Quân đội Trung Quốc hiện đang gánh chịu những hậu quả nghiêm trọng là bị "bất lực", không có khả năng chiến đấu. Nguyên nhân đă được bóc trần trên báo The Wall Street Journal (WSJ) chính là từ chính sách 1 con và nạn bài trừ tham nhũng...
Ṿng xoáy đồi bại khiến quân đội Trung Quốc bị "bất lực"
Vụ mua-bán cấp hàm này trong 10 năm qua tràn lan, đến độ có giá không chính thức như việc “chạy” hàm tướng phải tốn ít nhất 10 triệu Nhân dân tệ (1,6 triệu USD), c̣n muốn mua hàm đại tá th́ tốn một nửa số tiền này, theo các đương kim và cựu sĩ quan.
Ngay cả việc đăng kư làm “lính quèn” cũng tốn 10.000 NDT hối lộ, họ nói.
Một cựu sĩ quan nói: “Việc đó đă trở thành một ṿng xoáy đồi bại. Các sĩ quan bỏ tiền chạy cấp hàm đều t́m cách thu hồi vốn. Kiểu chạy tiền để thăng cấp này lan khắp quân đội trong 10 năm qua”.
"Trảm" tướng tham nhũng cũng là tướng giỏi, quân đội mất khả năng chiến đấu
Theo WSJ, Chủ tịch Tập Cận B́nh mở chiến dịch bài trừ tham nhũng “đả hổ diệt ruồi” từ cuối năm 2012, để củng cố uy quyền trên quân đội, cũng như để định h́nh một đạo quân hiện đại có thể bảo vệ những quyền lợi trên toàn cầu của Bắc Kinh, một chương tŕnh bành trướng khiến các nước láng giềng của TQ và cả Mỹ phải lo ngại.
Nhưng số sĩ quan cấp cao bị bắt giữ v́ tham nhũng cho đến nay đă đặt ra những dấu hỏi, về khả năng chiến đấu của một đạo quân không hề tham gia một cuộc chiến nào từ 30 năm nay, theo các chuyên gia quốc pḥng và người trong PLA nhận định.
Các sĩ quan bị bắt v́ tham nhũng đều thuộc các binh chủng hải quân, bộ binh và Đơn vị pháo số 2 (lực lượng đánh chặn hạt nhân của TQ) và gồm một vị tướng có cha từng là phó chủ tịch Quân ủy trung ương (CMC).
Tai Ming Cheung, một chuyên gia về quân sự TQ ở đại học bang California (Mỹ), nói:
“Nếu bạn không thể trông vào hệ thống quân giai để tuyển chọn những sĩ quan xuất sắc nhất, nhất là ở các vị trí chỉ huy chủ lực, th́ niềm tin và tôn trọng các chỉ huy sẽ bắt đầu bị xói ṃn.
Khi điều đó xảy ra, kỷ luật quân đội bắt đầu bị xem thường, và nó có thể trở thành một lỗi hệ thống có thể làm thối nát toàn bộ hệ thống quân sự”.
Bộ Quốc pḥng TQ từ chối b́nh luận về các sĩ quan bị bắt, nạn mua-bán cấp hàm trong giới sĩ quan cùng tác động của nó lên khả năng hoạt động của PLA.
Mức độ nghiêm trọng của vấn nạn này cũng là những nguy cơ chính trị, mà ông Tập phải đối mặt khi “nhắm bắn” quá nhiều sĩ quan PLA.
Về mặt kỹ thuật, PLA chịu sự kiểm soát của CMC gồm 11 người, do ông Tập làm chủ tịch nhưng ông lại là một “quan dân sự” được bầu vào chức danh này.
Trong tuần này, thượng tướng hưu trí Yang Chunchang trả lời phỏng vấn của kênh truyền h́nh vệ tinh Phượng Hoàng (Hồng Kông, có quan hệ hữu hảo với Bắc Kinh), nói nạn tham nhũng trong PLA nghiêm trọng dưới thời tiền nhiệm của ông Tập là cựu chủ tịch TQ Hồ Cẩm Đào, khiến ông Tập không nắm được nhiều quyền kiểm soát PLA.
Tướng Yang là một trong những cựu và đương kim sĩ quan cấp cao dám nói thẳng về nạn tham nhũng của PLA trong kỳ họp đang diễn ra của quốc hội TQ.
Ông nói tiếp: “Chuyện tham nhũng trong quân đội khiến nhân vật số 1 trong Quân ủy trung ương chỉ là cho có”.

"Nhân vật số 1 của CMC chỉ là cho có"
Tướng Yang cũng nói một “bí mật mà ai cũng biết”: các cấp hàm trong quân đội và công an đều có “bảng giá”, dù ông bảo vấn nạn này không tác động đến toàn bộ PLA.
Hồi tháng trước, công ty tư vấn Rand Corp (Mỹ) công bố một báo cáo về PLA, nêu: “Niềm tin phổ biến ở TQ là các chức vụ, vị trí trong PLA đều có thể mua bằng tiền (và thường phải làm thế)”.
Báo cáo nêu: dù khó xác minh được tác cộng của nạn tham nhũng này, nó kéo giảm tính chuyên nghiệp và tác động xấu đến khả năng chiến đấu của PLA.
Báo cáo cũng nêu: cuộc bài trừ tham nhũng cũng có nguy cơ làm suy yếu quân đội TQ, làm nhụt ư chí chiến đấu và việc “chém” các sĩ quan tham nhũng cũng đồng nghĩa “chém” các chỉ huy giỏi.
"Ăn bẩn" tiền của "chiến hữu tâm tư" muốn thăng chức
Sĩ quan PLA có cấp bậc cao nhất bị buộc tội bán cấp hàm cho các sĩ quan “chạy tiền là cựu tướng Từ Tài Hậu, một trong hai phó chủ tịch Quân ủy trung ương có mặc quân phục, khi ông Hồ Cẩm Đào thôi chức chủ tịch Quân ủy trung ương hồi năm 2012.
Hồi tháng 10.2014, báo nhà nước TQ cho biết tướng Từ khai nhận rằng đă nhận “số tiền cực kỳ lớn” để giúp “anh em” thăng cấp.
Các sĩ quan cấp cao được cho biết: tướng Từ và gia đ́nh nhận hối lộ khoảng 40 triệu NDT (6,4 triệu USD) từ “đàn em” là Trung tướng Cốc Tuấn Sơn, cựu phó tổng cục trưởng hậu cần PLA.
Cốc đă bị buộc tội đưa hối lộ, rút ruột công quỹ, chiếm đoạt của công và lạm quyền hồi tháng 3.
Báo nhà nước TQ cũng nói ông ta cũng bán cấp hàm cho các “đồng chí sĩ quan” khác.
Hai sĩ quan cấp cao khác gần đây bị bắt, cũng bị nghi đă đút lót Cốc để được lên chức, theo hai sĩ quan cấp cao biết chuyện, cho WSJ biết.
Hai vụ này nằm trong nhóm 16 sĩ quan cấp cao-gồm 4 trung tướng và 9 thượng tướng-bị điều tra hồi năm ngoái, theo tuyên bố của PLA hồi tháng Giêng 2015.
Hầu hết các “ông” này đều ở mảng hậu cần hoặc làm chính ủy, những người có nhiệm vụ bảo vệ uy tín chính trị PLA hơn là chỉ huy.
Nhưng một bài xă luận của Tân Hoa Xă thừa nhận: “nạn tham nhũng trong quân đội có thể tác động xấu đến khả năng của quân đội trên chiến trường”.
"Con hư là tại cha mẹ"
Trong tháng 3, báo nhà nước TQ đưa tin điều tra thêm 14 tướng tham nhũng nữa, gồm Quách Chính Cương, phó chính ủy quân khu Chiết Giang, là con trai của Quách Bá Hùng, phó chủ tịch CMC từ năm 2002 đến 2012 th́ nghỉ hưu.
Một sĩ quan cấp cao nói bóng gió, rằng tướng Quách phải bị quy trách nhiệm v́ những hành vi của con trai.
Thượng tướng Liu Jian-cháu của đô đốc Zhu De, người lập PLA- nói trên một trang web của Đoàn thanh niên cộng sản TQ:
“Nếu các người gia vào quân đội, và những người con cũng vào quân đội th́ chẳng có ǵ sai. Nhưng nếu đến khi người ta sử dụng quyền lực trong tay để tư lợi cho ḿnh và cho người khác, đó là sai phạm.
Cha mẹ là những thầy cô giáo đầu tiên của con cái. Nếu con cái không được dạy tốt, th́ cha mẹ không thể thoát khỏi sự bêu rếu”.
Các nhà phân tích nói: “trảm” tướng Cốc và con trai tướng Quách là tín hiệu phát đi, rằng nạn tham nhũng trong quân đội đă vượt quá tầm kiểm soát của ông Hồ Cẩm Đào, và để biện hộ cho sự cứng rắn của ông Tập.
Nạn tham nhũng PLA bắt đầu lan tràn từ những năm 1980, trở thành một “chuyện làm ăn” hoặc là một cơ hội khi TQ chuyển qua nền kinh tế thị trường.
Năm 1998, lănh đạo TQ lệnh cho PLA kết thúc mọi hoạt động thương mại, nhưng năm 2000, nạn tham nhũng lại bùng lên, phần nào do giá đất tăng, kể cả đất dành cho quân đội, các nhà phân tích và người trong PLA cho biết.
Họ nói: xây nhà cho quân đội và mua vũ khí là hai mảng béo bở cho các sĩ quan tham nhũng.
Mai Hà (theo The Wall Street Journal)/MTG