Nhớ lại 37 năm trước, ngày 30 tháng Tư năm 1975, tôi ḥa trong ḍng người Hà Nội trôi bồng bềnh trên các đường phố với một niềm vui sướng tưởng như bất tận: Sài G̣n giải phóng rồi ! Cả Hà Nội đổ ra đường. Một hăng thông tấn nước ngoài đưa tin: Hôm nay Hà Nội là thành phố vui nhất thế giới!
Hai người lính trẻ từ hai chiến tuyến
Niềm vui nào rồi cũng qua đi… cho đến bây giờ. Nhân kỷ niệm ngày 30 tháng Tư, chương tŕnh thời sự VTV lại vang lên giai điệu hào hùng của bài ca “giải pḥng Miền Nam” quen thuộc tự thuở nào. Nhưng ḷng tôi th́ đă lạnh lùng. Tôi đang là công dân của Sài G̣n. Và tôi thấu hiểu câu nói của ông Vơ Văn Kiệt – người con ưu tú của miền Nam: “Nhiều sự kiện khi nhắc lại, có hàng triệu người vui mà cũng có hàng triệu người buồn”. Ông Vơ Văn Kiệt được dân Sài G̣n – nhất là giới trí thức, văn nghệ sĩ – yêu mến, kính trọng nhiều hơn bởi câu nói đầy “chất Người” đó. C̣n tôi, tôi muốn gọi ông là “người Cộng Sản có trái tim”.
Thế hệ những người như tôi sinh ra cùng Cách mạng tháng Tám, cùng nhà nước Dân chủ Cộng ḥa. Cả một thời lịch sử oanh liệt và bi thương đi qua mái tóc bạc cùng cả một đời mong mỏi. Thời kháng chiến 9 năm th́ mong đến “Ngày Độc lập”, sau hiệp định Giơ-ne-vơ 1954 th́ lại mong đến “ngày Thống nhất”. Rồi ngày ấy cũng đến, ngày 30 tháng Tư năm 1975 được coi là ngày thống nhất đất nước.
Báo chí ngày ấy nhắc đi nhắc lại câu: “Non sông đă thu về một mối”. Nhưng ít người để ư rằng “ḷng người c̣n trăm mối ngổn ngang”. Người giải phóng trong cơn say chiến thắng cứ đinh ninh nghĩ rằng ḿnh “chiến đấu và chiến thắng kẻ thù” mà có biết đâu là ḿnh “chiến đấu và chiến thắng đồng bào của ḿnh”.
Nơi rửa mặt và rửa chân lư tưởng (h́nh chụp trong Lễ Diễu binh, mừng chiến thắng 5-5-1975)
Tôi viết đến đây th́ bỗng nghe trong một chương tŕnh truyền h́nh Trọng Tấn đang hát bài “Đất nước trọn niềm vui”. Tôi muốn hỏi nhạc sĩ Hoàng Hà – tác giả ca khúc này – phải chăng ông đă viết ra nhạc phẩm ấy trong một tâm trạng phấn khích ngây thơ? V́ ông ở trong phe chiến thắng nên ông không nhận ra “có hàng triệu người đang buồn” và thế nên “đất nước chưa trọn niềm vui”.
Tôi cứ tự hỏi tại sao ngày ấy chúng ta phải giam giữ hàng vạn đồng bào (sỹ quan binh lính Việt Nam cộng ḥa) khi họ đă buông súng đầu hàng? Những nhà tù được gọi là “trại cải tạo” ấy chẳng những không “cải tạo” được ai mà c̣n chuốc thêm thù oán. Tại sao chúng ta lại để cho hàng triệu đồng bào phải bỏ nước ra đi khiến ngôn ngữ loài người có thêm từ ngữ “thuyền nhân”? Tại sao chúng ta lại chiếm đoạt các nhà máy, cửa hàng… của các công dân trong cái gọi là “cải tạo tự bản tư doanh”?
Tại sao?
Lại nghĩ, nếu như lúc ấy trong tư thế người chiến thắng, chúng ta hành xử với các đồng bào của ḿnh (những người ở phía bên kia) được như người Tây Đức đối đăi với người Đông Đức sau khi bức tường Berlin sụp đổ th́ t́nh thế có lẽ đă khác biết bao? Nhưng chúng ta đă không đủ văn hóa để ứng xử văn minh như người Đức. Thực tế là chúng ta đă hành xử hà khắc nếu không muốn nói là vô luân. Và v́ thế mâu thuẫn trong nội bộ dân tộc càng thêm căng thẳng.
Tuy thế vấn đề ḥa hợp dân tộc cũng đă được đặt ra. Nhà nước Việt Nam cũng đă có những chính sách ngày càng cởi mở hơn, tạo điều kiện cho kiều bào đóng góp với quê hương đất nước. Nhưng những ǵ đă có là chưa đủ. Đâu đó vẫn c̣n những quy định, những phát ngôn, những việc làm chưa thấu suốt tinh thần ḥa hợp.
Theo thiển nghĩ của tôi, chỉ trừ những kẻ phản quốc, c̣n tất cả những người có huyết thống thuộc 54 dân tộc Việt Nam, dù ở trong nước hay ở nước ngoài, đều là thành viên của nhân dân Việt Nam, của dân tộc Việt Nam.
Không thể có chuyện tất cả 90 triệu nhân dân đều có chung một quan điểm chính trị, đều có chung một cách nh́n nhận. Ngay cả ḷng yêu nước cũng có nhiều cách thể hiện khác nhau. Cho nên để ḥa hợp dân tộc th́ phải chấp nhận sự khác biệt, vượt lên trên những khác biệt, kể cả sự khác biệt về chính kiến, để tất cả mọi công dân đều có cơ hội chung sức chung ḷng xây dựng đất nước Việt Nam.
Sự ḥa hợp dân tộc trong một quốc gia c̣n thể hiện ở chỗ đại bộ phận nhân dân ủng hộ chính quyền, ủng hộ người lănh đạo ḿnh.
Muốn đạt được như vậy th́ chính quyền phải đáp ứng nguyện vọng của nhân dân, không có cách hành xử chống lại nhân dân. Những vụ việc không tốt đẹp xảy ra ở Tiên Lăng, Văn Giang và nhiều nơi khác vừa qua đă làm cho lương tâm nổi giận, sẽ tiếp tục dẫn đến sự đối đầu trái với tinh thần ḥa hợp dân tộc mà tất cả mọi người dân đều tha thiết.
Ḥa hợp dân tộc chỉ có thể có được trong một chính thể cởi mở, có nhiều tổ chức xă hội quy tụ nhân dân. Chính quyền và nhân dân cùng phấn đấu cho một mục tiêu chung. Nó đ̣i hỏi phải có sự minh bạch để nhân dân tin tưởng là chính quyền trong sạch, tin tưởng sự đóng góp của ḿnh là để xây dựng và bảo vệ tổ quốc, là để giúp đỡ cộng đồng chứ không phải để nuôi béo một nhóm người. Do đó ḥa hợp dân tộc c̣n dựa trên tinh thần phản biện để t́m ra chân lư, tránh mê tín, sùng bái cá nhân hoặc tâm lư “đám đông”.
Ḥa hợp dân tộc là con đường sáng, là nguyện vọng của toàn dân. Ḥa hợp dân tộc chỉ có “được”. Nhưng chỉ những ai không sợ “mất” th́ mới mong muốn thôi. Đúng thế không các bạn ?
© Bùi Công Tự
Theo Nguyễn Xuân Diện blog
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
Đôi điều suy nghĩ về “H̉A HỢP DÂN TỘC”
