|
Khi chúng ta bắt đầu ăn kiêng, mọi thứ thật khó khăn. Nhưng khi đó chúng ta chỉ nghĩ đến việc cần phải giảm cân, và khi tăng cân trở lại dĩ nhiên lại đổ lỗi cho bản thân mình. Và cho tới những năm tiếp theo, nếu có thử qua nhiều kiểu ăn kiêng khác nhau rồi lại bỏ. Dù có cố gắng thế nào, số cân nặng giảm được luôn quay trở lại. Tôi chắc chắn rất nhiều người hiểu cảm giác đó. Vậy tại sao việc này lại khó đến vậy.
Hiển nhiên bạn bao nhiêu cân phụ thuộc vào hao bao nhiêu năng lượng, điều mọi người hầu hết không nhận ra là cơn đói và tiêu thụ năng lượng được điều khiển bằng não bộ gần như không phải do nhận thức của bạn. Não của bạn làm rất nhiều việc sau cánh gà, và điều đó là tốt, bởi vì ý thức của bạn nói một cách nhẹ nhàng là rất dễ bị sao lãng.
Não của bạn cũng có những cảm nhận riêng về cân nặng của bạn như thế nào, dù bạn có tin tưởng một cách lý trí ra sao đi nữa. Đó được coi là điểm mốc, nhưng đó là một thuật ngữ sai bởi vì nó thực ra là một khoảng từ 5 đến 7 cân. Bạn có thể chọn lối sống để thay đổi cân nặng của bạn tăng giảm trong khoảng đó, nhưng nó rất rất khó để nằm ngoài phạm vi đó. Phần não điều khiển bản năng, là vùng não quy định cân nặng cơ thể, có nhiều hơn cả tá các tín hiệu hoá học trong não để báo cho cơ thể bạn cần tăng cân, hơn cả tác các tín hiệu khác để báo cho sơ thể cần giảm cân, và hệ thống hoạt động như một các điều hoà, phản ứng lại các tín hiệu của cơ thể, bởi điều chỉnh sự đói, hoạt động và hệ tiêu hoá, giữ cho cân nặng của bạn ổn định khi các điều kiện thay đổi. Đó chính là cách mà một máy điều hoà hoạt động, nó sẽ giữ cho nhiệt độ trong nhà bạn không đổi khi thời tiết thay đổi bên ngoài. Giờ bạn có thể thay đổi thời tiết bên trong nhà mình bằng cách mở một cửa sổ vào mùa đông, nhưng điều đó không làm thay đổi điểm đặt nhiệt cho cái điều hoà nó sẽ phản ứng bằng cách tác động vào lò sưởi làm ấm mọi thứ trở lại. Não bạn cũng hoạt động đúng như vậy phảm ứng với việc giảm cân bằng những công cụ mạnh để đẩy cơ thể quay trở lại mức mà bộ não coi là bình thường. Nếu bạn giảm cân nhiều, não bạn sẽ phản ứng như vậy làm bạn cảm thấy đói, và dù ban đầu bạn béo hay gầy, não của bạn cũng sẽ phản hồi lại y hệt như vậy.
Chúng ta thích nghĩ rằng não bộ có thể biết được khi nào cần giảm cân, khi nào không, nhưng nó không thể làm được như thế, khi bạn giảm cân nhiều, bạn thường cảm thấy đói, và cơ bắp đốt ít năng lượng hơn. Tiến sĩ Rudy leibel của đại học columbia đã tìm ra rằng những người giảm được 10% trọng lượng cơ thể của họ tiêu hao năng lượng ít hơn 250 đến 400 clo bởi vì hệ tiêu hoá của họ kìm lại. Đó được coi là giảm rất nhiều lượng thức ăn. Điều này có nghĩa là một người ăn kiêng thành công phải ăn ít hơn một lượng như vậy mãi mãi so với người khác cùng cân nặng, người mà đã luôn mảnh mai. Từ quá trình tiến hoá, cơ thể bạn chống lại việc hút cân là hợp lý. Khi thức ăn khan hiếm, tổ tiên chúng ta sống sót dựa vào việc dự trữ năng lượng, và tăng cân trở lại khi thức ăn có sẵn để bảo vệ họ trong đợt đói tiếp theo, Qua các giai đoạn lịch sử của loài người, nạn đói từng là một vấn đề nghiêm trọng hơn vấn đề béo phì. Điều này có thể giải thích một sự thật đáng buồn: Điểm mốc có thể đi lên, nhưng hiếm khi hạ xuống. Nếu bạn từng nhắc đến rằng cuộc sống không cân bằng thì đó là điều mà bố mẹ bạn cùng từng được dạy. Chế độ ăn kiêng không hạn thấp điểm mốc của bạn kể cả khi bạn giữ được lượng cân giảm lâu đến 7 năm, não bạn vẫn cố làm cho nó tăng trở lại. Nếu giảm cân do nạn đói kéo dài, đó có thể là một phản ứng nhạy bé. Trong thế giới hiện đại chúng ta luông đi qua hàng bánh kẹp, điều đó là không tốt với nhiều người. Đó là sự khác biệt giữa quá khu mà tổ tiên để lại và hiện tại dư thừa của chúng ta.
Một sự tăng cân tạm thời, có thể trở thành lâu dài, nếu bạn ở mức thừa cân quá lâu, có thể là vài năn đối với chúng ta, não của bạn đưa nó đến mức độ coi là bình thường mới.
Các nhà tâm lý học chia người ăn kiêng làm 2 nhóm :
1. Dựa trên sự đói của họ ( trực giác )
2. Dựa trên việc điều khiển ăn uống của họ bằng lý trí, giống hầu hết mọi người ăn kiêng ( lý trí )
Điều thú vị là người ăn kiêng theo trực giác ít có khả năng béo phì và họ giành ít thời gian nghĩ đến đồ ăn hơn. Người ăn kiêng theo lý trí dễ bị ảnh hưởng với việc ăn quá nhiều qua phản ứng với các quảng cáo đồ ăn cỡ lớn, buffet. Và một niềm đam mê nhỏ, như ăn một thìa kem có nhiều khả năng dẫn tới một lần ăn rất nhiều với người ăn kiêng lý trí. Trẻ em đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi vòng luẩn quẩn của thức ăn kiêng rồi lại ăn thoả thích.
Vài nghiên cứu lâu năm đã cho thấy những có gái ăn kiêng sớm từ thời niên thiếu dễ có khả năng bị thừa cân cao gấp 3 lần sau 5 năm, kể cả cân nặng của họ đều ở mức bình thường. Và tất cả các nghiên cứu đó đều cho thấy rằng cùng những nhân tố để dự đoán tăng cân cũng là những nhân tố dự đoán sư gia tăng của chứng rối loạn ăn uống. Và nhân tiện đây về vấn đề gia đình, anh chị em không nên trêu chọc các thành viên trong gia đình về cân nặng của họ. Đây là một nghiên cứu về các nguy cơ tử vong 14 năm dựa trên 4 thói quen tốt:
1. Ăn đủ rau quả
2. Luyện tập 3 lần một tuần
3. Không hút thuốc
4. Uống nước điều độ
Số lượng người có những thói quen tốt và lối sống lành mạnh ít có khả năng tử vong hơn. Còn đối với những người thừa cân, những người không có thói quen tốt nào sẽ có nguy cơ tử vong cao. Chỉ một thói quen tốt đã mang những người thừa cân quay lại mức bình thường. Đối với người béo phì không có thói quen tốt nào, nguy cơ tử vong rất cao. Bạn có thể kiểm soát sức khoẻ của bạn bằng cách điều khiển lối sống của bạn, kể cả khi bạn không thể giảm cân và giữ được nó. Ăn kiêng không có nhiều độ tin cậy, 5 năm sau đợt tăng cân mọi người hầu hết quay trở lại mức cân lúc ban đầu. 40% số đó tăng nhiều hơn. Nếu bạn nghĩ về điều này, kết quả thường thấy của việc ăn kiêng là bạn có khả năng bị tăng cân sau một quá trình dài hơn là giảm cân. Nếu nói với bạn rằng: “ ăn kiêng có thể là một vấn đề” thì câu hỏi tiếp theo là :” bạn sẽ làm gì với nó” và câu trả lời gói gọn là : “hãy cảm nhận”. Hãy học cách lắng nghe cơ thể của bạn, đó là ăn khi đói, uống khi khát, ngừng khi đã thấy no, bởi vì cân nặng tăng rất nhiều khi bạn ăn lúc không đói. Hãy cho phép bản thân làm những điều mong muốn, và tìm ra cái gì bạn cảm thấy tốt nhất, ngồi xuống với những bữa ăn đều đặn, không sao lãng. Nghĩ đến cảm giác của cơ thể, khi nào bắt đầu ăn, khi nào bắt đầu ngừng và để cơn đói quyết định khi nào nên kết thúc.
|
|
