Sự khác biệt giữa người nghe giỏi và kém tiếng Anh là ǵ? V́ sao bạn nghe tiếng Anh kém và không tự tin khi nói? Bạn gặp khóc ăn khi nghe từ khoá, phụ âm hay nguyên âm của từ?
Thầy giáo Quang Nguyên lư giải v́ sao bạn nghe kém tiếng Anh.
Đă bao giờ bạn bức xúc v́ nghe tiếng Anh hoài không giỏi? Và có thể bạn đổ lỗi cho tai ḿnh không được "thính" như tai người khác? Bạn không phải là cá biệt.
Ngày xưa, ḿnh từng nghĩ nghe tiếng Anh là một loại tài năng. Lư do là mặc dù rất chăm chỉ nghe, khả năng nghe của ḿnh không tiến bộ là mấy. Nghe luôn là nỗi ám ảnh thường trực, thậm chí sau hai năm học thạc sĩ ở Mỹ, hoặc đạt được 29/30 điểm nghe TOEFL ibt.
Có thể nói việc nghe nhiều hay thậm chí giao tiếp nhiều không phải sự đảm bảo cho khả năng nghe tốt. Vậy nó là cái ǵ? Điều ǵ tạo nên sự khác biệt giữa một người nghe giỏi và một người nghe kém?
Đầu tiên, đó là sự chính xác. Người nghe giỏi sẽ tự tin rằng ḿnh xác định được từ khóa trong câu nói một cách chính xác, thậm chí khi bạn đang đứng ở sân bay với tiếng phi cơ ầm ầm. Đây là kỹ năng quan trọng khi nghe, thường đ̣i hỏi bạn phải nắm vững các yếu tố phát âm cơ bản.
Nói cách khác, người nghe giỏi có khả năng xác định chính xác nguyên âm (Ví dụ"My dad decided that she would leave/live with us" và phụ âm (He took the seat/sheet) trong một từ. Đặc biệt, với người Việt Nam, khả năng xác định âm cuối (wait/waste/wade) và trọng âm (desert/ dessert) sẽ ảnh hưởng nhiều tới việc bạn xác định từ có chính xác hay không.
Sự khác biệt thứ hai là tốc độ. Người nghe giỏi hiểu ư người nói ngay lập tức sau khi nghe được, người nghe kém thường mất vài giây mới hiểu. Đây là kỹ năng "khớp" những từ ḿnh nghe được với ư nghĩa của từ.
Để làm được việc này, thông thường người nghe sẽ phải thuần thục các cách diễn đạt (chunk of words) phổ biến trong tiếng Anh. Ví dụ, nếu nghe "It will be taken care of in a short time", bạn cần biết nghĩa của "taken care of" và "in a short time" từ trước khi nghe, thay v́ nghe được từ rồi mới ngồi đoán nghĩa.
Cuối cùng, đó là "nghe một cách dễ dàng" (effortless), hay nói cách khác, hai quá tŕnh ở trên diễn ra một cách tự nhiên, không cần có sự cố gắng cao độ.
Tóm lại, để nghe được tốt, đầu tiên bạn cần tự tin về các từ khóa ḿnh nghe được. Phát âm tiếng Anh sẽ giúp bạn rất nhiều trong việc xác định nguyên âm, phụ âm, âm cuối, trọng âm...
Thứ hai, bạn cần có khả năng "khớp" từ ḿnh nghe được với ư nghĩa của nó ngay lập tức. Làm quen với các cách diễn đạt, học tiếng Anh theo cụm từ, đọc sách và quan trọng nhất là nghe nhiều sẽ giúp bạn vượt qua thử thách này.
Bên cạnh đó, để quá tŕnh nghe trở nên "tự động hóa" mà không cần quá nhiều nỗ lực, một người nghe giỏi (khoảng 7.5 IELTS hay 26 TOEFL ibt) vẫn cần luyện nghe hàng ngày một cách chăm chỉ.