Tờ Bưu Điện Hoa Nam Buổi sáng nhận định Trung Quốc sẽ mất rất nhiều nếu bác bỏ phán quyết Biển Đông từ phía Ṭa Trọng Tài thường trực (PCA).
Đây là nhận định của tác giả Cary Huang về t́nh h́nh Biển Đông hiện nay. Tờ Manila Times cũng cho biết ṭa án sẽ chính thức đưa ra phán quyết vào ngày 7/7 tới.
Bộ Ngoại giao Philippines đang tổ chức một loạt các cuộc họp khẩn cấp với các nhà ngoại giao cấp cao cũng như các chuyên gia về chính sách đối ngoại. Các cuộc họp này nhằm định h́nh một chiến lược cụ thể khi ṭa án đưa ra phán quyết.
Theo tác giả Cary Huang của tờ Bưu Điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP), nhiều khả năng phán quyết của PCA sẽ nghiêng về Philipines. Nếu điều này xảy ra, không chỉ "đường 9 đoạn" phi lư của Trung Quốc bị thách thức mà Bắc Kinh c̣n bị đặt vào t́nh thế khó khăn về chính trị và ngoại giao.
Trung Quốc khi đó sẽ phải lựa chọn giữa việc bảo vệ "niềm kiêu hănh quốc gia" và "lợi ích cốt lơi", hoặc khẳng định với cộng đồng quốc tế rằng một Bắc Kinh đang trỗi dậy hoàn toàn có trách nhiệm và yêu chuộng ḥa b́nh, ông Huang viết.
Phán quyết của PCA có thể sẽ không thể giải quyết tranh chấp ở Biển Đông, bời Ṭa quốc tế ở The Hague (Hà Lan) không có quyền thực thi pháp luật cũng như phán quyết trong quá khứ đă bị phớt lờ.
Tuy vậy, thách thức của Trung Quốc chính là nằm ở cuộc chiến về mặt pháp lư, dựa trên luật pháp quốc tế mà Bắc Kinh là một trong số các bên kư kết, ông Huang nhận định. Trung Quốc cũng có thể đánh mất sự ủng hộ quốc tế nếu như từ chối tuân thủ phán quyết của ṭa.
Trung Quốc cũng có thể bị các quốc gia trong khu vực xa lánh nếu lợi dụng phán quyết của PCA để tăng cường các hoạt động khiêu khích, như xây dựng thêm các cơ sở quân sự, thiết lập Vùng nhận dạng pḥng không (ADIZ) trong khu vực hoặc đưa máy bay hạ cánh xuống đường băng trái phép trên các đảo nhân đạo.
Ngoại giao là nghệ thuật của sự thỏa hiệp. Lịch sử đă cho thấy rằng, các nhà lănh đạo Trung Quốc từ Mao Trạch Đông cho đến Đặng Tiểu B́nh đă thể hiện cách tiếp cận linh hoạt để tránh thổi bùng căng thẳng trong vấn đề tranh chấp lănh thổ.
Trong khi t́m cách để có thể bảo vệ lợi ích quốc gia một cách tối đa, các nhà lănh đạo Trung Quốc thường thực dụng hơn trong vấn đề ngoại giao, đặc biệt trước mối lo ngại về sự trỗi dậy của nước này, theo ông Huang.
Biển Đông là khu vực có trữ lượng dầu khí và nguồn hải sản dồi dào. Trên thực tế, điều này không mang lại nhiều lợi ích kinh tế đối với Trung Quốc khi so sánh với kích thước của nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới này.
Trái lại, Biển Đông lại là tuyến đường biển quan trọng đối với sự phát triển của xuất khẩu hàng hóa lớn nhất thế giới, bởi một nửa lượng hàng hóa trong thương mại toàn cầu đi qua khu vực này.
Một số cho rằng Biển Đông cũng mang ư nghĩa chiến lược và quân sự. Nhưng các đảo nhân tạo, ḥn đảo nhỏ không giúp mang lại quyền giám sát tàu thuyền hay máy bay của các quốc gia khác hoạt động trong khu vực, theo tiêu chuẩn quốc tế về tự do hàng hải.
Như vậy, liệu Trung Quốc có sẵn sàng đánh đối niềm kiêu hănh của quốc gia hơn lợi ích quốc gia trong tranh chấp Biển Đông, tác giả Huang kết luận.
VietBF© Sưu tập