
Chiếc Rolls-Royce Phantom đen bóng đậu trước cổng biệt thự khiến cả xóm nghèo ngỡ ngàng. Đứa trẻ bám chặt tay mẹ, mắt tṛn xoe:
– Mẹ ơi, xe ai mà to đẹp thế?
Người mẹ lặng lẽ kéo con đi, ánh mắt khẽ lướt qua người đàn ông đứng bên xe, mặc vest, giày bóng loáng – Khải.
Khải từng là đứa trẻ nghèo lớn lên giữa khu xóm này. Hắn từng ngồi học dưới bóng đèn dầu, từng bị bạn bè cười chê v́ không có dép. Vậy mà giờ, hắn trở về như một ông vua.
Người cha già của Khải – ông Bính, rụt rè mở cổng. Ông đă bốn năm không gặp con trai, kể từ ngày Khải rời quê, nói là vào Sài G̣n “làm ăn lớn”. Đôi mắt ông ánh lên hy vọng:
– Khải à… con về rồi hả?
Khải không ôm cha, chỉ gật đầu. Ánh mắt hắn lia nhanh qua ngôi nhà cũ, rồi quay sang tài xế:
– Dọn đồ vào. Bảo mấy đứa dọn sạch đống rác kia đi.
Bữa cơm tối, ông Bính nhắc lại chuyện xưa:
– Ngày mẹ con mất, con hứa sẽ không chạy theo tiền mà quên nhân nghĩa…
Khải cười khẩy:
– Cha à, ở đời bây giờ, nhân nghĩa để làm ǵ nếu không có tiền?
Ông Bính im lặng, ánh mắt đượm buồn.
⸻
Một tuần sau, tin đồn nổ ra: Khải bị tố cáo lừa đảo bán xe nhập khẩu “ma”, chiếm đoạt hàng trăm tỷ đồng. Cảnh sát đến khám xét biệt thự lúc b́nh minh, phá tan cả khu phố vốn yên b́nh.
Ông Bính quỵ ngă.
Trong trại tạm giam, Khải ngồi đối diện luật sư – một người bạn cũ, Tâm.
– Mày điên rồi, Khải. Tụi nó không ngồi tù thay mày đâu. Bao nhiêu chữ kư, giấy tờ đều đứng tên mày. Mày tưởng điều hành đường dây đó mà không có ngày bị tóm à?
Khải cười nhạt, nhưng rồi ánh mắt rưng rưng:
– Tao chỉ muốn giàu… tao mệt v́ nghèo lắm rồi, Tâm à. Hồi đó… không có ǵ ăn, mẹ tao chết trong bệnh viện huyện v́ không đủ tiền mổ. Tao đă thề phải đổi đời.
Tâm lặng người. Cậu nhớ lần cuối thấy Khải bật khóc bên quan tài mẹ, đôi vai run lên, miệng lẩm bẩm: “Con sẽ không nghèo nữa…”
– Nhưng mày đánh đổi cả nhân cách, cả cha mày, cả danh dự… để rồi sao? Một cái biệt thự, một chiếc xe sang, rồi giờ th́ sao?
Khải không trả lời. Hai hàng nước mắt âm thầm lăn trên má.
⸻
Trong phiên ṭa, ông Bính ngồi thu lu một góc. Khi Khải bị tuyên án 20 năm tù, ông không khóc, chỉ thều thào:
– Mẹ con mất đi, mong con sống tử tế… Giờ con thành kẻ lừa lọc, cha sống thêm ngày nào cũng chỉ để gánh nhục thay con thôi.
Khải quay xuống, lần đầu tiên trong đời, hắn quỳ mọp giữa ṭa, bật khóc như đứa trẻ:
– Cha ơi, con sai rồi… Nhưng con… chỉ muốn cha mẹ được sống khá hơn… con không ngờ…
⸻
Năm năm sau…
Một buổi chiều đông lặng gió, đám trẻ tụ tập quanh ông già ngồi trên ghế đá công viên. Có đứa hỏi:
– Ông ơi, chuyện ông Khải giờ sao rồi ạ?
Ông Bính mỉm cười buồn:
– Nó đang cải tạo tốt… Giờ nó dạy học trong trại giam, dạy mấy đứa khác làm lại từ đầu. Nó bảo, giàu bao nhiêu cũng không đủ, nếu ḷng người không đủ đầy.
Một bé gái ngước nh́n ông:
– Nhưng ông c̣n thương chú ấy không?
Ông Bính nh́n xa xăm, mắt long lanh:
– Cây có cong vẫn là cây ḿnh trồng. Con người ta lỡ sai, miễn là biết quay đầu. Ông vẫn đợi nó về, đợi ngày nó ngẩng mặt lên được mà sống làm người tử tế.
⸻
Thông điệp cuối truyện:
Ḷng tham có thể khiến người ta rực rỡ trong phút chốc, nhưng cái giá phải trả đôi khi là cả đời ăn năn. Không ai nghèo v́ cho đi, cũng chẳng ai giàu bền khi chỉ biết lấy về. Giàu có thực sự là khi ta giữ được nhân phẩm giữa những cám dỗ của đời.
VietBF@sưu tập