Làm rõ trách nhiệm của Bộ Y tế trong vụ công ty VN Pharma nhập thuốc giả và đưa vào các bệnh viện công ở Việt nam. Bộ Y tế đã xử trí vụ nhập thuốc giả như thế nào? Mà lại có thể khẳng định Bộ đã làm đúng.
Bộ Y tế ngày hôm nay (29/8) đã có thông cáo báo chí chính thức về vụ công ty VN Pharma nhập thuốc ung thư giả về Việt Nam, trong đó khẳng định Bộ đã làm đúng quy định và kịp thời ngăn chặn việc đưa thuốc ra thị trường.
Theo báo cáo của Bộ Y tế, ngày 16/10/2013, Cục Quản lý Dược nhận được đơn hang số 225/ĐH/VNP-XNK của Công ty Cổ phẩn VN Pharma đề nghị cấp phép nhập khẩu thuốc H-Capita 500mg Caplet do công ty Helix Pharmaceuticals Inc, Canada sản xuất. Căn cứ các quy định hiện hành, Cục đã tổ chức thẩm định, có sự tham gia của 10 chuyên gia thẩm định của Trường Đại học Dược Hà Nội, Viện Kiểm nghiệm Trung ương, Cục Quản lý Dược.
“Việc thẩm định, đã được thực hiện theo đúng quy định, đúng trình tự, thủ tục, đúng quy chế hoạt động của tổ thẩm định” – báo cáo khẳng định.
Theo quy định, hồ sơ đề nghị cấp phép nhập khẩu cần có giấy chứng nhận thuốc lưu hành tự do (FSC) và giấy chứng nhận nhà máy đạt tiêu chuẩn thực hành tốt sản xuất thuốc (GMP). Tài liệu do Công ty Cổ phần VN Pharma nộp kèm theo Đơn hang số 225/ĐH/VNP-XNK có đầy đủ tài liệu trên, nhưng về sau, cơ quan điều tra xác định những tài liệu này đã được làm giả một cách tinh vi, các chuyên gia về dược không thể phát hiện bằng mắt thường.
Khi xem xét giá thuốc kê khai của Công ty Cổ phần VN Pharma, Cục Quản lý Dược có nghi ngờ vì giá thuốc H-Capita kê khai và giá trúng thầu tại Hội đồng đấu thầu thuốc Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh thấp hơn các thuốc cùng loại được sản xuất từ các nước thuộc hệ thống hợp tác về thanh tra trong lĩnh vực thực hành tốt sản xuất thuốc (PIC/a) mà Canada là một thành viên.
Vì vậy, ngày 31/7/2014, Cục Quản lý Dược đã yêu cầu Giám đốc Công ty VN Pharma giải trình tại buổi làm việc. Xét thấy giải trình của Công ty chưa thỏa đáng, ngày 1/8/2014, Cục Quản lý Dược đã có công văn yêu cầu Công ty tạm ngừng, không tiếp tục nhập khẩu và lưu hành thuốc trên.
Như vậy, từ thời điểm này, Cục Quản lý Dược đã có quyết định không cho phép thuốc H-Capita bán ra thị trường và trong thực tế, không có một viên thuốc H-Capita nào trong lô thuốc nhập khẩu được bán trên thị trường.
Tiếp đó, nhận thấy có dấu hiệu nghi ngờ, Cục Quản lý Dược đã lập tức có Công văn số 13499/QLD-KD ngày 8/8/2014 gửi Tổng Cục An ninh II-Bộ Công an và các công văn gửi Cục Lãnh dự Bộ Ngoại giao, gửi Bộ Y tế Canada, gửi Đại sứ quan Việt Nam tại Canada đề nghị phối hợp để xác mình làm rõ các thông tin liên quan.
Ngày 13/8/2014, Cục Quản lý Dược tiếp tục mời đại diện tại Việt Nam của Công ty Helix Pharmaceurticals Inc, Canada làm việc. Sau buổi làm việc, Cục Quản lý Dược đã có quyết định thành lập đoàn kiểm tra và cử đoàn kiểm tra đột xuất việc thực hiện quy định pháp luật về xuất nhập khẩu và kinh doanh thuốc của Công ty Cổ phần VN Pharma với sự tham gia của Viện Kiểm nghiệm thuốc TP Hồ Chí Minh, đồng thời tiến hành niêm phong toàn bộ 278.670 viên thuốc H-Capita có tại Công ty và không cho lưu hành toàn bộ lô hàng nhập khẩu, đồng thời tiến hành lấy mẫu kiểm nghiệm tại Viện Kiểm nghiệm thuốc TP. Hồ Chí Minh để kiểm tra chất lượng.
Với sự hợp tác giúp đỡ của Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao thông báo nội dung hợp pháp hóa lãnh sự trên giấy tờ của Công ty Helix Pharmaceuticals Inc, Canada là giả mạo, Bộ Y tế đã chuyển toàn bộ thông tin cho Tổng cục An ninh II - Bộ Công an để xem xét xử lý theo thẩm quyền.
Ngay trước khi khởi tố vụ án, theo đề nghị của cơ quan công an, Cục Quản lý Dược đã mời ông Nguyễn Minh Hùng và ông Nguyễn Mạnh Cường ra làm việc tại Cục Quản lý Dược. Căn cứ vào dấu hiệu vi phạm, cơ quan công an đã thực hiện lệnh bắt tại chỗ. Trong quá trình cơ quan an ninh điều tra khởi tố vụ án, Bộ Y tế đã tích cực phối hợp để phục vụ tiến trình điều tra làm rõ hành vi sai trái và vi phạm pháp luật của Công ty Cổ phần VN Pharma và các đối tượng liên quan. Nội dung này đã được Cơ quan điều tra của Bộ Công an kết luận, gửi các cơ quan tố tụng theo thẩm quyền.
Bộ Y tế khẳng định, trong quá trình trước và sau khi khởi tố, điều tra vụ án, các công chức của Cục Quản lý Dược, khi phát hiện nghi ngờ, đã chủ động đề nghị cơ quan chức năng tiến hành điều tra và đã tích cực phối hợp cung cấp tài liệu, ý kiến chuyên môn phục vụ điều tra nhằm đưa vụ gian lận về xuất xứ hàng hóa, làm giả hồ sơ ra ánh sáng.
Bên cạnh đó, Bộ Y tế đã xử lý hành chính và khắc phục theo kiến nghị của Cơ quan an ninh điều tra Bộ Công an để điều chỉnh các quy định với cấp phép nhập khẩu, nhập khẩu thuốc để tránh xảy ra tình trạng trên.
Theo đó, Bộ đã yêu cầu các đơn vị liên quan và chuyên gia thẩm định, báo cáo, giải trình, rút kinh nghiệm sâu sắc và thực hiện luân chuyển lãnh đạo, chuyên viên phụ trách, thay thế và bổ sung các chuyên gia thẩm định. Bộ cũng đã điều chỉnh các văn bản quy phạm pháp luật; tập huấn cho các cán bộ có liên quan…
Với tất cả những giải trình trên, Bộ Y tế khẳng định, với trách nhiệm của cơ quan Dược, Bộ đã thực hiện cấp phép nhập khẩu thuốc theo đúng các quy định hiện hành; đã chủ động, tích cực phối hợp với các cơ quan chức năng để khởi tố vụ án và đưa ra xét xử; đã kịp thời niêm phong và ngăn chặn toàn bộ lô thuốc nhập khẩu kém chất lượng, không để một viên thuốc nào lọt ra thị trường; đã xử lý hành chính và khắc phục các kiến nghị của cơ quan điều tra.
Về việc tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh xét xử vụ án VN Pharma mà dư luận đang tỏ ý bất bình với mức án được cho là quá nhẹ, chưa tương xứng với mức độ nguy hiểm thì quan điểm của Bộ Y tế là đã “đúng người, đúng tội, đúng việc và nghiêm minh theo pháp luật”.
