khoản tài trợ của Hoa Kỳ trước đây hỗ trợ cho các phương tiện truyền thông độc lập nói tiếng Nga và phe đối lập.
Chính quyền của ông đang dần dần, âm thầm nới lỏng các lệnh trừng phạt đối với Nga, chấm dứt "các lệnh trừng phạt cơ bản và các hành động kiểm soát xuất khẩu đă duy tŕ và gia tăng áp lực của Hoa Kỳ", theo một báo cáo của phe thiểu số tại Thượng viện. "Mỗi tháng ông ấy tại nhiệm mà không hành động đă củng cố quyền lực của Putin, làm suy yếu quyền lực của chúng ta và làm suy yếu những nỗ lực của chính Ukraine nhằm chấm dứt chiến tranh", Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen và Elizabeth Warren viết trong một tuyên bố chung.
Nhiều thay đổi trong số này hầu như không được chú ư tại Hoa Kỳ. Nhưng chúng lại được biết đến rộng răi ở Nga. Những cuộc tấn công của chính quyền nhắm vào Zelensky, người châu Âu và Đài Tiếng nói Hoa Kỳ đă được ca ngợi trên truyền h́nh Nga. Tất nhiên, Vladimir Putin biết rơ về việc các lệnh trừng phạt được dỡ bỏ chậm chạp. Kết quả là, tổng thống Nga rơ ràng đă có một toan tính: Trump, nói theo ngôn ngữ mà ông từng dùng để chỉ trích Zelensky, không c̣n quân bài nào.
Trump có nói rằng ông muốn chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, và đôi khi ông cũng nói rằng ông tức giận v́ Putin không làm vậy. Nhưng nếu Hoa Kỳ không sẵn ḷng sử dụng bất kỳ công cụ kinh tế, quân sự hay chính trị nào để giúp Ukraine, nếu Trump không gây áp lực ngoại giao lên Putin hoặc bất kỳ lệnh trừng phạt mới nào đối với tài nguyên của Nga, th́ mong muốn được coi là người kiến tạo ḥa b́nh của tổng thống Hoa Kỳ có thể bị bỏ qua một cách an toàn. Không có ǵ ngạc nhiên khi tất cả các thời hạn đàm phán của Trump với Nga đều đă trôi qua mà không có hiệu lực, và cũng không có ǵ ngạc nhiên khi lời mời đến Anchorage không mang lại kết quả.
Không c̣n ǵ nhiều để nói về cuộc gặp Trump-Putin hôm qua ở Alaska, ngoài việc quan sát những yếu tố đan xen giữa bi kịch và tṛ hề. Thật xấu hổ cho người Mỹ khi chào đón một tên tội phạm chiến tranh khét tiếng bị truy nă trên lănh thổ của ḿnh. Thật nhục nhă khi chứng kiến một tổng thống Mỹ cư xử như một chú cún con vui vẻ khi gặp phải nhà độc tài của một quốc gia nghèo hơn, kém quan trọng hơn nhiều, đối xử với hắn như một kẻ bề trên.
Thật đau đớn khi tưởng tượng ra cảnh đặc phái viên ngoại giao của Trump, Steve Witkoff, một kẻ nghiệp dư, kém hiểu biết, đă hiểu lầm cuộc gặp gần đây nhất của ông với Putin tại Moscow như thế nào nếu ông ta nghĩ rằng hội nghị thượng đỉnh Alaska sẽ thành công.
Thật đáng ngại khi Trump giờ đây lại nói rằng ông không muốn thúc đẩy lệnh ngừng bắn mà thay vào đó là các cuộc đàm phán ḥa b́nh, bởi v́ công thức sau sẽ cho Putin thời gian để tiếp tục giết hại người Ukraine. Thật kỳ lạ khi các báo cáo của Nga về cuộc họp lại tập trung vào hợp tác kinh doanh. "Quan hệ đối tác kinh doanh và đầu tư Nga-Mỹ có tiềm năng rất lớn", Putin phát biểu hôm nay.
Tôi đánh giá cao việc nhiều người Ukraine, châu Âu, và tất nhiên là cả người Mỹ, cảm thấy nhẹ nhơm v́ Trump đă không tuyên bố điều ǵ tồi tệ hơn. Ông ấy đă không kêu gọi Ukraine đầu hàng, hay Ukraine nhượng lại lănh thổ. Trừ khi có những giao thức bí mật, có lẽ là một số thỏa thuận kinh doanh, mà chúng ta chưa biết đến, Anchorage có lẽ sẽ không được nhớ đến như một trong những hiện trường tội ác của lịch sử, một Hội nghị Munich mới, hay một Hiệp ước Molotov-Ribbentrop. Nhưng đó là một tiêu chuẩn rất thấp để đạt được.
Cách tốt hơn để hiểu Anchorage không phải là sự khởi đầu của một điều ǵ đó mới mẻ, mà là đỉnh điểm của một quá tŕnh dài hơn. Khi Hoa Kỳ phá bỏ các công cụ chính sách đối ngoại của ḿnh, khi chính quyền này sa thải những người biết cách sử dụng chúng, khả năng hành động nhanh nhạy của chúng ta sẽ giảm sút.
Từ Bộ Tài chính đến Cơ quan Truyền thông Toàn cầu Hoa Kỳ, từ Bộ Ngoại giao đến Văn pḥng Giám đốc T́nh báo Quốc gia, hết cơ quan này đến cơ quan khác đang bị phá hoại, cố ư hoặc vô t́nh, bởi những người được bổ nhiệm chính trị không đủ tŕnh độ, hèn nhát hoặc thù địch với chính sứ mệnh của họ.
Hoa Kỳ không có quân bài nào v́ chúng ta đă để mất chúng. Nếu chúng ta muốn chơi lại với họ, chúng ta sẽ phải giành lại họ: Trang bị vũ khí cho Ukraine, mở rộng lệnh trừng phạt, ngăn chặn các đàn máy bay không người lái gây chết người, phá vỡ nền kinh tế Nga và giành chiến thắng trong cuộc chiến. Khi đó sẽ có ḥa b́nh.
|