Mặc dù hiện Donal Trump đang là người đứng đầu đoàn đua vào Nhà Trắng của đảng Cộng ḥa nhưng lănh đạo Đảng Cộng ḥa Mỹ (GOP) lại đang loay hoay một cách tuyệt vọng t́m đủ mọi cách để ngăn chặn tỉ phú Donald Trump trở thành người đại diện đảng này tranh cử tổng thống khi thời gian đang cạn dần.
Các lănh đạo Đảng Cộng ḥa không t́m được lập trường chung trong chiến dịch chống tỉ phú Donald Trump - Ảnh: Reuters
Chiến lược gia lăo luyện Karl Rove đă ăn trưa với hàng loạt thống đốc và các đại gia ủng hộ Đảng Cộng ḥa hôm 19/2 để t́m cách hạ gục Donal Trump nhưng chưa t́m ra.
Tại đây ông Rove cảnh báo việc ông Trump giành chiếc vé của Đảng Cộng ḥa để chạy đua vào Nhà Trắng sẽ là một thảm họa đối với GOP. Ông Rove nhấn mạnh vẫn c̣n chưa muộn để ngăn chặn ông Trump.
Trong cuộc họp của các thống đốc Cộng ḥa hôm sau ở khách sạn Willard, Thống đốc bang Maine Paul R. LePage cũng mô tả chiến thắng của ông Trump trước các ứng cử viên Cộng ḥa khác sẽ làm tổn thương GOP nghiêm trọng.
Ông kêu gọi các thống đốc gửi một bức thư ngỏ đến cử tri Cộng ḥa toàn quốc, công khai phản đối ông Trump. Nhưng các thống đốc e ngại, không dám thực hiện biện pháp này.
Trả lời phỏng vấn NYT, nhiều chính trị gia, chiến lược gia và doanh nhân Cộng ḥa cũng mô tả về một chiến dịch nháo nhào, vội vă nhằm cản đường ông Trump.
Nhưng từ đó đến nay, tỉ phú Trump giành chiến thắng ở hai cuộc bầu cử sơ bộ và được Thống đốc New Jersey Chris Christie công khai ủng hộ.
Bối rối trước Trump
NYT nhận định nội dung các cuộc phỏng vấn cho thấy các lănh đạo Đảng Cộng ḥa tỏ ra bối rối, thiếu quyết đoán khi ông Trump vùn vụt thẳng tiến.
Nhiều mạnh thường quân quyên góp mạnh tay cho GOP e ngại không dám đụng độ trực tiếp với tỉ phú New York. Các chính trị gia Cộng ḥa lo nguy cơ công khai chỉ trích ông Trump chỉ càng khiến ông nổi hơn.
Việc Thống đốc New Jersey Christie công khai ủng hộ ông Trump là cú đ̣n mạnh giáng vào Đảng Cộng ḥa.
Đây là cú “phản thùng” nghiêm trọng nhất đối với GOP, bởi nó sẽ mở cánh cửa để các nhân vật Cộng ḥa khác chạy tới tham gia vào phe của ông Trump. Chiến dịch “Ngăn chặn Trump” đang sụp đổ một cách thảm hại.
Cựu Thống đốc Utah Michael Leavitt nhận định GOP không xây dựng được một mặt trận chung để chống ông Trump.
Cuối mùa thu năm ngoái, hai chiến lược gia Alex Castellanos và Gail Gitcho đề xuất lập một ủy ban chống ông Trump. Họ lên kế hoạch tấn công dữ dội ông Trump bằng cách nhắm vào những thất bại kinh doanh và các quan điểm chính trị mập mờ của ông.
Hai chiến lược gia cảnh báo các lănh đạo GOP rằng việc ông Trump trở thành ứng cử viên tổng thống chính thức sẽ không chỉ đảm bảo Đảng Dân chủ sẽ giành chế tổng thống, mà c̣n khiến Đảng Cộng ḥa đánh mất thế đa số ở Thượng viện.
Nhưng các nhà quyên góp và nhiều lănh đạo GOP không mặn mà với chiến dịch này, có lẽ một phần do không lường trước được sức mạnh của nhà tỉ phú ngông cuồng.
Các tỉ phú Charles G. và David H. Koch, những nhân vật bảo thủ ủng hộ Đảng Cộng ḥa, cũng khẳng định quyết chống ông Trump nhưng rồi không có hành động cụ thể ǵ.
Thay vào đó, Đảng Cộng ḥa theo đuổi phương thức dồn sự ủng hộ cho một ứng cử viên cụ thể, được đánh giá là có tiềm năng nhất, để đối đầu với ông Trump.
Người được lựa chọn là Thượng nghị sĩ Marco Rubio. Nhưng đến nay ông Rubio đang bị hai đối thủ khác là Thống đốc Ohio John Kasich và Thượng nghị sĩ Ted Cruz níu chân.
Một số lănh đạo Cộng ḥa, trong đó có cựu ứng cử viên tổng thống Mitt Romney, đă kêu gọi ông Kasich từ bỏ cuộc đua để GOP thống nhất sự ủng hộ dành cho Rubio (Cruz cũng bị đa phần Đảng Cộng ḥa căm ghét). Nhưng đến nay ông Kasich vẫn cương quyết bám trụ.
Nhiều nghị sĩ Cộng ḥa đă chỉ trích ông Kasich quá ích kỷ và ngang bướng dù không hề có cơ hội chiến thắng.
Những toan tính sai lầm
Lănh đạo phe đa số Cộng ḥa ở Thượng viện Mitch McConnell là người chỉ trích ông Kasich nặng nề nhất. Trong khi đó, ông Rubio tỏ ra non kinh nghiệm khi ứng xử với một số lănh đạo Cộng ḥa, điển h́nh là ông Christie, người cũng từng tham gia tranh cử nhưng rút lui.
Trong cuộc tranh luận ở New Hampshire, ông Christie từng tấn công dữ dội ông Rubio. Sau khi ông Christie rút lui, ông Rubio gửi tin nhắn bằng giọng nói qua điện thoại, đề nghị ông Christie ủng hộ ḿnh và khẳng định Thống đốc New York có tương lai chính trị tươi sáng.
Ông Christie, 53 tuổi, cảm thấy bị xúc phạm nặng nề v́ một chính trị gia 44 tuổi dám dạy dỗ ông về tương lai. Ngược lại, ông Trump liên tục gọi điện và gặp trực tiếp ông Christie để trao đổi. Và cuối cùng ông Christie tuyên bố ủng hộ ông Trump và mô tả ông Rubio là “kẻ tuyệt vọng”.
Các nguồn tin cho biết ông McConnell dù vẫn hi vọng ông Rubio làm nên chuyện, nhưng đă chuẩn bị kế hoạch để đối phó với t́nh huống ông Trump trở thành ứng cử viên chính thức của Đảng Cộng ḥa.
Ông kêu gọi các thượng nghị sĩ Cộng ḥa chạy các quảng cáo chống ông Trump trong đợt bầu cử tháng 11 để tạo khoảng cách giữa tỉ phú New York với các thượng nghị sĩ muốn tái đắc cử.
Thậm chí ông McConnell c̣n cho rằng ông Trump chắc chắn sẽ thua trước bà Clinton trong cuộc bầu cử tổng thống, và sẽ vận động giới cử tri Cộng ḥa rằng Thượng viện do GOP kiểm soát sẽ là điều cần thiết để kiềm chế Tổng thống Clinton.
Hiện ông Rove đang vận động cựu ứng cử viên Jeb Bush ủng hộ ông Rubio, nhưng nỗ lực này cũng chưa đem lại kết quả cụ thể nào. Các cố vấn của ông Rubio cũng t́m kiếm sự ủng hộ của ông Romney nhưng ông Romney muốn trực tiếp tấn công ông Trump.
Mới đây, ông Romney kêu gọi ông Trump công bố hồ sơ thuế cá nhân v́ cho rằng sẽ có điều mờ ám ở đó. Ông Trump trả đũa ông Romney bằng lời xỉ nhục “Romney là một trong những ứng cử viên dốt nát và kém cỏi nhất trong lịch sử chính trị Đảng Cộng ḥa”.
Có lẽ các nỗ lực “phá Trump” của giới lănh đạo Cộng ḥa đă trở nên muộn màng. Bởi các khảo sát đều cho thấy ông Trump có cơ hội chiến thắng lớn.
Và đến nay, ngoài Thống đốc Christie, đă có nhiều nhân vật Cộng ḥa “phản thùng” quay sang ủng hộ ông Trump. Hạ nghị sĩ Kevin McCarthy công khai khẳng định có thể hợp tác với Tổng thống Trump.
Và mới đây nhất, thêm một thống đốc Cộng ḥa lên tiếng ủng hộ Trump và mô tả ông có thể trở thành “một trong những tổng thống vĩ đại nhất”.
Người đó là ai vậy? Đó là Thống đốc bang Maine Paul R. LePage, người mới gần một tháng trước c̣n quyết t́m cách ngăn cản tỉ phú New York.
Therealtz © VietBF