Trong nỗ lực dập tắt làn sóng phản kháng trong cộng đồng về hồ sơ Jeffrey Epstein, Tổng thống Donald Trump và Giám đốc T́nh báo Quốc gia Tulsi Gabbard đă đưa ra cho cử tri MAGA một số chương tŕnh thay thế hấp dẫn: Viễn cảnh buộc tội Barack Obama dàn dựng một âm mưu phản quốc nhằm phá hoại nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của Trump.
Vấn đề lớn nhất với điều đó là hoàn toàn thiếu bằng chứng về bất kỳ hành vi sai trái nào của Obama và các cựu quan chức khác. Nhưng ngay cả khi chính quyền Trump đưa ra được bằng chứng rơ ràng, họ vẫn phải đối mặt với vấn đề miễn trừ cho các cựu tổng thống.
Ủng hộ một ư kiến khác, ư tưởng mà Gabbard đưa ra là Obama đă thúc đẩy việc tạo ra thông tin t́nh báo giả mạo về sự can thiệp của Nga vào cuộc bầu cử năm 2016 để làm suy yếu Trump trước khi ông nhậm chức. Toàn bộ sự việc dựa trên một loạt các sự kết hợp và tuyên bố gây hiểu lầm.
Và những phát hiện lớn nhất trong thông tin t́nh báo đó đă được khẳng định hết lần này đến lần khác, bao gồm cả bởi đảng Cộng ḥa và cả bởi Marco Rubio, hiện là Ngoại trưởng của Trump, trong một báo cáo quan trọng của Thượng viện năm 2020. Nếu những người nói ra những điều này đă tham gia vào một cuộc đảo chính, th́ chẳng phải Rubio cũng là đồng lơa sao?
Nhưng một lần nữa, ngay cả khi gạt tất cả những điều đó sang một bên, vẫn c̣n vấn đề là Obama rất có thể sẽ được miễn trừ khỏi bất kỳ cuộc truy tố nào như vậy - một phần không nhỏ là nhờ chính Trump.
Trump và cộng sự đă dành phần lớn năm 2024 để lập luận rằng các tổng thống nên được miễn trừ khỏi hầu hết mọi cáo buộc h́nh sự. Và họ đă thành công phần lớn tại Ṭa án Tối cao đến mức dường như những cáo buộc của họ - ngay cả khi có căn cứ - cũng khó có thể dẫn đến việc Obama bị truy tố h́nh sự.
Bất chấp những gợi ư của Trump và Gabbard rằng Obama có thể bị buộc tội, các luật sư của Trump lập luận rằng những lời đe dọa truy tố như vậy là không thể tưởng tượng được v́ chúng sẽ làm suy yếu một tổng thống.
"Nếu không có quyền miễn trừ truy tố h́nh sự của tổng thống, th́ sẽ không thể có chức tổng thống như chúng ta biết", D. John Sauer, lúc đó là luật sư riêng của Trump và hiện là tổng biện lư của ông, nói với Ṭa án Tối cao.
Sauer thậm chí c̣n bỏ ngỏ ư tưởng rằng một tổng thống có thể ra lệnh ám sát các đối thủ chính trị của ḿnh mà không phải đối mặt với cáo buộc, bởi v́ hành động đó sẽ là hành động chính thức của tổng thống.
Ṭa án Tối cao không đi xa đến vậy, nhưng họ đă trao cho tổng thống một quyền miễn trừ mới rộng răi.
Vậy quyền miễn trừ đó có áp dụng cho Obama không?
Ṭa án Tối cao cho biết các hành động được thực hiện theo quyền hành pháp cốt lơi của tổng thống là miễn trừ. Ngoài ra, tổng thống có quyền miễn trừ đối với bất kỳ hành động nào "nằm ngoài phạm vi trách nhiệm chính thức của ḿnh" - tức là các hành động "không rơ ràng hoặc rơ ràng vượt quá thẩm quyền của [ông]".
Đó chỉ là giả định, không phải là quyền miễn trừ thực sự. Tuy nhiên, Chánh án John G. Roberts Jr. trong ư kiến của ḿnh đă đặt ra một tiêu chuẩn cao về trường hợp quyền miễn trừ không được áp dụng. Ông nói rằng, ít nhất, các hành vi chính thức "ngoại vi" của tổng thống phải được miễn trừ, trừ khi việc chính phủ chứng minh vụ việc của ḿnh "không gây ra 'nguy cơ xâm phạm quyền hạn và chức năng của nhánh hành pháp'".
Chính xác th́ tất cả những điều này có ư nghĩa ǵ đă là chủ đề của rất nhiều cuộc tranh luận. Không rơ điều này có ư nghĩa ǵ đối với các vụ truy tố liên quan đến Trump vào ngày 6 tháng 1, vốn là động lực cho phán quyết. Các công tố viên và thẩm phán đă phải vật lộn để xác định bằng chứng và cáo buộc nào vẫn c̣n hiệu lực, nhưng các vụ án đă không bao giờ được đưa ra xét xử sau khi Trump đắc cử.
"Giả sử điều vô lư này là đúng, nếu Obama hành động với tư cách chính thức của ḿnh chỉ bằng cách trao đổi với các nhân viên t́nh báo về sự can thiệp của Nga, th́ quyền miễn trừ rơ ràng", giáo sư luật Richard Lazarus của Đại học Harvard nói. "Nhưng nếu cáo buộc là Obama đă bước ra khỏi vai tṛ đó và hành động với tư cách cá nhân để hỗ trợ chiến dịch tranh cử của Clinton, th́ không rơ ràng lắm."
Tuy nhiên, Obama sẽ dễ dàng lập luận rằng những hành động được đề cập là một phần nhiệm vụ chính thức của ông hơn là Trump khẳng định nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử của ông là hành động của tổng thống. Bầu cử phần lớn do các tiểu bang tiến hành và tổng thống không có vai tṛ cụ thể.
Trong trường hợp của Obama, cơ sở cho các cáo buộc của Trump và Gabbard là ông đă tham gia vào việc bịa đặt các báo cáo t́nh báo. Nhưng liệu việc yêu cầu cung cấp thông tin t́nh báo có nằm trong quyền hạn cốt lơi (và về mặt lư thuyết là được miễn trừ) của ông hay không? Và ngay cả khi không phải như vậy, liệu nó có nằm trong "ngoại vi" của nhiệm vụ chính thức của ông, nơi mà rào cản để vượt qua quyền miễn trừ cao hơn không?
Giáo sư luật Rick Hasen của UCLA cho biết: "Việc giao tiếp với các quan chức t́nh báo dường như nằm trong phạm vi nhiệm vụ chính thức".
Hasen cũng lưu ư rằng bất kỳ cáo buộc lư thuyết nào cũng sẽ phải vượt qua một vấn đề lớn bắt nguồn từ phán quyết của Ṭa án Tối cao trong vụ Trump kiện Hoa Kỳ: Họ không thể sử dụng các hành vi chính thức làm bằng chứng để chứng minh tội phạm.
Thư kư báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt đă được hỏi nhiều lần về điều này vào thứ Tư tại một cuộc họp báo, và bà đă nhiều lần từ chối trả lời liệu quyền miễn trừ có áp dụng cho Obama hay không.
"Tôi sẽ để Bộ Tư pháp quyết định việc đó", Leavitt cuối cùng nói.
Tất cả những điều này có vẻ mang tính học thuật. Dường như vẫn c̣n rất xa vời khi Trump và Bộ Tư pháp của ông ta sẽ tiếp tục cố gắng truy tố Obama. Trump đưa ra những tuyên bố này rất nhiều lần và chúng thường bị bác bỏ. Xét theo cách các đồng minh truyền thông của ông ta đưa tin về các cáo buộc của Obama nhiều hơn là về vụ bê bối liên quan đến hồ sơ Jeffrey Epstein, có vẻ như đây chỉ là một sự đánh lạc hướng tạm thời.
Nhưng nó cũng rất mâu thuẫn. Trump và các luật sư của ông ta lập luận rằng các tổng thống phải được miễn trừ hoàn toàn v́ điều đó hoàn toàn cần thiết cho công việc hành pháp. Nhưng rồi ông ta lại quay ngoắt lại và, chỉ hơn một năm sau, lại cho rằng những tiêu chuẩn đó không nên được áp dụng cho người tiền nhiệm của ông ta đối với những hành động có vẻ chính thức hơn nhiều so với hành động của chính Trump.
Theo logic của các luật sư của Trump, Obama vào năm 2016 có thể đă làm nhiều hơn là chỉ chỉnh sửa các báo cáo t́nh báo; ông ta có thể tung ra một đ̣n tấn công vào Trump, và vẫn có thể được miễn trừ.
Quan điểm của Trump gần như luôn là: 'Miễn trừ cho tôi, không phải cho ai khác.'
.
|