Hàng ngh́n người Iraq từng làm phiên dịch cho quân đội Mỹ đang trong t́nh cảnh khổ sở bởi bị đe dọa bởi chính đồng bào họ, trong khi con đường sang Mỹ trở nên mù mịt.
Tariq, 27 tuổi, cho hay khi c̣n làm phiên dịch cho quân đội Mỹ anh được sống trong căn cứ an toàn, tránh được ṿng nguy hiểm của những kẻ t́m giết những người làm việc cho quân đội Mỹ. Nhưng ngay khi đơn vị quân đội anh phục vụ rút khỏi Iraq vào ngày 13 tháng 10, anh được hộ tống ra khỏi căn cứ.
Tariq là một trong số hàng ngh́n phiên dịch người Iraq từng làm việc cho quân đội Mỹ và đang dần bị Mỹ lăng quên. Anh từng bị những kẻ lạ mặt bắn, từng nhận những lời đe dọa giết v́ làm việc cho quân đội Mỹ. Ảnh:
LA Times
Chính phủ Mỹ đă cam kết với Tariq cũng như hàng ngàn phiên dịch viên Iraq khác rằng họ sẽ là những người đầu tiên được cấp visa đặc biệt sang Mỹ. Nhưng với tốc độ ́ ạch như hiện nay của các thủ tục, có lẽ lời hứa ấy chẳng có ư nghĩa ǵ với Tariq.
Lần đầu tiên trong tháng này từ khi không làm phiên dịch, Tariq mới rời khỏi nhà một ngày và lái xe đến Baghdad để gặp phóng viên
LA Times. Anh mang theo cả em trai theo cùng, nhưng đề nghị không được công khai danh tính của em trai ḿnh.
Anh nói: “Tôi đă làm việc rất chăm chỉ cho người Mỹ, nhưng giờ họ bỏ mặc tôi mà không có bất cứ sự bảo vệ nào. Họ đă đuổi tất cả chúng tôi ra khỏi nơi được cho là an toàn nhất với chúng tôi – đó là căn cứ quân đội Mỹ”.
Thủ tục cấp visa, như thông thường đă luôn chậm chạp và rắc rối, nay lại càng ́ ạch hơn từ sau khi hai người tị nạn của Iraq bị bắt tại Kentucky hồi tháng 5. Họ bị buộc tội khủng bố do liên quan đến hoạt động hậu thuẫn cho Al Qaeda.
Tariq được Mỹ liệt vào danh sách những người được “cấp visa xuất cảnh đặc biệt” và sẽ là một trong 20,000 ngh́n phiên dịch người Iraq được sang Mỹ. Tuy nhiên theo Dự án Hỗ trợ người tị nạn Iraq th́ tính đến tháng 10 năm 2011, mới chỉ có 3,415 trường hợp được cấp visa.
Los Angeles Times cho hay những người xin cấp visa được yêu cầu chờ đợi trong ṿng ít nhất 8 tháng. Tariq đă nộp đơn xin cấp từ cách đây 2 năm, sau đó lại gửi một đơn khác vào tháng 10 năm 2010.
Trong khi chờ đợi việc đẩy nhanh thủ tục cấp visa từ phía Mỹ, hàng ngh́n phiên dịch người Iraq đang không nơi nương tựa, cuộc sống thường xuyên bị các phần tử phiến loạn đe dọa, nhiều người đă phải bỏ mạng.
Qasaim, 42 tuổi, từng 7 năm làm phiên dịch cho quân đội Mỹ, nghỉ việc hồi tháng 5 khi cô con gái 15 tuổi bị cô giáo bắt cóc và buộc anh phải cưới cô ta. Khi Qasaim liên lạc với Đại sứ quán Mỹ về đơn xin cấp visa cho cả gia đ́nh, anh bị nhân viên yêu cầu mang con gái đến phỏng vấn. Anh nhớ lại: “Tôi đă nói sao anh có thể hỏi tôi như thế? Tôi c̣n không biết con gái ḿnh đang ở đâu”.
Qasaim sợ là con gái anh đă chết hoặc đă bị đưa đi khỏi Iraq. Anh kể lại rằng người bắt cóc đă mấy lần gọi điện thoại và nói: “Đừng t́m con gái làm ǵ. Mày sẽ chẳng bao giờ t́m được đâu”. Anh cho biết cả nhà anh, gồm cả vợ và bảy đứa con, đều đă nhiều lần bị đe dọa. Hai người anh em của anh từng làm việc cho quân đội Mỹ cũng đang chờ cấp visa.
Cuối cùng quân đội Mỹ cũng đồng ư không phỏng vấn cô con gái mất tích và không ghi tên cô bé vào danh sach xin visa. Tuy nhiên các nhân viên tư vấn cũng không cho anh biết lúc nào hay liệu gia đ́nh anh có được nhập cư sang Mỹ hay không. “Tất cả những ǵ đại sứ quán có thể nói với tôi đó là chúng tôi phải chờ”, anh nói thêm.
Đó cũng là những điều mà nhân viên đại sứ quán nói với Tariq. Anh cho rằng những lá thư đề nghị của các quân nhân Mỹ gửi về sứ quán có thể sẽ xóa tan hy vọng sang Mỹ của anh.
Một viên trung tá quân đội Mỹ nhận xét về Tariq: “Cậu ấy rất thông minh, là người phiên dịch tốt nhất mà tôi từng biết”. Thiếu tướng Jeffrey Buchanan, phát ngôn viên của lực lượng quân đội Mỹ tại Iraq cho biết ông từng làm việc với một số phiên dịch viên người Iraq và "họ thật xuất sắc". Một phiên dịch viên của ông từng bị bắt cóc, giam giữ 7 tháng và chỉ trở về sau khi gia đ́nh anh ta chi tiền chuộc mạng.
Viên tướng nói: “Nếu họ muốn sang Mỹ sinh sống, chúng ta nên làm tất cả để giúp họ. Họ sẽ giúp chúng ta phát triên hơn. Họ mạng lại sự đa dạng và giàu có cho đất nước. Họ có ḷng yêu nước phi thường”.
Tariq cho biết anh cảm thấy như là một tù nhân trong chính ngôi nhà của ḿnh. Anh theo dơi các bộ phim và các chương tŕnh truyền h́nh của Mỹ. Ngoài thời gian đó, anh chỉ biết chăm sóc khu vườn nhỏ như một thú tiêu khiển để giết thời gian. Anh cho biết vẫn đang liên lạc với vị hôn thê của ḿnh hiện sống cùng mẹ ở California. Bạn gái anh từng làm việc cho quân đội Mỹ ở Iraq và cuối cùng đă nhận được visa. Tariq thường xuyên gọi điện cho pḥng lănh sự Mỹ, nhưng lần nào cũng chỉ được trả lời rằng hiện đơn xin cấp visa của anh đang trong thời gian chờ đợi.
Trong một lần gửi yêu cầu tới Đại sứ quán Mỹ trên trang mạng xă hội Facebook, anh đă hỏi: “Liệu có tia ánh sáng nào ở phía cuối đường hầm kia cho tôi không?” . Anh chỉ nhận được câu trả lời rằng nếu anh không hài ḷng với thủ tục cấp visa và muốn được trả lại đơn, đại sứ quán sẽ vui ḷng trả lại.
“Tôi nghĩ tôi đă nhận được câu trả lời”, Tariq cười chua chát.
Phan Tâm - VNE
Những phiên dịch viên bị bỏ quên ở Iraq
Games
