WESTMINSTER (NV) - Chỉ riêng trong Tháng Bảy, 2013, có ít nhất 4 người Việt ở hải ngoại về thăm Việt Nam, và chết tại đây do đủ mọi nguyên nhân.
Có người bị chết chỉ bởi vài câu căi nhau. Có người bị chết v́ kẻ cướp. Có người chết do tai bay vạ gió. Và có người chết mà không biết lư do rơ ràng.
Điểm lại một số những bất trắc mà những người này gặp phải khi quay về thăm nơi chôn nhau cắt rốn, cuối cùng dẫn đến những cái chết tức tưởi, để lại bao nỗi hoài nghi trong ḷng người ở lại, để thấy rằng, những ai khi quay về Việt Nam cần chuẩn bị trước tâm lư đương đầu với chuyện “điều ǵ cũng có thể xảy ra.”

Vince Nguyễn Xuân Cảnh, 30 tuổi, cư dân San Jose, chết tại Sài G̣n vào ngày 1 Tháng Bảy, 2013 mà "gia đ́nh không thể hiểu lư do v́ sao." (H́nh: Sharon Nguyễn Mỹ Dung cung cấp)
Những cái chết có lư do
Lư do mà Việt Kiều Pháp 36 tuổi, Liêm Quốc Vinh, bị tước đi mạng sống vào ngày 19 Tháng Bảy, 2013 khi về thăm quê hương, đơn giản chỉ là “căi nhau trong lúc nhậu.”
Theo báo Pháp Luật, anh Vinh đến thuê pḥng tại nhà nghỉ Thanh Hoa ở Vũng Tàu để ở trọ. “Thấy một nhóm vài nhân viên của nhà nghỉ đang ngồi nhậu, anh Vinh cũng tham gia vô.”
Rượu vào lời ra, anh Vinh lời qua tiếng lại cùng một nhân viên của nhà nghỉ. Khi anh Vinh rời khỏi nhà trọ, người thanh niên kia đuổi theo “dùng dao bấm đâm anh Vinh.”
Dù đă cố sức gọi điện thoại cho người nhà đến chở đi cấp cứu, nhưng mọi chuyện đă muộn màng.
Bà Trần Thị Minh, Việt kiều Mỹ, sinh năm 1964, khi quyết định trở về Sài G̣n để bán căn nhà ở G̣ Vấp có lẽ cũng không bao giờ ngờ đó là chuyến đi định mệnh của ḿnh.
Bà Minh được thân nhân phát hiện chết trong nhà vệ sinh vào sáng ngày 31 Tháng Bảy, 2013, sau 19 ngày trở về quê nhà, trên người “đang mặc đồ thể thao, nằm ngửa, đầu quay vào tường và trên người có nhiều vết thương.” Công an nghi đây là “vụ án giết người, cướp tài sản.”
Trong khi đó, một Việt Kiều Hồng Kông, bà Trần Thị Thu Hương, chấm dứt cuộc sống của ḿnh ở tuổi 42 vào ngày 8 Tháng Giêng, 2013, chỉ v́ lư do “muốn xóa đi một vết sẹo trên mặt.”
Đi t́m cái đẹp ở thẩm mỹ viện Linh Nhung - Hà Nội nhưng đâu ai ngờ Thu Hương lại bị chết trong lúc chụp thuốc mê.
Và làm sao có thể h́nh dung được cảnh bà Hồ Mộng Điệp, 55 tuổi, cũng một Việt Kiều từ Mỹ về Sài G̣n ăn Tết Nguyên Đán cùng gia đ́nh, lại có thể chết cháy một cách đau đớn ngay trong ngôi nhà của em gái ḿnh, chỉ mới sau một ngày về nước?
Theo báo VNExpress, trưa ngày 25 Tháng Giêng, 2013, trong lúc bà Điệp ngồi ăn cơm mừng ngày hội ngộ ở tầng trệt cùng con cháu th́ lầu 3 của ngôi nhà bốc cháy.
Trong khi mọi người chạy ra ngoài th́ bà Điệp lại chạy ngược lên lầu 2 để lấy giấy tờ tùy thân. Đây chính là lư do khiến bà Điệp tử vong do ngạt khói.
Tuy nhiên, trong số những cái chết “có lư do” th́ có lẽ cái chết của Việt kiều Mỹ Nguyễn Hữu Nhơn vào ngày 27 Tháng Bảy vừa qua là cái chết “lăng nhất trên đời.”
Ông Nhơn về thăm gia đ́nh 2 tháng, phần lớn thời gian ông ở Sài G̣n. Khi chỉ c̣n vài ngày nữa là quay trở lại Mỹ, ông Nhơn về Biên Ḥa-Đồng Nai thăm gia đ́nh th́ gặp nạn.
Một chiếc nồi hơi được chế tạo để hấp bánh tráng cách nhà ông Nhơn ở 7 căn, phát nổ. Phần lơm của chiếc nồi bay vút lên cao theo h́nh chữ C rồi rớt xuống xuyên qua mái tôn căn nhà ông Nhơn đang trú ngụ, trúng ngay xuống đầu ông, trong lúc ông đang đứng nghe điện thoại dưới hiên nhà!
Mặc dù được gia đ́nh đưa đi cấp cứu, người Việt kiều này tử vong trước khi đến bệnh viên do vết thương đầu quá nặng.
Dẫu biết rằng sống chết có số, nhưng chết như thế này th́ quả là hy hữu.
Những cái chết không thể hiểu
Bên cạnh những cái chết mà thân nhân người quá cố biết được lư do mất mát để có thể an ủi ḷng, th́ cũng có những Việt Kiều về nước và không bao giờ c̣n có cơ hội sống tiếp trong cuộc đời, nhưng lư do v́ sao th́ không ai biết một cách rơ ràng.
Quay ngược thời gian, trong cùng Tháng Tư, 2012 có hai Việt Kiều Mỹ chết chưa rơ nguyên nhân.
Người chết vào tối ngày 12 Tháng Tư là ông Nguyễn Tăng Thẩm (có báo ghi là Nguyễn Văn Thẩm), 65 tuổi. Ông Thẩm được nhân viên khách sạn A. Tŕnh ở Thuận An-B́nh Dương phát hiện “chết tự khi nào” trong pḥng. Nhiều người chỉ biết là chiều hôm đó ông Thẩm đi đâu đó rồi trở về khách sạn bằng taxi.
Trong khi đó, Việt kiều Trần Văn Lạc, 58 tuổi, được phát hiện chết ngay tại nhà người t́nh của ông vào trưa ngày 15 Tháng Tư tại Bà Rịa-Vũng Tàu.
Cho đến nay cũng chưa ai nói về lư do v́ sao ông Lạc qua đời.
Nhưng gây ồn ào và hoang mang nhất cho nhiều người là cái chết của cô Cathy Huỳnh, 26 tuổi, Việt kiều Canada và người bạn Mỹ đi cùng cô tên là Kari Bowerman, 27 tuổi.
Sở dĩ cái chết không rơ lư do của hai cô gái trẻ này được biết nhiều là bởi đài CNN nhập cuộc bằng bài viết “Mysterious tourist deaths in Asia prompt poison probe.”
Cathy và Kari cùng dạy tiếng Anh ở Nam Hàn và họ bay sang Nha Trang nghỉ Hè vào ngày 29 Tháng Bảy, 2012. Nhưng tối ngày hôm sau, cả hai đều được đưa vào bệnh viện Đa Khoa tỉnh Khánh Ḥa trong t́nh trạng “ói mửa, khó thở, và có dấu hiệu mất nước trầm trọng.”
Khoảng 3 giờ đồng hồ sau khi vào bệnh viện, cô Kari qua đời.
Cathy được cho về. Tuy nhiên, hai ngày sau đó, Cathy cũng “nhắm mắt xuôi tay.”

Cathy Huỳnh, 26 tuổi, Việt kiều Canada, chết tại Nha Trang với nguyên nhân chết “Choáng không hồi phục chưa rơ nguyên nhân”. (H́nh: Chụp lại từ Youtube BYNTVNews)
Gia đ́nh và bạn bè của cô Kari Bowerman, cư dân tiểu bang Wisconsin, nêu ra giả thiết là hai cô có thể chết v́ trúng chất độc của thuốc trừ sâu.
Trả lời phỏng vấn của đài CNN, cô Jennifer Jaques, chị của Kari cho biết, “Thật là ác mộng khi cố đi t́m thông tin về cái chết của em tôi. Không có báo cáo của bệnh viện. Không có báo cáo của công an. Không có cái ǵ hết. Bất cứ điều ǵ đă xảy ra cho em tôi, tôi muốn chắc là nó không xảy ra cho ai khác hết.”
Bà Huỳnh Thị Hương, mẹ của Cathy Huỳnh, từ Ontario, Canada bay về Việt Nam lo hậu sự cho con gái, tỏ ra tức giận khi phát biểu với báo chí, “Tôi thật sự tức giận về sự vô trách nhiệm của đội ngũ nhân viên y tế trong bệnh viện. Con tôi chết bởi nó không nhận được sự chăm sóc, điều trị cần thiết khi được đưa vào bệnh viện.”
Do không nhận được lời giải thích nào từ nhà cầm quyền Việt Nam hay từ các giới chức lănh sự Hoa Kỳ tại Việt Nam, gia đ́nh và bạn bè của cô Kari Bowerman đă phát động chiến dịch viết thư để yêu cầu chính phủ Hoa Kỳ mở cuộc điều tra.
Theo báo Dân Trí, ngày 14 Tháng Tám, 2012, tức hai tuần sau khi Kari qua đời, mẫu bệnh phẩm của cô mới được gửi ra Hà Nội để xét nghiệm tại Viện Pháp Y Trung Ương. Và kết luận cuối cùng là nguyên nhân dẫn đến tử vong của cô Kari Bowerman là “suy hô hấp tuần hoàn cấp do hậu quả của phù năo.”
Trường hợp Cathy Huỳnh, theo đề nghị của gia đ́nh và Tổng Lănh Sự Quán Canada, thi thể cô được bàn giao nguyên vẹn cho gia đ́nh đưa về Ontario mai táng, không qua thủ tục mổ khám nghiệm tử thi.
Mới đây nhất là cái chết của anh Vince Nguyễn Xuân Cảnh, 30 tuổi, một Việt kiều sống tại San Jose, miền bắc California, cũng khiến nhiều người quan tâm, nhất là khi câu chuyện này được báo San Jose Mercury News tường thuật.
Theo lời kể của cô Sharon Nguyễn Mỹ Dung, chị ruột của Vince th́ anh về Sài G̣n đi dạy kèm Anh Văn tại trường Anh Ngữ ILA từ cuối Hè 2012 và dự trù trở về San Jose vào Tháng Tám, 2013.
Thế nhưng, ngày 1 Tháng Bảy, 2013, gia đ́nh Sharon bàng hoàng nhận được tin người con trai duy nhất trong gia đ́nh có 6 chị em đă qua đời tại Sài G̣n.
Nói chuyện với phóng viên Người Việt, cô Sharon cho biết lư do cái chết của em trai cô được ghi trong hồ sơ tại bệnh viện Pháp-Việt là “phù phổi cấp” và “họ cũng nói thêm là Vince qua đời v́ chứng tim đột tử do thân thể chứa quá nhiều chất lỏng không tống ra ngoài được.”
Tuy nhiên, đến giờ phút này, dù Vince đă được gia đ́nh đưa xác về chôn cất tại San Jose, nhưng cô Sharon vẫn cảm thấy cái chết của người em trai duy nhất trong gia đ́nh “có quá nhiều bí ẩn”.
Những ǵ mà thân nhân của Vince Nguyễn được biết là: chiều ngày tối Chủ Nhật, 30 Tháng Sáu, 2013, Vince cùng người bạn thân ở Sài G̣n tên Nguyễn Chấn Phương đi ăn uống và sau đó rủ nhau đến quán nhậu sang trọng Banana Pub and Restaurant ở Quận 7 để uống rượu.
Tối đó, Phương đưa Vince, trong t́nh trạng say xỉn, về nhà ḿnh ở Phú Mỹ Hưng để nghỉ ngơi.
Tại đây, Vince đă trải qua một đêm ói mửa, tiểu tiện và đi cầu không ngừng.
Khoảng 9 giờ sáng sáng ngày hôm sau, 1 Tháng Bảy, Phương đưa Vince vào một nhà trọ và để Vince ở đó, dù anh “vẫn c̣n say xỉn, không tỉnh táo để tự ḿnh đi đứng được.”
Nhân viên nhà trọ cho biết người Việt kiều này đă mua rất nhiều nước uống từ quầy tiếp tân và yêu cầu mang đến tận pḥng.
Khoảng 6 giờ chiều hôm đó, nhân viên nhà trọ báo cho Phương biết “họ để ư thấy Vince bất động và cơ thể bị lạnh.”
Phương quay trở lại nhà trọ đưa Vince vào bệnh viện.
Sau 40 phút làm “hồi sức cấp cứu”, bệnh viện tuyên bố Vince Nguyễn Xuân Cảnh đă chết.

Sharon Nguyễn Mỹ Dung (thứ hai từ phải), cùng các em gái và Vince Nguyễn (b́a trái)
“Đến giờ này tôi cũng không hiểu tại sao lại như vậy. Tại sao Phương cũng đi nhậu với Vince mà Phương không bị ǵ? Tại sao Phương lại không đưa em tôi vào bệnh viện?” Sharon nói qua điện thoại.
Sharon nói thêm một cách chán nản, “Luật bên đó không giống ở đây. H́nh như họ chỉ làm có lệ, hồ sơ chứng tử chỉ có một tờ giấy, trong khi ở Mỹ th́ cả một xấp giấy dày ghi đầy đủ chi tiết. Ḿnh yêu cầu công an điều tra nhưng họ không có ư giúp đỡ th́ ḿnh cũng không biết làm ǵ hơn. Gia đ́nh cũng đă gửi thư đến Tổng Lănh Sự Mỹ, họ gửi về Việt Nam nhưng cũng không thấy ai trả lời ǵ hết.”
Dù đă từng trở về Việt Nam hai lần vào năm 2000 và 2012, nhưng sau lần trở lại Sài G̣n để đưa xác em trai ḿnh sang Mỹ vào đầu Tháng Bảy vừa qua, cô Sharon Nguyễn Mỹ Dung, 38 tuổi, cho rằng “Tôi không bao giờ c̣n muốn trở về Việt Nam nữa.”
Một người bạn thời trung học của Cathy Huỳnh, người được Sở Tư Pháp Khánh Ḥa cấp giấy chứng tử với nguyên nhân chết là “Choáng không hồi phục chưa rơ nguyên nhân”, tên Jetty Lư, nói với đài CNN rằng, “Tôi thiết nghĩ ít nhất chúng ta cũng cần phải để cho thế giới biết chuyện ǵ đang xảy ra… để có thể khi đứa con trai hay con gái của một ai đó nói rằng chúng trở về South Asia, th́ đó sẽ không phải là lời chia tay vĩnh biệt.”
NV