Cuộc đời của cô ấy là một biểu tượng phá cách vượt khỏi tiêu chuẩn thời đại, nhưng kết thúc đắng cay trong những bi kịch không được tháo gỡ.
Cô ấy từng là tâm điểm của mọi cuộc vui, là biểu tượng của một thế hệ. Với vẻ đẹp hoang dại, trí tuệ sắc sảo và phong cách sống bất cần, Zelda Sayre Fitzgerald đă định h́nh nên "Thời đại nhạc Jazz" cùng với người chồng nổi tiếng của ḿnh, nhà văn F. Scott Fitzgerald. Thế nhưng, đằng sau ánh hào quang rực rỡ ấy là một cuộc đời đầy bi kịch và cuối cùng bị chính danh tiếng nuốt chửng.
Zelda Sayre Fitzgerald sinh năm 1900 ở Montgomery, Alabama, trong một gia đ́nh quư tộc với người cha là thẩm phán Ṭa án Tối cao. Từ nhỏ, bà đă nổi bật với vẻ ngoài xinh đẹp, tính cách bốc đồng và một trí tuệ sắc sảo. Bà là một vũ công ballet tài năng, một họa sĩ có triển vọng và một cây bút đầy cảm xúc.
Khi gặp F. Scott Fitzgerald, một sĩ quan trẻ tuổi đang ấp ủ giấc mơ trở thành nhà văn, hai tâm hồn nổi loạn đă t́m thấy nhau. T́nh yêu của họ là một câu chuyện cổ tích hiện đại: một tiểu thư xinh đẹp từ Nam bộ và một nhà văn đầy tham vọng từ phương Bắc.
Sau khi F. Scott Fitzgerald xuất bản cuốn tiểu thuyết đầu tay, This Side of Paradise (Bên này Thiên đường), hai người kết hôn và chuyển đến New York. Cuộc sống của họ trở thành một bữa tiệc không bao giờ kết thúc. Họ là cặp đôi vàng của thành phố, là tâm điểm của mọi cuộc vui và mọi buổi tiệc tùng. Zelda với vẻ đẹp hoang dại và phong cách sống táo bạo đă trở thành biểu tượng của thế hệ "flapper", những cô gái nổi loạn của thập kỷ 20. Bà chính là nguồn cảm hứng bất tận cho các nhân vật nữ chính trong tác phẩm của chồng, từ nàng Rosalind trong This Side of Paradise đến nàng Daisy Buchanan trong The Great Gatsby .
Khi nàng thơ bị bóp nghẹt
Tuy nhiên, cuộc sống hào nhoáng đó lại ẩn chứa những rạn nứt sâu sắc. Khi F. Scott Fitzgerald bắt đầu viết tác phẩm để đời của ḿnh - The Great Gatsby (Đại gia Gatsby) , ông đă sử dụng rất nhiều lá thư và nhật kư của Zelda. Bà không chỉ là nguồn cảm hứng mà c̣n là một "nguyên liệu" để ông xây dựng tác phẩm.
Thậm chí, F. Scott c̣n đưa những cuộc tṛ chuyện riêng tư của hai người vào các bài viết mà ông kư tên, xuất bản trên các tạp chí. Zelda từng cay đắng nói: "Tôi cảm thấy như ḿnh bị dùng để minh họa cho cuộc đời của chồng, không hơn không kém."
Trong khi F. Scott được ca ngợi là một thiên tài, tài năng của Zelda lại bị gạt sang một bên. Bà khao khát được công nhận như một nghệ sĩ độc lập. Bà lao vào tập luyện ballet, có khi tập đến 8 giờ một ngày, với hy vọng trở thành một vũ công chuyên nghiệp. Bà cũng sáng tác những câu chuyện và tự ḿnh vẽ tranh. Thế nhưng, mỗi lần Zelda cố gắng thoát ra khỏi cái bóng của chồng, bà lại vấp phải sự cản trở và thất bại.
Bi kịch của một tâm hồn tan vỡ
Áp lực từ danh tiếng, những buổi tiệc tùng triền miên, những cuộc căi vă, và sự thiếu thốn về tài chính đă đẩy cuộc sống của họ vào một ṿng xoáy không thể kiểm soát. Cuộc hôn nhân của họ trở nên phức tạp, đầy rẫy sự ngoại t́nh và những lời trách móc. Sức khỏe tinh thần của Zelda bắt đầu suy sụp. Sau một cơn suy sụp tâm thần nghiêm trọng vào năm 1930, bà được chẩn đoán mắc bệnh tâm thần phân liệt.
Những năm tháng sau đó là một bi kịch kéo dài. Bà sống trong các bệnh viện tâm thần, vật lộn với căn bệnh và những nỗ lực tuyệt vọng để tiếp tục sáng tạo. Bệnh tật đă cướp đi vẻ đẹp, sự tự do và cả tiếng nói của bà. Thế giới của Zelda thu hẹp lại, chỉ c̣n là những bức tranh với màu sắc u ám và những lá thư đầy bi thương gửi cho chồng.
Bà đă viết một cuốn tiểu thuyết bán tự truyện mang tên Save Me the Waltz , được xuất bản trước cuốn sách cuối cùng của F. Scott, Tender Is the Night . Cuốn sách của bà không được giới phê b́nh đón nhận nồng nhiệt lúc bấy giờ v́ cái bóng quá lớn của chồng.
Kết thúc bi thảm và di sản được phục hồi
Zelda qua đời trong một vụ hỏa hoạn tại Bệnh viện Highland ở Asheville, North Carolina, vào năm 1948. Bà ra đi trong sự lăng quên, đối lập hoàn toàn với cuộc sống từng chói lọi của ḿnh. Cái chết của bà khép lại một câu chuyện buồn về một người phụ nữ tài năng bị chôn vùi dưới cái bóng quá lớn của người khác.
Phải đến nhiều thập kỷ sau, với sự phát triển của phong trào nữ quyền, di sản của Zelda mới được nh́n nhận một cách công bằng hơn. Bà không chỉ là một "nàng thơ", một "người vợ của nhà văn", mà c̣n là một nghệ sĩ đích thực với những đau khổ và khao khát của riêng ḿnh. Cuộc đời bà là một lời nhắc nhở đau ḷng về cái giá của sự nổi tiếng, và sự hy sinh của những người phụ nữ tài năng trong cái bóng của người chồng vĩ đại hay rộng hơn là tư tưởng giới hạn của thời đại bóp nghẹt người phụ nữ.
Zelda Fitzgerald không phải là một "tiểu thư đẹp nhất" với số phận bi thương, bà là một nghệ sĩ đích thực với một tâm hồn bị vỡ vụn. Câu chuyện của bà đă vượt qua thời gian để trở thành một lời cảnh tỉnh về cách chúng ta nh́n nhận tài năng và định nghĩa về sự thành công, đặc biệt đối với những người phụ nữ.
Games
