Trước nguy cơ căng thẳng giữa Ấn Độ và Pakistan leo thang không kiểm soát, các quan chức cấp cao Mỹ đă hành động khẩn cấp trong 24 giờ trước khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố lệnh ngừng bắn ngay lập tức giữa hai quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân.

24 giờ trước khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố trên mạng xă hội vào sáng thứ Bảy rằng lệnh ngừng bắn giữa Ấn Độ và Pakistan đă đạt được, Nhà Trắng đă bắt đầu nỗ lực kéo Ấn Độ, Pakistan khỏi bờ vực chiến tranh. Ảnh (Francis Chung/Politico/Bloomberg qua Getty Images)
Nguy cơ bùng nổ chiến tranh hạt nhân buộc Mỹ vào cuộc
Sáng thứ Sáu 10/5 (giờ Mỹ), các quan chức trong Nhà Trắng bắt đầu lo ngại sâu sắc khi xung đột giữa Pakistan và Ấn Độ có dấu hiệu vượt khỏi tầm kiểm soát. Sau khi một vụ tấn công tên lửa từ Ấn Độ nhằm vào lănh thổ Pakistan dẫn đến các đ̣n đáp trả quân sự từ phía Islamabad, t́nh h́nh được cho là đă đạt tới điểm nóng nguy hiểm. Vụ việc bắt nguồn từ một vụ xả súng đẫm máu, mà Ấn Độ cáo buộc có bàn tay của Pakistan đứng sau.
Trước t́nh h́nh đó, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance được chỉ định gọi điện trực tiếp cho Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi nhằm kêu gọi kiềm chế. Cuộc gọi được thực hiện vào trưa thứ Sáu, chỉ 24 giờ trước khi Tổng thống Trump công bố thỏa thuận ngừng bắn trên mạng xă hội vào sáng thứ Bảy 11/5.
Trong cuộc tṛ chuyện, ông Vance cảnh báo rơ rằng nếu không có nỗ lực xuống thang, nguy cơ xung đột toàn diện là rất lớn. Ông khuyến nghị Thủ tướng Modi cân nhắc các phương án giảm căng thẳng, trong đó có một “lối thoát” mà phía Mỹ biết rằng Pakistan có thể chấp nhận. Mặc dù ông Modi không cam kết cụ thể, nhưng đă lắng nghe đầy đủ các đề xuất từ Washington.
Ngoại giao khẩn cấp suốt đêm dẫn đến đột phá
Từ thời điểm đó, các quan chức Mỹ tiếp tục điện đàm liên tục với những người đồng cấp tại Ấn Độ và Pakistan suốt đêm nhằm khôi phục liên lạc song phương, tạo nền tảng cho thỏa thuận ngừng bắn đạt được trong ṿng 12 đến 18 giờ tiếp theo.
Tổng thống Trump sau đó thông báo vào sáng sớm thứ Bảy trên nền tảng Truth Social rằng: “Sau một đêm đàm phán kéo dài với sự trung gian của Mỹ, tôi vui mừng thông báo rằng Ấn Độ và Pakistan đă đồng ư thực hiện LỆNH NGỪNG BẮN TOÀN DIỆN VÀ NGAY LẬP TỨC. Xin chúc mừng hai quốc gia v́ đă thể hiện sự khôn ngoan và thông minh tuyệt vời. Cảm ơn v́ sự hợp tác của các bạn!”
Hạ nghị sĩ đảng Cộng ḥa Lisa McClain, đă ca ngợi Tổng thống Trump là “Tổng thống của Ḥa b́nh” trên mạng xă hội X.
Ngoại trưởng Rubio xác nhận vai tṛ trung gian tích cực của Mỹ
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio xác nhận rằng ông và Phó Tổng thống Vance đă tham gia trực tiếp vào các cuộc đàm phán dẫn đến lệnh ngừng bắn giữa Ấn Độ và Pakistan. Ông cho biết họ đă trao đổi với Thủ tướng Narendra Modi (Ấn Độ), Thủ tướng Shehbaz Sharif (Pakistan), Ngoại trưởng Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội Pakistan Asim Munir, và các cố vấn an ninh quốc gia của hai nước.
“Tôi vui mừng thông báo rằng chính phủ Ấn Độ và Pakistan đă đồng ư ngừng bắn ngay lập tức, và bắt đầu các cuộc đàm phán toàn diện tại một địa điểm trung lập”, ông Rubio tuyên bố.
“Chúng tôi ca ngợi sự khôn ngoan và tinh thần trách nhiệm của Thủ tướng Modi và Sharif khi chọn con đường ḥa b́nh", ông Rubio nói thêm.
Phó Tổng thống Vance cũng đăng trên mạng xă hội rằng: “Tôi đánh giá cao sự nỗ lực của nhóm Tổng thống, đặc biệt là Ngoại trưởng Rubio. Xin cảm ơn lănh đạo Ấn Độ và Pakistan v́ tinh thần hợp tác và sẵn sàng tiến tới ḥa b́nh".
Đáng chú ư, cuộc gọi giữa ông Vance và ông Modi diễn ra chỉ chưa đầy một tháng sau khi hai người gặp nhau tại New Delhi để thảo luận về thương mại.
Sự kiện này cho thấy nỗ lực ngoại giao khẩn cấp của Mỹ đă giúp ngăn chặn một cuộc chiến tranh có thể gây hậu quả thảm khốc cho toàn khu vực Nam Á và toàn cầu. Dù lệnh ngừng bắn chỉ là bước đầu, nhưng nó được đánh giá là thắng lợi ngoại giao quan trọng trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với nhiều cuộc khủng hoảng chồng chéo.
VietBF@ sưu tập